Μέτσοβο: H «αετοφωλιά της Πίνδου»

Φωτογραφίες: Ντέπυ Χιωτοπούλου

ΤΟ ΜΕΤΣΟΒΟ και τα γύρω χωριά του, κτισμένα στις βουνοπλαγιές της Πίνδου, κρυμμένα μέσα σε έλατα και οξιές, σ’ ένα τοπίο άγριας ομορφιάς, αποτελεί προορισμό κάθε εποχή του χρόνου, προσφέροντας ποικίλες προτάσεις. Η περιοχή περικλείεται από ψηλά βουνά, που αποτελούν τμήματα της οροσειράς της Β. Πίνδου. Από το Μέτσοβο πηγάζει ο Μετσοβίτικος ποταμός, παραπόταμος του Αραχθου, ενώ σε μικρή απόσταση πηγάζουν ο Αχελώος, ο Αώος και οι παραπόταμοι του Πηνειού και του Αλιάκμονα (Βενέτικος).

Με αφετηρία την πλατεία του Μετσόβου, περιπλανιόμαστε στα γραφικά του καλντερίμια, θαυμάζουμε τα σπίτια φτιαγμένα με ξύλο και πέτρα πολλά από τα οποία έχουν τα χαρακτηριστικά χαγιάτια, κάνουμε στάση σε κάποια από τις είκοσι περίπου λιθόχτιστες βρύσες του 18^ου και 19^ου αιώνα και πίνουμε κρυστάλλινο νερό, καλημερίζουμε τους ντόπιους, εισχωρούμε στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, η οποία χρονολογείται πολύ πριν το 1511, από μια δυσανάγνωστη επιγραφή που βρέθηκε σκαλισμένη πάνω σε πέτρα. Ανάβουμε ένα κερί και θαυμάζουμε το χειροποίητο σκαλιστό τέμπλο φιλοτεχνημένο από Μετσοβίτες ξυλογλύπτες το 1730.

Οι μονές Κοίμηση της Θεοτόκου, δίπλα στον Αραχθο (σ.σ. εκεί και ο νερόμυλος Γκίνα), Αγίου Νικολάου (στο δρόμο για Ανήλιο) με τοιχογραφίες του 17^ου – 18^ου αιώνα,, ο Αβερώφιος Κήπος μικρογραφία της Πίνδου, η τεχνητή λίμνη Πηγών Αώου (17,2 χλμ. από Μέτσοβο), το Ανήλιο με ταβέρνες με εξαιρετικά κρεατικά συμπεριλαμβάνονται στα αξιοθέατα του Μετσόβου.

Ευεργέτες

Πολλοί οι ευεργέτες και δωρητές στο ξακουστό βλαχοχώρι της Ηπείρου, σπουδαιότεροι από τους οποίους υπήρξαν οι Γεώργιος Αβέρωφ, Στέργιος Στάνος, Κυριάκος Φλόκας, Βαρώνος Μιχαήλ Τοσίτσας, Ευάγγελος Αβέρωφ κ.ά.

Σ’ ότι αφορά την προσφορά του Γεωργίου Αβέρωφ υπήρξε πολυδιάστατη διαθέτοντας τεράστια ποσά για το Παναθηναϊκό Στάδιο, το Ωδείο Αθηνών, το Μετσόβειο Πολυτεχνείο. Ιδρυσε γυμνάσιο και παρθεναγωγείο για τους Ελληνες της Αλεξάνδρειας, αγόρασε το ομώνυμο θωρηκτό «Αβέρωφ», ενώ ξεχωριστό ενδιαφέρον έδειξε για την ιδιαίτερη πατρίδα του.

Και από την άλλη, ο μεγάλος ευεργέτης του Μετσόβου Βαρώνος Μιχαήλ Τοσίτσας, ο οποίος όρισε ως ισόβιο διαχειριστή της διαθήκης του τον Ευάγγελο Αβέρωφ. Το Ιδρυμα Τοσίτσα ιδρύθηκε το 1948 από τον ίδιο τον ευεργέτη που άφησε για το σκοπό αυτό το μυθικό για εκείνη την εποχή ποσό του 1.730.000 δολαρίων. Η ορεινή περιοχή δέχτηκε την πολύπλευρη και πολυδιάστατη συμβολή του Ιδρύματος, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες για τη διατήρηση των πολύτιμων και αξιόλογων πολιτιστικών και λαϊκών στοιχείων της, πρωτοβουλίες που επεκτείνονται στην ανάπτυξη της γεωργίας, της κτηνοτροφίας και γενικότερα στην άνοδο του βιοτικού επιπέδου.

*ΤΡΙΑ ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ, λειτουργούν στο Μέτσοβο και το γειτονικό Ανήλιο. Το χιονοδρομικό στη θέση Καρακόλι (2 χλμ.) του Ιδρύματος Τοσίτσα με μικρό σαλέ για καφέ, τσίπουρο, μεζέδες (τηλ. 26560 41345), το χιονοδρομικό στη θέση Προφήτης Ηλίας στις Πολιτσιές (5 χλμ.) με σαλέ, ενοικιάσεις εξοπλισμού, χιονοσκούτερ κ.ά. (τηλ. 26560 42302) και το νεώτερο χιονοδρομικό στην Ελλάδα, στη θέση Ζυγός, στο Ανήλιο (15 χλμ. από Μέτσοβο, 8 χλμ. από Ανήλιο) με μοντέρνο σαλέ για καφέ, φαγητό (τηλ. 6980 760850).   

