Οροσειρά Τρόοδος - Κύπρος: Πεζοπορίες, μνημεία και γευστικές διαδρομές

Στην Κύπρο, το νησί της θεάς Αφροδίτης, το τρίτο μεγαλύτερο σε έκταση μεσογειακό νησί, πλούσιο σε ιστορία και παραδόσεις, ταξιδεύουμε, όχι στα κλασικά, δημοφιλή τουριστικά θέρετρα, αλλά στην οροσειρά του Τροόδους, στον ορεινό της όγκο, σε μια απόσταση 45 χλμ. από τη Λεμεσό και 70 χλμ. από την πρωτεύουσα, τη Λευκωσία.

Μια περιοχή πλούσια σε φυσικό περιβάλλον, ιδανική για τους φυσιολάτρες και γενικότερα για όλους όσοι αγαπούν τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού. Ιδανικός τόπος, λόγω του φυσικού περιβάλλοντος, του κλίματος και της πολιτιστικής κληρονομιάς του για πεζοπορία, ορεινή ποδηλασία, παρατήρηση πουλιών, γευσιγνωσία, διαμονή σε αγροτουριστικά καταλύματα, επισκέψεις σε βυζαντινά μνημεία, εκκλησίες κτλ.

Ο ορεινός όγκος του Τρόοδος αποτελεί την ψηλότερη οροσειρά της Κύπρου με τον Ολυμπο και την κορυφή Χιονίστρα – την ψηλότερη κορυφή- να φτάνει τα 1.951 μ. Το δε όνομα προέρχεται από τις τρεις οδούς που συνδέουν το βουνό με τη Λευκωσία, τη Λεμεσό και τον Πρόδρομο. Η περιοχή Τρόοδος περιλαμβάνει γραφικά ορεινά χωριά συγκεντρωμένα στις κοιλάδες Μαραθάσα στα δυτικά, Σολέα στα βόρεια, περιοχή Πιτσιλιά στα ανατολικά και στα κρασοχώρια, στην περιοχή Κουμανδαρίας, στα νότια.

Πλατεία Tρόοδος

Στον χάρτη, ο ορεινός όγκος του Τρόοδος καταλαμβάνει το κεντρικό και νοτιοδυτικό μέρος του νησιού, η έκτασή του καλύπτει τα 2/3 ενώ αποτελεί το κυρίαρχο μορφολογικό και γεωλογικό γνώρισμα της Κύπρου.

Η πλατεία Τροόδους βρίσκεται σε υψόμετρο 1.725 μ. και εκεί λειτουργεί Κέντρο Περιβαλλοντικής Ενημέρωσης, το οποίο παρέχει πληροφορίες για το Εθνικό Πάρκο Τροόδους και διαθέτει αίθουσα εκθεμάτων, προβολών και διαλέξεων (42 χλμ. από Λεμεσό).

Πόλος έλξης για όλες τις εποχές του χρόνου’ το χειμώνα μάλιστα, στην κοντινή τοποθεσία και ψηλότερη κορυφή, Ολυμπος, λειτουργεί μικρό χιονοδρομικό κέντρο με τέσσερις πίστες.

Στην περιοχή υπάρχουν περίπου 2.000 κλίνες καθώς και αγροτουριστικά καταλύματα (www.agrotourism.com.cy), 20 εκδρομικοί χώροι με κιόσκια, barbeque και τουαλέτες υπό την εποπτεία του Τμήματος Δασών, 70 περίπου οργανωμένα μονοπάτια, 57 χλμ. σηματοδοτημένων ποδηλατικών διαδρομών, 10 εκκλησίες που συμπεριλαμβάνονται στον κατάλογο της UNESCO ως Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, θα δείτε καταρράκτες, πλούσια είναι η χλωρίδα και πανίδα ενώ υπάρχει και γεωλογικό ενδιαφέρον.

Από τα δημοφιλέστερα χωριά στην περιοχή του Τρόοδος είναι οι Πλάτρες (σ.σ. η ομορφιά των Πλατρών εξυμνείται στην ποίηση του Ελληνα ποιητή Γιώργου Σεφέρη), η Κακοπετριά, ο Αγρός, ο Πεδουλάς, ο Καλοπαναγιώτης κ.ά. Η μονή Κύκκου (13 χλμ. από Πεδουλά) είναι η γνωστότερη και πλουσιότερη της Κύπρου (mytroodos.com).

Μονοπάτια και ποδηλατικό δίκτυο

Τέσσερα μονοπάτια φύσης ξεκινούν από την περιοχή, κοντά στην πλατεία Τροόδους: α. το γραμμικό μονοπάτι Περσεφόνη (3 χλμ.) Πλατεία – Μακριά Κοντάρκα, β. το κυκλικό μονοπάτι Αταλάντη (14 χλμ.) Πλατεία – Χρώμιο – Πλατεία, γ. το κυκλικό μονοπάτι Αρτεμις (7 χλμ.) περιμετρικά της Χιονίστρας και δ. το γραμμικό μονοπάτι Καληδόνια (3 χλμ.) Κρύος Ποταμός – Πλάτρες. Από την περιοχή περνάει τμήμα του Ευρωπαϊκού μονοπατιού Ε4.

Σ’ ότι αφορά τους φίλους της ορεινής ποδηλασίας, το κυκλικό δίκτυο χωρίζεται σε τρεις διαδρομές:

α. Ψηλό Δέντρο (Πλάτρες) – Καρβουνάς (16,2 χλμ.), β. Καρβουνάς – Πρόδρομος (22,7 χλμ.) και γ. Πρόδρομος – Ψηλό Δέντρο στις Πλάτρες (18,2 χλμ.).

