Αίγινα: Όαση πολιτισμού και δροσιάς μια ανάσα από την Αθήνα

Η Αίγινα, το δεύτερο μεγαλύτερο νησί του Αργοσαρωνικού – μετά τη Σαλαμίνα-, η οποία απέχει μόλις 16 ν.μ. από το λιμάνι του Πειραιά, είναι γεμάτη ενέργεια και ένας προορισμός με ευχάριστες εκπλήξεις. Προσφέρει όλες τις μορφές τουρισμού, από πολιτιστικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον μέχρι θρησκευτικό, περιπατητικό, θαλάσσιο τουρισμό, γαστρονομικό με τα περίφημα φιστίκια Αιγίνης καθώς και άλλες γευστικές προτάσεις με κυρίαρχο προϊόν το φιστίκι. Στο νησί κυριαρχούν και τα φρέσκα ψάρια που θα απολαύσετε στα ταβερνάκια μπροστά στη θάλασσα ή στα γραφικά ουζερί της παραδοσιακής ψαραγοράς στο κέντρο της πόλης.

Ας ξεκινήσουμε από εκεί λοιπόν’ από του «Γελαδάκη», μαγαζί από το 1964, το ξεκίνησε ο παππούς Χρήστος ως καφενείο, το ανέλαβε ο γιος Στέλιος σερβίροντας στους θαμώνες και επισκέπτες ουζάκι και χταποδάκι, και σήμερα έχει αναλάβει η τρίτη γενιά, τα παιδιά ο Χρήστος, η Ανθή και η Ευαγγελία. 

Θα μπλεχτείτε στα σοκάκια της πόλης, θα περάσετε από τον επιβλητικό Πύργο του Μαρκέλλου (17^ος αιώνας) ο οποίος το 1826 και 1827 χρησιμοποιήθηκε ως Κυβερνητικό κτίριο που συνεδρίαζε η Κυβέρνηση. Μάλιστα, την εποχή του Ιωάννη Καποδίστρια, όταν η Αίγινα ήταν η πρώτη πρωτεύουσα της Νεότερης Ελλάδας (1828 – 1829) στο κτίριο στεγάστηκαν υπουργοί και για ένα διάστημα εκεί ήταν το ταμείο του Κράτους. Επί δυο χρόνια κυβέρνησε ο Ιωάννης Καποδίστριας, ο οποίος ορκίστηκε στο Μητροπολιτικό ναό της Αίγινας ως πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας.

Εποχή όπου ανεγέρθηκαν στο νησί τα λεγόμενα «Καποδιστριακά κτίρια» (Ορφανοτροφείο, Κυβερνείο, Δημοτικό θέατρο, Πύργος Μαρκέλλου, Εϋνάρδειο Διδασκαλείο), τα οποία, δυστυχώς, στις μέρες μας, δεν διατηρούν τη λάμψη που θα τους άξιζαν.

Προϊστορικός οικισμός Κολώνα

Στην Αύρα, συνοικία βορειοδυτικά της πόλης, βρίσκεται το ακρωτήρι Κολώνα, το οποίο πήρε το όνομά του από τους βενετσιάνους ναυτικούς που χρησιμοποιούσαν τις κολώνες ναού του Απόλλωνα ως σημάδι προσανατολισμού.

Ο ναός του Απόλλωνα ήταν το κύριο ιερό της πόλης της Αίγινας, χτίστηκε στα τέλη του 6^ου αιώνα π.Χ. και αποτελούνταν από 6 και 11 κίονες στις στενές και μακρές πλευρές αντιστοίχως. Το ιερό τέμενος της Κολώνας που οριζόταν και από περίβολο ήταν η Ακρόπολη της αρχαίας πόλης της Αίγινας. Στις μέρες μας σώζονται τα θεμέλια και μια κολώνα από τον οπισθόδομο. Περιηγηθείτε στον αρχαιολογικό χώρο που ατενίζει το κοντινό Αγκίστρι, επισκεφτείτε και το αρχαιολογικό μουσείο, το πρώτο Εθνικό Μουσείο της Ελλάδος που ιδρύθηκε στις 21 Οκτωβρίου 1829 από τον Ιωάννη Καποδίστρια (Ωρες λειτουργίας 10.00 – 17.15, εκτός Τρίτης, είσοδος 4 ευρώ, τηλ. 22970 22248).

Βόλτα στην ιστορία και στις γεύσεις

Σύμφωνα με τη μυθολογία, ο Δίας ερωτεύτηκε την Αίγινα, την ομορφότερη από τις είκοσι κόρες του θεού Ασώπου, την απήγαγε και την έφερε στο νησί Οινώνη, στο οποίο έδωσε το όνομά της.