Info

-Απόσταση: Από Αθήνα ακολουθείτε την Ολυμπία Οδό για Πάτρα, στη συνέχεια την Ιονία Οδό για Ιωάννινα και τέλος την Εγνατία Οδό για Μέτσοβο, διανύοντας περίπου 450 χλμ. Από Θεσσαλονίκη θα ταξιδέψετε στην Εγνατία οδό διασχίζοντας συνολικά περίπου 210 χλμ..

-Διαμονή: Τόσο στο Μέτσοβο όσο και στο αντικριστό Ανήλιο λειτουργούν ξενοδοχεία, ξενώνες και στούντιο για όλα τα βαλάντια.

-Κέντρο Πληροφόρησης Μετσόβου: Στην είσοδο του Μετσόβου, παράρτημα του Φορέα Διαχείρισης Εθνικών Δρυμών Βίκου – Αώου και Πίνδου. Λειτουργεί Δευτέρα – Σάββατο 08.30 – 15.30 (τηλ. 26560 41980).

Tips

-Λαογραφικό Μουσείο Μετσόβου: Πρόκειται για το Αρχοντικό Τοσίτσα, λειτουργεί από το 1955 και εκεί θα δείτε την πλήρη εικόνα του τόπου που διατηρείται ακόμη και στις μέρες μας. Στον πρώτο όροφο απεικονίζεται η καθημερινή ζωή των Μετσοβιτών, στο δεύτερο βρίσκεται η μεγάλη σάλα του αρχοντικού με το πορτρέτο του Βαρώνου Μιχαήλ Τοσίτσα ενώ στον τρίτο όροφο είναι το διαμέρισμα του Ευάγγελου Αβέρωφ με προσωπικά του αντικείμενα, το γραφείο και το υπνοδωμάτιο. Ωρες λειτουργίας καθημερινά 10.00 – 16.00, εκτός Πέμπτης, είσοδος 3 ευρώ (τηλ. 26560 41084). 

-Πινακοθήκη Ευάγγελου Αβέρωφ: Μουσείο νεοελληνικής τέχνης με έργα Ελλήνων ζωγράφων, χαρακτών και γλυπτών του 19ου και 20ου αιώνα. Σε μόνιμη έκθεση έργα μεγάλων δημιουργών, με τα περισσότερα να προέρχονται από την προσωπική συλλογή του Ευάγγελου Αβέρωφ. Ωρες λειτουργίας καθημερινά 10.00 – 16.00, εκτός Τρίτης, είσοδος 3 ευρώ (τηλ. 26560 41210). 

- Τυροκομείο Ιδρύματος Τοσίτσα: Λειτουργεί από το 1958 και σκοπός του ήταν η διατήρηση της κτηνοτροφίας στο Μέτσοβο. Καπνιστό μετσοβόνε, μετσοβέλα, γραβιέρα, κεφαλοτύρι, Μετσοβίσιο (τύπου γαλλικού Σεβρ) με πιπέρι (σ.σ. το ονομάζουν και γιδίσιο ή Μαΐσιο γιατί παρασκευάζεται μονάχα το Μάιο, όταν επιστρέφουν τα αιγοπρόβατα στο Μέτσοβο από τα χειμαδιά), βούτυρο (τηλ. 26560 41235).

-Λαογραφικό Μουσείο Τσανάκα: Στο παλαιό πέτρινο αρχοντικό της οικογένειας Βενέτη στην περιοχή του Αγίου Γεωργίου, και είναι μουσείο μετσοβίτικης – βλάχικης τέχνης του Μετσόβου, που διαχειρίζεται ο Χορευτικός Σύλλογος Μετσόβου. Ωρες λειτουργίας, Πέμπτη – Σάββατο, 9.00 – 14.00 (τηλ. 26560 42285).

-Οινοποιείο Κατώγι «Αβέρωφ»: Ξενάγηση στο οινοποιείο με τα 1.200 δρύινα γαλλικά βαρέλια και χώρους παλαίωσης κρασιών, χώρο οινογνωσίας, πωλητήριο. Για την ιστορία, πριν 60 χρόνια, το 1959, ο Ευάγγελος Αβέρωφ φύτευσε στις πλαγιές της Πίνδου τους πρώτους στην Ελλάδα κλώνους της ποικιλίας Cabernet Sauvignon, και εμφιάλωσε στο κατώγι του σπιτιού του το κρασί που πήρε το όνομα «Κατώγι Αβέρωφ» (τηλ. 26560 31490).

-Τοπικά προϊόντα/γεύσεις: Τυροκομικά, φρέσκο βούτυρο, κρασί, χυλοπίτες και χυλοπιτάκι, τραχανάς, υφαντά, ξυλόγλυπτα, πίτες, κεφτέδες με πράσα, σούβλα, ψητά (κοντοσούβλι χοιρινό και πρόβειο, κοκορέτσι, κατσικάκι κτλ.), παϊδάκια κ.ά. 

Ακολουθήστε το ethnos.gr στο Instagram