Νεμέα, η γη του Αγιωργίτικου - Εξόρμηση στο μεγαλύτερο αμπελώνα της Ελλάδας

Κυριακή 12 Νοεμβρίου γιορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Οινοτουρισμού, μια διεθνής ταξιδιωτική τάση που αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα, και το ethnos.gr βρέθηκε στη Νεμέα, την πιο κοντινη στην Αθήνα επιλογή για οινοτουριστικές εξορμήσεις. Μπορεί η ανάπτυξη της τάσης αυτή να συντελείται χρόνια μετά την αντίστοιχη εξέλιξη φημισμένων αμπελουργικών ζωνών του εξωτερικού, μπορεί να πραγματοποιείται με βήματα αργά και χωρίς κάποια ιδιαίτερη έμπρακτη συμβολή της πολιτείας, αλλά κυρίως χάρις το πείσμα, το πάθος και τη δημιουργικότητα των πιο δραστήριων μελών των τοπικών κοινωνιών, πάντως πραγματοποιείται. Τουλάχιστον αυτό αισθάνεται ο οινοτουρίστας της Νεμέας, δηλαδή ο ταξιδιώτης που διάλεξε τον προορισμό του με βάση το ενδιαφέρον του για τους οίνους της περιοχής. Και δεν πέφτει έξω. 

Ένας συναρπαστικός κόσμος γυρίζει γύρω από το κρασί

Δεν είναι μόνο μια ιστορία αιώνων που ανακαλύπτεις στον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Νεμέας με τις καθηλωτικές κολώνες του ναού του Διός και το Μουσείο της -μια ανάσα απ’ τη μικρή κωμόπολη να παίζει με τα δυσδιάκριτα όρια του σήμερα και του χθες. Ούτε που θα βρεθείς να βολτάρεις σε μόλις μία ώρα και κάτι από την Αθήνα μέσα σε ένα ήρεμο μεσογειακό τοπίο με μεγάλη απλωσιά και ορίζοντα, ήπιους λοφίσκους, ατέλειωτα αμπελοτόπια, ελιές και συστάδες κυπαρισσιών να γαληνεύουν το νου σου. Είναι που αν αγαπάς το κρασί, θα βρεις εδώ τον μεγαλύτερο ενιαίο αμπελώνα της Ελλάδας έτοιμο να σε μεθύσει με τις γεύσεις και τα αρώματά του. Και μαζί του έναν ολόκληρο μικρόκοσμο να περιστρέφεται γύρω απ’ αυτόν: Επισκέψιμα οινοποιεία, παραγωγοί βιολογικού ξιδιού και πετιμεζιού, εναλλακτικοί wine tour operators, εστιάτορες, οινοχόοι, καλλιτέχνες και πανδοχείς, ο καθένας με τον τρόπο συνθέτουν το μωσαϊκό μιας ενδιαφέρουσας οινο-ταξιδιωτικής αγοράς που συμβάλλει στη διαμόρφωση της οινικής εμπειρίας κάθε στιγμή της μέρας.

Γ. Παλυβός: Τη δεκαετία του '90, αν το κρασί ήταν φρουτώδες, σε ρωτούσαν τι έριξες μέσα

Πώς ξεκίνησαν όμως όλα αυτά; Πόσο άλλαξε η σχέση μας με το κρασί στο χρόνο και τι συνέβαινε μόλις 30 χρόνια πριν; «Αναλογιστείτε μόνο ποια ήταν η οινική παιδεία το 1995, '96, '97. Τότε που πηγαίναμε με ένα εμφιαλωμένο κρασί στο χέρι και ο κόσμος μάς έλεγε "αυτό που κρατάτε έχει πολλά φάρμακα". Και δεν το έπιναν, έτσι; Έπρεπε να είναι θολό το κρασί για να θεωρηθεί ...καλό, σπιτικό. Κάτι που μύριζε φρούτα τις εποχές εκείνες, ξένιζε τόσο πολύ, που σε ρωτούσαν τι του έχεις ρίξει μέσα. Πού να φανταζόμασταν τότε ότι κάποτε θα είμαστε εδώ και θα συζητούμε για όλα αυτά και για παγκόσμιες ημέρες οινοτουρισμού και ότι θα περνούν από το οινοποιείο μας 20.000 επισκέπτες το χρόνο»; Αυτά μας λέει ο Γιώργος Παλυβός, η ψυχή του ομώνυμου Κτήματος της Αρχαίας Νεμέας, ίσως του πρώτου επισκέψιμου οινοποιείου της Πελοποννήσου, που πρωτοάνοιξε τις πόρτες του στο κοινό το 1998.

