Ένα «εξαιρετικά έντονο» σύννεφο σκόνης από τη Σαχάρα «σκεπάζει» την Ευρώπη - Οι κίνδυνοι για την υγεία

Ένα «εξαιρετικά έντονο» σύννεφο σκόνης από τη Σαχάρα διασχίζει την Ευρώπη, με αποτέλεσμα η ατμόσφαιρα να είναι αποπνικτική και να «σκεπάζει» τα πάντα.

Αυτό το νέο σύννεφο αφρικανικής σκόνης, που έχει ξεκινήσει από τις 6 Απριλίου, είναι το τρίτο του είδους του που φτάνει στην Ευρώπη τις τελευταίες εβδομάδες. Το νέφος ταξίδεψε στο μεγαλύτερο μέρος της Ισπανίας για να φτάσει στη νοτιοανατολική Γαλλία, τη Γερμανία και τη νοτιοανατολική Βρετανία, όπως μεταδίδει το Skynews.

Ο κίνδυνος για την υγεία

Εκτός από τη μουντή και αλλόκοτη ατμόσφαιρα, έφερε ατμοσφαιρική ρύπανση από μικροσκοπικά σωματίδια «PM10» -τα οποία είναι αρκετά μικρά ώστε να τα εισπνέουν οι πολίτες- ξεπερνώντας το όριο ασφαλείας της ΕΕ σε ορισμένες περιοχές.

Η έκθεση σε αυξημένα επίπεδα PM10 μπορεί να έχει διάφορες επιπτώσεις στην υγεία, όπως κρίσεις άσθματος ή αλλεργίες καθώς και την επιδείνωση ορισμένων αναπνευστικών και καρδιαγγειακών νόσων, κυρίως σε ευπαθείς ομάδες (έγκυοι, παιδιά, ηλικιωμένοι, ανοσοκατεσταλμένοι).

Η προειδοποίηση της Copernicus

Οι συγκεντρώσεις αυτές θα συνεχίσουν να αυξάνονται τις επόμενες ημέρες λόγω των ευνοϊκών ατμοσφαιρικών συνθηκών που παρατείνουν την μεταφορά σκόνης, σύμφωνα με την υπηρεσία παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα (CAMS) του παρατηρητηρίου Copernicus.

«Αυτό το τελευταίο επεισόδιο μεταφοράς σκόνης από την Σαχάρα είναι το τρίτο στο διάστημα των τελευταίων δύο εβδομάδων και συνδέεται με τις μετεωρολογικές συνθήκες που δημιούργησαν ζεστό καιρό σε ολόκληρη την δυτική Ευρώπη τις τελευταίες ημέρες», τονίζει ο Μαρκ Πάρινγκτον της CAMS.

«Αν και δεν είναι σπάνιο φαινόμενο νέφη σκόνης από την Σαχάρα να φθάνουν στην Ευρώπη, η ένταση και η συχνότητα τέτοιων επεισοδίων έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, γεγονός που πιθανόν να οφείλεται σε αλλαγές στα σχήματα ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας», σύμφωνα με την ανακοίνωση.

Η Σαχάρα είναι η μεγαλύτερη πηγή ορυκτής σκόνης και απελευθερώνει 60-200 εκατομμύρια τόνους ετησίως. Αν τα μεγαλύτερα σωματίδια πέφτουν γρήγορα στο έδαφος, τα μικρότερα μπορούν μεταφερθούν σε απόσταση χιλιάδων χιλιομέτρων και να φθάσουν στην Ευρώπη.

Με οξέα θρομβωτικά επεισόδια κινδυνεύουν ακόμη και υγιή άτομα

Όχι μόνο οι καρδιολογικοί ασθενείς αλλά και υγιή άτομα κινδυνεύουν από την αφρικανική σκόνη, σύμφωνα με τον καθηγητή Κοχιαδάκη, γιατί όπως λέει η ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί να δημιουργεί αυξημένη συχνότητα παλμών, αυξημένη αρτηριακή πίεση, αγγειοσύσπαση στα στεφανιαία αγγεία, αλλά επίσης μπορεί να αυξήσει και την επίπτωση των οξέων θρομβωτικών επεισοδίων, ακόμη και σε άτομα χωρίς ιστορικό. «Σε ανθρώπους που ήδη έχουν στεφανιαία νόσο ή καρδιακή ανεπάρκεια, ή κολπική μαρμαρυγή, ο κίνδυνος για προβλήματα είναι ακόμη μεγαλύτερος, καθώς η ατμοσφαιρική ρύπανση αυξάνει το έργο και τις απαιτήσεις της καρδιάς, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να επιβαρύνονται ακόμη περισσότερο». Παρότι δεν περιέχουν κατά κανόνα τοξικές ουσίες στην επιφάνεια τους, τα σωματίδια που μεταφέρει η αφρικανική σκόνη, μηχανικά αλλά και εκ της συστάσεώς τους, καθώς αποτελούνται από πυρίτιο, δημιουργούν συνθήκες φλεγμονής στους αεραγωγούς, λέει από την πλευρά του ο καθηγητής Τζανάκης.

