Όλυμπος: Καλοκαιρινές πεζοπορίες στην κατοικία των θεών (pics)

Ο Όλυμπος, στο νοτιοδυτικό άκρο της Κεντρικής Μακεδονίας και στη βορειοανατολική πλευρά της Θεσσαλίας, στα σύνορα Πιερίας και Λάρισας, το ψηλότερο βουνό της χώρας μας, με την κορυφή του – τον Μύτικα ή Πάνθεον- να αγγίζει τα 2.917 μ., προκαλεί δέος σε πεζοπόρους, ορειβάτες, αναρριχητές που έρχονται από όλα τα μέρη του κόσμου, για να κατακτήσουν τις κορυφές του. Για να πάρουν, έστω και λίγο, από τη θεϊκή του ενέργεια που σκορπίζει τριγύρω του!

Ηταν 2 Αυγούστου του 1913, όταν κατακτήθηκε η απάτητη -μέχρι εκείνη τη στιγμή- κορυφή του Ολύμπου. Οι Ελβετοί Frederic Boissonnas –ο περίφημος φωτογράφος- και Daniel Baud Bovy με τη βοήθεια του Χρήστου Κάκκαλου – του Ελληνα κυνηγού αγριοκάτσικων-, έγραψαν το όνομά τους στην ιστορία της ψηλότερης κορυφής της Ελλάδας. Ο Χρήστος Κάκκαλος, που είχε μεγάλη εμπειρία στον Ολυμπο, ήταν και ο πρώτος από τους τρεις που σκαρφάλωσε στο Μύτικα. Στη συνέχεια και μέχρι το θάνατό του, το 1976, έγινε ο επίσημος οδηγός του Ολύμπου. Μαζί του, κατέκτησε το 1921, τη δεύτερη κορυφή του Ολύμπου, το Στεφάνι – το «Θρόνο του Δία» με υψόμετρο 2.912 μ., ο Ελβετός Marcel Kurz.

Εθνικός Δρυμός

Ο ορεινός όγκος του Ολύμπου ήταν ο πρώτος Εθνικός Δρυμός που θεσμοθετήθηκε με Βασιλικό Διάταγμα το 1938, ενώ με έκδοση Προεδρικού Διατάγματος το 1985, θεσμοθετήθηκε ο Κανονισμός Λειτουργίας του Εθνικού Δρυμού Ολύμπου. Μεταξύ άλλων, η ανακήρυξη του Δρυμού έγινε με σκοπό την ενίσχυση της επιστημονικής έρευνας παράλληλα με την περιβαλλοντική εκπαίδευση του κοινού και την ανάπτυξη του τουρισμού στην ευρύτερη περιοχή.

Με ειδική νομοθεσία έχει απαγορευτεί κάθε είδους εκμετάλλευση στην ανατολική πλευρά του βουνού σε έκταση 40.000 στρεμμάτων περίπου που αντιπροσωπεύει τον πυρήνα του Δρυμού. Το μοναδικό οικοσύστημα φιλοξενεί πάνω από 1.500 είδη φυτών, δεκάδες είδη άγριων ζώων, καθώς και σπάνια πουλιά.

Το 1981 η UNESCO ανακήρυξε τον Ολυμπο ως  ένα «Μνημείο Παγκόσμιας Φυσικής Κληρονομιάς», η Ευρωπαϊκή Κοινότητα τον έχει συμπεριλάβει στις «Σημαντικές για την Ορνιθοπανίδα Περιοχές της Ευρωπαϊκής Κοινότητας» ενώ έχει  καταχωρηθεί στον κατάλογο του ευρωπαϊκού Δικτύου NATURA 2000 ως «Ειδική Ζώνη Διατήρησης και Ειδική Ζώνη Προστασίας» για την ορνιθοπανίδα.

Να σημειωθεί ότι η είσοδος στον Εθνικό Δρυμό επιτρέπεται μόνον από τους υπάρχοντες δρόμους και η κυκλοφορία επιτρέπεται μόνο στα διαμορφωμένα μονοπάτια, από την ανατολή μέχρι τη δύση του ηλίου.

Καταφύγια

Στον Ολυμπο υπάρχουν σε λειτουργία οκτώ καταφύγια που εξυπηρετούν τις ανάγκες των περιπατητών, πεζοπόρων, ορειβατών, αναρριχητών και χιονοδρόμων (για ορειβατικό σκι) ενώ σε καίρια σημεία των κυρίων διαδρομών προς την κορυφή του Ολύμπου υπάρχουν άλλα έξι καταφύγια ανάγκης. Η κλασική περίοδος, ανάλογα πάντα των συνθηκών που επικρατούν, κυμαίνεται από Ιούνιο έως Οκτώβριο. Τα καταφύγια συνήθως λειτουργούν από Μάιο έως τέλη Οκτωβρίου, ωστόσο, κατόπιν συνεννόησης με τους διαχειριστές η λειτουργία τους επεκτείνεται και τη χειμερινή περίοδο.  

