Αίγινα: Γιορτή φιστικιού με φόντο τον Σαρωνικό

Η Αίγινα, το δεύτερο μεγαλύτερο νησί του Αργοσαρωνικού – μετά τη Σαλαμίνα-, η οποία απέχει μόλις 16 ν.μ. από το λιμάνι του Πειραιά, αποτελεί αγαπημένο προορισμό για Ελληνες και ξένους, είτε για σύντομες αποδράσεις, είτε για πολυήμερες ακόμη και για αυθημερόν!

Η Αίγινα, πρώτη πρωτεύουσα του νεότερου ελληνικού κράτους, για δύο σχεδόν χρόνια (1828–1829), συνδυάζει την ιστορία, με τις αρχαιότητες, τις διαφορετικές μορφές τουρισμού, τις όμορφες παραλίες της, το σημαντικό μοναστήρι του Αγίου Νεκταρίου, την πολιτιστική της κληρονομιά, τα αξιοθέατα, την τοπική γαστρονομία και τα προϊόντα της, όπως για παράδειγμα τα φημισμένα φιστίκια Αιγίνης, προϊόν ΠΟΠ, από το 1996. Αλλωστε, σε λίγες μέρες, από τις 12 έως τις 15 Σεπτεμβρίου, ξεκινάει και η 11^η Γιορτή Φιστικιού Αίγινας, που διοργανώνουν ο Δήμος Αίγινας και η Κοινωφελής Επιχείρηση (ΚΕΔΑ).

«Πρόκειται για γιορτή υψηλών προδιαγραφών, ένας θεσμός που προάγει την Αίγινα και στο πολιτιστικό της κομμάτι», αναφέρει στο «ΕτΚ» η πρόεδρος της ΚΕΔΑ Καίτη Σαλπέα, προσθέτοντας ότι η γιορτή ξεκίνησε από μια μικρή ομάδα ανθρώπων, με στόχο την προώθηση του εξαιρετικού προϊόντος που παράγει ο τόπος, τα φιστίκια. Οπως η ίδια αναφέρει στο «ΕτΚ» τις ημέρες που διεξάγεται η γιορτή «τα τελευταία δυο χρόνια περνάνε τουλάχιστον 30.000 – 35.000 επισκέπτες, από το νησί».

Πρώτη πρωτεύουσα

Στην Αίγινα εγκαταστάθηκε το Σεπτέμβριο του 1826 η έδρα της Ελληνικής Διοικήσεως, και τον Ιανουάριο του 1828 η πρώτη υπό τον Καποδίστρια Ελληνική κυβέρνηση. Η Αίγινα υποδέχτηκε τον πρώτο Κυβερνήτη της ελεύθερης Ελλάδας, τον Ιωάννη Καποδίστρια, στις 12 Ιανουαρίου 1828 στην παραλία της Περιβόλας. Στις 26 Ιανουαρίου 1828 ο Καποδίστριας ορκίστηκε στο Μητροπολιτικό ναό της Αίγινας ως πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδας και η Αίγινα έγινε η πρώτη Πρωτεύουσα του νεοσύστατου κράτους. Την εποχή αυτή ανεγέρθηκαν στο νησί περίλαμπρα κτίρια – τα λεγόμενα «Καποδιστριακά» (Ορφανοτροφείο, Κυβερνείο, Δημοτικό θέατρο, Πύργος Μαρκέλλου, Εϋνάρδειο, Μητρόπολη)- είτε για να χρησιμοποιηθούν σαν κατοικίες αρχόντων και άλλων πλουσίων είτε για να χρησιμοποιηθούν ως δημόσια κτίρια και ιδρύματα.

Σήμερα, ο πληθυσμός του νησιού, ανέρχεται περίπου στις 17.000, η δε πόλη της Αίγινας, στη δυτική πλευρά, είναι χτισμένη αμφιθεατρικά. Στην είσοδο του λιμανιού σας καλωσορίζει το λευκό εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου του Θαλασσινού. Τριγυρνώντας στην πόλη, θα δείτε την εκκλησία του Αγίου Διονυσίου, Μητρόπολη της Αίγινας, εκεί όπου ορκίστηκε ο Καποδίστριας (σ.σ. στην αυλή της Μητρόπολης και το Εϋνάρδειον Διδασκαλείο, το πρώτο ανώτερο εκπαιδευτικό ίδρυμα  της ελεύθερης Ελλάδας, στο οποίο έως το 1982 στεγαζόταν το αρχαιολογικό μουσείο). Στον Πύργο του Μαρκέλλου -ενετικός πύργος - παρατηρητήριο του 17ου αιώνα, στεγάζεται το Καποδιστριακό Πνευματικό Κέντρο του Δήμου της Αίγινας. Είναι και το Καποδιστριακό Κυβερνείο, διώροφο κτίριο με ξύλινη κεραμοσκεπή, που στέγασε την πρώτη κυβέρνηση της νεότερης Ελλάδας, ενώ μεταξύ των διάφορων χρήσεων, στο χώρο του  λειτούργησε το Εθνικό Νομισματοκοπείο.