«Έτσι ευπαθή άτομα που ήδη έχουν φλεγμονώδεις παθήσεις των βρόχων, όπως πχ χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, βρογχικό άσθμα, ή πνευμονική ίνωση, καθώς και άτομα που έχουν συγχρόνως και καρδιολογικά προβλήματα (που είναι σύνηθες για αυτούς τους αρρώστους), παροξύνονται και δημιουργούνται συνθήκες αναζήτησης ιατρικής βοήθειας και καταστάσεις επείγοντος, που τους στέλνουν στα Νοσοκομεία για εισαγωγή. Και βέβαια μία τέτοια κατάσταση δεν είναι άμοιρη σοβαρών επιπλοκών καμία φορά, όπως είναι νοσηλεία σε ΜΕΘ, διασωλήνωση κλπ».

Με χρονοκαθυστέρηση 2-5 ημερών εμφανίζονται τα συμπτώματα – Στο μέλλον τέτοια επεισόδια θα είναι συχνότερα και μακρύτερα
Από τη στιγμή που θα εκτεθεί ο άνθρωπος σε αυτά τα σωματίδια υπάρχει μία χρονοκαθυστέρηση από δύο έως πέντε ημέρες μέχρι να εκδηλώσει τα συμπτώματα και να επιβαρυνθεί η κατάσταση της υγείας του, οπότε τις πραγματικές συνέπειες θα τις εισπράξουμε μερικές μέρες αφού φύγει το νέφος, τονίζει ο κ. Τζανάκης.

Δεν είναι απλό γεγονός είναι ένα φαινόμενο που χρειάζεται να το προσέξουμε, τονίζει ο αντιπρόεδρος της ΕΠΕ, προειδοποιώντας ότι στο μέλλον τέτοια φαινόμενα, λόγω της κλιματικής αλλαγής και της χειροτέρευσης των κλιματικών συνθηκών, θα είναι συχνότερα και μακρύτερης διάρκειας. «Η επόμενη πραγματική ανθρώπινη ανάγκη δεν θα είναι μόνο το νερό, αλλά και ο καθαρός αέρας. Τόσο στο εσωτερικό κτιρίων, όσο και στους εξωτερικούς χώρους. Επομένως η ανθρωπότητα θα αντιμετωπίσει το επόμενο διάστημα, μία κρίση καθαρού αέρα και από τώρα πρέπει να σχεδιάσουμε πως θα την διαχειριστούμε» συμπλήρωσε.

Τα αλλεργιογόνα της εποχής γίνονται πιο επιθετικά και διεισδυτικά

Σύμφωνα με την πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Αλλεργιολογίας Ζωή Δεμέστιχα, μέσω της αφρικανικής σκόνης, μεταφέρονται διάφορα τοξικά μέταλλα, όπως ο μόλυβδος ο υδράργυρος, οι διοξίνες, βιολογικοί παράγοντες, όπως είναι τα βακτήρια και μύκητες μέσα στους οποίους είναι και γυρεόκοκκοι και διάφορα φυσικής προέλευσης σωματίδια, όπως και σωματίδια ανθρωπογενούς παραγωγής από βαριά βιομηχανία, από γεωργικά φάρμακα και γενικότερα από ύλη που μπορεί να αιωρείται. «Από το μέγεθος τους εξαρτάται κατά πόσον θα πλήξουν τον πληθυσμό και κατά πόσον θα δημιουργήσουν προβλήματα. Τα μεγάλου μεγέθους σωματίδια καθιζάνουν κατά τη διαδρομή και πέφτουν στην θάλασσα. Αυτά που μας δημιουργούν προβλήματα είναι τα μικρότερου μεγέθους.

Τα 10 μικρά (σσ πολύ μικρή υποδιαίρεση του εκατοστού) σε μέγεθος σωματίδια περνούν τις αεροφόρους οδούς, τα 2,5 μικρά διεισδύουν στις κυψελίδες, ενώ τα πάρα πολύ μικρά που είναι νανοσωματίδια, πλήττουν κυρίως όργανα. Αυτοί οι ρύποι ενσωματώνονται τους γυρεόκοκους, οι οποίοι προέρχονται από τα αλλεργιογόνα που υπάρχουν αυτή την εποχή, όπως πχ το περδικάκι κι έτσι αυτά τα αλλεργιογόνα γίνονται πιο επιθετικά και πιο διεισδυτικά, οπότε δημιουργούν βαρύτερα συμπτώματα και σε εύρος και σε ένταση, στους αλλεργικούς. Συμπτώματα όπως μπούκωμα, καταρροή, φτερνίσματα, τσούξιμο δακρύρροια στα μάτια, και φωτοφοβία. Δημιουργείται όλη η συμπτωματολογία αναπνευστικής αλλεργίας, και φυσικά σε έναν ασθματικό προδήλως τα συμπτώματα είναι βαρύτερα και μπορεί να κάνει ακόμη και κρίση άσθματος».

Ψυχολογική κατάπτωση, κούραση, βαρύ κεφάλι και δυσκολία στην αναπνοή μπορεί να παρουσιάσουν ακόμη και άτομα που δεν έχουν αλλεργίες, αναφέρει η κ. Δεμέστιχα, διευκρινίζοντας ότι όλα αυτά είναι απόρροια της κλιματικής αλλαγής. «Έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας. Και θα αποκτήσουμε και γνώσεις στην πράξη γιατί μέχρι σήμερα γνωρίζαμε τα της κλιματικής αλλαγής περισσότερο στη θεωρία».