«Χαμογελάστε για τη φωτογραφία» είναι ο τίτλος της γαλλικής κινηματογραφικής παραγωγής με σκηνοθέτη τον αγαπημένο του γαλλικού κοινού Francois Uzan που επέλεξε την Αίγινα (και την Αθήνα) για τα γυρίσματα της ταινίας τα οποία πραγματοποιήθηκαν τον Ιούλιο.

Μόνο τυχαία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί η απόφαση πολυάριθμων καλλιτεχνών παγκόσμιας και εγχώριας εμβέλειας να αποκτήσουν σπίτι στην Αίγινα: από την πολυτελή κατοικία της οικογένειας Ντιμά, ιδιοκτήτριας του οίκου Hermes, την οποία διατηρεί στην Παχιά Ράχη (σ.σ. στο νησί πραγματοποιήθηκε η μοναδική φωτογράφιση της διεθνούς κολεξιόν του Παριζιάνικου οίκου μόδας Hermes στο Ελλάνιο Ορος, με τις αιωνόβιες ελιές, τον Οκτώβριο του 2012), μέχρι την οικία του Νίκου Καζαντζάκη στα Πλακάκια (2 χλμ. από τη Χώρα) όπου ο εθνικός μας ποιητής έζησε επί 20ετία και εκεί έγραψε το έργο του «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» (σ.σ. στις μέρες μας θα δείτε στην οικία εντοιχισμένη μαρμάρινη επιγραφή που τοποθέτησε η οικογένεια Κουτουλάκη και η «Διεθνής εταιρία Φίλων Ν. Καζαντάκη» στις 18/09/2004).

Και από την ιστορική οικία του σπουδαίου ζωγράφου Γιάννη Μόραλη (σ.σ. 7-9 Αυγούστου θα φιλοξενηθεί η performance «Τα Αφαία» με τον εικαστικό καλλιτέχνη Βασίλη Σαλπιστή) μέχρι τον Σταύρο Ξαρχάκο, την Ελευθερία Αρβανιτάκη, τη Σμαράγδα Καρύδη, τον Γιώργο Καπουντζίδη και τόσους άλλους.

Το ιερό της Αφαίας

Αρχικά θεωρούνταν ότι ο ναός της Αφαίας είχε ιδρυθεί προς τιμήν της Αθηνάς, που η μορφή της δέσποζε στα δυο αετώματα. Ωστόσο, κατά τις ανασκαφές Γερμανών αρχαιολόγων (1901) βρέθηκε επιγραφή στην οποία αναφέρεται το όνομα της τοπικής θεάς Αφας. Τα αετώματα του ναού της Αφαίας που χρονολογούνται το 490-480 π.Χ. ήταν διακοσμημένα με παραστάσεις από μάχες στην Τροία, παρουσία της θεάς Αθηνάς. Τα γλυπτά των αετωμάτων τα οποία βρέθηκαν κατά την ανασκαφή το 1881, εκτίθενται στις μέρες μας στη Γλυπτοθήκη του Μονάχου της Γερμανίας.

Από το ναό της Αφαίας που σώζεται, δωρικός περίπτερος με έξι κίονες στις στενές πλευρές και δώδεκα στις μακρές, με τα γλυπτά και τα ακρωτήρια από Παριανό μάρμαρο, λέγεται ότι όταν η ατμόσφαιρα είναι καθαρή φαίνεται ο ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο και η Ακρόπολη των Αθηνών και ότι οι τρεις ναοί σχηματίζουν ένα ισοσκελές τρίγωνο (το ιερό τρίγωνο της αρχαιότητας).

Πάνω από τον κάβο της Αγίας Μαρίνας (12 χλμ. από την πόλη της Αίγινας) με την πανοραμική θέα στη θάλασσα, μπροστά από το Ιερό της Αφαίας, νιώθουμε στον μέγιστο βαθμό την ενέργεια και το αιγινίτικο φως να μας διαπερνούν! (Ωρες λειτουργίας καθημερινά 08.00 -20.00, είσοδος 6 ευρώ, τηλ. 22970 32398).  

Οι παραλίες

Ξεκινώντας από την πόλη της Αίγινας υπάρχουν δυο παραλίες με ρηχά νερά στην Παναγίτσα και στην Αύρα. Ακολουθώντας νότια κατεύθυνση, από την πόλη, περνάτε από την παραλία Αγ. Βασίλειος με μικρό λιμανάκι, από τον Μαραθώνα τουριστικό θέρετρο με δυο διαδοχικές οργανωμένες αμμουδερές παραλίες, την Α’ και Β’ Μαραθώνα (4 χλμ.), ακολουθεί η Αιγινήτισσα οργανωμένη (σ.σ. εκεί το εγκαταλελειμμένο από το 1992 ξενοδοχείο Aegina Maris), η Πέρδικα (9 χλμ.) με την ομώνυμη αμμουδερή παραλία με φόντο τον οικισμό, το λιμάνι του και τη νήσο Μονή.