Κατά την παραμονή σας στην πόλη της Αίγινας, απολαύστε τη βόλτα σας με τις άμαξες, περπατήστε στα στενά πλακόστρωτα σοκάκια, ανάμεσα στα αρχοντικά, τις εκκλησίες και τα μαγαζάκια, περάστε από την ψαραγορά με τα παραδοσιακά ουζομεζεδοπωλεία, ψωνίστε από τις βάρκες-μανάβικα κτλ. Είναι και το Λαογραφικό μουσείο που στεγάζεται σε νεοκλασικό κτίριο με αναπαράσταση Αιγινήτικου σπιτιού, το σπίτι του ψαρά, το χωριάτικο σπίτι κτλ., ώρες λειτουργίας Δευτέρα – Παρασκευή 10.00 – 12.00 (τηλ. 22970 26401), ενώ στη βορειοδυτική πλευρά (3 χλμ. από την πόλη) θα συναντήσετε το μουσείο Χρήστου Καπράλου με έργα ζωγραφικής, γλυπτά, κεραμικά κτλ. (τηλ. 22970 22001).    

Να πούμε ότι ψηλότερο βουνό της Αίγινας είναι το Ελλάνιο Ορος με ύψος 532 μ. και στην κορυφή του βρίσκεται το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία (της Ανάληψης). Ο δε βωμός του Ελλάνιου Δία συνδέεται με το μυθικό πρώτο βασιλιά της Αίγινας, Αιακό, ο οποίος προσευχήθηκε στο Δία για να λήξει η ανομβρία που έπληττε την Ελλάδα. Πανοραμική η θέα προς το νησί και το Σαρωνικό κόλπο και από το ορεινό χωριό Ανίτσαιο (230 μ.) ενώ ο παραδοσιακός οικισμός Παχιά Ράχη στους πρόποδες του Ελλάνιου Ορους ξεχωρίζει με τα πέτρινα σπίτια, τα καλντερίμια, τη θέα κτλ.

Το αιγινίτικο φιστίκι

Οι ιδανικές κλιματολογικές συνθήκες του νησιού αλλά και η σύσταση του εδάφους προσδίδουν στο αιγινίτικο φιστίκι την εξαιρετική του γεύση, το άρωμά του και το κάνουν να ξεχωρίζει από τα άλλα φιστίκια. Η φιστικιά καλλιεργείται στην Αίγινα από το 1860 και από το νησί του Αργοσαρωνικού εξαπλώθηκε αρχικά στην Αττική και μετά στην υπόλοιπη Ελλάδα. Η συγκομιδή των φιστικιών ξεκινάει από τα τέλη Αυγούστου μέχρι και το Σεπτέμβριο, και χρησιμοποιούνται ξύλινα ραβδιά προστατευμένα στην άκρη με λάστιχα ή πανιά για να μην τραυματίζονται τα δέντρα. Κάτω από τα δέντρα απλώνονται πανιά απ' όπου συλλέγονται και τσουβαλιάζονται οι καρποί που οδηγούνται όσο το δυνατόν γρηγορότερα στις αποφλοιωτικές μηχανές για να μη μαυρίσει το τσόφλι και δεν είναι εμπορεύσιμοι.

Στο νησί δραστηριοποιείται ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Φιστικοπαραγωγών, ο οποίος χρονολογείται από το 1947. Στις μέρες μας στην Αίγινα καλλιεργούνται 3.500 στρέμματα με 120.000 φιστικοδένδρα που παράγουν το φημισμένο φιστίκι Αίγινας.

