Ουρανούπολη: Η πύλη του Αγίου Ορους (pics)

ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΥΡΑΝΟΥΠΟΛΗ, επιβιβάζονται οι επισκέπτες στα φέριμποτ και στα ταχύπλοα με προορισμό το λιμάνι της Δάφνης, απ’ όπου θα πάνε σε κάποια από τις 20 μονές του Αγίου Ορους.

«Πύλη του Αγίου Ορους» ονομάζουν το προσφυγικό χωριό που δημιούργησαν πρόσφυγες από τα Μαρμαρονήσια και την Καισαρεία, λίγο μετά το 1924. Η περιοχή της σημερινής Ουρανούπολης ανήκε στη μονή Βατοπεδίου, ήδη από το 1018, και ονομαζόταν Προσφόριον. Το σημερινό της όνομα, της δόθηκε το 1946, σε ανάμνηση της αρχαίας πόλης που βρισκόταν στην περιοχή των Νέων Ρόδων.

Σήμερα, η Ουρανούπολη κατοικείται από χίλιους περίπου μόνιμους κατοίκους, που τους καλοκαιρινούς μήνες, βεβαίως, αυξάνονται, από τους τουρίστες που επιλέγουν την περιοχή για τις καλοκαιρινές τους διακοπές.

Τα νησάκια Δρένια (γνωστά και ως Γαϊδουρονήσια), μεταξύ άλλων, βρίσκονται σε απόσταση αναπνοής από το λιμάνι, και πολλοί τα επιλέγουν για να κολυμπήσουν στα σμαραγδένια νερά  τους (πρόσβαση με τουριστικό καΐκι ή με ενοικιαζόμενη βάρκα). 

Η Ουρανούπολη διαθέτει μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, εκ των οποίων, οι περισσότερες απέχουν 2-3 χλμ. έξω από το κέντρο, ενοικιαζόμενα δωμάτια, μικρότερες μονάδες, στούντιο, καφέ μπαρ, εστιατόρια, μαγαζάκια με είδη λαϊκής και θρησκευτικής τέχνης κτλ.

Σιγά σιγά τα μεγάλα ξενοδοχεία ανοίγουν (σ.σ. κάποια άνοιξαν πριν το Πάσχα) και η περιοχή «ντύνεται» στα καλοκαιρινά της.

Τους χειμερινούς μήνες, βεβαίως, η εικόνα που παρουσιάζει ο παραθαλάσσιος οικισμός είναι διαφορετικός. «Ολο τον χρόνο παραμένουν ανοιχτά 3-4 ξενοδοχεία και άλλα τόσα εστιατόρια» αναφέρει στο «ΕτΚ» ο πρόεδρος του Σωματείου Επαγγελματιών Ουρανούπολης Τρύφων Μίτιντζης.

Οπως ο ίδιος προσθέτει, «εμείς, ως επαγγελματίες, κάνουμε φιλότιμες προσπάθειες να εξυπηρετούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το τουριστικό προϊόν» προσθέτοντας «αισθανόμαστε εγκαταλειμμένοι από το κράτος» επισημαίνοντας την αδιαφορία των αρμόδιων σ’ ότι αφορά την εικόνα του λιμανιού του οικισμού, των αρχαιολογικών χώρων, της κακής κατάστασης του δρόμου για να φτάσει κάποιος στην Ουρανούπολη, την έλλειψη γιατρού (σ.σ. στην Ιερισσό υπάρχει Πολυδύναμο Ιατρείο, στο Παλαιοχώρι Κέντρο Υγείας που όμως, όπως μας ενημερώνει ο κ. Μίτιντζης, υπολειτουργούν).

Ωστόσο, η γειτνίαση της Ουρανούπολης με το Αγιο Ορος, αποτελεί πηγή ζωής, όπως χαρακτηριστικά λένε στο «ΕτΚ» επιχειρηματίες του τόπου.

Πύργος του Προσφορίου

Σήμα κατατεθέν της Ουρανούπολης, ο Πύργος του Προσφορίου, στο λιμάνι, ο οποίος με το ύψος του και την επιβλητικότητά του ξεχωρίζει και από μακριά. Πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους και καλύτερα σωζόμενους μετοχιακούς πύργους της Χαλκιδικής. Εχει ύψος 22μ., υπόγειο, ισόγειο και τέσσερις ορόφους, ενώ αρχικά διέθετε ακόμη έναν τουλάχιστον όροφο.

Ο Πύργος ήταν το βασικό κτίριο του μετοχίου Προσφόριον της μονής Βατοπεδίου και κτίστηκε κατά τον 14ο αιώνα. Το 1924 εγκαταστάθηκαν προσωρινά προσφυγικές οικογένειες από τη Μικρά Ασία, ενώ το 1928 εγκαταστάθηκε το ζεύγος Λωκ όπου και διέμειναν μέχρι το θάνατο τους (1952, 1982). Το 1986 ο Πύργος μαζί με τον μπαρμπακά και τον αρσανά περιήλθε στην κατοχή του Υπουργείου Πολιτισμού.

