Οικονομία|17.09.2020 13:28

Αναδρομικά: Πότε καταβάλλονται σε 1 εκατ. συνταξιούχους τα ποσά του 11μηνου Ιούλιος 2015 – Μάιος 2016

Γιάννης Φώσκολος

Ζεσταίνεται ξανά το κύμα των αγωγών για τα χαμένα αναδρομικά, καθώς η κυβέρνηση ετοιμάζεται να καταβάλλει σε ένα εκατομμύριο συνταξιούχους τα ποσά του 11μηνου Ιούλιος 2015 – Μάιος 2016 από τις περικοπές των κύριων συντάξεων. Το χρονοδιάγραμμα έδωσε χθες ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Γιάννης Βρούτσης:

  • έως τέλος Σεπτεμβρίου κατατίθεται στη Βουλή τροπολογία για την καταβολή των αναδρομικών ποσών των κύριων συντάξεων και στους συνταξιούχους του δημοσίου τομέα (μέχρι στιγμής έχει ψηφιστεί η επιστροφή των ποσών μόνο για τους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα)
  • τον Οκτώβριο θα δοθούν σε ένα εκατομμύριο συνταξιούχους τα αναδρομικά ποσά ύψους 1,4 δισ. ευρώ που αφορούν τις αντισυνταγματικές περικοπές του 2012 στις κύριες συντάξεις για το ενδεκάμηνο 2015-2016. Τα 892 εκατ. ευρώ θα λάβουν οι συνταξιούχοι του ιδιωτικού τομέα με συντάξεις άνω των 1.000 ευρώ, ενώ τα υπόλοιπα  496 εκατ. ευρώ θα διανεμηθούν στους αντίστοιχους δικαιούχους του δημοσίου τομέα. 

Στο μεταξύ, όπως αναφέρουν δικηγόροι και ειδικοί, ήδη καταγράφεται έντονο ενδιαφέρον για νέες αγωγές που προοιωνίζει νέο κύμα προσφυγών στα διοικητικά δικαστήρια από τους συνταξιούχους που χάνουν εντελώς τα αναδρομικά των δώρων και των επικουρικών. Το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων (ΕΝΔΙΣΥ) προετοιμάζεται, μάλιστα, να προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο  Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων προσβάλλοντας την τελευταία απόφαση του ΣτΕ επί της πιλοτικής δίκης. Όπως εξήγησε σε συνέντευξη Τύπου του ΕΝΔΙΣΥ, ο εκπρόσωπος του δικηγορικού γραφείου του Λουκά Αποστολίδη, το δικόγραφο προς το Ευρωδικαστήριο θα εγείρει δυο βασικά ζητήματα:

  • τον περιορισμό των αναδρομικών στο 11μηνο Ιούλιος 2015 – Μάιος 2016 και το φραγμό που μπήκε στην περίοδο 2013 – 2015, δεδομένου ότι το 2015 δεν ήταν παραγεγραμμένες οι αξιώσεις των συνταξιούχων
  • το θέμα της Δίκαιης Δίκης, δεδομένου ότι το ΣτΕ ήρθε να κρίνει για δεύτερη φορά ήδη κριθείσες διατάξεις με προηγούμενες αποφάσεις του.

Ο πρόεδρος του ΕΝΔΙΣΥ, Νίκος Χατζόπουλος κάλεσε όσους αποκλείονται από τις επιστροφές, αλλά και όσους θα λάβουν κουτσουρεμένα αναδρομικά να προχωρήσουν άμεσα σε αγωγές.  «Από το ένα εκατομμύριο συνταξιούχων που θα λάβουν αναδρομικά τον Οκτώβριο, οι 400.000 έχουν κάνει αγωγές. Οι υπόλοιποι 600.000 πρέπει άμεσα να υποβάλλουν αγωγές, πριν την πληρωμή των αναδρομικών, καθώς σύμφωνα με την νομοθετική διάταξη που ψηφίστηκε πρόσφατα, με την καταβολή σβήνονται όλες οι υπόλοιπες διεκδικήσεις τους», τόνισε ο πρόεδρος του Δικτύου, Νίκος Χατζόπουλος. Υπενθυμίζεται πως σύμφωνα με την επίμαχη διάταξη, όσοι δεν έχουν προσφύγει στη δικαιοσύνη, με την είσπραξη των αναδρομικών από την κύρια σύνταξη σβήνουν τις πιθανές διεκδικήσεις για δώρα και επικουρικές.

