Φλώρινα: Φωτιές, τσίπουρα και μουσικές

Η ΦΛΩΡΙΝΑ, στη Δυτική Μακεδονία, πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού, συνορεύει βόρεια με την ΠΓΔΜ, νότια με τους νομούς Κοζάνης και Καστοριάς, ανατολικά με τον νομό Πέλλας και δυτικά με την Αλβανία. Περικλείεται από τα βουνά Βόρας ή Καϊμακτσαλάν (2.524 μ.), Βέρνον ή Βίτσι (2.180 μ.) και Βαρνούντα ή Περιστέρι (2.334 μ.).

Μεταξύ άλλων, ο νομός χαρακτηρίζεται από τις έξι λίμνες του (Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα, Πετρών, Βεγορίτιδα, Χειμαδίτιδα και Ζάζαρη). Η Φλώρινα με πληθυσμό 14.873 κατοίκους και έκταση 150.634 στρεμμάτων, βρίσκεται σε υψόμετρο 650 μ. και μορφολογικά παρουσιάζει πλούσιες εναλλαγές τοπίων, καθώς έχει ορεινό, ημιορεινό και πεδινό χαρακτήρα.

Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, λέγεται ότι πήρε το όνομά της από τον πρώτο της βασιλιά, τον Φλώρις, ενώ στην αρχαιότητα η περιοχή ήταν γνωστή με την ονομασία Λυγκιστής ή Λύγκος, όπως την αναφέρουν οι αρχαίοι συγγραφείς Ηρόδοτος και Θουκυδίδης. Οι σπουδαιότερες πόλεις ήταν η Ηράκλεια, η Κέλλα (Κέλλη), η Βεύος (Βεύη) και η Μελίτων (Μελίτη).

Την πόλη τη διασχίζει ο ποταμός Σακουλέβας, κατά μήκος του οποίου ξεχωρίζουν τα νεοκλασικά σπίτια, αρχοντικά της Φλώρινας. Αποτελούν πηγή έμπνευσης για καλλιτέχνες, ζωγράφους, φωτογράφους και σκηνοθέτες, και ας μην ξεχνάμε ότι το τοπίο της πόλης αποτέλεσε το σκηνικό σε ταινίες του αείμνηστου Θεόδωρου Αγγελόπουλου όπως το «Τοπίο στην ομίχλη», «Ο Μελισσοκόμος» και «Το μετέωρο βήμα του πελαργού».

Ενα από τα must της πόλης και το ιστορικό καφενείο - μεζεδοποιείο «Διεθνές», το οποίο, μεταξύ άλλων, έχει χρησιμοποιηθεί για κινηματογραφικά γυρίσματα, ενώ αποτελούσε και στέκι του Αγγελόπουλου.

Φωτιές

Σήμα κατατεθέν της Φλώρινας, που αναβιώνουν απόψε το βράδυ. Πρόκειται για ένα έθιμο που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Κάθε γενιά το περιέλαβε με περισσή αγάπη και το προσάρμοσε στα χρόνια τα δικά της.

«Πρόκειται για μια ιεροτελεστία’ έχει ξεκινήσει τουλάχιστον ένα μήνα πριν, ωστόσο, το έθιμο επικεντρώνεται και γιγαντώνεται απόψε το βράδυ» ενημερώνει το «ΕΤΚ» ο αντιδήμαρχος Πρόνοιας, Παιδείας & Πολιτισμού Δήμου Φλώρινας Χρήστος Π. Μπαρδάκας.

