Πομπηία: Εξαφανίζεται από τον χάρτη μια πόλη με 30.000 κατοίκους – Αιτία το ηφαίστειο του Βεζούβιου

Μια μέρα σαν σήμερα, 24 Αυγούστου του 79 μ.Χ. όταν το ηφαίστειο του Βεζούβιου εκρήγνυται, εξαφανίζοντας από τον χάρτη την Πομπηία που εκείνη την περίοδο υπολογίζεται ότι είχε 20-30 χιλιάδες κατοίκους!

«Ήταν το 79 μετά Χριστόν. Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος ταξίδευε επικεφαλής του ρωμαϊκού στόλου. Μπαίνοντας στον κόλπο της Νάπολης είδε μαύρο καπνό να ανεβαίνει από τον Βεζούβιο, σαν ένα ψηλό δέντρο, που άνοιγε τα κλαδιά του προς τον ουρανό και ξαφνικά σκοτείνιασε, μέρα μεσημέρι.

Ο κόσμος σείστηκε με βίαια τραντάγματα και ένας καταιγισμός από πυρήνες πέτρες έθαψε τη χαρούμενη πολιτεία της Πομπηίας. Τότε είδε ένα τεράστιο μαύρο σύννεφο να σκεπάζει τον ουρανό και αμέσως προσέτρεξε να βοηθήσει τους συνανθρώπους του, επιδεικνύοντας ηρωισμό και γενναιοφροσύνη», γράφουν για τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο.

Το διασημότερο τουριστικό θέρετρο

Η Πομπηία ήταν πόλη της νότιας Ιταλίας, στην πλευρά της Τυρρηνικής θάλασσας, κοντά στη σημερινή Νάπολη. Χτίστηκε τον 8ο αιώνα π.Χ. από τους Όσκους στις ακτές της Καμπανίας. Η Πομπηία έστεκε στους πρόποδες του Βεζούβιου και αποτελούσε το διασημότερο τουριστικό θέρετρο για τους Ρωμαίους. Πολλοί πλούσιοι Ρωμαίοι είχαν χτίσει εξοχικές επαύλεις στους όμορφους λόφους της πόλης.

Στις 24 Αυγούστου του 79 μ.Χ ο Βεζούβιος εξερράγη, εξαφανίζοντας από τον χάρτη την πόλη που εκείνη την περίοδο υπολογίζεται ότι είχε 20-30.000 κατοίκους. Η Πομπηία θάφτηκε κάτω από αλλεπάλληλα στρώματα ηφαιστειακής ύλης σε βάθος επτά περίπου μέτρων. Σύμφωνα με την μελέτη χρειάστηκαν μόλις 15 λεπτά για να εξοντωθεί ο πληθυσμός της Πομπηίας. Οι κάτοικοι της πόλης δεν έχασαν την ζωή τους από τα ποτάμια λάβας που ξεχύθηκαν από το ηφαίστειο αλλά πέθαναν από ασφυξία. Λίγα λεπτά μετά την έκρηξη την Πομπηία σκέπασε ένα νέφος στερεοποιημένων κομματιών λάβας, ηφαιστειακής στάχτης και καυτών αερίων.

Βομβαρδισμός από λάβα

Οι ερευνητές αναφέρουν ότι η έλευση του νέφους προκάλεσε βομβαρδισμό από τα στερεοποιημένα κομμάτια λάβας και είναι πολύ πιθανό οι πρώτοι νεκροί της πόλης να ήταν θύματα κάποιας καυτής πέτρας που έπεσε πάνω τους. Όμως ο υπόλοιπος πληθυσμός πέθανε από ασφυξία.
Αν και ο χρόνος που είχαν στην διάθεση τους οι κάτοικοι της Πομπηίας ήταν πολύ μικρός παρόλα αυτά αν υπήρχε άμεση προσπάθεια εκκένωσης της πόλης μπορεί κάποιο ποσοστό του πληθυσμού να είχε διασωθεί. Όμως οι κάτοικοι της Πομπηίας είχαν εμπειρία μόνο από σεισμούς και καθόλου από ηφαιστειακές εκρήξεις. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι κάτοικοι να τρομοκρατηθούν από το φυσικό φαινόμενο με άλλους να παραλύουν και άλλους να τρέχουν δεξιά και αριστερά χωρίς να ξέρουν τι να κάνουν και πώς να σωθούν με αποτέλεσμα να χάσουν τελικά όλοι την ζωή τους.

Το ταξίδι του Πλίνιου

Λίγο πριν από τον θάνατό του, ο Πλίνιος, ο οποίος είναι γνωστός επίσης ως Γάιος Πλίνιος ο Β’ (στρατιωτικός ηγέτης και συγγραφέας του μνημειώδους έργου «Φυσική Ιστορία», το οποίο αποτέλεσε πρότυπο για όσους αργότερα συνέταξαν εγκυκλοπαίδειες) πολεμούσε τους πειρατές που προσέγγιζαν τον κόλπο της Νάπολης.
Μόλις έφτασε στην Πομπηία, ο Πλίνιος, βρήκε τραγικό θάνατο εξαιτίας των ηφαιστειακών αναθυμιάσεων στις Σταβίες, μια αρχαία ρωμαϊκή πόλη κοντά στο ηφαίστειο και την Πομπηία. Το σώμα του δεν θάφτηκε ποτέ και ήταν χαμένο για αιώνες. Ένα κρανίο που ανακαλύφθηκε πριν από έναν αιώνα σε μια ακτή στην Πομπηία μπορεί να ανήκει στον Ρωμαίο φυσιοδίφη και φυσικό φιλόσοφο.

Λίγα χρόνια νωρίτερα φωτιά είχε ισοπεδώσει την πόλη Λούγδουνο και ο Σενέκας είχε γράψει: «Μία μόνο νύχτα χωρίζει τη μεγαλύτερη πολιτεία από το τίποτα». Το Λούγδουνο αναστήθηκε και σήμερα ονομάζεται Λυών· ούτε η Πομπηία εξαφανίστηκε: έμεινε ανέπαφη κάτω από τις στάχτες του ηφαιστείου που τη σαβάνωσε…