Οι υπόλοιποι 1,5 εκατ. συνταξιούχοι που δεν θα λάβουν τον Οκτώβριο κάποια επιστροφή, καθώς είχαν κύριες συντάξεις κάτω των 1.000 ευρώ και κατά συνέπεια διεκδικούν μόνο τα αναδρομικά των δώρων ή και των επικουρικών, μπορούν να προσφύγουν αν θέλουν έως το τέλος του έτους, όταν παραγράφονται σωρευτικά οι μήνες του 2015 λόγω παρέλευσης 5ετίας.

«Δεν καταλείπεται αμφιβολία πως η απόφαση του ΣτΕ κάλυψε τα πάντα, κύριες επικουρικές και δώρα», τόνισε από την πλευρά του ο έγκριτος δικηγόρος, Δημήτρης Μπούρλος, τ. εκδότης του περιοδικού «Νομοθεσία – ΙΚΑ». Ο ίδιος αναφέρθηκε σε δυο κομβικά σημεία στο σκεπτικό της πρόσφατης απόφασης του ΣτΕ επί της πιλοτικής δίκης, που δείχνουν – όπως είπε – ότι η απόφαση αφορά και τις επικουρικές και τα Δώρα. Αναλύοντας τα κρίσιμα σημεία της σκέψης των ανώτατων δικαστών, ο κ. Μπούρλος κατέληξε πως «δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η Ολομέλεια του ΣτΕ κάλυψε το θέμα στην ολότητά του». Ο ίδιος πρόσθεσε πως με την φόρμουλα που επιλέχθηκε εισάγεται ευθεία διάκριση ανάμεσα στους συνταξιούχους που προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη και τους συνταξιούχους που δεν προσέφυγαν.

Νομικοί ξεκαθαρίζουν πως οι δικαστικές διεκδικήσεις για δώρα και μειώσεις επικουρικών παραμένουν ζωντανές και στο τραπέζι κατ αρχήν για τους χαμηλοσυνταξιούχους που δεν έχουν να εισπράξουν ποσά από τις φετινές επιστροφές. Όσοι, αντίθετα, έχουν να περιμένουν αναδρομικά, θα βρεθούν μπροστά σε ένα μεγάλο δίλημμα :

  1. τα εισπράττουν και ξεχνούν τις υπόλοιπες διεκδικήσεις ή
  2. αρνούνται την καταβολή και συνεχίζουν τον δικαστικό αγώνα.

Παραίτηση από συνταξιοδοτική παροχή δεν μπορεί να υπάρξει, αποφάνθηκαν χθες οι ειδικοί, ερμηνεύοντας το γράμμα του νόμου.

Σε κάθε περίπτωση, η διάταξη που ψήφισε η κυβέρνηση δημιουργεί στρατόπεδα μερικώς κερδισμένων και μεγάλων χαμένων. Εκτός επιστροφών μένουν πάνω από ένα εκατομμύριο χαμηλοσυνταξιούχοι που είχαν κάτω από 1.000 ευρώ μεικτά συνταξιοδοτικό εισόδημα το 2012. Ειδικοί επί της κοινωνικής ασφάλισης εκτιμούν πως εκτός αναδρομικών βρίσκονται περίπου 1,5 εκατομμύριο συνταξιούχοι, δηλαδή το 60% του συνόλου. 

Επιστροφές αναδρομικών θα λάβουν μέχρι το τέλος του έτους οι υπόλοιποι, δηλαδή όσοι είχαν το 2012 άθροισμα κύριων, επικουρικών και μερισμάτων πάνω από 1.000 ευρώ μεικτά, είτε έχουν προσφύγει στη Δικαιοσύνη είτε όχι. Τα ποσά, ωστόσο, που θα εισπράξουν θα είναι για όλους μειωμένα από 800 έως 2.000 ευρώ περίπου σύμφωνα με ειδικούς, καθώς τα χαμένα δώρα που αφορούν όλους και οι περικοπές των επικουρικών βγήκαν τελικά εκτός επιστροφών. 

Η ρύθμιση που ψηφίστηκε από τη Βουλή δίνει τα αναδρομικά του 11μηνου (11 Ιουνίου 2015 έως 13 Μαΐου 2016) μόνο από τις περικοπές των κύριων συντάξεων ενώ προβλέπει πως οι συνταξιούχοι που θα τα λάβουν παραιτούνται από τις δυνητικές μελλοντικές διεκδικήσεις τους για καταργήσεις – μειώσεις δώρων και επικουρικών. Με την καταβολή του ποσού που θα δώσει η κυβέρνηση όλες οι άλλες αξιώσεις των συνταξιούχων σβήνονται. Αυτό δεν ισχύει για τους συνταξιούχους που έχουν προσφύγει στα δικαστήρια και τις εκκρεμείς ενώπιον των δικαστηρίων δίκες, καθώς σε αυτές και μόνο τις περιπτώσεις οι αξιώσεις για δώρα και επικουρικές παραμένουν ζωντανές και μετά την είσπραξη των αναδρομικών για τις κύριες. 

