Σαν Σήμερα|25.10.2024 00:00

Η μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση μετά το Βιετνάμ: Όταν οι ΗΠΑ εισέβαλλαν στο μικρό νησί της Καραϊβικής Γρενάδα

Newsroom

Όταν οι Αμερικανοί εισέβαλλαν στο μικρό νησί της Καραϊβικής Γρενάδα ξεσηκώθηκε ο Κόσμος· ήταν η μεγαλύτερη στρατιωτική επιχείρηση των ΗΠΑ μετά το Βιετνάμ. Ήταν μια μέρα σαν σήμερα, 25 Οκτωβρίου του 1983, όταν αμερικανικά στρατεύματα και άλλοι αγγλόφωνοι στρατιώτες από την Καραϊβική εισβάλλουν στη Γρενάδα!

Τι ήταν η Γρενάδα; Νησί στην ανατολική θάλασσα της Καραϊβικής έκτασης μόλις 348,5 τετραγωνικών χιλιομέτρων (περίπου η έκταση της Ζακύνθου) και πληθυσμού (το 2024) περίπου 115.000 κατοίκων.

Τι γύρευαν οι αμερικανοί πεζοναύτες στην ταπεινή Γρενάδα; Ένα αεροδρόμιο με «υπερβολικά μακρύ αεροδιάδρομο» και το αυξημένο σοβιετικό ενδιαφέρον για την περιοχή ευαισθητοποίησε τους Πλανητάρχες, που θεωρούσαν ότι το εκείνο αεροδρόμιο θα (μπορούσε άνετα να) γίνει μια κουβανοσοβιετική στρατιωτική βάση.

Η ευκαιρία στους Αμερικανούς προσφέρθηκε από την πολιτική αναταραχή στη Γρενάδα: πραξικόπημα της αντιπολίτευσης σε συνεργασία με τον Λαϊκό Επαναστατικό Στρατό (και την αρωγή της Κούβας), έθεσε τον Πρωθυπουργό της χώρας Μόρις Μπίσοπ και αρκετούς συνεργάτες του σε κατ' οίκον περιορισμό. Έξι μέρες μετά ο Μπίσοπ αφέθηκε ελεύθερος από πλήθος 30.000 οπαδών του και ο Πρωθυπουργός με μέλη της Κυβέρνησης κατέλαβαν το Οχυρό Ρούπερτ περιμένοντας τους πραξικοπηματίες. Αποτέλεσμα; Ο Μόρις Μπίσοπ και επτά πιστοί αξιωματούχοι της Κυβέρνησης του εκτελέστηκαν από στρατιώτες του επικεφαλής του πραξικοπήματος Χάντσον Όστιν. Και τότε ο Ρόναλντ Ρέιγκαν είχε στα χέρια του τη δικαιολογία που χρειαζόταν: Η επιχείρηση ονομάστηκε «Urgent Fury» και είχε αντικειμενικό σκοπό την ανατροπή του στρατηγού Όστιν, που είχε ανέλθει στην εξουσία με την υποστήριξη της Κούβας, αλλά και για να προστατευθούν αμερικανοί πολίτες που κατοικούσαν στο νησί…

Ο Ρέιγκαν είχε δηλώσει ότι ένιωθε υποχρεωμένος να δράσει λόγω «ανησυχιών για 600 φοιτητές ιατρικής των ΗΠΑ που βρίσκονταν στο νησί» και φόβους για επανάληψη της κρίσης των ομήρων στην αμερικανική πρεσβεία στο Ιράν. Ο μετέπειτα υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Λόρενς Ίγκλμπουργκερ, που τότε ήταν υφυπουργός Εξωτερικών του Ρέιγκαν υπεύθυνος για Πολιτικές Υποθέσεις, παραδέχτηκε χρόνια μετά ότι το βασικό κίνητρο της παρέμβασης ήταν να «ξεφορτωθούν» τον πραξικοπηματία Χάντσον Όστιν και ότι οι μαθητές ήταν πρόσχημα!

Έρχεται το... Ιππικό

Περίπου 8000 άνδρες, στις 05:00 τα ξημερώματα εισέβαλλαν στη Γρενάδα και αντιμετώπισαν την σθεναρή αντίσταση από τον τοπικό στρατό (περίπου 1.200 άνδρες), κουβανούς στρατιώτες και εργαζόμενους· ήταν η μεγαλύτερη αμερικανική στρατιωτική επιχείρηση μετά τον πόλεμο του Βιετνάμ. Μέχρι τα μέσα του Νοεμβρίου οι αμερικανικές δυνάμεις είχαν επικρατήσει· οι απώλειες για τους εισβολείς ήταν 19 νεκροί και 116 τραυματίες. Οι αμυνόμενοι μέτρησαν 70 νεκρούς και 405 τραυματίες. Τουλάχιστον 24 άμαχοι σκοτώθηκαν επίσης, 18 από τους οποίους πέθαναν από τυχαίο βομβαρδισμό του ψυχιατρικού νοσοκομείου.

Οι Αμερικανοί αναγνώρισαν τον σερ Πολ Σκουν ως τον μόνο νόμιμο εκπρόσωπο της βασίλισσας Ελισάβετ Β' στη Γρενάδα (το νησί ήταν μέλος της Βρετανικής Κοινοπολιτείας) και παρέμειναν στο νησί μέχρι τον Δεκέμβριο «αποκαθιστώντας την τάξη» και συλλαμβάνοντας τους εκτελεστές του Πρωθυπουργού, κλείνοντας τα αφτιά στη διεθνή κατακραυγή για την εισβολή. Η Μάργκαρετ Θάτσερ ήταν κατηγορηματικά αντίθετη με την εισβολή στην πρώην αποικία της Βρετανίας, γεγονός που προκάλεσε την αντίδραση του Ρίγκαν, ο οποίος της υπενθύμισε την αμερικανική συμπαράσταση στον πόλεμο των Φόκλαντς, ένα χρόνο νωρίτερα και όλα τα στόματα «έκλεισαν» ειρηνικά. Η 25η Οκτωβρίου είναι η εθνική εορτή στη Γρενάδα, που ονομάζεται Ημέρα των Ευχαριστιών. Αμέ, τι;

ψυχρός πόλεμοςΗΠΑσαν σημεραΚούβαΚαραϊβικήειδήσεις τώραεισβολή