Πριν την Πέρδικα στρίβετε αριστερά και ο δρόμος οδηγεί στις παραλίες Σαρπά αμμουδερή με καντίνα και στο Κλήμα – Κλειδί την πιο in παραλία του νησιού με beach bar, ρηχά γαλαζοπράσινα νερά, αγκυροβόλι για τα ιστιοπλοϊκά και ένα τοπίο που περισσότερο θυμίζει… Κυκλάδες παρά Αργοσαρωνικό!

Βόρεια της πόλης της Αίγινας είναι οι παραλίες Αύρα και Κολώνα, τα Πλακάκια, Αγ. Ανάργυροι, Σουβάλα (9 χλμ.) γραφικός οικισμός με λιμάνι και τουριστική υποδομή, Βαγία ψαροχώρι με αμμώδη παραλία, Αγία Μαρίνα η μεγαλύτερη του νησιού βραβευμένη με «Γαλάζια Σημαία», περιοχή με τουριστική υποδομή, Πόρτες ψαροχώρι με λιμανάκι, αμμουδερή παραλία κτλ.  

Γαστρονομικός προορισμός

Το φιστίκι καλλιεργείται στην Αίγινα από το 1860 και σε 3.500 στρέμματα είναι φυτεμένες περίπου 120.000 φιστικιές. Γεμάτες από καρπούς τέτοια εποχή, η συγκομιδή τους διάρκειας 20 περίπου ημερών, ξεκινάει στα μέσα με τέλη Αυγούστου και ολοκληρώνεται το Σεπτέμβριο.

Είναι ο μήνας που διεξάγεται το περίφημο Φεστιβάλ Φιστικιού - το 12^ο φέτος- το οποίο όπως ενημερώνει το ΕτΚ η πρόεδρος Μαριλένα Γιαννούλη θα διεξαχθεί 17-20/9, με τη συμμετοχή 40 περίπου περιπτέρων και καλλιτεχνικά δρώμενα όπως η συναυλία του Νίκου Πορτοκάλογλου και των Μπλε, θεατρικές παραστάσεις με τους Γιώργο Κιμούλη, Γεράσιμο Σκιαδαρέση, Αντώνη Λουδάρο κτλ.

Προϊόν ΠΟΠ το φιστίκι Αιγίνης, από το 1996, και αυτό που το κάνει τόσο ιδιαίτερο και εύγεστο είναι οι ιδανικές κλιματολογικές συνθήκες του νησιού, η σύσταση του εδάφους, η γειτνίαση με τη θάλασσα. Ενα προϊόν που εκτός από ωμό ή ψημένο – με κέλυφος ή ψίχα-, χρησιμοποιείται σε τοπικά προϊόντα και σε φαγητά καθιστώντας την Αίγινα ως τον απόλυτο γαστρονομικό προορισμό.

Γραβιέρα και ανθότυρος με φιστίκι Αιγίνης, γιαούρτι με λευκή σοκολάτα και φιστίκι, παγωτό από πρόβειο γάλα με γεύση φιστίκι είναι κάποια από τα προϊόντα που παράγει με μεράκι ο μοναδικός τυροκόμος – κτηνοτρόφος του νησιού, Γιάννης Χερουβείμ, που διατηρεί την κτηνοτροφική μονάδα του και το τυροκομείο στο ορεινό Σφεντούρι.

Γαστρονομική απόλαυση και το πέστο με φιστίκι Αιγίνης που παρασκευάζει η Σωζία Μαρτή, τρίτη γενιά επιχειρηματίας στο νησί, στο εστιατόριο «Νώντας» στην Πέρδικα, που το ξεκίνησε ο παππούς το 1936, αλλά και στα Antzi στούντιο που εδώ και μια τριετία αναβαθμίστηκαν σε εκλεπτυσμένο boutique hotel αναδύοντας έναν νοσταλγικό μοντερνισμό με νησιωτικές πινελιές!   

Ευχαριστούμε θερμά το «Angelina Aegina Boutique Escape» (www.angelina-aegina.gr) στην Πέρδικα για τη φιλοξενία, τη Σωζία Μαρτή, τη Στέλλα Τρίμη και όλους όσους συνδράμανε για την άψογη διοργάνωση της αποστολής μας.

