Φωτογράφος απαθανάτισε για πρώτη φορά το σπάνιο ψάρι που περπατάει με «τα χέρια του» στο νερό

Στα σκοτεινά και λασπώδη βάθη του ποταμού Derwent της Τασμανίας, ζει το πιο ασυνήθιστο είδος ψαριού στον κόσμο. Το χειρόψαρο αντί να κολυμπά περπατά μέσα στο νερό χρησιμοποιώντας τα θωρακικά πτερύγια του που μοιάζουν με χέρια και κρύβεται στα σκοτεινά περιμένοντας κάποιο θήραμα να τσιμπήσει το χνουδωτό δόλωμα του, το οποίο βρίσκεται κάτω από το στόμα του. Το κρεμ χρώμα του με τις σκούρες καφέ ή πορτοκαλί κηλίδες του αποτελούν το τέλειο καμουφλάζ στην άμμο κάνοντας τον εντοπισμό του ακόμη δύσκολο σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το είδος απειλείται με εξαφάνιση, με τον πληθυσμό του να μην ξεπερνά τα 3.000.

Ακόμα πιο δύσκολο ήταν να φωτογραφηθεί. Όμως ο Γάλλος φωτογράφος, Nicolas Remy ,ήταν αποφασισμένος να το εντοπίσει. Το 2022, ταξίδεψε από το Σίδνεϊ της Αυστραλίας και βούτηξε στα παγωμένα νερά του ποταμού Derwent.

Το πρώτο χειρόψαρο που εντόπισε εξαφανίστηκε με το πρώτο φλας της φωτογραφικής του μηχανής. Το μόνο που είχε απαθανατίσει ήταν ένα σύννεφο λάσπης. Ήταν η στιγμή που ο Remy συνειδητοποίησε ότι θα έπρεπε να αλλάξει τακτική αλλά και τεχνική. Πέρασε τρεις συνεχόμενες ημέρες επί εννέα ώρες κάθε φορά στο ποτάμι και κατάφερε να κολυμπά με έναν συγκεκριμένο τρόπο ώστε τα βατραχοπέδιλα του να μην σηκώνουν την άμμο ενώ χρησιμοποίησε και ένα ειδικό φως. Κάπως έτσι κατάφερε να απαθανατίσει το χειρόψαρο.

Η φωτογραφία κέρδισε την πρώτη θέση στον διαγωνισμό υποθαλάσσιας φωτογραφίας Ocean Art 2022 στην κατηγορία του παγωμένου νερού.

Ο Remy ελπίζει ότι οι φωτογραφίες του θα βοηθήσουν να φωτιστούν οι πτυχές αυτού του σπάνιου είδους για το οποίο οι περισσότεροι άνθρωποι γνωρίζουν - και ενδιαφέρονται - ελάχιστα. Και να ευαισθητοποιήσει για την επιβίωσή του.

«Μάχη» για να μην εξαφανιστεί το είδος

Το σπάνιο χειρόψαρο με τις βούλες δεν είναι το μόνο που κινδυνεύει με εξαφάνιση, καθώς δυο συγγενείς του, το κόκκινο χειρόψαρο και το χειροψαρο Ziebell, επίσης κινδυνεύουν. Η Εθνική Ομάδα Ανάκτησης Χειρόψαρων σχεδιάζει να αναβιώσει τους πληθυσμούς και των τριών ειδών, τα οποία απαντώνται στα νερά της νοτιοανατολικής Αυστραλίας. Μόνο 100 κόκκινα χειρόψαρα υπολογίζεται ότι έχουν απομείνει στη φύση, ενώ το χειρόψαρο του Ziebell έχει να εντοπιστεί από το 2007.

«Ο μικρός πληθυσμός τους και η χαμηλή αναπαραγωγική τους απόδοση τα καθιστούν ευάλωτα» λέει η Jemina Stuart-Smith, πρόεδρος της Εθνικής Ομάδας Ανάκαμψης Χειρόψαρων, η οποία επισημαίνει ότι η απώλεια του φυσικού τους περιβάλλοντος, η ρύπανση και η αστική ανάπτυξη αποτελούν τις κύριες απειλές.

Επιπλέον, η ιδιόμορφη μέθοδό τους του να περπατούν αντί να κολυμπούν, καθιστά δύσκολο για τα χειροψαρα να χρησιμοποιήσουν τα ωκεάνια ρεύματα για να μεταφερθούν μακριά από περιοχές που μπορεί να έχουν μολυνθεί, προσθέτει η ίδια.

Οι προσπάθειες ανάκαμψης του πληθυσμού τους περιλαμβάνουν την παρακολούθηση των πληθυσμών και των τριών ειδών, την αποκατάσταση του φυσικού τους περιβάλλοντος, την απομάκρυνση άλλων ειδών που τα απειλούν και τη συνεργασία με ενυδρεία για την έναρξη προγραμμάτων αναπαραγωγής σε αιχμαλωσία.

Μάλιστα, στον ποταμό Derwent, η ομάδα έχει δημιουργήσει έναν τεχνητό βιότοπο για να ενθαρρύνει την αναπαραγωγή του χειροψαρού με τις βούλες, γεγονός που έχει οδηγήσει σε ελπιδοφόρα αποτελέσματα στη σταθεροποίηση των πληθυσμών, λέει η Stuart-Smith.

Παρά την πρόοδο που έχει σημειωθεί, η ομάδα χρειάζεται μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση και πόρους, λέει η Stuart-Smith. Η ίδια ελπίζει ότι το πρόσφατο σχέδιο δράσης της αυστραλιανής κυβέρνησης για τα απειλούμενα είδη, το οποίο στοχεύει στην αποτροπή νέων εξαφανίσεων, θα βοηθήσει, καθώς το κόκκινο χειροψάλι περιλαμβάνεται στα 110 είδη στα οποία θα δοθεί προτεραιότητα.

Η ευαισθητοποίηση είναι επίσης ζωτικής σημασίας για τις προσπάθειες διατήρησης, λέει η ίδια, και η φωτογραφία μπορεί να αποτελέσει σημαντικό μέσο για αυτό.

Ο Mark Strickland, Αμερικανός φωτογράφος και κριτής του διαγωνισμού φωτογραφίας Ocean Art 2022, συμφωνεί.

«Αποτυπώνοντας και κοινοποιώντας όμορφες εικόνες τέτοιων σπάνιων ειδών, οι υποβρύχιοι φωτογράφοι μπορούν να διαδραματίσουν έναν σημαντικό ρόλο, ευαισθητοποιώντας τους ανθρώπους που μπορεί να αγνοούσαν τη δεινή θέση στην οποία βρίσκονται τα είδη αυτά και τα περιβάλλοντά τους» είπε στο CNN.