Πάσχα: Έθιμα σε νησιά με ρουκέτες, τσουνιά και τενεκεδάκια

Έθιμα του Πάσχα που μένουν αναλλοίωτα στον χρόνο, στολισμένοι επιτάφιοι και περιφορές σε εκκλησιές σε όλα τα σημεία της Ελλάδας, ψαλμοί και φιλαρμονικές, καθιστούν το Πάσχα στην Ελλάδα μοναδικό. 

ΖΑΚΥΝΘΟΣ

Πένθιμα εμβατήρια και η Αποκαθήλωση

«Αντέτια» ονομάζονται τα πασχαλινά έθιμα της Ζακύνθου ενώ ιδιαίτερη κατανυκτική ατμόσφαιρα δημιουργούν και τα πένθιμα εμβατήρια που παίζουν οι φιλαρμονικές του νησιού.

Το Σάββατο του Λαζάρου, 20 Απριλίου, στις 11 το πρωί οι καμπάνες των εκκλησιών χτυπούν πανηγυρικά και κρεμιέται το "βαγί" σε όλα τα καμπαναριά της πόλης και των χωριών του νησιού. Ιδιαίτερη μεγαλοπρέπεια έχει το «κρέμασμα του βαγιού» στο Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Νικολάου των Ξένων, που γίνεται στις 12 το μεσημέρι. Το έθιμο αυτό μεταφέρθηκε μετά το σεισμό του 1953 στη Μητρόπολη από την εκκλησία των Αγίων Πάντων, που γκρεμίστηκε.

Την Κυριακή των Βαΐων, μετά τη θεία Λειτουργία, στις στολισμένες με βαγιά εκκλησίες, οι «νόντσολοι» - οι νεωκόροι-, μοιράζουν στα σπίτια το βαγί ως ευλογία του Ιερέως - Εφημερίου. Μετά το τέλος της λειτουργίας, οι ναοί «ντύνονται» στα πένθιμα και το βράδυ τελείται η Ακολουθία του Νυμφίου.

Τη Μεγάλη Τρίτη ψάλλεται το Τροπάριο της Κασσιανής (Δοξαστικό των Αποστίχων), ενώ το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης μετά τον Εσπερινό και τη Θεία Λειτουργία, οι καμπάνες δεν ξαναχτυπούν μέχρι το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου.

Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής ψάλλεται η Ακολουθία των Μεγάλων Ωρών και ακολούθως η Αποκαθήλωση. Στις 14.00 ξεκινάει από το ναό του Αγίου Νικολάου του Μώλου, στην πλατεία Σολωμού, η Λιτανεία του Εσταυρωμένου και μαζί λιτανεύεται και η εικόνα της Παναγίας του Πάθους (Mater Dolorosa).

Το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής γίνεται η Ακολουθία του Επιταφίου, όχι όμως και η λιτάνευση. Σύμφωνα μ' ένα παλιό έθιμο, στο μητροπολιτικό ναό του Αγίου Νικολάου των Ξένων, η Ακολουθία γίνεται ξημερώματα Μεγάλου Σαββάτου, στις 2.00 το πρωί. Στις 4.00 π.μ. γίνεται η έξοδος του χρυσωμένου και ξυλόγλυπτου Επιταφίου (σ.σ. στη Ζάκυνθο δεν χρησιμοποιείται ο γνωστός στην υπόλοιπη Ελλάδα κεντητός Επιτάφιος, αλλά αμφιπρόσωπη ξυλόγλυπτη αγιογραφία του νεκρού Χριστού, που ονομάζεται «Αμνός») και η ξακουστή «Gloria» (Δόξα) ψάλλεται απ' όλον τον κόσμο.

Το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, στις 23.15, αρχίζει η Ακολουθία στο μητροπολιτικό ναό του Αγίου Διονυσίου και ένα τέταρτο πριν από τα μεσάνυχτα ξεκινά η αναστάσιμη πομπή για την πλατεία του Αγίου Μάρκου, όπου γιορτάζεται η Ανάσταση. Το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα γίνεται ο Εσπερινός της Αγάπης στο ναό του Αγίου Λαζάρου.

