Famagusta: «Eζησα ένα δράμα αλλά δεν είμαι ηρωίδα» λέει η Χαρίτα Μάντολες, η γυναίκα-σύμβολο της τραγωδίας στην Κύπρο

Με αφορμή την επέτειο των 50 χρόνων από την τούρκικη εισβολή στην Κύπρο, η σειρά «Famagusta», εμπνευσμένη από πραγματικά γεγονότα με επίκεντρο μία ιστορία αγάπης, έρχεται να μας καθηλώσει. Μέσα από 24 επεισόδια, πιάνει το νήμα των τραγικών συμβάντων από την αρχή. Επιστρέφοντας στο σημείο μηδέν, εκεί όπου πάγωσε ο χρόνος.

Η Τουρκία με τη δεύτερη επιχείρηση, «Αττίλας ΙΙ», καταλαμβάνει το 36,2% του νησιού και εκτοπίζει 120.000 Κύπριους - ακόμη 20.000 παραμένουν εγκλωβισμένοι. Πενήντα χρόνια μετά, η Αμμόχωστος, η «πόλη-φάντασμα» όπως αποκαλείται το πάλαι ποτέ κυπριακό θέρετρο, αποτελεί ανοιχτή πληγή που φέρνει στο νου χιλιάδες ανθρώπινες ιστορίες ενός τόπου που αναγκάστηκε να μετοικήσει, αλλά δεν ξέχασε ποτέ. 

Η γυναίκα-σύμβολο της Κύπρου, Χαρίτα Μάντολες, περιέγραψε στη Νίκη Λυμπεράκη και στην εκπομπή «Μεγάλη Εικόνα» τα τραγικά συμβάντα που βίωσε στην τουρκική εισβολή στην Κύπρο και μίλησε για τον αγώνα της, με αφορμή τη σειρά «Famagusta» του MEGA. 

«Έσωσα τον γιο μου και τ' άλλα δύο μωρά πληγωμένα. Όταν έγινε το πραξικόπημα και σκότωνε αδελφός τον αδελφό, εγώ να μη συγχωρήσω τον Τούρκο; Εγώ συγχωρώ όλους τους ανθρώπους. Και εμένα αν δεν ήταν αυτός ο Τούρκος δεν θα είχα τον γιο μου. Ο αξιωματικός έδωσε την εντολή να μας εκτελέσουν όλους. Αυτός φαίνεται να πήρε δική του απόφαση και είπε στους άλλους να μην μας πειράξουν. Αυτός έβαλε τ' όπλο στους Τούρκους και άρπαξε τα κορίτσια από το χέρι και τα τραβούσε προς το μέρος μας για να γλιτώσουν τον βιασμό» είπε, αρχικά, η Χαρίτα Μάντολες στις περιγραφές της.

«Είμαι ένας φτωχός άνθρωπος που έζησα αυτό το δράμα»

«Στραφήκαμε προς το παρεκκλήσι του Αρχάγγελου Μιχαήλ και προσευχόμασταν και είπα "Θεέ μου, μας έστειλες τον Αρχάγγελο Μιχαήλ, τον Τούρκο στρατιώτη". Είναι θαύμα αυτό που έγινε. Από τότε που έγινε αυτό το κακό, όταν μιλούσα στο ραδιόφωνο έλεγα ότι ο Τούρκος αυτός ξέρει ποια είμαι και θέλω να τον δω. Όπου και αν βρίσκεται να έρθει να με ανταμώσει. Και προσεύχομαι για αυτόν τον Τούρκο. Εγώ είμαι μια φτωχή γυναίκα που έζησα αυτό το δράμα. Δεν είμαι θύμα αλλά δεν είμαι ηρωίδα» συμπλήρωσε.

Τα πρώτα λόγια που είπε ο γιος της ήταν «παπά, μπαμ μπαμ» που δεν μιλούσε μέχρι εκείνη την ώρα. «Ηταν στην αγκαλιά του πατέρα του όταν τον σκότωσαν. Τον κρατούσε συνέχεια, όταν τον πυροβόλησαν είχε φτάσει στο κεφάλι του, δεν έφυγε από πάνω του. Κρατούσε το κεφάλι του πατέρα του αναμειγμένο με αίμα και δάκρυα. Είναι η αλήθεια αυτή και η αλήθεια δεν πρόκειται να ξεχαστεί. Είναι η αλήθεια του πολέμου, του τόπου μας, των ανθρώπων μας». 

