Συνεργάτης του Αστεροσκοπείου στο ethnos.gr: Πώς το «El Nino» σχετίζεται με την κακοκαιρία - Εξαιρετικά ασυνήθιστο καιρικά φαινόμενο

Στην φυσική μεταβλητότητα των καιρικών συστημάτων και δευτερευόντως στην κλιματική αλλαγή που προκαλείται από τον άνθρωπο οφείλεται η κακοκαιρία Elias η οποία έπληξε την Θεσσαλία πριν λίγες σύμφωνα με τον  Σταύρο Ντάφη, επιστηµονικό συνεργάτη του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr.

Μιλώντας στο ethnos.gr υποστηρίζει ότι «η ανθρωπογενής κλιματική αλλαγή αυξάνει τη διαθέσιμη ποσότητα υδρατμών στην ατμόσφαιρα. Δηλαδή, αντίστοιχα, βαρομετρικά συστήματα στο παρελθόν θα προκαλούσαν μικρότερα ποσά βροχής απ΄ ότι σήμερα. Διαπιστώνουμε, παράλληλα, ότι οι πηγές φυσικής μεταβλητότητας του κλίματος, ιδίως η ταλάντωση του Βορείου Ατλαντικού (North Atlantic Oscillation) και το φαινόμενο El Nino πολύ πιθανόν να επηρέασαν εν μέρει την ένταση της κακοκαιρίας Elias. Αυτό σημαίνει ότι οι αλλαγές που βλέπουμε στην παρούσα κακοκαιρία σε σύγκριση με το παρελθόν, μπορεί να οφείλονται στη φυσική μεταβλητότητα του κλίματος».

Ασυνήθιστο καιρικά γεγονός

Χαρακτηρίζει την κακοκαιρία Elias ως ένα ασυνήθιστο καιρικά γεγονός και ειδικά για τον Βόλο και αναφέρει πως ένα τέτοιο επεισόδιο βροχόπτωσης όπως της κακοκαιρίας Elias,  έχει εξαιρετικά μικρή πιθανότητα να συμβεί έστω και μια φορά τα 50 χρόνια. «Βέβαια η επανάληψη της βροχόπτωσης όπως έγινε αρχικά με τον Daniel και αργότερα με τον Elias, με μεσολάβηση μόλις 20 ημερών, είναι ακόμη πιο σπάνιο φαινόμενο». Σχολιάζοντας  τις εικόνες των τελευταίων ημερών στον Βόλο ο επιστημονικός συνεργάτης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr σημειώνει ότι υπήρχαν μπαζωμένοι χείμαρροι που είχαν φράξει από τα φερτά υλικά λόγω των πλημμυρών που προηγήθηκαν στην κακοκαιρία Daniel και η πόλη δεν ήταν προετοιμασμένη για ένα τόσο μεγάλο ακραίο καιρικό γεγονός σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα.

Στην κακοκαιρία Daniel καταγράφηκαν 451 τόνοι νερού ανά στρέμμα μέσα σε ένα 24ωρο, έναντι 316 τόνων νερού ανά στρέμμα σε ένα 24ωρο στην κακοκαιρία Elias. Συγκεντρωτικά, τον φετινό Σεπτέμβριο στο Βόλο, και σε μόλις 5 ημέρες, έβρεξε όσο βρέχει κανονικά σε 2 χρόνια. Παρότι τα αθροιστικά ύψη βροχής της κακοκαιρίας Daniel ήταν μεγαλύτερα από αυτά της κακοκαιρίας Elias στο Βόλο, η δεύτερη εκδηλώθηκε με ελαφρώς πιο ραγδαίες βροχοπτώσεις. Έτσι το μέγιστο αθροιστικό ύψος βροχής 6ώρου κατά την κακοκαιρία Daniel ήταν 159,6 χιλιοστά (05/09, 06:10-12:10) ενώ το μέγιστο αθροιστικό ύψος βροχής 6ώρου της κακοκαιρίας Elias ήταν 201.6 χιλιοστά (27/09, 16:30-22:30), μεγαλύτερο επομένως κατά περίπου 26%.

Η θέση του βαρομετρικού χαμηλού συστήματος που προκάλεσε την κακοκαιρία Elias απειλεί πιο συχνά την Ανατολική Ελλάδα 

Σύμφωνα με τον κ. Ντάφη, τα βαρομετρικά συστήματα χαμηλής πίεσης παρόμοια με αυτά που προκάλεσαν την κακοκαιρία Elias του Σεπτεμβρίου 2023 είναι πλέον πιο έντονα στην Ανατολική Ελλάδα όσον αναφορά το ύψος βροχής από ό,τι ήταν στο παρελθόν (την περίοδο 1979-2000) και παράγουν γενικότερα πλέον περισσότερη βροχόπτωση στην χώρα μας.

«Η θέση του βαρομετρικού χαμηλού συστήματος που προκάλεσε την κακοκαιρία Elias ήταν ένα αρκετά ασυνήθιστο γεγονός κατά τα τελευταία τουλάχιστον 44 χρόνια». Οι αλλαγές δείχνουν ότι παρόμοια γεγονότα παράγουν πλέον υψηλότερες ποσότητες βροχοπτώσεων στην Ανατολική ηπειρωτική Ελλάδα, όπως λέει. «Διαπιστώνουμε επίσης ότι παρόμοια προηγούμενα καιρικά συστήματα έχουν γίνει πιο συχνά τους καλοκαιρινούς μήνες ενώ στο παρελθόν συνέβαιναν αργότερα μέσα στο φθινόπωρο».

Πέρα όμως από την βροχόπτωση, οι αλλαγές στην επιφανειακή ατμοσφαιρικήπίεση δείχνουν, σύμφωνα με τον. Κ. Ντάφη, ότι τα βαρομετρικά συστήματα είναι πλέον πιο ισχυρά σε σύγκριση με το παρελθόν αυτή την περίοδο του έτους. Πιο λεπτομερής ανάλυση του φαινομένου παρουσιάζεται στο https://www.climameter.org/20230926-27-mediterranean-depression-elias