ΠΑΤΜΟΣ

Η τελετή του Ιερού Νιπτήρος

ΣΤΟ ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗΣ, την Πάτμο, το βορειότερο της Δωδεκανήσου, τις ημέρες του Πάσχα, η ατμόσφαιρα είναι ιδιαίτερα κατανυχτική! Το Καστρομονάστηρο που ιδρύθηκε το 1088 από τον Οσιο Χριστόδουλο, έχει χτιστεί στη βάση ενός μεσαιωνικού φρουρίου για προστασία από τους πειρατές. Στο δε Σπήλαιο της Αποκάλυψης, το οποίο βρίσκεται στο μέσον περίπου της διαδρομής μεταξύ Σκάλας και Χώρας, σύμφωνα με την παράδοση, μέσα στη σπηλιά σχίστηκε ο βράχος και από εκεί, από τρεις μικρότερες σχισμές που συμβολίζουν την Αγία Τριάδα, ο αγαπημένος μαθητής του Χριστού, ο Ιωάννης, άκουσε τη φωνή του Θεού να του υπαγορεύει την Αποκάλυψη. Πάνω από το Σπήλαιο είναι χτισμένη η Εκκλησία της Αποκάλυψης, η οποία υπάγεται στο κυρίως μοναστήρι.

Το πρόγραμμα των Ακολουθιών ξεκινάει την Κυριακή των Βαΐων 21 Απριλίου, με την Ακολουθία του Εσπερινού το απόγευμα και την Ακολουθία του Νυμφίου στις 21.00.

Τη Μεγάλη Πέμπτη, αυτό που κεντρίζει την προσοχή είναι η ιδιαίτερη τελετή του Νιπτήρος που πραγματοποιείται το πρωί στην Χώρα, σύμφωνα με τις βυζαντινές παραδόσεις και είναι ένα γεγονός που πραγματοποιείται μόνο στην Πάτμο και τα Ιεροσόλυμα. Κατά την τελετή, ο Ηγούμενος της μονής του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου που αναπαριστά τον Ιησού Χριστό ραντίζει συμβολικά τα πόδια των μοναχών που αναπαριστούν τους μαθητές του και στη συνέχεια αρχίζει την πορεία προς τον τόπο της προσευχής, θυμίζοντας στους πιστούς τη μετάβαση του Ιησού στον κήπο της Γεσθημανής, όπου παραδόθηκε από τον Ιούδα στους Ρωμαίους στρατιώτες.

Μετά την πρώτη Ανάσταση, και συγκεκριμένα την Κυριακή του Πάσχα στον Εσπερινό της Αγάπης στην Ιερά Μονή γίνεται η δεύτερη Ανάσταση, κατά την οποία το Αναστάσιμο Ευαγγέλιο διαβάζεται σε επτά γλώσσες, ενώ από τον ηγούμενο μοιράζονται κόκκινα αυγά.

Να σημειώσουμε, ότι τόσο το Καστρομονάστηρο όσο και το Σπήλαιο της Αποκάλυψης από το 1999, συμπεριλαμβάνονται στα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.

ΥΔΡΑ

Περιφορά του Επιταφίου στη θάλασσα

Η ΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΟΥ ΕΠΙΤΑΦΙΟΥ, μέσα στη θάλασσα, αποτελεί από τα πιο χαρακτηριστικά έθιμα στο πανέμορφο νησί του Αργοσαρωνικού, η οποία γίνεται με μεγάλη κατάνυξη το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, στα Καμίνια. Πρόκειται για ένα έθιμο το οποίο πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στα Καμίνια το 1923, και έκτοτε επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο. Για την ιστορία, ξεκίνησε από τους σφουγγαράδες των Καμινίων, των οποίων τα καΐκια τους αναχωρούσαν μετά την Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως και επέστρεφαν κοντά στην ημέρα της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού.

Στον οικισμό της Υδρας, μετά την Ακολουθία των Μεγάλων Ωρών της Αποκαθηλώσεως, οι καμπάνες των ενοριών σημαίνουν πένθιμα, με πρώτη τη Μεγάλη Καμπάνα του Μοναστηριού και ακολουθούν οι καμπάνες των υπολοίπων ενοριών, της Αγίας Βαρβάρας, της Υπαπαντής και του Αγίου Δημητρίου. Ολοι οι Επιτάφιοι συγκεντρώνονται στη μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου, στην πλατεία Π. Κουντουριώτη στο λιμάνι, και ακολουθεί η Περιφορά των Επιταφίων μέσα από τα πλακόστρωτα δρομάκια του νησιού.