Βουτιές στις παραλίες

Στην πόλη θα βρείτε δυο οργανωμένες παραλίες με ρηχά νερά (στην Παναγίτσα και στην Αύρα), λίγο πιο έξω στην Κολώνα ιδανικά για ηλιοβασίλεμα, Πλακάκια, Καμάρες παλιό καρνάγιο, Καβουρόπετρα, Σουβάλα (9 χλμ.) το δεύτερο λιμάνι της Αίγινας, αμμουδερή παραλία, στη θέση Ιαματικά Λουτρά. Αγιοι παραθαλάσσιος οικισμός, Βαγία γραφικό ψαροχώρι με αμμώδη παραλία, και πολύ κοντά η παραλία του Τούρλου. Αγία Μαρίνα η μεγαλύτερη του νησιού, με τουριστική υποδομή και παραλία βραβευμένη με «Γαλάζια Σημαία», η πρώτη στο νησί και στον Αργοσαρωνικό που βραβεύτηκε με το διεθνές βραβείο ποιότητας το 2013. Πόρτες ψαροχώρι με μικρό λιμανάκι, αμμουδερή παραλία, Αιγινήτισσα (8 χλμ.) πολυσύχναστη οργανωμένη αμμουδερή παραλία, η Α’ και Β’ Μαραθώνα (4 χλμ.) τουριστικό θέρετρο (σ.σ. στον όρμο του Μαραθώνα, το 480 π.Χ. συγκεντρώθηκαν τα Ελληνικά πλοία μετά τη Ναυμαχία της Σαλαμίνας και επίσης αποβιβάστηκε ο Ιωάννης Καποδίστριας στις 11 Ιανουαρίου 1828), Πέρδικα (9 χλμ.) παραδοσιακό και γραφικό ψαροχώρι – ο δημοφιλέστερος προορισμός στο νησί- όπου γίνεται μεγάλο πανηγύρι 7 Σεπτεμβρίου ημέρα μνήμης του Αγίου Σώζοντος, Σαρπά αμμουδερή, Κλήμα (2 χλμ. από Πέρδικα) κοσμοπολίτικη, το νησάκι Μονή απέναντι από την Πέρδικα, φτάνετε με καΐκι κτλ.

*11^Η ΓΙΟΡΤΗ ΦΙΣΤΙΚΙΟΥ ΑΙΓΙΝΑΣ, 12-15 Σεπτεμβρίου, ξεκινάει την Πέμπτη 12/9 στις 10 το πρωί, στο λιμάνι, με το άνοιγμα των περιπτέρων της εμπορικής έκθεσης και τη συμμετοχή 55 περίπου παραγωγών του νησιού. Στις 8 το βράδυ της Πέμπτης 12/9 στον κινηματόγραφο Ανεσις θα γίνουν τα εγκαίνια ομαδικής έκθεσης με έργα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, ενώ στις 20.30, στην Ψαραγορά Αίγινας θα εγκαινιαστεί η ατομική έκθεση  χειροποίητων καϊκιών σε μικρογραφίες από τον Χριστόδουλο Καμπουρογιάννη με τίτλο «Τα καΐκια μας» (ώρες λειτουργίας 20.30 – 24.00). Η τελετή έναρξης της 11^ης γιορτής φιστικιού θα γίνει την Παρασκευή 13/9 στις 20.45, στην παραλία ενώ στις 21.30 στον Αγ. Νικόλαο Θαλασσινό θα δοθούν οι χαιρετισμοί επισήμων και θα ακολουθήσει συναυλία με τον Κώστα Μακεδόνα. Παιδική ψυχαγωγία, θεατρικές παραστάσεις, επιμορφωτικά προγράμματα, εργαστήρι ζωγραφικής, κουκλοθέατρο, τουρνουά σκάκι, γαστρονομία και ζαχαροπλαστική με βάση το φιστίκι Αίγινας, ξενάγηση στα Καποδιστριακά Κτίρια κ.ά. συμπεριλαμβάνονται στο πρόγραμμα της γιορτής.

Info

-Πώς θα πάτε:  Από το λιμάνι του Πειραιά, με ιπτάμενα δελφίνια ή πλοίο, με το ταξίδι να διαρκεί μόλις 40 λεπτά ή 1 ώρα, αντίστοιχα. Το νησί έχει δυο λιμάνι, αυτό της πόλης της Αίγινας, και τη Σουβάλα, στο βόρειο τμήμα. Με Flying Dolphin έχει τουλάχιστον 5-7 δρομολόγια καθημερινά με την Hellenic Seaways (www.bluestarferries.com, τηλ. 22970 26777, 26430). Με Aegean Flying Dolphin τα δρομολόγια διαφοροποιούνται ανάλογα την ημέρα. Ξεκινούν 07.50 π.μ. μέχρι τις  20.10 (www.aegeanflyingdolphins.gr, τηλ. 22970 25800). Συχνά καθημερινά δρομολόγια με φεριμπότ εκτελεί η Κοινοπραξία Πλοίων Σαρωνικού (www.saronicferries.gr, τηλ. 22970 22945 Αίγινα, 22970 54540 Σουβάλα).

