Τραύμα που πονάει ακόμα τα Όσκαρ: Γιατί ο Μάρλον Μπράντο γύρισε την πλάτη στην Ακαδημία Κινηματογράφου

Μια μέρα σαν σήμερα, 27 Μαρτίου του 1973, ο άνθρωπος που λάτρεψαν σαν Θεό πάτησε στη Γη: Ο Μάρλον Μπράντο αρνήθηκε το Όσκαρ Α’ Ανδρικού Ρόλου, υπερασπιζόμενος τα δικαιώματα των Ινδιάνων…

Ο Μάρλον Μπράντο ήταν άνθρωπος με ιδιαιτερότητες, γοητευτικός άνδρας και κατά γενική ομολογία ηθοποιός με θεϊκό ταλέντο. Ο Μπράντο είχε ζήσει ζωή με ένταση και πάθος και είχε αναστατώσει το γυναικείο κοινό της εποχής του, συμπεριλαμβανομένων των περισσότερων ηθοποιών που δούλεψαν μαζί του.
Μια συγκεκριμένη στιγμή, ωστόσο, για την οποία τον κατακρίνουν, μια στιγμή συμπεριφοράς μακριά από τα στερεότυπα και το κατεστημένο, ήρθε όταν αρνήθηκε το Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου το 1973 για την ερμηνεία του στον θρυλικό πια και 50χονο πλέον «Νονό».

Το 1973 ο Μάρλον Μπράντο έβγαινε από μια πολύ δύσκολη περίοδο, τόσο επαγγελματικά όσο και προσωπικά. Η δεκαετία του '60 δεν ήταν ευνοϊκή για τον Μπράντο και την καριέρα του. Οι δύο ταινίες, πριν από τον «Νονό» (Ο Άνθρωπος της Νύχτας και Queimada), είχαν προκαλέσει αρνητικές κριτικές και θυμηδία και ο Μπράντο είχε γίνει το μαύρο πρόβατο της βιομηχανίας κινηματογράφου.

Τότε ήταν που ακούγονταν οι φήμες ότι ο Μπράντο μπορεί να μην εργαστεί ποτέ ξανά στο Χόλιγουντ. Η ευκαιρία να δουλέψει στο «Νονό», έμοιαζε με την τελευταία ζαριά ενός παίκτη, που δεν είχε να χάσει τίποτε άλλο πια εκτός από την… ψυχή του! Ο Μπράντο τότε ήταν στο κατώφλι των 50 χρόνων του, κουρασμένος και απογοητευμένος, όπως λένε. Η «ζαριά» έφερε 6άρες!

Η υπέροχη απεικόνιση μιας μαφιόζικης οικογένειας της δεκαετίας του ‘40 στη Νέα Υόρκη θα θεμελιώνε καριέρες στο Χόλιγουντ, αλλά η ερμηνεία του Μάρλον Μπράντο ως ντον Βίτο Κορλεόνε ήταν εκείνη που θα έμενε στην Ιστορία και θα επισκίαζε όλους τους υπόλοιπους. Η ογκώδης παρουσία του Μπράντο στο «Νονό» και η επική ερμηνεία του, θα αναγνωριστεί από τους θαυμαστές του, αλλά και από τους επικριτές του· η φήμη του είχε αποκατασταθεί!
Ο ρόλος του σκληρού, αλλά δίκαιου πατριάρχη της μαφίας, και παράλληλα ο χαρακτήρας ενός αδίστακτου και βίαιου εγκληματία, που θέλει απεγνωσμένα να προστατεύσει την οικογένειά του, θα μείνει για πάντα στην ιστορία του κινηματογράφου και δικαίως κέρδισε την υποψηφιότητα Καλύτερου Ηθοποιού το 1973. Και να σκεφτεί κάποιος ότι πλάι του «έτρεχαν» ιερά τέρατα της υποκριτικής: Πίτερ Ο’Τουλ, Μάικλ Κέιν, Λόρες Ολίβιε!

Πάντα αναρχικός στην ψυχή!

