Κλιματικός νόμος: Πολύ υψηλά ασφάλιστρα φέρνει η υποχρεωτική ασφάλιση κατοικίας

Ιδιαίτερα υψηλά ασφάλιστρα που ουσιαστικά θα καταστήσουν ανέφικτη την υποχρεωτική ασφάλιση των κτιρίων σε περιοχές υψηλής τρωτότητας, την οποία θεσπίζει το κλιματικό νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή και συζητείται στην αρμόδια επιτροπή, διαβλέπει και ο ίδιος ο ασφαλιστικός κλάδος.

Από την πλευρά τους τόσο οι ιδιοκτήτες ακινήτων κάνουν λόγο για «ανέφικτη ασφάλιση αποκλειστικά της επισφάλειας», ενώ αρκετοί κοινωνικοί φορείς αλλά και η αντιπολίτευση εκτιμούν ότι με τον τρόπο αυτό η Πολιτεία ουσιαστικά μεταθέτει τις δικές της ευθύνες για πυροπροστασία και ανθεκτικότητα των υποδομών στους ίδιους τους πολίτες.

Υπενθυμίζεται ότι με το άρθρο 23 ορίζεται ότι από την 1η Ιανουαρίου 2025 τα νέα κτίρια που βρίσκονται σε ζώνες υψηλής τρωτότητας θα ασφαλίζονται υποχρεωτικά. Η ύπαρξη ασφαλιστηρίου συμβολαίου μάλιστα θα αποτελεί προϋπόθεση για την ηλεκτροδότηση του κτιρίου. Ως ζώνες υψηλής τρωτότητας θεωρούνται οι περιοχές που βρίσκονται είτε σε γεωγραφικές ζώνες υψηλής πιθανότητας πλημμύρας ή πλησίον δασικών περιοχών που χαρακτηρίζονται από υψηλό κίνδυνο πυρκαγιάς. Οι περιοχές αυτές θα καθορίζονται με απόφαση του οικείου Γενικού Διευθυντή Δασών, λαμβάνοντας υπόψη το είδος της δασικής βλάστησης, την πυκνότητά της, την απόσταση από τα κτίρια και τις κλιματολογικές συνθήκες της περιοχής.

Να σημειωθεί ότι στη χώρα μας βάσει των στοιχείων που παρουσίασε ο πρόεδρος του Δ.Σ της Ενωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδας, Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής, ασφαλισμένο είναι μόνο το 16% των κατοικιών, την ώρα που στην Ευρωπαική Ενωση τα αντίστοιχα ποσοστά κυμαίνονται μεταξύ 70% - 80%. Στην Ελλάδα η βασική εξοικείωση με την έννοια της ασφάλισης αφορά μόνο την υποχρεωτική ασφάλιση των οχημάτων.

Παρόλα αυτά οι ακριβείς ρυθμίσεις του νομοσχεδίου φαίνεται ότι δε βρίσκουν σύμφωνη ούτε την ασφαλιστική αγορά, καθώς – όπως ειπώθηκε - αντιβαίνουν τη βασική ασφαλιστική φιλοσοφία της διασποράς κινδύνου και της μαζικής ασφάλισης που θα μείωνε το ύψος των ασφαλίστρων: «Το εν λόγω άρθρο είναι ξεκάθαρα προς τη σωστή κατεύθυνση καθώς για πρώτη φορά εισάγει την υποχρεωτικότητα της ασφάλισης των κτιρίων. Ωστόσο εμφανίζει σοβαρές αδυναμίες καθώς περιορίζει την υποχρεωτικότητα μόνο σε μικρές και επικίνδυνες περιοχές με τρόπο που τελικά καθιστα τεχνικά ανέφικτη την ασφάλιση. Στις ασφάλειες η βασική αρχή είναι ότι οι πολλοί πληρώνουν λίγα για να καλυφθούν ζημιές των λίγων όταν χρειαστεί. Εαν ασφαλίζονται λίγοι, τότε το κόστος θα είναι υψηλό και ουσιαστικά η ασφάλιση θα είναι ανέφικτη», υπογράμμισε ο κ. Σαρρηγεωργίου.