Οι εκκρεμείς δικές αναμένεται να συνεχιστούν ως προς το σκέλος των δώρων και των επικουρικών, ενώ νέες αγωγές προεξοφλείται πως θα κατατεθούν από χιλιάδες συνταξιούχους καθώς η διεκδίκηση των αναδρομικών του 11μηνου που δεν καταβάλλονται παραμένει στο τραπέζι και ζωντανή.

Τα ποσά των επιστροφών από τις αντισυνταγματικές μειώσεις των κύριων συντάξεων υπολογίζεται πως θα κυμανθούν από 550 έως 7.200 ευρώ, ενώ το μεσοσταθμικό ποσό κυμαίνεται σύμφωνα με ειδικούς της κοινωνικής ασφάλισης σε 1.300 – 1.500 ευρώ. Αναλυτικά, όσοι είχαν το 2012 άθροισμα συντάξεων :

• 1.000 – 1.100 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 550 ευρώ

• 1.100 – 1.500 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 800 ευρώ

• 1.500 – 2.000 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 2.600 ευρώ

• 2.000 – 3.000 ευρώ αναμένεται να λάβουν περί τα 5.500 ευρώ 

Τα μεγάλα ποσά που αγγίζουν και ξεπερνούν τις 7.000 ευρώ αφορούν κυρίως συνταξιούχους με άθροισμα συντάξεων το 2012 άνω των 3.000 ευρώ. Πρόκειται κατά κύριο λόγο για διπλοσυνταξιούχους που εισπράττουν δυο η περισσότερες κύριες συντάξεις (π.χ. χηρείας και γήρατος ή δυο γήρατος εξ ιδίου δικαιώματος από δημόσιο και ιδιωτικό τομέα κ.α.) και υψηλοσυνταξιουχους του ΙΚΑ, των ΔΕΚΟ – Τραπεζών και του Δημοσίου που είχαν υψηλές και πολύ υψηλές συντάξεις το 2012.

Οι μερικώς κερδισμένοι συνταξιούχοι από δημόσιο και ιδιωτικό τομέα θα λάβουν πίσω εφάπαξ εντός του 2020 τις αντισυνταγματικές μειώσεις των νόμων 4051 και 4093 του 2012 στις κύριες συντάξεις, για τους 11 μήνες που μεσολαβούν από τις 11 Ιουνίου 2015 έως 13 Μαϊου 2016 και ειδικότερα :

• τη μείωση 12% στο τμήμα της κύριας σύνταξης που υπερέβαινε τα 1.300 ευρώ

• τη μείωση της κύριας σύνταξης με κλίμακα 5%, 10%, 15%, 20% για αθροιστικά ποσά 1.000 ευρώ, 1.500, 2.000 και 3.000 στο άθροισμα κύριων  και επικουρικών αντίστοιχα. 

Ωστόσο χάνουν τα αναδρομικά των δώρων και των επικουρικών. 

Χαμένοι είναι οι συνταξιούχοι αγρότες του πρ. ΟΓΑ που έχασαν μόνο τα δώρα, όπως επίσης και εκατοντάδες χιλιάδες χαμηλοσυνταξιούχοι από ΙΚΑ και ΟΑΕΕ που είχαν το 2012 εισόδημα από κύριες και επικουρικές κάτω από 1.000 ευρώ μικτά. Πρόκειται για τους συνταξιούχους που έχασαν μόνο τα δώρα και μέτρησαν απώλειες στην επικουρική. Αυτό συμβαίνει καθώς δεν επιστρέφονται και δυνητικά διαγράφονται οι αξιώσεις για :

• Τα καταργημένα δώρα των κύριων συντάξεων που ήταν 800 ευρώ για όλους (εκτός και εάν η κύρια σύνταξη ήταν κάτω από 400 ευρώ π.χ. αγρότες με την κατώτατη σύνταξη που διεκδικούν 660 ευρώ)

• Οι μειώσεις των επικουρικών που επιβλήθηκαν το 2012 σε όλους από το πρώτο ευρώ

• Η κατάργηση των δώρων στις επικουρικές που ήταν πλήρη (δυο επικουρικές ανά έτος) το 2012.

αναδρομικά