-Πού θα μείνετε: Ξενοδοχεία, δωμάτια, στούντιο με ανέσεις θα βρείτε στην πόλη της Αίγινας, αλλά και στους παραθαλάσσιους οικισμούς της και στα χωριά.

-Χιλιομετρικές αποστάσεις: Από την πόλη της Αίγινας για Σουβάλα 9 χλμ., Αγιος Νεκτάριος 7 χλμ., Πέρδικα 9 χλμ., Μαραθώνας 5 χλμ., Ανίτσαιο 9,5 χλμ., Πόρτες 12,5 χλμ., Αγία Μαρίνα 15 χλμ., Βαγία 13 χλμ. 

Tips

- Αρχαιολογικός χώρος Κολώνας: Πολύ κοντά στο λιμάνι βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος, όπως είναι γνωστός από την μοναδική κολώνα, απομεινάρι του Ναού του Απόλλωνα Δελφινίου, δωρικού ρυθμού, που δέσποζε στον λόφο. Ο λόφος της Κολώνας ήταν η Ακρόπολη και το θρησκευτικό κέντρο της Αρχαίας πόλης. Αρχαιολογικό μουσείο, είναι το πρώτο Εθνικό Μουσείο της Ελλάδος και ιδρύθηκε στις 21 Οκτωβρίου 1829 από τον Ιωάννη Καποδίστρια. Ωρες λειτουργίας 10.00 – 17.15, εκτός Τρίτης (τηλ. 22970 22248).

-Ναός της Αθηνάς Αφαίας: Δωρικού ρυθμού, χτισμένος το 480 π.Χ. μετά τη ναυμαχία της Σαλαμίνας, σώζονται 24 από τις 34 συνολικά κολώνες του. Οταν έχει καθαρή ατμόσφαιρα φαίνεται ο ναός του Ποσειδώνα στο Σούνιο και η Ακρόπολη των Αθηνών. Λένε ότι οι τρεις ναοί σχηματίζουν ένα ισοσκελές τρίγωνο (το ιερό τρίγωνο της αρχαιότητας). Απέχει 12 χλμ. από την πόλη της Αίγινας, ώρες λειτουργίας 10.00 – 17.30 καθημερινά (τηλ. 22970 32398).

-Παλαιοχώρα: Ή αλλιώς, Νησιώτικος Μυστράς, βρίσκεται στο λόφο, κοντά στο μοναστήρι του Αγίου Νεκταρίου. Πρόκειται για τον παλιό οικισμό της Αίγινας που κτίστηκε από τους Αιγινίτες γύρω στα 896 μ.Χ., για να προφυλαχτούν από τις θαλάσσιες επιδρομές των Σαρακηνών πειρατών. Στις μέρες μας σώζονται περίπου 35 εκκλησίες – από τις 350 που υπήρχαν παλιά-, και ερείπια από παλιά σπίτια.

-Μονή Αγίου Νεκταρίου: Aπό τα σημαντικότερα προσκυνήματα της Oρθοδοξίας, χτίστηκε το 1904 στα ερείπια παλαιότερου μοναστηριού της Ζωοδόχου Πηγής. Το μοναστήρι πανηγυρίζει στις 9 Νοεμβρίου (Κοίμηση Αγίου Νεκταρίου) και στις 3 Σεπτεμβρίου (ανακομιδή ιερών λειψάνων).

-Πεζοπορία: Στο νησί έχουν σηματοδοτηθεί 9 διαδρομές με πρωτοβουλία της Ελληνικής Εταιρίας Περιβάλλοντος & Πολιτισμού, σε συνεργασία με τον Δήμο Αίγινας, τον Σύλλογο Ενεργών Πολιτών Αίγινας και τον Ελληνικό Ποδηλατικό Ορειβατικό Σύλλογο Αίγινας (www.monopatiapolitismou.gr).

-Τοπικά προϊόντα/γεύσεις: Με ναυαρχίδα το Αιγινήτικο φιστίκι, βασική καλλιέργεια από τη δεκαετία του ’20, προϊόν ΠΟΠ, ωμό ή ψημένο, σε σιροπιαστά γλυκά, γλυκό κουταλιού, παστέλι, σε λικέρ, σαλάτες πασπαλισμένες με φιστίκι, με κοτόπουλο ή χοιρινό, φέτα σαγανάκι με φιστίκι Αίγινας και μέλι, λάδι, φρέσκα ψάρια και θαλασσινά, κρεατικά στη σούβλα και της ώρας κτλ.