Οικονομία | 30.04.2020 16:25

Πώς επιστρέφουν οι εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις που ανοίγουν - Πλαφόν για νέες αναστολές

Γιάννης Φώσκολος

Ευέλικτα σχήματα αναστολών σύμβασης εργασίας και πλαφόν στους εργαζόμενους που μπορούν οι εργοδότες να διατηρούν στον «πάγο» έρχεται τον Μάιο κι ενώ θα ανοίγουν σταδιακά οι επιχειρήσεις. Νέες ρήτρες αναμένεται να θεσμοθετηθούν με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου «δείχνοντας» το δρόμο που θα ακολουθηθεί για πάνω από ένα εκατομμύριο μισθωτούς τον ερχόμενο μήνα.

Μια γεύση μόνο έδωσε το κυβερνητικό σχέδιο σταδιακής αποκλιμάκωσης των περιοριστικών μέτρων «Γέφυρα ασφάλειας για μια νέα καθημερινότητα». Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στο σχέδιο, θα επιβληθεί όριο στις επιχειρήσεις που ανοίγουν, ώστε να επαναφέρουν κατ’ ελάχιστον σε ενεργή απασχόληση το 50% των εργαζομένων τους. Δηλαδή, καθώς θα ανοίγουν σταδιακά εντός του Μαΐου οι επιχειρήσεις που έχουν κλείσει με κρατική εντολή θα υποχρεούνται να επαναφέρουν στην εργασία, βγάζοντας από την αναστολή, συγκεκριμένο ποσοστό των εργαζομένων τους - τουλάχιστον 40% ή 50% - ενώ ταυτόχρονα θα έχουν το δικαίωμα να παρατείνουν την αναστολή για το υπόλοιπο 50% - 60% κατ ανώτατο όριο. Σε κάθε περίπτωση θα υπάρξει όριο, το οποίο θα «κουμπώσει» με τη δυνατότητα παράτασης του μέτρου της αναστολής συμβάσεων εργασίας, η οποία αναμένεται να δοθεί για ένα μήνα και σε κάθε περίπτωση έως 31 Μαΐου.

Όπως έχει γράψει το «Έθνος», η παράταση των αναστολών συμβάσεων εργασίας αναμένεται να προβλεφθεί για ένα μήνα στην δεύτερη φάση των μέτρων και στο σταδιακό άνοιγμα της οικονομίας, μετά και την ολοκλήρωση του πρώτου 45ήμερου των αναστολών.

Υπενθυμίζεται πως για την μεγάλη πλειοψηφία των επιχειρήσεων που έκλεισαν με κρατική εντολή – π.χ. επισιτισμός – το 45ήμερο της αναστολής λήγει σήμερα 30 Απριλίου. Αυτό σημαίνει πως η παράταση του μέτρου των αναστολών αναμένεται να καλύψει ολόκληρο τον Μάιο.   

Διπλό σύστημα τον Μάιο και αποζημίωση 534€

Με άλλα λόγια, τον ερχόμενο μήνα κι ενώ σταδιακά θα ανοίγουν οι επιχειρήσεις θα λειτουργεί διπλό σύστημα. Τμήμα των εργαζομένων θα επιστρέφει στην δουλειά του και άλλο τμήμα των εργαζομένων θα μπορεί να διατηρείται σε αναστολή και κατά την διάρκεια της παράτασης. Η αποζημίωση ειδικού σκοπού θα υπολογιστεί αναλογικά στα 534 ευρώ για όσους παραμείνουν σε αναστολή καθ' όλη την διάρκεια του μήνα της παράτασης. Όσοι βγουν από την αναστολή θα πρέπει να επιστρέψουν στην μισθοδοσία του εργοδότη τους.    

Πληροφορίες αναφέρουν πως το δεύτερο πακέτο αναστολών θα έχει μεγαλύτερη ευελιξία από το πρώτο. Δεν αποκλείεται δηλαδή να προβλεφθεί η δυνατότητα του εργοδότη να ανακαλεί την αναστολή πριν την ολοκλήρωση των 30 ημερών ή ακόμη και να την διακόπτει προκειμένου ο εργαζόμενος να επιστρέψει στην δουλειά του, καθώς οι επιχειρήσεις θα ανοίγουν σταδιακά, εβδομάδα την εβδομάδα. Συνεπώς, όσοι εργαζόμενοι δεν παραμείνουν σε αναστολή καθ' όλη την διάρκεια της παράτασης – δηλαδή για ένα ολόκληρο μήνα – αλλά μόνο για ένα τμήμα αυτής (π.χ. ένα 15ήμερο) τότε θα δικαιούνται στο επικρατέστερο σενάριο αναλογική αποζημίωση ειδικού σκοπού. Για την επανάληψη των μέτρων στο πλαίσιο της παράτασης αναμένεται να ακολουθηθεί η πεπατημένη του πρώτου «πακέτου» στήριξης, δηλαδή αιτήσεις στις ήδη υπάρχουσες ηλεκτρονικές πλατφόρμες. 

