Επιχείρηση Αποστασία: Άλλος πρωθυπουργός το πρωί, άλλος το βράδυ. Ο βρόμικος ρόλος εφημερίδων, η ελεεινή συμπεριφορά του Κωνσταντίνου και ο γκρεμός βάθους 9 χρόνων για την Ελλάδα

Ήταν η διαβόητη Επιχείρηση Αποστασία. Ο Πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου οδηγήθηκε σε παραίτηση, βρόμικος ο ρόλος εφημερίδων, η άθλια συμπεριφορά του Κωνσταντίνου και ο γκρεμός βάθους 9 χρόνων που ανοιγόταν για την Ελλάδα!

15 Ιουλίου του 1965

15 Ιουλίου του 1965, μια μέρα σαν σήμερα δηλαδή. Ήταν Πέμπτη. Μια ζεστή καλοκαιριάτικη μέρα, που άρχισε ομαλά αλλά τελείωσε εντελώς ανώμαλα!

Όταν, στις 05:17 το πρωί, ο ήλιος ανέτειλε, πρωθυπουργός της Ελλάδας ήταν ο Γεώργιος Παπανδρέου, ο εκλεγμένος με την αδιαμφισβήτητη πλειοψηφία του 52,72% στις εκλογές της 16^ης Φεβρουαρίου του 1964. Όταν, στις 19:44 το απόβραδο, ο ήλιος έδυσε, πρωθυπουργός ήταν άλλος! Ο βασιλιάς είχε ανατρέψει τον νόμιμο πρωθυπουργό και είχε ορίσει (και βασικά ορκίσει) τον πρόεδρο της Βουλής Γεώργιο Αθανασιάδη Νόβα, αρχίζοντας ένα συνταγματικό πραξικόπημα. που θα κατέληγε στη στρατιωτική δικτατορία του 1967.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, 5 μήνες πριν, ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος μιλώντας στην πλατεία Κλαυθμώνος στους οπαδούς της ΕΡΕ και ενώ το πλήθος κραύγαζε συνθήματα υπέρ του Κωνσταντίνου Καραμανλή με κυρίαρχο το «Ε - Ε - Ε έρχεται», προέτρεπε: βουλευτές της Ενώσεως Κέντρου να αποστατήσουν, ανατρέποντας την Κυβέρνηση και τον βασιλιά να σχηματίσει κυβέρνηση αποστατών, την οποία θα στήριζε η ΕΡΕ χωρίς ανταλλάγματα.

Επρόκειτο για μια απίστευτη πρόταση από έναν συνήθως ήρεμο Κανελλόπουλο, που θα βλέπαμε να πραγματοποιείται το μακρύ καυτό καλοκαίρι του 1965. Ο Κανελλόπουλος είχε προτείνει επίσης σαν εναλλακτική λύση να σχηματιστεί υπηρεσιακή κυβέρνηση αυξημένης εθνικής ευθύνης, η οποία θα οδηγούσε τη χώρα σε νέες εκλογές, αφού «…αποκαθιστούσε την έννοια του κράτους και την ελεύθερη αναπνοή των πολιτών στην ύπαιθρο και θα απέδιδε στα πιεζόμενα όργανα της Ασφάλειας το «εθνικόν των θάρρος»!

Δεκαπέντε ημέρες πριν από την 15 Ιουλίου, η έξαλλη πρωινή εφημερίδα «Ημέρα» του συγκροτήματος Αθανασιάδη (Βραδυνή κλπ) θα καταγράψει με λεπτομέρειες την υλοποίηση του σχεδίου Κανελλόπουλου, επισημαίνοντας ότι «συνεφωνήθη συσχετισμός εκδηλώσεων μεταξύ ανομοιογενών κυβερνητικών παραγόντων όπως οι κ.κ. Στεφανόπουλος, Μητσοτάκης και Τσιριμώκος, οίτινες, μολονότι εμπνέονται έκαστος από κεχωρισμένους σκοπούς, συνηντήθησαν εις κοινόν έδαφος αντιδράσεως έναντι του πρωθυπουργού και του υιού του (...), σχηματίσαντες κατ’ ουσίαν υποκυβέρνησιν εντός των κόλπων της Πολιτικής Επιτροπής». Όλα αυτά στο φύλλο της 30 Ιουνίου του 1965! Όλα προσχεδιασμένα και μελετημένα με κάθε λεπτομέρεια. Και η Ελλάδα στο χείλος του γκρεμού!

Δύο ώρες ακριβώς πριν εκδηλωθεί η Επιχείρηση Αποστασία, η εφημερίδα «Βραδυνή» με έκτακτη έκδοση της στις 5 τα ξημερώματα προανήγγειλε παραίτηση Παπανδρέου και αντικατάστασή του από έναν εκ των Στεφανόπουλου, Μητσοτάκη Κωνσταντόπουλου και Μαύρου. Μόνο στον τελευταίο δεν έπεσαν μέσα, οι υπόλοιποι μαζί με τους Νόβα και Τσιριμώκο ήταν οι πρωταγωνιστές της σκοτεινής πολιτικής ζωής του τόπου των επόμενων μηνών.