Προσέθεσε ότι όταν ένας ιδιοκτήτης επιλέγει να μην ασφαλίσει το σπίτι του, ουσιαστικά αυτασφαλίζεται πράγμα που σημαίνει ότι αναλαμβάνει να πληρώσει μόνος του τις πιθανές ζημιές: «Ομως αυτό μπορούν να το κάνουν λίγοι. Η ιδωτική ασφάλιση είναι για τους πολλούς, αυτοί τη χρειάζονται» υποστήριξε ο ίδιος.

Αναφορικά με το κόστος, σημείωσε ότι ένα πλήρες πακέτο που περιλαμβανει και τον κίνδυνο σεισμού (για τον οποίο δεν τίθεται ζήτημα υποχρεωτικότητας από το συγκεκριμένο νομοσχέδιο) κυμαίνεται μεταξύ 120 – 150 ευρώ το χρόνο για μια κατοικία 86 τ.μ. που εκτιμάται ότι είναι το εμβαδό του μέσου σπιτιού, ενώ η μαζική ασφάλιση θα έριχνε τις τιμές.

Σύμφωνα με τον κ. Σαρρηγεωργίου, η υποχρεωτικότητα της ασφάλισης στις περιοχές υψηλής τρωτότητας δε θα πρέπει να αφορά μόνο τα νέα κτίρια, αλλά και τα υφιστάμενα καθώς αυτά θεωρούνται ακόμα πιο ευάλωτα.

Οσο για την υποχρέωση της ασφάλισης ως προαπαιτούμενου για την ηλεκτροδότηση ενός κτιρίου, είπε ότι αυτό ουσιαστικά σημαίνει έλεγχο μόνο μία φορά κατόπιν του οποίου κάποιος ιδιοκτήτης μπορεί να διακόψει το συμβόλαιο. Ως εκ τούτου ο εκπρόσωπος των ασφαλιστικών εταιριών ζήτησε συνεχείς ελέγχους.

Ιδιοκτήτες: Ανέφικτη η ασφάλιση της επισφάλειας – Σκληρό το μέτρο της απαγόρευσης καυστήρων

Για υψηλά έως απαγορευτικά ασφάλιστρα στην περίπτωση που ψηφιστούν οι συγκεκριμένες ρυθμίσεις προειδοποίησε και ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), Στράτος Παραδιάς τονίζοντας χαρακτηριστικά πως «σύμφωνα με τις αρχές της ασφάλισης, δεν υπάρχει ασφάλιση κτιρίων που βρίσκονται αποκλειστικά σε ζώνες υψηλού κινδύνου, στις οποίες το ασφαλιζόμενο θα είναι όλο στην επισφάλεια. Εάν κάτι τέτοιο εφαρμοστεί, τα ασφάλιστρα θα είναι εκπληκτικά υψηλά, απαγορευτικά. Στην ασφάλιση περιλαμβάνουμε στο πακέτο τα πάντα και τα ασφαλή και τα επισφαλή. Δε γίνεται να ασφαλίζεται η επισφάλεια».

Ο κ. Παραδιάς αναφέρθηκε και στην πρόβλεψη της απαγόρευσης πώλησης καυστήρων πετρελαίου από το 2025. Το νομοσχέδιο ορίζει ότι από την 1η Ιανουαρίου 2025 απαγορεύεται η πώληση και εγκατάσταση καυστήρων πετρελαίου θέρμανσης. Σε όποιον πωλεί ή εγκαθιστά καυστήρες πετρελαίου θέρμανσης θα επιβάλλονται πρόστιμο και σφράγιση του καυστήρα. Το ύψος του προστίμου ορίζεται σε ποσό τριπλάσιο της τιμής πώλησης του καυστήρα.

«Η απαγόρευση της πώλησης καυστήρων μπορεί να αποβεί ένα ιδιαίτερα σκληρό μέτρο ειδικά για τις περιοχές που δεν υπάρχει παροχή φυσικού αερίου», υπογράμμισε ο κ. Παραδιάς.