Σήμερα από την κορφή του μαγικού του αμπελώνα του, εκεί όπου έχουν στήσει και το wine bar - βαγόνι με τη μοναδική θέα, ιδανικό για οινογευσιγνωσίες, ο παθιασμένος και τόσο καταξιωμένος οινοποιός θυμάται: «Πέτρες, πουρνάρια κι ελιές ήταν τούτο το σημείο, όταν ξεκινούσα. Είχε ένα βράχο κάτω από ένα πεύκο και ερχόμουν εδώ και καθόμουν στο τέλος της μέρας να απολαύσω τη θέα και να σκεφτώ». Όπως συχνά συμβαίνει σε τόπους με τόσο μακρά αμπελουργική παράδοση, ο Γιώργος Παλυβός γεννήθηκε μέσα στα αμπέλια. Οι γονείς του ήταν αμπελουργοί, ο παππούς του κι ο προπάππος του επίσης. Εκτός από τα αμπέλια για κρασί, κυρίως αγιωργίτικο και ροδίτη, η οικογένειά του καλλιεργούσε σταφίδα και ελιές. Σήμερα έχουν και περιορισμένες καλλιέργειες από ερυθρές και λευκές ποικιλίες, όπως cabernet, syrah, chardonnay, merlot, μαλαγουζιά, ροδίτη, κυδωνίτσα, ασύρτικο και άλλες. Το αγιωργίτικο όμως είναι ο βασιλιάς. «Το αγιωργίτικο, είναι η δουλειά μου, η ζωή μου, η ψυχή μου. Αν αξιωθώ να φήσω ένα στίγμα στην αμπελοοινική μου καριέρα θα είναι αυτή που θα αφήσω από το αγιωργίτικο». 

Info: Κτήμα Παλυβού, Αρχαία νεμέα, Τ +30 2746 0 24190, Ε info@palivos.gr & visit@palivos.gr

Πάνω από 40 οινοποιεία τα μισά σχεδόν επισκέψιμα

Σήμερα στη Νεμέα λειτουργούν πάνω από 40 οινοποιεία και σχεδόν τα μισά από αυτά είναι επισκέψιμα (μεταξύ άλλων αξιόλογων εκτός από το κτήμα Παλυβού, είναι τα οινοποιεία Σεμέλη, Μπαϊρακτάρη, Γκόφα, Λαφαζάνη, Παπαϊωάννου, Ρεπάνη, Γαία Οινοποιητική, Αγροτικός Οινοποιητικός Συνεταιρισμός Νεμέας κ.ά). To μεγαλύτερο μέρος της ΠΟΠ ζώνης βρίσκεται στην Κορινθία, ένα μικρό ποσοστό στην Αργολίδα. Ανάμεσα στα κρασιά της ΠΟΠ Νεμέα -από 100% Αγιωργίτικο- συναντά κανείς από φρέσκους μέχρι οίνους με σημαντικές δυνατότητες παλαίωσης. Στα επισκέψιμα οινοιποιεία συνήθως μπορεί κανείς να ξεναγηθεί στους αμπελώνες, τους χώρους οινοποίησης, τα κελάρια και να λάβει μέρος σε οινοδοκιμές και γευσιγνωσίες, γνωρίζοντας διαφορετικά κρασιά.