Την Κυριακή του Πάσχα γίνεται το παραδοσιακό ψήσιμο του οβελία ενώ το απόγευμα, μετά τον Εσπερινό, αναβιώνει το Κάψιμο του Ιούδα, στο λιμάνι του νησιού, μπροστά από τη Σχολή των Εμποροπλοιάρχων.  

ΣΙΦΝΟΣ

Τα «τσούνια» και η «κούνια της Λαμπρής»

ΣΤΟΝ ΑΡΤΕΜΩΝΑ, τη Μεγάλη Παρασκευή, κατά τη διάρκεια της περιφοράς, συναντιούνται οι Επιτάφιοι των ενοριών Παναγίας Κόγχης (Αρτεμώνα) και Ταξιαρχών (Αγίου Λουκά) στην Παναγία την Αμμο, και στη συνέχεια του Αγίου Λουκά και Αγίου Ιωάννη (Ανω Πετάλι) στην Παναγία τα Γουρνιά. Κατά την περιφορά των Επιταφίων, οι κάτοικοι ανάβουν μεγάλες φωτιές, τους κάψαλους, σε διάφορα σημεία από τα οποία περνάει ο Επιτάφιος.

Το Μεγάλο Σάββατο, μετά την πρώτη Ανάσταση, ξεκινούν οι προετοιμασίες για το Πασχαλινό φαγητό, το μαστέλο (κατσικάκι ή αρνάκι το πλένουν με κόκκινο κρασί, το αλατοπιπερώνουν, το αρωματίζουν με μπόλικο άνηθο ή μάραθο και το τοποθετούν σε ειδικό κεραμικό σκεύος -το μαστέλο-, στον πάτο του οποίου μπαίνουν κλιματόβεργες σταυρωτά, αποτρέποντας το κρέας να ακουμπήσει κάτω. Στη συνέχεια ψήνεται στον ξυλόφουρνο) και το βράδυ είναι η Αναστάσιμη λειτουργία. Το μαστέλο τρώγεται μετά την Ανάσταση, την Κυριακή του Πάσχα, και κάθε μέρα έως ότου τελειώσει.  

Την Κυριακή του Πάσχα, αξίζει να παρακολουθήσετε την Ακολουθία της Αγάπης, που γίνεται στο Μοναστήρι της Βρύσης, με ιδιαίτερη λαμπρότητα και τη συμμετοχή του Ιερού Κλήρου της Σίφνου.

Το απόγευμα της  Κυριακής του Πάσχα, όπως ενημερώνει το «ΕτΚ» ο αντιπρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Σίφνου Γιάννης Αντάρτης, αναβιώνουν και παρουσιάζονται τα έθιμα «Τσούνια» και «Κούνια της Λαμπρής» (ή «Κουνίστρια»). Το δρώμενο γίνεται εναλλάξ κάθε χρόνο στον Αρτεμώνα και στην Απολλωνία. Φέτος, διεξάγεται στην Απολλωνία. Τα «Τσούνια» είναι ένα παιχνίδι που παίζεται ανά ζεύγη (άντρας – γυναίκα), και παλιότερα αποτελούσε ευκαιρία για συνάντηση και διασκέδαση των νέων και ταυτόχρονα μια από τις σημαντικότερες ευκαιρίες έκφρασης του ερωτικού συναισθήματος, κυρίως μέσα από την επιλογή της νεαρής συμπαίκτριας. Παράλληλα, στον ίδιο χώρο, στήνεται μια ξύλινη αυτοσχέδια κούνια – «η κούνια της Λαμπρής»-, για να κουνήσουν οι νεαροί τις αγαπημένες τους.

Μοιράζονται τα «πουλιά της Λαμπρής» πασχαλινά κεράσματα και ακολουθούν χοροί με τη συνοδεία σιφνέικου τακιμιού (βιολί και λαούτο).

ΣΑΝΤΟΡΙΝΗ

Ο «Λάζαρος» και τα «Τενεδάκια»

Το ΣΑΒΒΑΤΟ ΤΟΥ ΛΑΖΑΡΟΥ 20 Απριλίου σε διάφορα χωριά του νησιού και κυρίως στο Μεγαλοχώρι, στήνεται ο «Λάζαρος» στην πλατεία του χωριού. Είναι  σταυρός που τον στολίζουν το πρωί, μετά τη θεία λειτουργία, με δενδρολίβανο και λουλούδια, και το απόγευμα μετά τον Εσπερινό, γίνεται η ύψωσή του. Το έθιμο του «Λάζαρου» αναβιώνει και στο Ακρωτήρι, στο Εμπορειό κ.α. Ο «Λάζαρος» ξεστολίζεται το Μεγάλο Σάββατο και παραμένει στη θέση του μέχρι την Ανάληψη.