Στο εσωτερικό του Πύργου υπάρχει πληροφοριακό υλικό για την ιστορία του Πύργου, για το μετόχι Προσφορίου, την προσφυγική Ουρανούπολη καθώς και για την τέχνη του χαλιού στο χωριό. Υπάρχουν επίσης κάποια αντικείμενα του ζεύγους Λωκ, καθώς και το ιστορικό τους κ.ά.

Ωστόσο, μέχρι τη στιγμή του ρεπορτάζ μας, ο Πύργος Προσφορίου, παραμένει κλειστός, λόγω έλλειψης προσωπικού. Οπως ενημερώνει το «ΕτΚ» ο προϊστάμενος της Εφορείας Χαλκιδικής και Αγίου Ορους Γιάννης Κανονίδης, έχουν ήδη γίνει οι διαδικασίες προκηρύξεων για την πρόσληψη προσωπικού, οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη. Οι διαδικασίες ωστόσο, είναι χρονοβόρες, και όπως επισημαίνει ο κ. Κανονίδης «ευελπιστούμε ότι ο Πύργος θα ξεκινήσει να λειτουργεί πριν τον Ιούνιο».

Μονή Ζυγού

Στη θέση Φραγκόκαστρο, 40 μόλις μέτρα, έξω από την οριογραμμή του Αγίου Ορους, βρίσκονται τα ερείπια της αγιορείτικης Μονής Ζυγού, με την πρώτη αναφορά να προέρχεται από έγγραφο του 942. Κατά τον 11^ο αιώνα η μονή ήταν από τις σημαντικότερες αθωνικές μονές, ωστόσο το 1199 ήταν ήδη έρημη και παραχωρήθηκε σαν μετόχι από τον αυτοκράτορα Αλέξιο Γ’ Αγγελο στην επανασυσταθείσα, τότε, μονή Χιλανδαρίου.

Το κτιριακό συγκρότημα αποτελείται από τον παλιό πυρήνα, το καθολικό άρχισε να κτίζεται κατά το πρώτο μισό του 11^ου αιώνα και τα δάπεδά του στολίζονται με ψηφιδωτά, σωζόμενα σε ικανοποιητική κατάσταση. Στο νάρθηκα του ναού διατηρήθηκαν τμήματα από τη μεγάλη παράσταση του Ευαγγελισμού ενώ στην κόγχη του νότιου παρεκκλησίου αποκαλύφθηκαν δυο στρώματα τοιχογραφιών με την ίδια παράσταση: ολόσωμος μετωπικός ιεράρχης, πιθανώς ο Αγιος Νικόλαος.

Η Μονή Ζυγού, σε μεγάλο τμήμα της, έχει αναστηλωθεί και αποτελεί μοναδικό αναγνώσιμο παράδειγμα πρώιμης αγιορείτικης μονής, επισκέψιμο και από γυναίκες. Θα δείτε το ελαιουργείο, τους φούρνους, το ελαιοτριβείο και φυσικά το αναστυλωμένο καθολικό της μονής. Απέχει 2 χλμ. (χωματόδρομος) από το κέντρο της Ουρανούπολης και είναι επισκέψιμη.

*

ΑΛΣΟΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ, στα Στάγειρα (25 χλμ. από Ιερισσό), τη γενέτειρα ενός από τους μεγαλύτερους Ελληνες φιλοσόφους, του Αριστοτέλη. Στο Αλσος υπάρχουν, από το 2004, 11 διαδραστικά όργανα (σφαίρες αδράνειας, ηλιακό ρολόι, παραβολικά κάτοπτρα, πυξίδα, εκκρεμές, υδροστρόβιλος, οπτικοί δίσκοι, τηλεσκόπιο, πεντάφωνο, πρίσμα, φακός). «Πρόσφατα, τοποθετήσαμε και ένα νέο διαδραστικό όργανο που κάνει αναφορά στο ξυπνητήρι του Αριστοτέλη και λειτουργεί με νερό» ενημερώνει το «ΕτΚ» ο πρόεδρος της Αξιοποίησης Τουριστικών Ακινήτων Δήμου Αριστοτέλη Λευτέρης Βαλσαμής. Το Αλσος Αριστοτέλη που δέχεται περίπου 20.000 επισκέπτες (τέλη Μαρτίου – τέλη Οκτωβρίου) λειτουργεί καθημερινά 09.00 – 16.00 (τηλ. 23760 41327).