*

ΠΑΛΑΙΟΧΩΡΑ, ο «Μυστράς της Αίγινας» απέναντι από τη μονή του Αγίου Νεκταρίου. Υπήρξε πρωτεύουσα του νησιού τον 9^ο αιώνα μ.Χ. για να προφυλαχτούν οι κάτοικοι από τις θαλάσσιες επιδρομές των Σαρακηνών πειρατών. Στις μέρες μας σώζονται 35 πέτρινα εκκλησάκια, πολλά από τα οποία διατηρούν τις αγιογραφίες τους. Προτείνουμε την πεζοπορική κυκλική διαδρομή 1,2 χλμ., διάρκειας μίας περίπου ώρας με στάσεις (σ.σ πρόκειται για το μονοπάτι 7 από τα συνολικά 9),  ξεκινώντας από τη θέση Σταυρός. Ανηφορίστε μέχρι τα ερείπια του κάστρου, με την πανοραμική θέα αλλά και τη δισυπόστατη εκκλησία των Αγίων Γεωργίου και Δημητρίου. Η κάθοδος γίνεται περνώντας από το κελί του Αγ. Διονυσίου που ασκήτεψε για τρία χρόνια και την Επισκοπή (Αγ. Διονύσιος).  

Info

-Πώς θα πάτε:  Από το λιμάνι του Πειραιά, με ιπτάμενα δελφίνια ή πλοίο, με το ταξίδι να διαρκεί μόλις 50 λεπτά ή 1 ώρα, αντίστοιχα. Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, εκτός από το λιμάνι της Αίγινας, επιβατηγά φεριμπότ «πιάνουν» και στη Σουβάλα (9 χλμ. από Αίγινα), στο βόρειο τμήμα και στην Αγία Μαρίνα (14 χλμ.). Τα συχνά και πολλαπλά καθημερινά δρομολόγια, το οικονομικό εισιτήριο και η κοντινή πρόσβαση από Πειραιά καθιστούν τον προορισμό ιδανικό για όλες τις εποχές του έτους.

 Tips

-10^ο Φεστιβάλ Θεάτρου Αίγινας: Aφιερωμένο στον εκλιπόντα Αιγινίτη ηθοποιό, σκηνοθέτη και σεναριογράφο Τάκη Σπυριδάκη. Στην αυλή του 2^ου Δημοτικού Σχολείου Αίγινας, ήδη, από τις 18/7, «ανεβαίνουν» καθημερινά αξιόλογες θεατρικές παραστάσεις με καταξιωμένους καλλιτέχνες. Διάρκεια έως τις 12/8.

-Μονή Αγίου Νεκταρίου: Aπό τα σημαντικότερα προσκυνήματα της Oρθοδοξίας, χτίστηκε το 1904 στα ερείπια παλαιότερου μοναστηριού της Ζωοδόχου Πηγής. Στο νέο μεγαλοπρεπή ναό, μπροστά από το ιερό, θα δείτε ψηφιδωτό της Αίγινας με τα γύρω νησάκια ενώ στο μοναστήρι θα προσκυνήσετε τα λείψανα του Αγίου, θα επισκεφτείτε και το δωμάτιο όπου ασκήτεψε και έγραψε. Πανηγυρίζει στις 9 Νοεμβρίου (Κοίμηση Αγίου Νεκταρίου) και στις 3 Σεπτεμβρίου (ανακομιδή ιερών λειψάνων).

-Νήσος Μονή: Βρίσκεται απέναντι από την Πέρδικα και την προσεγγίζετε με καραβάκια που εκτελούν καθημερινά δρομολόγια, 10.00 – 19.00, κάθε 20 λεπτά, από το λιμανάκι της Πέρδικας (5 ευρώ/άτομο μετ’ επιστροφής). Στο νησί θα βρείτε οργανωμένη παραλία με beach bar, θα απολαύσετε τα παγώνια ενώ αν είστε τυχεροί θα δείτε και ελάφια, αγριοκάτσικα και σκιουράκια.

-Τοπικά προϊόντα/γεύσεις: Φιστίκι Αιγίνης (προϊόν ΠΟΠ) σε σιροπιαστά γλυκά, γλυκό κουταλιού, φιστικοβούτυρο, πέστο ιδανικό για μακαρονάδες αλλά και θαλασσινά, παστέλι, παγωτό φιστίκι, λικέρ, τυροκομικά (γκερεμέζι, γραβιέρα, ανθότυρος κτλ.), μέλι, λάδι, πατάτες ήπιας καλλιέργειας από το Κτήμα Αώνη του Σταύρου Φώσκολου, φρέσκα ψάρια (κατσούλες -μοιάζουν με γλώσσες-, στείρες, μπαρμπούνια κτλ.), θαλασσινά, τηγανόσουπα, τσίγαρα (βούτυρο σαν στάκα), βλίτα με μαρινάτο γαύρο και βινεγκρέτ ντομάτας, ψητό γιαούρτι με φιστίκι, μέντα και παγωτό κ.ά. 

Φωτογραφίες: Ντέπυ Χιωτοπούλου