Oλυμπος – Θεϊκή ενέργεια στο ψηλότερο «μπαλκόνι»

Ο Oλυμπος, στο νοτιοδυτικό άκρο της Κεντρικής Μακεδονίας και στη βορειοανατολική πλευρά της Θεσσαλίας, στα σύνορα Πιερίας και Λάρισας, είναι το ψηλότερο βουνό της χώρας μας, με την κορυφή του – τον Μύτικα ή Πάνθεον- να αγγίζει τα 2.917 μ.

Ηταν 2 Αυγούστου του 1913, όταν κατακτήθηκε η απάτητη -μέχρι εκείνη τη στιγμή- κορυφή του Ολύμπου. Οι Ελβετοί Frederic Boissonnas –ο περίφημος φωτογράφος- και Daniel Baud Bovy με τη βοήθεια του Χρήστου Κάκκαλου – του Ελληνα κυνηγού αγριοκάτσικων-, έγραψαν το όνομά τους στην ιστορία της ψηλότερης κορυφής της Ελλάδας.

Ο Χρήστος Κάκκαλος, που είχε μεγάλη εμπειρία στον Ολυμπο, ήταν και ο πρώτος από τους τρεις που σκαρφάλωσε στο Μύτικα. Στη συνέχεια και μέχρι το θάνατό του, το 1976, έγινε ο επίσημος οδηγός του Ολύμπου. Μαζί του, κατέκτησε το 1921, τη δεύτερη κορυφή του Ολύμπου, το Στεφάνι – το «Θρόνο του Δία» με υψόμετρο 2.912 μ.-, ο Ελβετός Marcel Kurz.

Εθνικός δρυμός

Ο ορεινός όγκος του Ολύμπου ήταν ο πρώτος Εθνικός Δρυμός που θεσμοθετήθηκε με Βασιλικό Διάταγμα το 1938, ενώ με έκδοση Προεδρικού Διατάγματος το 1985, θεσμοθετήθηκε ο Κανονισμός Λειτουργίας του Εθνικού Δρυμού Ολύμπου. Με ειδική νομοθεσία έχει απαγορευτεί κάθε είδους εκμετάλλευση στην ανατολική πλευρά του βουνού σε έκταση 40.000 στρεμμάτων περίπου που αντιπροσωπεύει τον πυρήνα του Δρυμού.

Το 1981 η UNESCO ανακήρυξε τον Ολυμπο ως  ένα «Μνημείο Παγκόσμιας Φυσικής Κληρονομιάς», η Ευρωπαϊκή Κοινότητα τον έχει συμπεριλάβει στις «Σημαντικές για την Ορνιθοπανίδα Περιοχές της Ευρωπαϊκής Κοινότητας», ενώ έχει  καταχωρηθεί στον κατάλογο του ευρωπαϊκού Δικτύου NATURA 2000 ως «Ειδική Ζώνη Διατήρησης και Ειδική Ζώνη Προστασίας» για την ορνιθοπανίδα. Επίσης, τμήματα του Εθνικού Δρυμού Ολύμπου έχουν χαρακτηριστεί ως Τοπία Ιδιαίτερου Φυσικού Κάλλους.

Στον Ολυμπο μπορούν να διακριθούν τέσσερις ζώνες βλάστησης: των αείφυλλων πλατύφυλλων σε υψόμετρο 300 - 500 μ., των δασών οξιάς - ελάτης και ορεινών κωνοφόρων σε υψόμετρο 600 – 1.400 μ., των ψυχρόβιων κωνοφόρων σε υψόμετρο 1.400 – 2.500 μ. ενώ πάνω από τα 2.500 μέτρα, που αποτελεί και το υψηλότερο δενδροόριο των Βαλκανίων, απαντώνται τα ανωδασικά λιβάδια υψηλών ορέων με πολλά σπάνια αγριολούλουδα. Στην περιοχή έχουν καταγραφεί πάνω από 1.700 είδη φυτών, περί τα 150 είδη πουλιών, πάνω από 40 είδη θηλαστικών, 34 είδη αμφιβίων και ερπετών περί τα 155 είδη από τα συνολικά 239 είδη που έχουν καταγραφεί στην Ελλάδα μέχρι σήμερα.

Πριόνια

Εχοντας ως σημείο εκκίνησης το Λιτόχωρο, ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος με τις υπέροχες εναλλαγές τοπίων καταλήγει έπειτα από 17 χλμ., στη θέση «Πριόνια», σε υψόμετρο 1.100 μ.

Αποτελεί το σημείο εκκίνησης για τα ορειβατικά μονοπάτια του Ολύμπου ενώ εκεί είναι και οι πηγές του Ενιπέα στα 1.000 μ. Απολαμβάνουμε μια σύντομη πεζοπορία, διασχίζοντας ξύλινα γεφυράκια, αγναντεύοντας το επιβλητικό τοπίο και βγάζοντας αναμνηστικές φωτογραφίες τα φυσικά γλυπτά της φύσης, που δημιουργήθηκαν από το νερό που πάγωσε.