Ετσι λοιπόν, μόλις σημάνει μεσάνυκτα 23 προς 24 Δεκεμβρίου, παραμονή Χριστουγέννων, κάθε γειτονιά της Φλώρινας ρίχνεται στο δικό της αγώνα...  Ανάβονται φωτιές, ύψους μέχρι 15 μ. και σε καθεμία από αυτές, κερνούν φασολάδα, κρασί, τσίπουρο, γλυκά, ενώ γύρω από τη φωτιά στήνεται χορός με μουσική από τοπικά συγκροτήματα. Καθένας θέλει την καλύτερη φωτιά, γιατί η φωτιά ζεσταίνει «τους τσοπάνους που τούτη τη στιγμή επισκέπτονται τον νεογέννητο Χριστό». Τα παιδιά τραγουδούν τα κάλαντα και παίρνουν ως δώρα μανταρίνια, αμύγδαλα, ζαχαρωτά και χριστόψωμα, τα λεγόμενα «κολατσίνα», που οι αρχαίοι τα έλεγαν «εορταστικούς άρτους».

Η προετοιμασία για το άναμμα της φωτιάς κρατάει μήνες. Ομάδες παιδιών - αφού επιλέξουν ένα ασφαλές μέρος φύλαξης - αποθηκεύουν τόνους ξύλα και κέδρα που κόβουν από το βουνό. Για κάθε βραδιά υπάρχει και ο υπεύθυνος φύλαξης των ξύλων της γειτονιάς.

Εκδηλώσεις

Στην κεντρική πλατεία της Φλώρινας, τη Γεωργίου Μόδη, εκεί όπου βρίσκεται και το χριστουγεννιάτικο δέντρο της πόλης, θα γίνει, απόψε το βράδυ, στις 10.00, η επίσημη έναρξη του εθίμου «Φωτιές Φλώρινας 2018» από τον Δήμαρχο Ιωάννη Βοσκόπουλο, με δωρεάν διανομή παραδοσιακής φασολάδας, κρασιού και τοπικών εδεσμάτων.

Στις 23.00, στην πλατεία Ηρώων, θα ανάψουν την μεγαλύτερη φωτιά, ύψους περίπου 15 μ., ενώ τα μεσάνυχτα, θα γίνει το «Αναμμα Φωτιών» σ’ όλες τις γειτονιές της πόλης και στις τοπικές κοινότητες του Δήμου Φλώρινας.

Επίσης, σήμερα Κυριακή 23 Δεκεμβρίου, από τις 11 το πρωί έως τις 10 το βράδυ, θα έχει γευσιγνωσία οίνων και παρουσίαση τοπικών οινοποιείων στην Αίθουσα Πινακοθήκης «Ο Αριστοτέλης».

Ο Εμπορικός Σύλλογος Φλώρινας διοργανώνει «Λευκή Νύχτα» 11.00 – 23.00, στις 11.30 π.μ. στο «Ξύλινο Χωριό» θα έχει μουσικοκινητικά παιχνίδια και κατασκευές για παιδιά, στις 13.00 Γουρουνοχαρά από το Σωματείο ελληνικών παραδοσιακών χορών «ΛΥΓΚΗΣΤΕΣ», και μεταξύ 18.00 – 22.00 ο Βορειοηπειρωτικός σύλλογος Φλώρινας και Πέριξ θα έχει έκθεση παραδοσιακών φορεσιών και ιστορίας του Συλλόγου.  

*

ΤΟ ΤΡΕΝΑΚΙ ΤΗΣ ΦΩΤΙΑΣ πραγματοποιεί καθημερινά διαδρομές στο ιστορικό κέντρο της Φλώρινας, από τις 10 το πρωί έως τη 1 το μεσημέρι, και από τις 4 το απόγευμα έως τις 8 το βράδυ. Απόψε, το βράδυ, το «Τρενάκι της Φωτιάς» θα μεταφέρει, όλους όσοι το επιθυμούν, από το κέντρο της Φλώρινας προς την Πλατεία Ηρώων, όπου θα γίνει και το άναμμα της μεγαλύτερης φωτιάς.

