Ένα πρόβατο άνοιξε τον δρόμο για μεταγγίσεις αίματος – Ο πρωτοπόρος γιατρός καταδικάστηκε όταν πέθανε ασθενής του, αλλά τον φόνο τον είχε κάνει η σύζυγος

Μια μέρα σαν σήμερα, 15 Ιουνίου του 1667, ο γιατρός του βασιλιά της Γαλλίας Λουδοβίκου του 14ου, Ζαν Μπατίστ Ντενίς, αποπειράται την πρώτη μετάγγιση αίματος από πρόβατο σ’ ένα 15χρονο αγόρι, που παρουσίαζε υψηλό πυρετό. Αυτή θεωρείται η πρώτη καταγεγραμμένη στην Ιστορία μετάγγιση αίματος.

Ο γιατρός Ντενίς σύνδεσε την καρωτίδα του προβάτου με την κεντρική φλέβα από το βραχίονα του μικρού, χωρίς ο ασθενής να παρουσιάσει κάποια ανεπιθύμητη αντίδραση. Μετά την επέμβαση του Ντενίς, το επόμενο πρωί, το παιδί είχε ανακάμψει και φαινόταν να θεραπεύτηκε από την ασθένειά του.

Ο Ντενίς προχώρησε και σε δεύτερη μετάγγιση αίματος, σε μεσήλικο άνδρα αυτή τη φορά, που είχε επίσης θετικά αποτελέσματα. Ο ασθενής, όχι μόνο επέζησε, αλλά παρουσίασε ιδιαίτερη ενεργητικότητα και αργότερα, την ημέρα της μετάγγισης, επισκέφτηκε τοπική ταβέρνα! Και οι δύο περιπτώσεις στέφθηκαν από επιτυχία, πιθανότατα λόγω της μικρής ποσότητας αίματος που μεταγγίστηκε στους ανθρώπους και η οποία δεν προκάλεσε σημαντική αλλεργική αντίδραση. Να σημειώσουμε ότι το πρώτο καταγεγραμμένο πείραμα μετάγγισης αίματος από τον Ντενίς ήταν μεταξύ δύο μικρών σκύλων.

Και ξαφνικά κάποιος πέθανε...

Ο Ντενίς χρησιμοποίησε τη διαδικασία και σε άλλους ασθενείς, κι όλα αυτά μέχρι τον θάνατο ενός ασθενούς του, του Αντουάν Μορουά, στον οποίο είχε μεταγγίσει δύο φορές αίμα μοσχαριού με επιτυχία. Η τρίτη φορά αποδείχτηκε μοιραία. Ο Μορουά πέθανε εκδηλώνοντας σοβαρές επιπλοκές, όπως συμπτώματα τρόμου, επιληπτικές κρίσεις και παραλήρημα
Ο Ντένις συνελήφθη και η διαδικασία της μετάγγισης αίματος ζώων σε άνθρωπο απαγορεύτηκε. Ο γάλλος γιατρός συνέχισε μυστικά τις έρευνές του, πεπεισμένος ότι ο θάνατος του ανθρώπου δεν ήταν συνέπεια της μετάγγισης αίματος. Σε μια προσπάθεια να αποδείξει την αθωότητά του, ο Ντενίς, έφερε την υπόθεση σε δίκη με πολλούς μάρτυρες πρόθυμους να τον υπερασπιστούν.

Cherchez la femme...

Έπειτα από αστυνομική έρευνα, βρέθηκαν φιαλίδια με σκόνη αρσενικού στην κατοχή της συζύγου του εκλιπόντος Αντουάν Μορουά. Η δηλητηρίαση από αρσενικό ήταν γνωστό ότι βλάπτει το νευρικό σύστημα και προκαλεί ανάλογα συμπτώματα όπως εκείνα του Μορουά πριν καταλήξει. Αυτό θα μπορούσε επομένως να εξηγήσει την έντονη παραληρητική συμπεριφορά του Μορουά πριν από την τρίτη μετάγγιση. Οι υποψίες στραφήκαν στη σύζυγο, ότι είχε ρίξει σκόνη αρσενικού στη σούπα του Μορουά.

Ο δικαστής αθώωσε τον Ντενίς από όλες τις κατηγορίες και η Περίν, σύζυγος του Μορουά οδηγήθηκε στη φυλακή. Επιπλέον όμως, ο δικαστής, διέταξε ότι «δεν πρέπει να γίνει ξανά μετάγγιση αίματος σε κανένα ανθρώπινο σώμα, παρά μόνο μετά την έγκριση των καθηγητών της Παρισινής Ιατρικής Σχολής», αναγκάζοντας τον Ντενίς να τερματίσει τις έρευνές του στις μεταγγίσεις αίματος.

Ο Ντενίς επέστρεψε στο σπίτι του, όπου έδινε επί πληρωμή διαλέξεις σε φοιτητές της Ιατρικής. Τέσσερα χρόνια μετά ο Ντενίς βάδισε στα πιο απίθανα ερευνητικά μονοπάτια: παρασκεύασε το στυπτικό αντιαιμορραγικό υγρό, που βρίσκεται ακόμα στα επεμβατικά ιατρεία σε ολόκληρο τον κόσμο. Ο Ντενίς πέθανε το 1704 σε ηλικία 69 χρονών.
Η μετάγγιση αίματος αναβίωσε μόλις στα μέσα του 19ου αιώνα, κυρίως ως τρόπος αποκατάστασης του όγκου του αίματος.