Το καταφύγιο «Δημήτριος Μπουντόλας» βρίσκεται σε υψόμετρο 930 μέτρων στη θέση «Σταυρός» και η πρόσβαση σ’ αυτό γίνεται μέσω του ασφαλτόδρομου, από το Λιτόχωρο που οδηγεί στα Πριόνια. Θα το συναντήσετε στο 9^ο χλμ. από Λιτόχωρο.  Εχει χωρητικότητα 27 ατόμων και διαθέτει εστιατόριο (τηλ. 23520 84100, 6948 593275).

Το καταφύγιο «Σπήλιος Αγαπητός» (ή «Καταφύγιο-Α») βρίσκεται σε υψόμετρο 2.040 μέτρων στη θέση «Μπαλκόνι» (ή «Εξώστης») του Ολύμπου, είναι χωρητικότητας 110 ατόμων και διαθέτει εστιατόριο (τηλ. 23520 81800, 81329).

Το καταφύγιο «Γιώσος Αποστολίδης» είναι το ψηλότερο ελληνικό καταφύγιο σε υψόμετρο 2.700 μέτρων, στο Οροπέδιο των Μουσών, δίπλα στην κορυφή «Προφήτης Ηλίας». Εχει χωρητικότητα 90 ατόμων και διαθέτει εστιατόριο. (τηλ. 23510 82840).

Το καταφύγιο «Χρήστος Κάκκαλος» είναι σε υψόμετρο 2.650 μέτρων, στη νοτιοδυτική άκρη του Οροπεδίου των Μουσών. Εχει χωρητικότητα 17 ατόμων και διαθέτει οργανωμένη κουζίνα (τηλ. 23521 00009, 6937 361689, 6937 306019).

Το καταφύγιο «Πετρόστρουγκα» βρίσκεται σε υψόμετρο 1.925 μέτρων στην ομώνυμη θέση. Εχει χωρητικότητα 74 ατόμων και διαθέτει εστιατόριο (τηλ. 23512 00766, 6977 246350, 6948 821513).

Το καταφύγιο «Κορομηλιά» Δίου βρίσκεται σε υψόμετρο 1.013 μέτρων στη βόρεια πλευρά του Ολύμπου. Εχει χωρητικότητα 18 ατόμων και διαθέτει εστιατόριο. Η πρόσβαση σε αυτό μπορεί να γίνει και μέσω δρόμου, από το Δίον (4,5 χλμ. άσφαλτος και 8 χλμ. χωματόδρομος) τηλ. 694 2243349, 698 1448978.

Το καταφύγιο «Κρεβάτια» Βροντούς βρίσκεται σε υψόμετρο 1.005 μέτρων, επίσης στη βόρεια πλευρά του Ολύμπου. Εχει χωρητικότητα 20 ατόμων και διαθέτει εστιατόριο. Η πρόσβαση γίνεται και μέσω χαλικόδρομου 8 χλμ., από την Αγία Τριάδα Βροντούς (τηλ. 6971 773070, 6938 186984).

Υπάρχει και το καταφύγιο «Βρυσοπούλες ΚΕΟΑΧ» σε υψόμετρο 1.805 μ., στη νότια πλευρά του Ολύμπου, πάνω από τη χαράδρα Μαυρατζά, ωστόσο επειδή η περιοχή ανήκει στο στρατό (Κέντρο Εκπαίδευσης Ορεινού Αγώνα και Χιονοδρομιών), για τη διανυκτέρευση απαιτείται ειδική άδεια από τη Διεύθυνση Ειδικών Δυνάμεων καθώς και να είστε στέλεχος υπηρεσίας στο στρατό. Εχει χωρητικότητα 30 ατόμων και διαθέτει εστιατόριο (τηλ.24930 62163).

ΚΕΝΤΡΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ

Κατά την παραμονή σας στην περιοχή του Ολύμπου, έχετε τη δυνατότητα να επισκεφτείτε το Κέντρο Πληροφόρησης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου, που βρίσκεται στο Λιτόχωρο, και αποτελεί έδρα του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου. Εκτός από το πληροφοριακό υλικό για την περιοχή, μπορείτε να συμμετέχετε σε οργανωμένες ξεναγήσεις ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η εικονική ανάβαση στον Ολυμπο, η οποία ολοκληρώνεται σε επτά θεματικές ενότητες. Η πρώτη εισαγωγική ενότητα περιγράφει τη γεωλογική ιστορία του θεϊκού βουνού και αναδεικνύει τη σπουδαιότητά του μέσα από μια εντυπωσιακή τρισδιάστατη προβολή. Το Κέντρο Πληροφόρησης βρίσκεται απέναντι από το γήπεδο, ανεβαίνοντας για Πριόνια και οι ώρες λειτουργίας του είναι καθημερινά, 09.00 – 18.00 (τηλ. 23520 83000, www.olympusfd.gr).

