Πλέγμα ασφαλιστικών και φορολογικών κινήτρων για τουρισμό και εξαγωγές

Στο 4,7% προσδιορίζει την ύφεση φέτος το υπουργείο Οικονομικών, στο βασικό σενάριο που υποθέτει πως η υγειονομική κρίση σταδιακά θα εξομαλυνθεί στο πρώτο μισό του 2020 και η μεγαλύτερη οικονομική επίπτωση θα είναι ορατή στο δεύτερο τρίμηνο του έτους, εξαιτίας της μεγάλης συρρίκνωσης του εμπορίου (ιδίως των υπηρεσιών), την απότομη πτώση της οικονομικής δραστηριότητας και την συμπίεση της καταναλωτικής ζήτησης. Αναμένοντας δυναμική ανάκαμψη 5,1% το 2021, το υπουργείο Οικονομικών στο Πρόγραμμα  Μεταρρυθμίσεων που υπέβαλλε η Ελλάδα στην Κομισιόν στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου περιγράφει το περίγραμμα των στοχευμένων παρεμβάσεων που θα ακολουθήσουν καθώς η οικονομία θα βγαίνει σταδιακά από την εντατική. Αυτές οι στοχευμένες παρεμβάσεις καθώς θα χαλαρώνουν τα ορίζοντια μέτρα, θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν πλέγμα ασφαλιστικών και φορολογικών κινήτρων προς τουριστικές και εξαγωγικές επιχειρήσεις, ενεργοποίηση κάθε ώριμης δημόσιας επένδυσης και επίσπευση μεγάλων, ιδιωτικών επενδύσεων, όπως είναι το Ελληνικό.

Όπως αναφέρεται «όσο η πλευρά της προσφοράς ενισχύεται έναντι της ζήτησης στο μείγμα της οικονομικής πολιτικής, θα προσαρμόζουμε και την σύνθεση των μέτρων ζήτησης. Συγκεκριμένα, από οριζόντια μέτρα στήριξης κλάδων και νοικοκυριών, θα πηγαίνουμε σε πιο στοχευμένα μέτρα, τα οποία θα καθορίζονται από κριτήρια επιλεξιμότητας (means-tested measures), τα οποία θα καθορίζονται από το αν οι επιχειρήσεις και εργαζόμενοι που λαμβάνουν την στήριξη ανήκουν σε κλάδους που έχουν ανοίξει, όπως επίσης και από το επίπεδο του οικογενειακού τους εισοδήματος». Σύμφωνα με την έκθεση «οι πόροι που θα εξοικονομηθούν σε σχέση με τα σημερινά οριζόντια μέτρα, θα μας επιτρέψουν να στηρίξουμε την ζήτηση στην οικονομία με έξυπνο τρόπο, δηλαδή με τρόπο που θα δημιουργεί ζήτηση σήμερα, βελτιώνοντας όμως και την πλευρά της προσφοράς αύριο». Στο πλαίσιο αυτό και ως παραδείγματα εφαρμογής αυτής της βασικής αρχής περιγράφονται:  

• Φορολογικά και ασφαλιστικά κίνητρα προς τουριστικές επιχειρήσεις προκειμένου να πραγματοποιήσουν επενδύσεις και επιδιορθώσεις που είχαν προγραμματίσει για τον χειμώνα του 2021 το καλοκαίρι του 2020, αφού στη φετινή σεζόν θα υπολειτουργούν ή θα παραμείνουν κλειστές.
• Φορολογικά και ασφαλιστικά κίνητρα σε εξαγωγικές επιχειρήσεις προκειμένου να επεκτείνουν το δυναμικό τους, ή σε επιχειρήσεις που σήμερα δεν έχουν εξαγωγική δραστηριότητα, προκειμένου να επενδύσουν άμεσα στην ανάπτυξή της.
• Άμεση έναρξη/επιτάχυνση κάθε ώριμου/εν εξελίξει σχεδίου δημοσίων επενδύσεων, τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο. Παράδειγμα αποτελεί η επίσπευση ήδη αποφασισμένων σχεδίων αναβάθμισης υποδομών σε τουριστικές περιοχές.
• Άμεση προώθηση ώριμων ιδιωτικών επενδυτικών σχεδίων, όπως π.χ. η επένδυση του Ελληνικού.

Σύμφωνα με την έκθεση η ελληνική οικονομία αναμένεται να επηρεαστεί κυρίως από ένα έντονο αρνητικό σοκ στην πλευρά της ζήτησης και σε μικρότερο βαθμό, στην πλευρά της προσφοράς  λόγω των περιοριστικών μέτρων και της διακοπής των αλυσίδων παραγωγής. Η ανεργία αναμένεται να διατηρηθεί κάτω από το 20%, οριακά. Από την πλευρά της εγχώριας ζήτησης, η ιδιωτική κατανάλωση εκτιμάται ότι θα σημειώσει τη μεγαλύτερη συρρίκνωση (-4,1% σε ετήσια βάση/2.7 μονάδες αρνητική συμβολή στο ΑΕΠ), αντικατοπτρίζοντας τις απώλειες εισοδήματος από το κλείσιμο επιχειρήσεων ή από επιχειρήσεις που λειτουργούν με μειωμένα επίπεδα παραγωγής, την αναβολή της καταναλωτικής δαπάνης λόγω των μέτρων περιορισμού των κοινωνικών επαφών και τη συμπίεση των πωλήσεων, με εξαίρεση τα τρόφιμα, τα φαρμακευτικά/ιατρικά προϊόντα (π.χ. φάρμακα, ατομικός προστατευτικός εξοπλισμός) και τις ηλεκτρονικές αγορές.

Ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου αναμένεται να επιστρέψει σε αρνητικό πρόσημο (-4,6%) λόγω της διακοπτόμενης οικονομικής δραστηριότητας, των πιο δυσμενών συνθηκών χρηματοδότησης και της υψηλής αβεβαιότητας που λειτουργούν επιβαρυντικά στα επενδυτικά σχέδια. Αντίθετα, η δημόσια κατανάλωση προβλέπεται να παρουσιάσει επέκταση (1,0%) εν μέσω αύξησης των κρατικών δαπανών για υγειονομική περίθαλψη. Παράλληλα, οι επιπτώσεις του κορωνοϊού αναμένεται να ασκήσουν καθοριστικά αρνητική επίδραση στον εξωτερικό τομέα της οικονομίας. Οι περιορισμοί στις μεταφορές, οι ακυρώσεις ταξιδιών, τα κλειστά χερσαία σύνορα και οι μη ομαλά λειτουργούσες αλυσίδες εφοδιασμού αναμένεται να ωθήσουν τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών σε απότομη πτώση (-19,2%), με τον τουρισμό, τις μεταφορές και τη ναυτιλία να επηρεάζονται περισσότερο. Ταυτόχρονα, οι εισαγωγές αναμένεται να συρρικνωθούν (-14,2%), ανταποκρινόμενες στην υποτονική εγχώρια ζήτηση και τη συρρίκνωση των εξαγωγών.