Για τη Χαρίτα Μάντολες, ο χρόνος σταμάτησε στην ηλικία των 27 ετών, την ημέρα της εισβολής. «Τώρα που πάω στα σχολεία δεν φοβάμαι ότι θα ξεχαστεί όλο αυτό. Με βλέπουν στον δρόμο και μου λένε: "Συνέχισε τον αγώνα σου, είμαστε μαζί σου". Πήγα να κάνω μια εγχείρηση στο νοσοκομείο και μου λέει ο γιατρός ότι δεν θα με ξεχάσει. Μου λέει: "Ήμουν στο σχολείο όταν είχες έρθει και μας τα είπες και από τότε γυρνάει στο μυαλό μου συνέχεια. Συνέχισε τον αγώνα σου, είμαστε μαζί σου". Τα παιδιά έκαναν μια ωραία εκδήλωση που με έκαναν και δάκρυσα, που έχω καιρό να δακρύσω. Ήταν ωραία η εκδήλωσή τους και δείχναμε πώς έφυγαν οι πρόσφυγες από τα σπίτια τους. Και με πήρε το παράπονο γιατί εμένα τον πατέρα μου δεν κατάφερα να τον πιάσω και να τον φέρω.

Μετά μ' έβαλαν να μιλήσω εγώ, τα παιδιά ήταν γύρω στα 300 και δεν άκουγες την αναπνοή τους. Οταν είχα πάει στην Πάφο μου λέει ο διευθυντής: "Κάναμε λάθος που σε φέραμε γιατί τα παιδιά θα κάνουν φασαρία". Και μετά, μου έδωσαν το μικρόφωνο και στάθηκα και έραψαν το στόμα τους τελείως. Και ο διευθυντής κάθε λίγο κοιτούσε και απορούσε. Και όταν τελείωσα, πήρε το μικρόφωνο και λέει: "Ρε παιδιά τι μου κάνατε σήμερα; Με διαψεύσατε"» δήλωσε.

«Ζητούμε απελευθέρωση του τόπου μας»

«Πρέπει να θυμόμαστε» υπογράμμισε η Χαρίτα Μάντολες σε άλλο σημείο της συνέντευξης. «Είναι κάποιοι που δεν τους αρέσει να τα λέμε. Πιστεύω ότι ο κόσμος συγχώρησε, τελείωσε αυτό. Αλλά από εδώ και πέρα τι θα γίνει; Να βάλουμε σειρά και να φωνάξουμε τον τόπο μας. Θέλω όλοι να συμφιλιωθούν! Ζητούμε απελευθέρωση του τόπου μας. Επιστροφή στα σπίτια μας. Οι τόποι αυτοί είναι δικοί μας και πρέπει όλοι μαζί ν' αγωνιστούμε γι' αυτό. Αυτό είναι που ζητώ και θέλω. Τουρκοκύπριοι και Κύπριοι μαζί, οι έποικοι να φύγουν να πάνε από εκεί που ήρθαν. Για την Ελλάδα νιώθω αγάπη. Δεν μου αρέσει που λένε στην Κύπρο ότι η Ελλάδα μας έκανε το πραξικόπημα. Για εμένα δεν είναι η Ελλάδα. Δεν μπορούσαν να πουν όχι; Τόπος δικός μας… Ετσι το βλέπω και έτσι το λέω. Δεν φταίνε οι Ελλαδίτες».

Δέσποινα Μπεμπεδέλη: «Ο άντρας μου πήγε να πολεμήσει ως έφεδρος»

Με τη σειρά της, η Δέσποινα Μπεμπεδέλη, η οποία επέστρεψε στη μικρή οθόνη για να ενσαρκώσει υποδειγματικά τη Χαρίτα Μάντολες και καθήλωσε τους τηλεθεατές με τον συναρπαστικό της μονόλογο, μίλησε για την τουρκική εισβολή αλλά και την αγωνία της όταν ο σύζυγός πήγε να πολεμήσει.

«Μέσα από αυτή την τραγωδία είμαστε μια οικογένεια από εκείνες που, θα έλεγα, ήμασταν τυχερές κάτω από εκείνες τις συνθήκες. Δεν κλάψαμε νεκρούς, δεν έχουμε την αγωνία την προσωπική και την ατομική των αγνοουμένων, δεν ξεριζωθήκαμε από πατρίδες. Βίωσα όμως τον πόλεμο. Ο άντρας μου πήγε να πολεμήσει ως έφεδρος. Πέρασα αγωνίες γιατί βγήκε φήμη ότι είχε σκοτωθεί, τον έψαχνα στα νοσοκομεία. Ας πούμε πως ήταν μια παρεξήγηση ως προς το όνομα αλλά πέρασα πάρα πολύ μεγάλη αγωνία πάνω σε αυτό» είπε η ηθοποιός.

«Είχα μείνει πίσω με τα δυο μωρά μου αλλά ξέρετε τι αγαλλίαση είναι, μετά από όλο αυτό το άγχος του να σκέφτομαι ότι μπορεί να έχει χαθεί και να μην τον ξαναδώ, να τον βρίσκω μπροστά μου; Είναι πολύ μεγάλη ευτυχία αυτό. Να ξαναγυρίζει δηλαδή ο άνθρωπος που φοβάσαι ότι δεν θα τον ξαναδείς γιατί έχει πάει στον πόλεμο» πρόσθεσε η ίδια.