Ο κόσμος θρηνεί τον χαμό του σπουδαίου Αλμπέρ Καμί και του ξεχωριστού Τ.Σ. Έλιοτ

Ο πνευματικός κόσμος πενθεί. Ο Αλμπέρ Καμί και ο Τόμας Στερνς Έλιοτ άφησαν την τελευταία τους πνοή μια μέρα σαν σήμερα, 4 Ιανουαρίου του 1960 ο πρώτος, πέντε χρόνια μετά ο δεύτερος· και οι δυο άνοιξαν λεωφόρους διασχίζοντας τα μονοπάτια της παγκόσμιας λογοτεχνίας.

«Από τη στιγμή που όλοι θα πεθάνουμε, είναι προφανές ότι το πού και το πότε δεν έχει και τόση σημασία», είχε πει ο Kαμί και με αυτή του τη διατύπωση υπαινίσσεται την τραγική μοίρα του ανθρώπου, που έχει την εφιαλτική επίγνωση ότι είναι καταδικασμένος σε θάνατο. Εάν, λοιπόν, ο άνθρωπος έχει μία τουλάχιστον υποχρέωση, αυτή δεν είναι άλλη από το να ζήσει πραγματικά, ουσιαστικά, πέρα από τους καθιερωμένους περιορισμούς και τις υπαγορευμένες επιλογές!

«Το να δημιουργείς είναι σαν να ζεις δυο φορές», είχε επίσης γράψει ο γαλλοαλγερινός φιλόσοφος και συγγραφέας και πραγματικά το έργο του του έχει επιτρέψει να ζει και μια και δυο και τρεις ζωές... Ο Καμί είχε τιμηθεί με Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1957.

Από φτωχή οικογένεια μεγάλωσε ο Καμί, ορφανός από πατέρα αφού τον είχε χάσει στα χαρακώματα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. O Αλμπέρ Καμί είχε γεννηθεί στο Μοντοβί της Αλγερίας και σκοτώθηκε σε ένα μυστηριώδες τροχαίο δυστύχημα στο Σανς της Γαλλίας.

Στο αυτοκίνητο επέβαιναν ο Καμί, ο οδηγός και στενός του φίλος και εκδότης του, Μισέλ Γκαλιμάρ, η σύζυγος και η κόρη του. Το οδόστρωμα ήταν παγωμένο και ολισθηρό. Το αυτοκίνητο μάρκας Facel-Vega ξέφυγε από την πορεία του και καρφώθηκε πάνω σε έναν πλάτανο. Ο θάνατος για τον Καμί ήταν ακαριαίος, ενώ λίγες μέρες αργότερα έφυγε από τη ζωή και ο Γκαλιμάρ, ο οποίος είχε αρχικά ανασυρθεί ζωντανός από τα συντρίμμια. Η γυναίκα και η κόρη του νομπελίστα γλύτωσαν με ελαφρά τραύματα.
Το παράλογο της ανθρώπινης ύπαρξης, που είχε καταγγείλει με τον «Μύθο του Σισύφου», ο Καμί και σε άλλα έργα του θα τον χτυπούσε σαν χρονικό προαναγγελθέντος θανάτου μόλις στα 47 του χρόνια, μια μέρα σαν σήμερα το 1960.

Με έναν λυγμό…

Ήταν ο Έλιοτ που είχε γράφει: «Έτσι τελειώνει ο κόσμος: όχι με μια θεαματική έκρηξη αλλά με έναν λυγμό» και οι λυγμοί περισσεύουν όσο ο κόσμος μας βαδίζει στο τέλος του…
Ο Τόμας Στερνς Έλιος (πιο γνωστός ως T.S. Eliot) ήταν Αγγλό-Αμερικάνος ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και κριτικός λογοτεχνίας. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους ποιητές του 20ού αιώνα και ηγετική φυσιογνωμία του μοντερνιστικού κινήματος στην ποίηση. Το 1948 βραβεύτηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Ανάμεσα στα πιο γνωστά έργα του ανήκουν το Ερωτικό τραγούδι του Τζ. Προύφροκ (1910), η Έρημη Χώρα (1922), τα Τέσσερα κουαρτέτα (1943) καθώς και το θεατρικό έργο Φονικό στην Εκκλησιά (1935). Ο Έλιοτ γεννήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 1888, στο Σαιντ Λιούις του Μιζούρι. Τον Ιούνιο του 1906, πέρασε με επιτυχία τις εισαγωγικές εξετάσεις του Χάρβαρντ. Κατά το πρώτο έτος σπουδών, επέλεξε τα μαθήματα του συνταγματικού δικαίου, της ελληνικής και αγγλικής φιλολογίας, της μεσαιωνικής ιστορίας και της γερμανικής γραμματικής. Τον Οκτώβριο του 1910 αποφάσισε να ταξιδέψει στην Ευρώπη και επισκέφτηκε κυρίως το Παρίσι. Στη διάρκεια της παραμονής του μελετούσε παράλληλα γαλλική φιλολογία, κάνοντας ιδιαίτερα μαθήματα γαλλικών και παρακολούθησε παραδόσεις του φιλοσόφου Ανρί Μπερξόν. Το 1911 επέστρεψε στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ και εγγράφτηκε ως διδακτορικός φοιτητής στο τμήμα της φιλοσοφίας.

Τον Νοέμβριο του 1948 τού ανακοινώθηκε πως κέρδισε το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Παρά την ικανοποίησή του, ο Έλιοτ ανησυχούσε για τα επακόλουθα της μεγάλης φήμης που αποκτούσε, συνδέοντας τον εαυτό του με άλλες περιπτώσεις συγγραφέων που μετά από ανάλογη βράβευση δεν δημιούργησαν ξανά κάποιο αξιόλογο έργο. «Το βραβείο Νόμπελ είναι για κάποιον το εισιτήριο για την κηδεία του. Επειδή κανένας δεν έκανε τίποτα μετά από αυτό», είχε πει με μια δόση ειρωνείας. Μέχρι το τέλος της ζωής του δεν σταμάτησε να παράγει ποίηση! Η ανασφάλεια του γύρω από το ποιητικό του έργο ή το κατά πόσο θα κατόρθωνε να αντεπεξέλθει σε αυτό, υπήρξε χαρακτηριστικό του γνώρισμα, από τα πρώτα βήματά του. Ο Έλιοτ άσκησε ιδιαίτερη επίδραση με το έργο του στους λογοτέχνες της Ευρώπης και μάλιστα ο Γιώργος Σεφέρης ήταν εκείνος που πρώτος μετέφρασε την Έρημη Χώρα στα ελληνικά.

Τον Οκτώβριο του 1964, κατέρρευσε στο σπίτι του και διακομίστηκε στο νοσοκομείο σε βαθύ κώμα και παράλυτος από την αριστερή πλευρά. Άφησε την τελευταία του πνοή μια μέρα σαν σήμερα, στις 4 Ιανουαρίου 1965 σε ηλικία 77 χρονών.
Στο ταφικό μνημείο του Έλιοτ αναγράφεται ο στίχος από το ποίημα του «East Cocker»: «Στην αρχή μου είναι το τέλος μου και στο τέλος μου η αρχή μου»!