Στον Πύργο – παλιά πρωτεύουσα της Σαντορίνης- ο οποίος βρίσκεται στην ενδοχώρα και είναι χτισμένος στο ψηλότερο σημείο, στην πλαγιά του Προφήτη Ηλία, από νωρίς το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής, τα παιδιά τοποθετούν σε ταράτσες, μπαλκόνια, δρόμους, αλλά και στα τείχη του μεσαιωνικού κάστρου «τενεκεδάκια», δηλαδή αυτοσχέδια λυχνάρια που καίνε παραφινέλαιο. Το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, μετά την Αποκαθήλωση, αρχίζει η νεκρική πομπή του Ιησού Χριστού στα σοκάκια του χωριού. Πριν την περιφορά του Επιταφίου ανάβουν τα «τενεκεδάκια» δημιουργώντας μια συναρπαστική εικόνα και μια μοναδική ατμόσφαιρα!

Το βράδυ της Ανάστασης τα βεγγαλικά δημιουργούν ένα μοναδικό υπερθέαμα σε όλες τις ενορίες του νησιού. Ακολουθεί η Κυριακή του Πάσχα όπου μετά τον Εσπερινό της Αγάπης, πραγματοποιείται στα περισσότερα χωριά το Κάψιμο του Ιούδα.

ΤΗΝΟΣ

Ο Επιτάφιος οδηγείται στη θάλασσα

ΣΤΟ ΝΗΣΙ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΟΧΑΡΗΣ, τα πασχαλινά έθιμα προσελκύουν επισκέπτες για να τα αναβιώσουν. Την Κυριακή των Βαΐων, στη θεία λειτουργία τα βάγια κρέμονται από τα καντήλια και τους πολυελαίους της εκκλησίας και οι πιστοί προσπαθούν να τα πιάσουν για να τα φυλάξουν όλο το χρόνο.  Τη Μεγάλη Τρίτη, οι νοικοκυρές ετοιμάζουν το πασχαλινό γλυκό της Τήνου, τις τυρόπιτες, οι οποίες φτιάχνονται από ανάλατο τυρί -το πέτρωμα-, αυγά, ζάχαρη και πορτοκάλι ή βανίλια, με τη γέμιση να τυλίγεται σε φύλλο, στο οποίο δίνεται το «τσιμπητό» εορταστικό σχήμα με τη βοήθεια οδοντογλυφίδων.

Το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, η παράδοση είναι, πως οι έξι Επιτάφιοι από όλες τις ενορίες, στολισμένοι περίτεχνα με βιολέτες («μαντιές»), συγκεντρώνονται στην εξέδρα της παραλίας, στο λιμάνι, όπου ψάλλονται τα Εγκώμια. Στη συνέχεια, ο Επιτάφιος του ενοριακού ναού Αγίου Νικολάου με τον εφημέριό του, ακολουθούμενος από πλήθος κόσμου, κατευθύνεται προς την παραθαλάσσια περιοχή Καλάμια (ή «Σπιτάλια»), οδηγείται μέσα στη θάλασσα και πραγματοποιείται δέηση υπέρ των ναυτικών και επιμνημόσυνη δέηση υπέρ των πνιγέντων.

Ο ξυλόγλυπτος Επιτάφιος της Παναγίας, που είναι ο πιο μεγαλόπρεπος, μετά τη συνάντηση των Επιταφίων στο λιμάνι, επιστρέφει στην εκκλησία, όπου κρατείται ψηλά μπροστά από την είσοδο, για να περάσουν όλοι οι πιστοί από κάτω.

ΣΚΙΑΘΟΣ

Περιφορά του Επιταφίου τα ξημερώματα

ΣΤΟ ΝΗΣΙ ΤΟΥ ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗ, στις Σποράδες, σε όλη την ακολουθία της Μεγάλης Εβδομάδας και της Ανάστασης, τηρείται το Αγιορείτικο τελετουργικό. Στη γραφική Σκιάθο, τις ημέρες του Πάσχα ξεχωρίζει η Ακολουθία του Επιταφίου, η οποία ξεκινά στη 1 μετά τα μεσάνυχτα, ενώ η περιφορά του γίνεται στις 3 τα ξημερώματα του Μεγάλου Σαββάτου.