Η ξυλόσομπα καίει, και το ξύλινο ταβερνάκι, εκεί στα 1.100 μ., προ(σ)καλεί για ζεστή φασολάδα, αλλά και γίδα βραστή, και κοκκινιστό και ψητά της ώρας, με λίγο τσίπουρο ή ένα ποτηράκι μπρούσκο. (σ.σ. λειτουργεί Σαββατοκύριακα από το πρωί μέχρι το απόγευμα και επίσημες αργίες, τηλ. 6932 484868, 23521 00008).   

Καταφύγια

Στον Ολυμπο υπάρχουν σε λειτουργία οκτώ καταφύγια που εξυπηρετούν τις ανάγκες των περιπατητών, πεζοπόρων, ορειβατών, αναρριχητών και χιονοδρόμων (για ορειβατικό σκι) ενώ σε καίρια σημεία των κυρίων διαδρομών προς την κορυφή του Ολύμπου υπάρχουν άλλα έξι καταφύγια ανάγκης.

Η κλασική περίοδος, ανάλογα πάντα των συνθηκών που επικρατούν, κυμαίνεται από Ιούνιο έως Οκτώβριο. Τα καταφύγια συνήθως λειτουργούν από Μάιο έως τέλη Οκτωβρίου, ωστόσο, κατόπιν συνεννόησης με τους διαχειριστές η λειτουργία τους επεκτείνεται και την χειμερινή περίοδο (www.olympusfd.gr, www.dion-olympos.gr/καταφυγια/).

Info

-Πώς θα πάτε: Από Αθήνα ακολουθείτε την εθνική οδό για Θεσσαλονίκη, βγαίνετε στην έξοδο για Πλάκα Λιτοχώρου και συνεχίζετε ακολουθώντας τις πινακίδες. Συνολικά για το Λιτόχωρο θα διανύσετε 420 χλμ.. Από Θεσσαλονίκη βγαίνετε στην έξοδο για Λιτόχωρο, διανύοντας συνολικά 87 χλμ. Η Πλάκα Λιτοχώρου απέχει 5 χλμ.

Tips

-Καταφύγιο «Δημήτριος Μπουντόλας»: Στη θέση Σταυρός (9 χλμ. από Λιτόχωρο), στα 950 μ., στο δρόμο για τα Πριόνια Ολύμπου, λειτουργεί καθημερινά 09.00 – 17.00, Σ/Κ 09.00 – 19.00, εκτός Δευτέρας, χειμερινό ωράριο. Για καφέ, φαγητό και ύπνο με 27 κρεβάτια (τηλ. 23520 84100, 6948 593275).

-Καταφύγιο «Κορομηλιά» Δίου: Βρίσκεται σε υψόμετρο 1.020 μέτρων, στον Εθνικό δρυμό Ολύμπου - Ρέμα Ορλιά. Εχει χωρητικότητα 18 ατόμων και διαθέτει εστιατόριο. Η πρόσβαση γίνεται και μέσω δρόμου, από το Δίον, 4,5 χλμ. άσφαλτος και 8 χλμ. χωματόδρομος (ή 2-2,3 ώρες πεζοπορία). Λειτουργεί Σ/Κ, ενώ τις καθημερινές κατόπιν κράτησης (τηλ. 694 2243349, 698 1448978).

-Καταφύγιο «Κρεβάτια» Βροντούς: Σε υψόμετρο 1.005 μέτρων, στη βόρεια πλευρά του Ολύμπου. Εχει χωρητικότητα 20 ατόμων και διαθέτει εστιατόριο. Η πρόσβαση γίνεται και μέσω χαλικόδρομου 8 χλμ., από την Αγία Τριάδα Βροντούς. Λειτουργεί Σ/Κ και καθημερινές κατόπιν συνεννόησης (τηλ. 6971 773070).

-Καταφύγιο «Πετρόστρουγκα»: Σε υψόμετρο 1.940 μ., ξεκινώντας από το Λιτόχωρο, στο δρόμο για Πριόνια, ύστερα από 13 χλμ. φτάνετε στη θέση Γκορτσιά (Διασταύρωση), απ’ όπου ξεκινά το ορειβατικό μονοπάτι που οδηγεί μετά από περίπου 2,5 ώρες (ή 3,5 τον χειμώνα) πεζοπορίας στο καταφύγιο της Πετρόστρουγκας. Εχει δυνατότητα φιλοξενίας μέχρι 64 άτομα. Λειτουργεί κατόπιν συνεννόησης και κράτησης. Το Σ/Κ 25-26/1 θα είναι ανοιχτά, καιρούς επιτρέποντος (τηλ. 6977 246350, 6948 821513).

Φωτογραφίες: Ντέπυ Χιωτοπούλου