Info

-Απόσταση: Από Αθήνα φτάνετε είτε αεροπορικώς στο αεροδρόμιο «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης και συνεχίζετε οδικώς, είτε με τρένο, είτε οδηγώντας στην εθνική οδό και στη συνέχεια με αφετηρία τη Θεσσαλονίκη (500 χλμ.) κατευθύνεστε μέσω Πολυγύρου και Ιερισσό, Αγιον Ορος. Αλλη επιλογή διαδρομής είναι από Αρναία, Παλαιοχώρι, Μεγάλη Παναγιά, Γομάτι, Ιερισσό και για τον τελικό σας προορισμό. Ή Αρναία, Παλαιοχώρι, Νεοχώρι, Στάγειρα, Στρατονίκη, Ιερισσό. Τέλος, μέσω της Εγνατίας οδού για Καβάλα, βγαίνετε στο ύψος του Σταυρού, για Αγιον Ορος, και ακολουθείτε τη διαδρομή για τον τελικό σας προορισμό. Από Θεσσαλονίκη, συνολικά θα διανύσετε 127 χλμ.

-Διαμονή: Στην Ουρανούπολη λειτουργούν μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες προσφέροντας όλα τα κομφόρ. Επίσης, θα βρείτε μικρά οικογενειακά ξενοδοχεία, στούντιο και διαμερίσματα καθώς και κάμπινγκ για το καλοκαίρι.

Tips

-Κρουαζιέρα: Στην Αθωνική χερσόνησο, τρίωρη κρουαζιέρα, όπου θα δείτε τις μονές της δυτικής πλευράς του Αγίου Ορους, σε απόσταση 500 μ., που είναι το επιτρεπόμενο όριο. Τουριστικά πλοιάρια αναχωρούν καθημερινά, δυο φορές την ημέρα, από την προβλήτα της Ουρανούπολης, στις 10.30 π.μ. και στις 14.00 (το δεύτερο δρομολόγιο ξεκινάει μετά τις 15 Μαΐου). Το κόστος είναι 20 ευρώ το άτομο.

-Χερσόνησος Αγίου Ορους: Κηρυγμένη από την UNESCO ως μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από το 1988, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κέντρα ασκητικής ζωής. Η κοινότητα των 20 μονών αριθμεί πλήθος θρησκευτικών και άλλων κτισμάτων μοναδικής αρχιτεκτονικής.

-Νέα Ρόδα: Χωριό κτισμένο στο στενότερο σημείο της χερσονήσου του Αθω, απέχει 9 χλμ. από την Ουρανούπολη. Εκεί ο βασιλιάς των Περσών, Ξέρξης το 480 π.Χ. άνοιξε διώρυγα για να περάσει τον πολυπληθή στόλο του. Η διώρυγα είχε μήκος 12 στάδια, περίπου 2.900 μ., και πλάτος που επέτρεπε να περνούν ταυτόχρονα δυο τριήρεις. Σήμερα μόλις και διακρίνεται. Στα Νέα Ρόδα λειτουργούν μπαράκια, ταβέρνες ενώ υπάρχει υποδομή και για διαμονή.

-Τρυπητή: Το σημείο από όπου αναχωρούν τα φεριμπότ με συχνά δρομολόγια για το νησάκι της Αμμουλιανής. Η Τρυπητή απέχει 2 χλμ. από τα Νέα Ρόδα, 7 χλμ. από Ουρανούπολη, 120 χλμ. από Θεσσαλονίκη. Τηλέφωνα για δρομολόγια 23770 31376 λιμενικό φυλάκιο Τρυπητής.

-Δρομολόγια για Αγιον Ορος: Καθημερινά αναχωρούν πλοιάρια από Ουρανούπολη για Αγιον Ορος, στις 08.45 (ταχύπλοο), 09.45 (φέριμποτ), 10.40 (ταχύπλοο). Αντίστοιχα, από το λιμάνι της Δάφνης αναχωρούν στις 09.35, 12.00 και 12.10 (τηλ. 23770 71149). Για την είσοδο στο Αγιο Ορος, χρειάζεται έκδοση διαμονητηρίου. Το τηλέφωνο του Γραφείου Προσκυνητών της Ιεράς Επιστασίας Αγίου Ορους είναι 2310 252575 και οι ώρες κλήσης για το κοινό είναι Δευτέρα – Παρασκευή 09.00-16.00 και το Σάββατο 09.00-14.00, εκτός Κυριακής και αργιών.

-Iερισσός: Εδρα του δήμου Αριστοτέλη, κωμόπολη με 3.500 κατοίκους, με τουριστική υποδομή, Πολιτιστικό Κέντρο (φιλοξενείται για τα επόμενα χρόνια η φημισμένη συλλογή του αείμνηστου δημιουργού Ευθύμιου Βαρλάμη, με τίτλο «ΑΓΙΟΝ ΟΡΟΣ» ενώ υπάρχει και αίθουσα για προβολές 3D με το ντοκιμαντέρ ‘φως μοναχοίς άγγελοι’, τηλ. 23770 21130), αρχαίο νεκροταφείο, τον Πύργο της Κρούνας, η αρχαία Ακανθος, τα καρνάγια κτλ. Απέχει 15 χλμ. από την Ουρανούπολη.