Η λιτανεία περνάει από τα καλντερίμια της Χώρας, ένας ντελάλης, ο «προεξάρχοντας», απαγγέλλει δυνατά τους θρηνητικούς ψαλμούς, ενώ οι ψάλτες και οι πιστοί ακολουθούν ψάλλοντας. Επιστρέφοντας στην εκκλησία περίπου στις 05.30 το πρωί, ο κόσμος στέκεται μπροστά στην κλειστή της πόρτα για την αναπαράσταση της Καθόδου του Κυρίου στον Αδη. «Αρατε Πύλας!» φωνάζει ο πρωτοπρεσβύτερος και σπρώχνει δυνατά την πόρτα.

Το πρωί του Μεγάλου Σάββατου γίνεται η λειτουργία της Πρώτης Ανάστασης. Οι καμπάνες χτυπούν χαρμόσυνα διαδίδοντας σε όλο το νησί τη νίκη της ζωής επί του θανάτου, ενώ ο ιερέας ραίνει τους πιστούς με φύλλα βάγιας, σύμβολο νίκης και θριάμβου.

Ιδιαίτερα κατανυκτική είναι και η ατμόσφαιρα στη Μονή Ευαγγελίστριας ή Βαγγελίστριας όπως το λένε οι Σκιαθίτες (5 χλμ. από τη Χώρα), όπου τη Μεγάλη Παρασκευή γίνεται η περιφορά του Επιταφίου και ακολουθεί Θεία Λειτουργία. Στο Λαογραφικό Μουσείο της μονής, μεταξύ άλλων, εκτίθεται η σημαία αντίγραφο, όπου το 1807 σχεδιάστηκε, υφάνθηκε, ευλογήθηκε και υψώθηκε η πρώτη ελληνική σημαία με το λευκό Σταυρό στη μέση του γαλανού φόντου (τηλ. 24270 22012).

ΧΙΟΣ

Ρουκετόπολεμος στο Βρονταδούσικο έθιμο

ΣΤΟ ΒΡΟΝΤΑΔΟ, σε απόσταση μόλις 6 χλμ. από την πόλη της Χίου, αναβιώνει το παλιό Βρονταδούσικο έθιμο που έχει τις ρίζες του στους χρόνους της τουρκικής κατοχής. Είναι το γνωστό έθιμο των ρουκετών, όπου οι δυο μεγαλύτερες ενορίες – ο Αγιος Μάρκος και η Παναγία η Ερυθιανή-, οι οποίες βρίσκονται σε απόσταση 400 μέτρων, ανταλλάσουν πυρά. Ο Αγιος Μάρκος είναι ψηλότερα από την Ερυθιανή γι' αυτό και θεωρητικά οι Ερυθιανούσοι βρίσκουν ευκολότερα το στόχο που είναι ο κουμπές (τρούλος) του Αγίου Μάρκου και αντίστοιχα το ρολόι της Ερυθιανής.

Τα τελευταία χρόνια, οι ποσότητες των ρουκετών που κατασκευάζονταν έφταναν περί τις 170.000 (σ.σ. το 2011), ωστόσο, από το 2016 – χρονιά που δεν αναβίωσε το έθιμο λόγω έντονων αντιπαραθέσεων ανάμεσα στους ρουκετατζήδες και τους ιδιοκτήτες σπιτιών που βρίσκονται κοντά στις δυο ενορίες-, και έκτοτε, οι ρουκέτες που εκτοξεύονται το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, έχουν μειωθεί κατά πολύ.

Οπως αναφέρουν στο «ΕτΚ» μέλη των Φίλων Βρονταδουσιακών Εθίμων της Χίου, θα εκτοξευτούν περίπου 10.000 ρουκέτες (όπως και πέρυσι), περίπου δηλαδή, 4.000 – 5.000 από κάθε ενορία. Την ώρα που θα ψάλλει ο παπάς το «Χριστός Ανέστη» ξεκινά ο ρουκετοπόλεμος, όπου τα πυρά διασταυρώνονται δημιουργώντας φαντασμαγορικό θέαμα (σ.σ. γίνεται μια παύση της ρίψης των ρουκετών μεταξύ 20.30 – 23.00).

Οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν το θέαμα, είτε πηγαίνοντας σε μια από της δύο ενορίες, είτε παρακολουθώντας το από την περιοχή του Ορους Αίπους, στις λεγόμενες «στροφές» του Αίπους.

Την Κυριακή του Πάσχα, οι ρουκετατζήδες επισκέπτονται τις αντίπαλες εκκλησίες για να κάνουν αυτοψία στις ζημιές.

Επίσης, ιδιαίτερα κατανυκτική είναι η ατμόσφαιρα της Λειτουργίας και της Περιφοράς του Επιτάφιου τη Μεγάλη Παρασκευή στη Νέα Μονή (17 χλμ. από τη Χίο). Πρόκειται για το σημαντικότερο βυζαντινό μνημείο του νησιού και ανακηρυγμένο ως Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την UNESCO (τηλ. 22710 79391).

ΦΟΛΕΓΑΝΔΡΟΣ

Περιφορά της εικόνας της Παναγίας

Επί τρεις μέρες, στο κυκλαδίτικο νησί, τόσο οι ντόπιοι όσο και οι επισκέπτες, γιορτάζουν τα πασχαλιάτικα έθιμα με την περιφορά της εικόνας της Παναγίας σ’ όλα τα σπίτια του νησιού.

Το βράδυ της Ανάστασης ο κόσμος συγκεντρώνεται στην πλατεία Ντουνάβηδων, στην Χώρα, στην εκκλησία του Αγ. Νικολάου, και με το που ψάλλει ο παπάς το «Χριστός Ανέστη», εκτοξεύονται αμέτρητα βεγγαλικά. 

Την Κυριακή του Πάσχα, αναβιώνει το έθιμο, από το ναό της Παναγίας, που είναι σκαρφαλωμένος πάνω στο βράχο, στην Χώρα. Ξεκινάει η πομπή με την εικόνα της Παναγίας, το λάβαρο της Ανάστασης και το εξαπτέρυγο με τον πάτερ να συνοδεύεται από τους κατοίκους του νησιού και τους επισκέπτες. Ολη μέρα, οι κάτοικοι της Φολεγάνδρου, έχουν τα σπίτια τους ανοιχτά, για όλον τον κόσμο, και υποδέχονται την εικόνα της Παναγίας, με τη συνοδεία βεγγαλικών και τουφεκιών στον αέρα. Η επίσκεψη στα σπίτια συνοδεύεται και από κεράσματα, από ρακή, μελόπιτες και γαλατόπιτες, και ένα σωρό άλλα κεράσματα.

Το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα, στο Κάστρο -τον μεσαιωνικό οικισμό του νησιού-, γίνεται η περιφορά της εικόνας, η οποία συνοδεύεται από χιλιάδες βεγγαλικά και κροτίδες. Στη δύση του ηλίου, η πομπή θα καταλήξει στο Καλντερίμι – το φημισμένο σοκάκι της Χώρας- και θα παραδώσει την εικόνα στους κατοίκους της  Ανω Μεριάς όπου και μεταφέρεται, πάντα με τα πόδια, στον οικισμό, στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου.

Τη δεύτερη μέρα του Πάσχα, ξεκινάει η περιφορά της εικόνας της Παναγίας στα σπίτια, πάλι με κεράσματα, και στη δύση του ηλίου η εικόνα θα παραδοθεί και πάλι στους κατοίκους της Χώρας, όπου και θα διανυκτερεύσει στην εκκλησία της Παντάνασσας, στο Κάστρο.

Την τρίτη – και τελευταία- ημέρα του πασχαλιάτικου εθίμου της Φολεγάνδρου, η εικόνα κατευθύνεται στον Πετούση και στο Λιβάδι, ευλογούνται σπίτια, χωράφια, τυροκομεία και συνεχίζει για τον Καραβοστάση, το λιμάνι του νησιού. Εφόσον ο καιρός το επιτρέπει, η εικόνα επιβιβάζεται σε καΐκι και κάνει μια σύντομη διαδρομή στους κοντινού όρμους. Την Τετάρτη, το πρωί η εικόνα επιστρέφει στο μοναστήρι της Παναγίας, όπου και παραμένει μέχρι το επόμενο Πάσχα.