Κ. Τουλουμτζής: Ελάτε να ανακαλύψουμε τη μεγαλοσύνη το κρασιού 

Ένα οινικό κεφάλαιο από μόνος του ο ιταλοθρεμμένος Μυτιληνιός σομελιέ, εστιάτορας και μάγειρας, Κώστας Τουλουμτζής. Ο άνθρωπος που γύρισε στην Ελλάδα με μια νταλίκα φορτωμένη 9.000 σπουδαίες ετικέτες και της ξεφόρτωσε στην Enoteca, το πρώτο οινικό εστιατόριο της Αθήνας, και ο ιδρυτής της Πανελλήνιας Ένωσης Οινοχόων, τα τελευταία χρόνια ζει μόνιμα στη Νεμέα. Έχοντας αφήσει πίσω του τοπικό οινικό εστιατόριο 17 Χωριά -το οποίο εξακολουθεί να λειτουργεί ως ένα από τα δύο σημαντικά εστιατόρια της περιοχής- ο  ΚώσταςΤουλουμτζής δραστηριοποιείται πλέον στο πεδίο της οινικής διαμονής. Τον βρήκαμε στο «πιο όμορφο σπίτι της Νεμέας», το ιστορικό αρχοντικό της οικογένειας Λαζόπουλου, μια θαυμαστή διώροφη μονοκατοικία του 1920. Από το σπίτι διατίθεται ο επάνω όροφος, που λούζεται στο φως και έχει απρόσκοπτη θέα απ' το αμπελάκι της αυλής των 40 ριζών έως τη συγκλονιστική Παναγιά του Βράχου. «Ο Λάζος, ο παππούς του Γιώργου, του αρχικού ιδιοκτήτη του σπιτιού, ήταν ο άνθρωπος που έφτιαξε το πρώτο οινοποιείο της Νεμέας, πριν ακόμη δημιουργηθεί ο Συνεταιρισμός (σ.σ. το 1937). Το οινοποιείο εκείνο δεν υπάρχει πια. Στα μεταγενέστερα χρόνια, από το ’60 και μετά, η σημαντική οικογένεια της Νεμέας, που ζούσε πλέον στην Αθήνα, ερχόταν εδώ για τις διακοπές» λέει ο Κώστας Τουλουμτζής και καταλήγει: «Εδώ έχουν γίνει μεγάλες γιορτές». Και όπως φαίνεται θα συνεχίσουν να γίνονται. Ο έμπειρος στην οινική εστίαση οικοδεσπότης και μέγας γνώστης του κρασιού δηλώνει διαθέσιμος κατόπιν συνεννόησης να προτείνει μια σειρά αξέχαστες οινικές εμπειρίες στους φιλοξενούμενούς του, στις οποίες -εφόσον υπάρχει η σχετική επιθυμία- μπορεί και να τους συνοδεύει ο ίδιος: από επισκέψεις σε οινοποιεία, συμμετοχή σε οινογνωσίες και food-wine pairing μέχρι σπιτικά μαγειρέματα μετά εκλεκτών οινοαπολαύσεων, μουσικών και συζητήσεων στον ατμοσφαιρικό κάτω χώρο ή στο μεγάλο μοναστηριακό τραπέζι της αρχοντικής σάλας. Φροντισμένο, άνετο, με ξύλινα πατώματα και κάποια από τα παλιά έπιπλα-κοσμήματα να του δίνουν επιπλέον χαρακτήρα, μεγάλο καθιστικό/τραπεζαρία, ανετη κουζίνα με μάρμαρο, τρεις κρεβατοκάμαρες και δύο μπάνια, το αρχοντικό οινοπανδοχείο του Τουλουμτζή εγγυάται μια εντελώς διαφορετική εμπειρία διαμονής, ενώ ο ίδιος ένα μεθυστικό ταξίδι στον κόσμο των καλών κρασιών και γεύσεων: «To κρασι είναι προϊόν άρρηκτα συνδεδεμένο με τον πολιτισμό και την ιστορία μας», λεει ο άνθρωπος που επικοινωνεί το κρασί στον κόσμο από το 1994. «Με αυτο αφετηρία μπορείς να ξεδιπλώσεις πλευρές ενός κόσμου, τόπου και προορισμού που ούτε φανταζόσουν. Αυτή είναι η μεγαλυσύνη το κρασιού και σας προσκαλώ να την ανακαλύψουμε»

Info: Δερβενακίων 100, Νεμέα, 20500, T. +306980477791 E. ktouloumtzis@hotmail.com

Kera Neme Wine Habitat - Το ξενοδοχείο που αγαπάει το κρασί

Μια ακόμη πρόταση στο χώρο της οινικής διαμονής το νέο ξενοδοχείο στην καρδιά της Νεμέας Kera Neme, προσφέρει δωμάτια με σύγχρονες ανέσεις, αυλή διαμορφωμένη για χαλάρωση κάθε στιγμή της ημέρας, ενώ διαθέτει κελάρι, όπου μπορεί κανείς κατόπιν συνεννόησης να απολαύσει κρασί σε κάποιο event wine tasting. Εδώ γίνονται και γευσιγνωσίες ελιάς και ελαιόλαδου.

Info: Δερβενακίων 14, Νεμέα, 20500, T. +30 2746024301 E. info@keraneme.gr

Vines Art - Όταν οι κληματόβεργες γίνονται υλικό τέχνης

Στο κεντρικό δρόμο της Νεμέας, την οδό Δερβενακιών, λίγο πριν την πλατεία βρίκεται το Vines Art, το πρωτότυπο εργαστήρι κοσμημάτων και άλλων χειροποίητων δημιουργημάτων του Χρήστου Λάζαρη. Γένημμα - θρέμμα της περιοχής, ο Χρήστος ζει και εργάζεται σε αυτή όλα τα χρόνια της ζωής του. Τέλειωσε τη φημισμένη σχολή Αργυροχρυσοχοΐας της Στεμνίτσας και σήμερα δημιουργεί με υλικό από τα αμπέλια της Νεμέας -κυρίως κλήματα- τα οποία με επίπονη προσπάθεια και μετά από πολλούς πειραματισμούς πέτυχε να κατεργαστεί. Ό,τι έχει το κατάστημά του είναι από το αμπέλι, οικολογικό, δουλεμένο με τα χέρια του και άρα μοναδικό, ενώ κάποιες δημιουργίες παίρνουν χρώμα από το μούστο. Μια eco friendly αντίληψη για την τέχνη και το κόσμημα, που θα έλεγες ότι εμπεριέχει την περιοχή, και μια ευφάνταστη εναλλακτική δώρου και ενθυμίου.

