Ακρίβεια: Πόσο θα στοιχίσει το πασχαλινό τραπέζι φέτος;

Στα 45,35 ευρώ υπολογίζεται το μέσο τυπικό καλάθι για το πασχαλινό τραπέζι του 2022, για δυο άτομα, στις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, μη συμπεριλαμβανομένων αμνοεριφίων, αυξημένο κατά 9% σε σχέση με το 2021 (41,70 ευρώ). Αυτό προκύπτει από τα αποτελέσματα έρευνας τιμών των προϊόντων του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων (μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ) στην Ελλάδα το Πάσχα 2022 που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών.

Σημειώνεται ότι η έρευνα, βασίζεται σε πρωτογενή δεδομένα που συνέλεξαν ερευνητές του ΙΕΛΚΑ από τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ και αφορούν τις τιμές της μεγάλης εβδομάδας καθώς και από στοιχεία από την εφαρμογή e-katanalotis. Τα προϊόντα που αναλύθηκαν αποτελούν αντιπροσωπευτικά προϊόντα του πασχαλινού τραπεζιού για τους Έλληνες καταναλωτές και η επιλογή τους έγινε από εξειδικευμένα στελέχη της αγοράς με πολυετή εμπειρία στον χώρο. Τα προϊόντα που εξετάστηκαν είναι: αυγά 6αδα, τσουρέκι, ξύδι, αλεύρι για όλες τις χρήσεις, μουστάρδα, φέτα, γιαούρτι, κρασί μοσχοφίλερο, μπύρες, πατάτες, ντομάτες, βούτυρο, μαρούλι, φύλλο κρούστας, αναψυκτικό τύπου Cola.

Η αύξηση του καλαθιού κατά 9% το 2022 σε σχέση με το 2021 είναι αναμενόμενη με βάση την εικόνα των πληθωριστικών πιέσεων τους τελευταίους μήνες, σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ. Παράλληλα το μέσο εύρος τιμών (διαφορά μικρότερης με μέγιστης τιμής τυπικού καλαθιού) εντός των εξεταζόμενων κατηγοριών παραμένει υψηλό με 35%, καταδεικνύοντας ότι οι καταναλωτές για άλλη μία χρονιά έχουν πρόσβαση σε μεγάλο εύρος εναλλακτικών επιλογών (διαφορετικές ποικιλίες, ποιότητες, προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, αξιοποίηση προσφορών και εκπτώσεων. Σημαντικό ρόλο για άλλη μια χρονιά αναμένεται να παίξει και η παρατηρούμενη το τελευταίο διάστημα ένταση των προσφορών και προωθητικών ενεργειών από τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ και τις προμηθευτικές εταιρείες με τη μορφή παροχής επιπλέον εκπτώσεων, επιπλέον ποσοτήτων, δωροεπιταγών, εκπτωτικών κουπονιών κλπ, η οποία αφορά σχεδόν το σύνολο των εποχιακών προϊόντων και εκτιμάται ότι παρέχει επιπλέον όφελος περίπου 13% από τις προσφορές κατά μέσο όρο στους καταναλωτές που θα τις επιλέξουν.

Πού καταγράφονται οι μεγαλύτερες ανατιμήσεις

Εντονότερες ανατιμήσεις καταγράφονται στο μαρούλι (το οποίο είναι αυξημένο λόγω των πολύ δυσμενών καιρικών συνθηκών) και στο αλεύρι και ακολουθούν σε αρκετά χαμηλότερα ποσοστά ανατιμήσεων το βούτυρο, η μουστάρδα και το φύλλο κρούστας. Μείωση καταγράφουν το γιαούρτι, οι μπύρες και τα αναψυκτικά.

Σε σχέση με τα αμνοερίφια, δεν έχει διαμορφωθεί ακόμα η τελική εικόνα της αγοράς, αλλά με βάση τις τιμές παραγωγού θεωρείται δεδομένο ότι θα είναι αυξημένη η τιμή του αρνιού την Μεγάλη Εβδομάδα 2022. Σύμφωνα με τα στελέχη της αγοράς ένας συνδυασμός παραγόντων πιέζει τις τιμές αυξητικά. Η τιμή των αμνοεριφίων, θεωρείται δεδομένο ότι θα είναι χαμηλότερη στα καταστήματα των μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ σε σχέση με τα ανταγωνιστικά κανάλια (π.χ. κρεοπωλείο, υπαίθριο εμπόριο κλπ). Η διαφορά τιμών των καταστημάτων μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ από την υπόλοιπη αγορά (είναι αποτέλεσμα των οικονομιών κλίμακας, της αποτελεσματικής λειτουργίας των οργανωμένων τμημάτων προμηθειών των σουπερμάρκετ και της μακροχρόνιας συνεργασίας με οργανωμένους μεγάλους προμηθευτές.

Η μειωμένη διάθεση προϊόντων από το Ηνωμένο Βασίλειο την τελευταία διετία λόγω Brexit προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, η απορρόφηση προϊόντων από την ελληνική αγορά προς το εξωτερικό για το καθολικό Πάσχα (ειδικά Ιταλία και Ισπανία), λόγω και του ότι το καθολικό Πάσχα φέτος «έπεσε» νωρίτερα από το ορθόδοξο. Σε συνδυασμό με το ότι το ορθόδοξο Πάσχα φέτος «πέφτει» τόσο αργά σημαίνει ότι τα αμνοερίφια βάρους 10-13 κιλών τα οποία ζητούνται κυρίως από τους καταναλωτές είναι λιγότερα (γιατί τέτοια εποχή τα ζώα έχουν μεγαλώσει) και η μειωμένη προσφερόμενη ποσότητα σε αυτό το βάρος πιέζει την τιμή αυξητικά.

Σε ό,τι αφορά στην κυλιόμενη έρευνα καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ, με δείγμα 1.000 καταναλωτές, που πραγματοποιήθηκε την εβδομάδα 5-10 Απριλίου 2022 και αφορούσε στις καταναλωτικές συνήθειες στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στο πασχαλινό τραπέζι προκύπτει, μεταξύ άλλων, ότι τα οικογενειακά τραπέζια αυτών των ημερών θα είναι μικρότερα. Παλαιότερα, προ του 2020, το 62% ή 2 στους 3 καταναλωτές συμμετείχαν σε μεγάλα οικογενειακά τραπέζια άνω των 10 ατόμων. Το ποσοστό αυτό ήταν το 2020 εν μέσω Lovkdown ήταν μόλις 3%, το 2022 έχει αυξηθεί στο 30, αλλά απέχει αρκετά από τις εποχές προ κορονοϊού. Αντίστοιχη εικόνα υπάρχει και για τους καταναλωτές που θα επιλέξουν να ταξιδέψουν στο χωρίου ή νησί, με το ποσοστό το 2022 να είναι μόλις 25% έναντι 58% παλαιότερα, ως αποτέλεσμα της οικονομικής πίεσης και του κόστους μεταφορών. Ακόμα και οι μαγειρικές συνήθειες καταγράφονται να έχουν σημαντική επίδραση από το οικονομικό περιβάλλον. Συγκεκριμένα, το ποσοστό των καταναλωτών που θα σουβλίσει αρνί και κατσίκι μειώνεται από το 61% στο 25% ενώ το κοινό που θα ψήσει κομμάτι στο φούρνο αυξάνεται από 39% σε 52%.