Εκείνο το μοιραίο βράδυ για την Ελλάδα, ο πρωθυπουργός είχε επισκεφθεί τον βασιλιά Κωνσταντίνο στο Τατόι. Είχαν ανταλλάξει επιστολές που έθιγαν γενικότερα θέματα διακυβέρνησης της χώρας με κύριο όμως αντικείμενο την αντικατάσταση του υπουργού Άμυνας Πέτρου Γαρουφαλιά. Ο Παπανδρέου, που είχε επιλέξει τον Γαρουφαλιά για τη θέση αυτή, γνωρίζοντας ότι θα είναι ο τοποτηρητής των Ανακτόρων, ήθελε να τον απομακρύνει από την κυβέρνηση και να αναλάβει ο ίδιος το υπουργείο. Ο βασιλιάς αρνήθηκε να υπογράψει το σχετικό βασιλικό διάταγμα!

Ένας αποκαλυπτικός διάλογος

Μέσα σε εκείνο το εκρηκτικό κλίμα, με τις επιστολές να αποκαλύπτουν όλα τα ελαττώματα και τον ασταθή χαρακτήρα του Κωνσταντίνου (αλαζονεία, έλλειψη σεβασμού, έλλειψη στοιχειώδους πολιτικής κρίσης, ανικανότητα...), οι δύο άνδρες είχαν ένα σύντομο διάλογο διάρκειας σχεδόν 15 λεπτών, που σύμφωνα με όλα τα στοιχεία τα οποία συγκεντρώθηκαν εκ των υστέρων είχε ως εξής:

Παπανδρέου: Μεγαλειότατε, εμμένω εις την επιστολήν μου. Ο κύριος Γαρουφαλιάς θα αποπεμφθεί. Θα τον αντικαταστήσω εγώ, ως υπουργός Εθνικής Αμύνης.

Κωνσταντίνος: Κύριε Πρόεδρε και εγώ εμμένω εις ό,τι σας έγραψα. Δεν αποδέχομαι την άποψή σας.

Παπανδρέου: Ώστε, μεγαλειότατε, ευρισκόμεθα εν διαφωνία.

Κωνσταντίνος: Δυστυχώς… Και αυτό σημαίνει ότι παραιτείστε;

Παπανδρέου: Βεβαιότατα! Αύριο θα σας υποβάλλω εγγράφως την παραίτηση της Κυβερνήσεώς μου.

Κωνσταντίνος: Άκουσα τα περί παραιτήσεως και τα λαμβάνω υπ’ όψιν μου από αυτήν την στιγμήν.

Παπανδρέου: Αντιλαμβάνομαι τον λόγον διά τον οποίον επείγεστε διά την παραίτησιν.

Κωνσταντίνος: Είναι δεδομένη παραίτησης.

Παπανδρέου: Καταλαβαίνω ότι έχετε κατά νουν, Μεγαλειότατε…

Ο Κωνσταντίνος σε μεταγενέστερες συνεντεύξεις του, προσπάθησε να διαστρεβλώσει τα γεγονότα, υποστηρίζοντας ότι επέμενε (τότε) στο να μην παραιτηθεί ο Παπανδρέου και να τον συγκρατήσει· ουδείς τον πίστεψε! Ούτε η Ιστορία!

Η Αποστασία μόλις άρχιζε και επίσης μόλις άρχιζε ένας μακρύς κατήφορος για την Ελλάδα που έμελλε να σταματήσει στην διχοτόμηση της Κύπρου εννιά χρόνια μετά!

Να σημειώσουμε, ότι μια μέρα σαν σήμερα, 15 Ιουλίου του 1974 εκδηλώθηκε στρατιωτικό πραξικόπημα στην Κύπρο με στόχο την ανατροπή του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, πραξικόπημα υποκινούμενο από τη χούντα της Αθήνας, του ταξίαρχου Ιωαννίδη και που άνοιξε τις πύλες στον Αττίλα. Αυτά! 

Κι επειδή η 15^η Ιουλίου είναι νύχτα των πραξικοπημάτων στην περιοχή μας, συνταγματικών και στρατιωτικών, να υπενθυμίσουμε ότι μια μέρα σαν σήμερα, το 2016 εκδηλώθηκε πραξικόπημα στην Τουρκία με στρατιωτικούς να επιδιώκουν την ανατροπή του Ερντογάν· οι ταλαίπωροι…

Πηγή: Κώστα Παπαϊωάννου «Η Ελλάδα ποτέ δεν Πεθαίνει» εκδόσεις Καστανιώτη.