Ο Μπράντο όμως ήταν το φαβορί. Ο Ντον Κορλεόνε είχε κερδίσει την καρδιά και το μυαλό της Αμερικής!
Ωστόσο, ο Μπράντο, πάντα αναρχικός στην ψυχή, αποφάσισε ότι δεν θα παρευρεθεί στην τελετή της απονομής των βραβείων της Ακαδημίας Κινηματογράφου. Μάλιστα, την παραμονή της τελετής ανακοίνωσε ότι θα έκανε μποϊκοτάζ στα 45α Βραβεία Όσκαρ και αντ' αυτού θα έστελνε εκπρόσωπο να πάρει τη θέση του, σε περίπτωση που κέρδιζε.
Η λαμπρή βραδιά άνοιξε αυλαία και όταν ο Ρότζερ Μουρ και η Λιβ Ούλμαν ανακοίνωσαν το όνομα του Μπράντο ως νικητή του βραβείου καλύτερου ηθοποιού, η ινδιάνα Littlefeather σηκώθηκε από τη θέση ντυμένη στην παραδοσιακή αμφίεση των Απάτσι και ανέβηκε σκυθρωπή και με κάθε επισημότητα στη σκηνή. Καθώς ο Ρότζερ Μουρ της πρότεινε το βραβείο, η Littlefeather έκανε νεύμα με ανοιχτή παλάμη, πως δεν το ήθελε. Στάθηκε μπροστά στο μικρόφωνο, κοίταξε το πλήθος ατάραχη, έβαλε μια επιστολή 15 σελίδων που της είχε δώσει ο Μπράντο και άρχισε να μιλάει.
Είπε: «Εκπροσωπώ τον Μάρλον Μπράντο απόψε και μου ζήτησε να σας πω ότι δυστυχώς δεν μπορεί να δεχτεί αυτό το πολύ γενναιόδωρο βραβείο. Και ο λόγος είναι η αντιμετώπιση των Αμερικανών Ινδιάνων σήμερα από την κινηματογραφική βιομηχανία». Σε αυτό το σημείο, το πλήθος άρχισε να αποδοκιμάζει και φάνηκε εξαγριωμένο τόσο από την άρνηση όσο και από τη μομφή στην κινηματογραφική βιομηχανία, μέσα στο «σπίτι» της την ώρα της γιορτής της.
Είχαν προηγηθεί πρόσφατα τα γεγονότα στο Wounded Knee όταν η ομοσπονδιακή κυβέρνηση στράφηκε εναντίον ιθαγενών Αμερικανών ακτιβιστών στην πόλη της Νότιας Ντακότα, αλλά... Στην αίθουσα της τελετής είχε ξεσπάσει πανδαιμόνιο!

«Έπρεπε να είχε έρθει...»

Ο εμβληματικός ηθοποιός και ταυτισμένος με τα γουέστερν, ο Τζον Γουέιν, στεκόταν στο πλάι της σκηνής φανερά αναστατωμένος: «Ο Μπράντο έπρεπε να είχε εμφανιστεί εκείνο το βράδυ και να είχε καταθέσει τις απόψεις του αντί να δώσει λόγο σε ένα μικρό άγνωστο κορίτσι και να το ντύσει με στολή ινδιάνας», είπε αργότερα στη New York Post. Ο Τζον Γουέιν και πολλοί άλλοι διάσημοι αντέδρασαν αρνητικά για την κίνση του Μπράντο
Την επόμενη κιόλας μέρα η New York Post εκδόθηκε με ολόκληρη την 15σέλιδη ομιλία του Μπράντο και ο ίδιος ο ηθοποιός ξεκαθάρισε για το γιατί επέλεξε αυτή τη στιγμή για να πάρει θέση. Ο Μπράντο είχε γράψει: «Η κινηματογραφική κοινότητα ήταν εξίσου υπεύθυνη για την υποβάθμιση του Ινδιάνου και την παραποίηση του χαρακτήρα του, περιγράφοντάς τον ως άγριο, βίαιο, εχθρικό και κακό. Είναι αρκετά δύσκολο για τα παιδιά να μεγαλώσουν σε αυτόν τον κόσμο. Όταν τα παιδιά των Ινδιάνων βλέπουν τη φυλή τους να απεικονίζεται έτσι στις ταινίες, το μυαλό τους τραυματίζεται με τρόπους που ποτέ δεν μπορούμε να γνωρίζουμε». Αυτά έγραψε και το Χρυσό Αγαλματάκι έμεινε μόνο στα ράφια της Ακαδημίας, όμως η ατάκα: «Θα του κάνω μία πρόταση που δεν θα μπορεί να αρνηθεί», έμεινε στις ιστορικές φράσεις των ανθρώπων αυτού του κόσμου, έστω και της μυθοπλασίας…

Και στον Μάρλον Μπράντο έγινε μια πρόταση (το βραβείο) που είχε τη δύναμη να αρνηθεί. Τίποτε άλλο.
«Ο πατέρας μου του έκανε μία πρόταση που δεν μπορούσε να αρνηθεί... Ο Λούκα Μπράτσι του έβαλε το πιστόλι στον κρόταφο και ο πατέρας μου τον διαβεβαίωσε ότι το συμβόλαιο θα έχει ή την υπογραφή του ή το κομματιασμένο κεφάλι του».
Και ο Νονός, 50 χρόνια μετά, παραμένει έφηβος!