Info

-Πώς θα φτάσετε: Από Αθήνα οδικώς, μέσω της Εθνικής Οδού έως Λάρισα και στη συνέχεια μέσω Τύρναβου – Ελασσόνας –Κοζάνης ακολουθώντας τον κάθετο άξονα προς Φλώρινα – σύνορα ΠΓΔΜ, διανύοντας περίπου 630 χλμ. (ταξίδι 5,30 – 6 ωρών). Από Θεσσαλονίκη ακολουθείτε το δρόμο για Βέροια, συνεχίζετε στην Εγνατία οδό, έως τον κόμβο Φλώρινα – Κοζάνη, και μετά από τον κάθετο άξονα προς Φλώρινα – σύνορα ΠΓΔΜ, διανύοντας 190 χλμ. Αλλη επιλογή από Θεσσαλονίκη, μέσω της παλαιάς οδού, από Εδεσσα. Υπάρχει και σιδηροδρομική σύνδεση είτε απευθείας, είτε μέσω Πλατύ Ημαθίας.

-Διαμονή: Στην πόλη της Φλώρινας λειτουργούν ξενοδοχεία, ενώ ξενώνες θα βρείτε και στη γύρω περιοχή, έξω από την πόλη, αλλά και στο Πισοδέρι, αρκετά πιο μακριά στις Πρέσπες κτλ.

Tips

-Αρχαιολογικό μουσείο:  Βρίσκεται κοντά στο σιδηροδρομικό σταθμό και παρουσιάζει ευρήματα από όλο το νομό, με γλυπτά, μαρμάρινες και λίθινες επιτύμβιες στήλες, ευρήματα από ανασκαφές στις Πέτρες και στο λόφο του Αγίου Παντελεήμονα κ.ά. Ωρες λειτουργίας 08.30 – 15.00, εκτός Δευτέρας (τηλ. 23850 28206).

-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης: Παρουσιάζει περίπου 600 έργα ζωγραφικής, γλυπτικής και χαρακτικής των σημαντικότερων σύγχρονων Ελλήνων δημιουργών. Επίσης, η Πινακοθήκη Καλλιτεχνών Φλώρινας, η οποία στεγάζεται σε παραδοσιακό κτίριο του ΟΣΕ, παρουσιάζει συλλογή 120 έργων Φλωρινιωτών καλλιτεχνών. Στο Μουσείο και η συλλογή «Φόρος τιμής στον Γκρέκο» με 137 έργα.

-Παραδοσιακοί Οικισμοί: Πισοδέρι (23 χλμ. από Φλώρινα), Ψαράδες, Λαιμός, Αγιος Γερμανός στις Πρέσπες (διασταύρωση για Πρέσπες 32 χλμ.), το νησάκι του Αγίου Αχίλλειου, επίσης στις Πρέσπες, συνδέεται με πλωτή πεζογέφυρα, Νυμφαίο (50 χλμ.) κτλ.

-Χιονοδρομικό κέντρο: Στη τοποθεσία Βίγλα, σε υψόμετρο 1.650 μ., 20 χλμ. από Φλώρινα, βρίσκεται το χιονοδρομικό κέντρο «Τόττης» με 5 αναβατήρες (τρεις συρόμενοι και δυο εναέριοι) και 10 πίστες, ιδιόκτητο σαλέ με καφέ εστιατόριο, ενοικιάσεις σκι, καταφύγιο κτλ. Νυχτερινό σκι κάθε Σάββατο, τεχνητή χιόνωση από 4 κανόνια (τηλ. 23850 45800,1, www.vigla-ski.com.).

-Τοπικά προϊόντα/γεύσεις: κρασί ΠΟΠ, τσίπουρο, κόκκινες πιπεριές Φλωρίνης ΠΟΠ, πατάτες Σκλήθρου, λιμνίσια ψάρια (γριβάδια, τσιρόνια), πελτές, φασόλια φούρνου, φασολάδα, μαντηλάκια (μοσχάρι με μελιτζάνες), πίτες, τουρσί, ντολμάδες με λάχανο, ζυμαρικά (χυλοπίτες, τραχανάς), γλυκά κουταλιού και μαρμελάδες, λικέρ, μεταλλικό νερό «Ξινό Νερό» κ.ά.