Info

-Πώς θα πάτε: Από Αθήνα ακολουθείτε την εθνική οδό για Θεσσαλονίκη, βγαίνετε στην έξοδο για Πλάκα Λιτοχώρου και συνεχίζετε ακολουθώντας τις πινακίδες. Συνολικά για το Λιτόχωρο θα διανύσετε 420 χλμ.. Από Θεσσαλονίκη βγαίνετε στην έξοδο για Λιτόχωρο, διανύοντας συνολικά 87 χλμ.

-Πού θα μείνετε: Στον Ολυμπο θα διανυκτερεύσετε στα καταφύγια, στα οποία όμως θα πρέπει εκ των προτέρων να εξασφαλίσετε κρεβάτι. Το κόστος διανυκτέρευσης ανέρχεται στα 13 ευρώ/άτομο και στα 11 ευρώ για μέλη Ορειβατικών Συλλόγων της Ελληνικής Ομοσπονδίας Ορειβασίας & Αναρρίχησης. Στο Λιτόχωρο, στην Πλάκα Λιτοχώρου και στη γύρω περιοχή λειτουργούν παραδοσιακοί ξενώνες, ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα στούντιο, βίλες κτλ.

Tips

-Νέα Μονή Αγίου Διονυσίου/Παλιά Μονή: Στο 3ο χλμ., στο δρόμο για Πριόνια Ολύμπου, είναι η Νέα Μονή με σκευοφυλάκιο, μουσείο με εκκλησιαστικά κειμήλια κ.ά. Ωρες λειτουργίας καθημερινά 08.00 -20.00 (τηλ. 23520 21125). Συνεχίζοντας για Πριόνια, στο 16^ο χλμ. βρίσκεται η παλιά μονή Αγίου Διονυσίου εν Ολύμπω, η οποία χτίστηκε το 1542 από τον Αγιο Διονύσιο, μέσα στην χαράδρα του ποταμού Ενιπέα, σε υψόμετρο 830 μ., και μπορείτε και αυτήν να επισκεφτείτε.

-Αγιο Σπήλαιο: Σε απόσταση 20-30 λεπτών από την Παλιά Μονή Αγίου Διονυσίου, πεζοπορικής διαδρομής βρίσκεται το Αγιο Σπήλαιο όπου ασκήτευσε ο Αγιος Διονύσιος και το αγίασμα.

-Πριόνια: Στη θέση «Πριόνια», σημείο εκκίνησης για ορειβατικά μονοπάτια του Ολύμπου – και το τελευταίο σημείο που φτάνει αυτοκίνητο (17 χλμ. από Λιτόχωρο)-, λειτουργεί καφέ ταβέρνα «Πριόνια 1.100», καθημερινά, όλο τον χρόνο. Από τα Πριόνια περνάει και το Ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4, μέσω του Λιτόχωρου και του φαραγγιού του Ενιπέα (τηλ. 6932 484868).   

-Φαράγγι Ενιπέα: Οι πηγές του Ενιπέα βρίσκονται στη θέση Πριόνια, σε υψόμετρο 1.000 μ. Εκεί και οι πανέμορφοι καταρράκτες του που σχηματίζουν βάθρες (φυσικές πισίνες). Το μονοπάτι που διασχίζει το φαράγγι ξεκινάει από το Λιτόχωρο (θέση «Μύλοι») σε υψόμετρο 400 μ., έχει μήκος 9 χλμ., με υψομετρική διαφορά 740 μ. και καταλήγει στα Πριόνια, ύστερα από 5 ώρες. Το μονοπάτι είναι καλοδιατηρημένο, με σήμανση και κατατοπιστικές πινακίδες. Σύμφωνα με τη μυθολογία, στο φαράγγι του Ενιπέα κατασπαράχθηκε από τις Μαινάδες ο μουσικός Ορφέας, ενώ στα νερά του ποταμού λουζόταν και η πανέμορφη Λητώ.

-Προφήτης Ηλίας: Το ψηλότερο ξωκλήσι των Βαλκανίων, βρίσκεται στα 2.800 μέτρα, στο Οροπέδιο των Μουσών, στην ομώνυμη κορυφή του Ολύμπου. Πρωτοχτίστηκε από τον Aγιο Διονύσιο εν Ολύμπω κατά τον 16ο αιώνα, και σήμερα έχει ανακατασκευαστεί. Από τα καταφύγια «Γ. Αποστολίδης» και «Χρ. Κάκκαλος» απαιτούνται 10-15 λεπτά για να φτάσετε, σε εύκολη διαδρομή.

-Δίον: Ιστορική έδρα του δήμου Δίου - Ολύμπου, (9 χλμ. από Λιτόχωρο) αρχαιολογικός χώρος με το αρχαίο θέατρο, το ιερό της θεάς Δήμητρας και της Ισιδας, την αρχαία πόλη και την έπαυλη του Διονύσου κ.ά. Εκτός από τον αρχαιολογικό χώρο, επισκεφτείτε και το αρχαιολογικό μουσείο με εκθέματα της περιοχής. Ωρες λειτουργίας 08.00 – 20.00, τιμή εισιτηρίου 8 ευρώ ενιαίο (τηλ. 23510 53206).

Φωτογραφίες: Ντέπυ Χιωτοπούλου