Info: Vines Art, Δερβενακίων 9Β, Νεμέα, Τ +30 2746 400087, info@vines-art.gr, vines-art.gr

Ο Σοφός, το παλιότερο οινομαγειρείο της περιοχής που εξελίχθηκε σε εστιατόριο τρίτης γενιάς

Η Νεμέα ήταν μια περιοχή που κατά παράδοση είχε ψησταριές. Την παράδοση έσπαγε το οινομαγειρείο της γιαγιάς του από τη δεκαετία του '50, μέσα στο οποίο μεγάλωσε ο Γιώργος Σοφός, και όπου μπορούσε κανείς να βρει μαγειρευτά και ζεστό φαγάκι κατσαρόλας. Σήμερα στα ηνία του χώρου βρίσκεται ο ίδιος με τη σύζυγό του Ειρήνη. Οι δυο τους κράτησαν την ιδέα της κουζίνας με ωραία μαγειρευτά πιάτα σε περιβάλλον όμως πλέον καθαρά εστιατορικό, καθώς δεν ήθελαν να δουλέψουν μία ακόμη κλασική ψησταριά. «Όταν ασχολήθηκα το '93 με την εστίαση, τα οινοποιεία της Νεμέας δεν ήταν πάνω από πέντε με δέκα όλες κι όλες ετικέτες. Όσο εξελισσόταν το κρασί στην περιοχή μας εξελισσόταν και το εστιατόριο. Από το '96-'98, που άνοιξε η Γαία Οινοποιητική και ο Παλυβός, άρχισε σιγά σιγά να δημιουργείται όντως κάτι αξιόλογο γύρω από το κράσι», λέει ο Γιώργος Σοφός. Στο εστιατόριο του Σοφού, θα βρείτε επιλεγμένες ετικέτες από όλα τα οινοποιεία της Νεμέας, στα κόκκινα ειδικά αντιπροσωπεύονται οι πάντες. Μικρότερη, αλλά αξιοπρεπέστατη, είναι η λίστα των λευκών και των ροζέ. Η κουζίνα δουλεύει με τοπικά αμνοερίφια και κοκόρια, ντόπια λαχανικά από επαγγελματικά μποστάνια, παραδοσιακά ζυμαρικά, όπως πραγματικά σπιτικό χωριάτικο τραχανά που τον φτιάχνει η μετέρα του κ. Σοφού με γάλα που το ξινίζουν μόνοι τους και αυγά από τσομπάνηδες που έχουν και κότες. Αρνάκι γάλακτος με κριθαρώτο, κόκορας με τραχανά και κρέμα γραβιέρας, ντολμαδάκια και καγιανάς με μανιάτικο σύγκλινο, είναι μερικά από τα πιάτα που περιμένουν εδώ τους επισκέπτες.

Info: Δερβενακίων, Πλατεία Ηρώων, Νεμέα 20500, Τ +30 2746 023070, Ε gsfsnm@gmail.com

Venikos - Διοργάνωση οινογαστρονομικών δραστηριοτήτων

Με αφετηρία τον αμπελώνα της Νεμέας ο Venikos αναπτύσσει προτάσεις οινο-γαστρονομικού τουρισμού υψηλού επιπέδου. Εδώ θα ανακαλύψετε ιδέες και επιλογές για περιηγήσεις και οινικές εκδρομές στην περιοχή της Νεμέας, επισκέψεις σε οινοποιεία, αρχαιολογικούς και μυθολογικούς χώρους, αγροτουρισμό και πεζοπορία, τοξοβολία και ποδηλασία βουνού, αλλά και σεμινάρια γευσιγνωσίας και μαθήματα μαγειρικής.

Info: Περίανδρου 84, Νεμέα, Τ.Κ. 20500, E info@venikos.gr, T +30 27460 23436

Σοφία της Φύσης - Παραγωγή βιολογικών ξιδιών και πετιμεζιού από Αγιωργίτικο και Ροδίτη

Info: Σοφία της Φύσης, Κούτσι, 20500, Νεμέα T +30 274 6023436, mail@sofiatisfisis.gr