Η δυνατότητα παράτασης αναμένεται να δοθεί και σε επιχειρήσεις που είχαν κλείσει προσωρινά με κρατική εντολή όπως επίσης και σε επιχειρήσεις που έχουν ενταχθεί στους πληττόμενους ΚΑΔ. Υπενθυμίζεται πως η προστασία κινείται μέχρι στιγμής σε δυο ταχύτητες:

  • οι εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις που τελούν σε αναστολή λειτουργίας με εντολή δημόσιας αρχής δεν μπορούν να απολυθούν για όσο χρονικό διάστημα διαρκούν τα μέτρα. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην σχετική ΚΥΑ «οι επιχειρήσεις-εργοδότες, που τελούν σε αναστολή της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας, με εντολή δημόσιας αρχής και για όσο χρονικό διάστημα διαρκούν τα μέτρα αντιμετώπισης του κορονοϊού, υποχρεούνται να μην προβούν σε μειώσεις προσωπικού με καταγγελία των συμβάσεων εργασίας».
  • Οι εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις που υπολειτουργούν βάσει ΚΑΔ, οι οποίοι έχουν τεθεί σε αναστολή, απαγορεύεται να απολυθούν για το χρονικό διάστημα της αναστολής και για 45 ημέρες μετά, δηλαδή για συνολικό διάστημα 3 μηνών από την έναρξη της αναστολής. Οι εργοδότες υποχρεούνται να τους διατηρήσουν με τους ίδιους όρους εργασίας κατά την 21/3/2020. Εξαιρούνται όσοι παραιτούνται, οι αποχωρούντες λόγω συνταξιοδότησης, καθώς και οι εργαζόμενοι ορισμένου χρόνου των οποίων η σύμβαση εργασίας λήγει μετά τη λήξη της αναστολής.

Πλήρης ασφαλιστική κάλυψη

Κατά την διάρκεια της αναστολής, το κράτος αναλαμβάνει την ασφαλιστική κάλυψη των μισθωτών στο ύψος του ονομαστικού τους μισθού. Όπως ξεκαθαρίστηκε χθες με την σχετική ΚΥΑ για την ΑΠΔ του Μαρτίου, οι ημέρες της αναστολής και οι αποδοχές τους δηλώνονται στην ίδια ΑΠΔ με τις ημέρες της κανονικής εργασίας, με κωδικό ειδικού τύπου αποδοχών. Οι ασφαλιστέες αποδοχές των ημερών αναστολής θα καταχωριστούν με βάση τον μισθό όπως ακριβώς ίσχυε πριν την αναστολή, σαν να δίνονταν δηλαδή κανονικά από τον εργοδότη. Το σύνολο των ασφαλιστικών εισφορών που αντιστοιχούν στις αποδοχές που καταχωρίζονται με τον κωδικό ειδικού τύπου καλύπτεται από τον κρατικό προϋπολογισμό με εσωτερική διοικητική διαδικασία και χωρίς περαιτέρω εμπλοκή του εργοδότη. Εξαιρούνται οι αποδοχές που καταβάλλονται εξ ελευθεριότητας ή για έκτακτη τηλεργασία.

Άλλα μέτρα που αναμένεται να προβλεφθούν για τον Μάιο σε συνδυασμό με τις παρατάσεις των αναστολών συμβάσεων είναι:

  • Σταδιακή έναρξη ωραρίου για τους υπαλλήλους του ιδιωτικού τομέα (πλην τραπεζών, σούπερ μάρκετ και φούρνων) σε δύο κύματα από τις 9πμ έως τις 10πμ στο πρότυπο που θα λειτουργεί και για το Δημόσιο (σε τρία κύματα από τις 7πμ έως τις 9πμ).
  • Ώρα έναρξης εμπορικών καταστημάτων 10πμ
  • Σύσταση για τηλεργασία στο Δημόσιο (πλην Σωμάτων Ασφαλείας, Ενόπλων Δυνάμεων, Εθνικού Συστήματος Υγείας) και στον ιδιωτικό τομέα για το 70% των εργαζομένων
εργοδότεςεπιχειρήσειςαναστολή συμβάσεωνσύμβαση εργασίας