ΜΝΗΜΕΙΑ UNESCO

Δέκα βυζαντινές εκκλησίες στην οροσειρά του Τρόοδος συγκαταλέγονται στα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.

Στην περιοχή Πιτσιλιά είναι Σταυρός του Αγιασμάτη (Πλατανιστάσα), Μεταμόρφωση του Σωτήρος (Παλαιοχώρι), Τίμιος Σταυρός (Πελένδρι), Παναγία Αρακα (Λαγουδερά).

Στα Σολέα, Αγιος Νικόλαος της Στέγης (Κακοπετριά), Παναγία Ποδύθου (Γαλάτα), Παναγία Ασίνου (Νικητάρι).

Και στην Μαραθάσα είναι Αγιος Ιωάννης Λαμπαδιστής (Καλοπαναγιώτης), Παναγιά του Μουτουλλά (Μουτουλλάς) και Αρχάγγελος Μιχαήλ (Πεδουλάς).

Info

• Πώς θα πάτε: Από Αθήνα απευθείας στο διεθνές αεροδρόμιο της Λάρνακας καθώς και από Θεσσαλονίκη προς Λάρνακα και Πάφο, με την εκτέλεση των δρομολογίων από διαφορετικές αεροπορικές εταιρίες. 
• Διαμονή: Η περιοχή του Τρόοδος προσφέρει αγροτουριστικά καταλύματα, φιλόξενους ξενώνες και μικρές ξενοδοχειακές μονάδες για ευχάριστη διαμονή.

Tips

• Τρόοδος: Το σύμπλεγμα των ορεινών χωριών Τροόδους είναι ανακηρυγμένα από το 2007, ως ο «Καλύτερος Αναδυόμενος Ευρωπαϊκός Αγροτουριστικός Προορισμός Αριστείας». Πέντε φυσικές περιοχές του Τροόδους είναι ενταγμένες στο δίκτυο NATURA 2000, ως προστατευόμενες.
• Κυπερούντα: Στην Πιτσιλιά, περιοχή στους πρόποδες της Μαδαρής και του Τρόοδος, το μεγαλύτερο ορεινό χωριό – και τρίτο ψηλότερο της Κύπρου-, σε υψόμετρο 1.150 μ. Οι 1.500 περίπου μόνιμοι κάτοικοι ασχολούνται με τη γεωργία, όπου λόγω του κλίματος ευνοείται η καλλιέργεια φυλλοβόλων οπωροφόρων, όπως μηλιές και κερασιές, ενώ σε μικρότερη έκταση καλλιεργούνται αμπέλια, υπάρχουν δε και αλλαντοποιεία. Στην Κυπερούντα υπάρχει και μουσείο αγροτικής παραδοσιακής ζωής και φυσικής ιστορίας, μουσείο λαϊκής παράδοσης, μουσείο αγώνος, ιππικός όμιλος, το εκκλησάκι του Τιμίου Σταυρού -Μνημείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO-, καθώς και η μεγαλοπρεπής εκκλησία του Αγ. Αρσενίου του Καππαδόκη (70 χλμ. από Λευκωσία).
• Κακοπετριά: Από τα δημοφιλέστερα ορεινά θέρετρα, με πλακόστρωτα δρομάκια, σπίτια με ψαλιδωτές στέγες με ξύλινα δοκάρια, την Πέτρα του Ανδρογύνου, τον Αγιο Νικόλαο της Στέγης, αγροτουριστικά καταλύματα και ταβερνούλες, την εκκλησία της Παναγίας της Θεοτόκου στην είσοδο του χωριού κ.ά. (58 χλμ. από Λευκωσία).
• Δρόμοι του Κρασιού: Επτά συναρπαστικές διαδρομές 41 οινοποιεία, τοπικές μοναδικές ποικιλίες. Η φημισμένη Κουμανδαρία – το γλυκόπιοτο Νάμα της αρχαιότητας- ακολουθεί την ομώνυμη διαδρομή μέσα από 14 χωριά. Λευκή τοπική ποικιλία το Ξυνιστέρι, σε ερυθρές το Μαύρο η πλέον πολυφυτεμένη γηγενής ποικιλία, το Μαραθεύτικο, το Οφθαλμο, το Γιαννούδι κ.ά. Μέσα από τη διαδρομή «Κρασοχώρια Λεμεσού» θα περάσετε από 20 χωριά, στις νότιες πλαγιές της οροσειράς του Τρόοδος.

• Τοπικά προϊόντα/γεύσεις: Χαλούμι (το εθνικό τυρί της Κύπρου), αλλαντικά (χοιρομέρι, λουκάνικο, λούντζα, ζελατίνα, ποσιρτί (μπέικον καπνιστό), παστουρμάς (βοδινό κρέας) κ.ά.), κρασί με τη μοναδική στον κόσμο «Κουμανδαρία» οίνος ΠΟΠ, ζιβανία (τοπικό ποτό με υψηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλη, μοιάζει με ούζο), κολοκάσι με σέλινο και χοιρινό, αγρέλια (άγρια σπαράγγια), χταπόδι καθιστό με γαρύφαλλο, κανέλα, δάφνη, κόκκινο κρασί, μαχαλεπί (γλυκό είτε με παγωτό ή με σιρόπι τριαντάφυλλου), χαρουπόμελο κ.ά.