Ελλιπή και χωρίς μέριμνα για τους οικονομικά ευάλωτους κρίνουν τη ρύθμιση και έντεκα περιβαλλοντικοί και κοινωνικοί φορείς σε ανακοίνωσή τους στην οποία επισημαίνουν ότι ο κλιματικός νόμος μεταξύ άλλων «προβλέπει ασφάλιση κινδύνου για κλιματική αλλαγή, αγνοώντας τα υφιστάμενα κτίρια, χωρίς να θίξει τις διατάξεις που ενθαρρύνουν την εγκατάσταση δραστηριοτήτων στις ζώνες υψηλής τρωτότητας (όπως, π.χ., το νομικό πλαίσιο για τις οικιστικές πυκνώσεις και την τακτοποίηση αυθαιρέτων), και χωρίς κάποια ελάχιστη διασφάλιση ότι η ασφαλιστική προστασία θα είναι προσιτή σε όλους». 

Την ανακοίνωση υπογράφουν οι εξής φορείς: ΓΣΕΕ, Γιατροί του Κόσμου, Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης, Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και του Πολίτη, Καλλιστώ, Νόμος και Φύση, Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης, Greenpeace, MEDASSET και WWF Ελλάς.

Αντιδράσεις και από την αντιπολίτευση

Μία «ανίσχυρη πολιτεία» και έναν «πολίτη μόνο και κατηγορούμενο» βλέπει πίσω από τη ρύθμιση της υποχρεωτικής ασφάλισης κτιρίων ο τομεάρχης Περιβάλλοντος του ΣΥΡΙΖΑ, Σωκράτης Φάμελλος: «Δηλαδή θα επιτρέπεται σε αυτόν που έχει λεφτά να πληρώσει μια ιδιωτική ασφάλεια να πληρώνει ουσιαστικά την επισφάλεια. Πως θα προστατεύονται όσοι δεν μπορούν να πληρώσουν;» αναρωτήθηκε.

Για ουσιαστική κατάργηση της προστασίας της πολιτείας από τις πλημμύρες και πυρκαγιές και μετάθεση της ευθύνης στον πολίτη έκανε λόγο ο βουλευτής του ΜέΡΑ25, Κρίτων Αρσένης: «Υπάρχουν άνθρωποι πολύ φτωχοί που δεν έχουν τη δυνατότητα ασφάλισης. Προσπαθείτε να δικαιολογήσετε ότι η Ελλάδα από το 1998 δεν έχει δασοπυρόβεση, αντί να φτιάξετε τη Δασική Υπηρεσία πριν συνταξιοδοτηθούν και οι τελευταίοι δασολόγοι», σημείωσε.

Υπουργείο Περιβάλλοντος: Το κράτος δεν μπορεί μονίμως να βγάζει από την τσέπη του ό,τι αποθέματα έχει για να επουλώνει πληγές

Χαμηλά χαρακτήρισε τα ασφάλιστρα για τις κατοικίες, στις οποίες καθίσταται υποχρεωτική η ασφάλιση ο υφυπουργός Περιβάλλοντος, Γιώργος Αμυράς προσθέτοντας ότι το υπουργείο έχει κάνει σχετική έρευνα αγοράς, ενώ υπεραμύνθηκε της διάταξης τονίζοντας: «Μας λέτε γιατί υποχρεώνετε τους ανθρώπους να ασφαλίσουν τα σπίτια τους. Διότι το κράτος δεν μπορεί μονίμως να βγάζει από την τσέπη του ό,τι αποθέματα έχει, ό,τι χρήματα έχει για να επουλώνει αυτές τις πληγές όταν μπορούν αυτά με χαμηλό κόστος να καλυφθούν από τις ασφαλιστικές εταιρίες».

Ο υφυπουργός προσέθεσε ότι τα ασφάλιστρα στις περιοχές αυτές δεν ξεπερνούν τα 150 ευρώ ετησίως, ενώ προέβλεψε ότι η τιμή τους θα μειωθεί με την εφαρμογή της υποχρεωτικότητας.

Ανέφερε επίσης ότι οι λεπτομέρειες του μέτρου θα ανακοινωθούν με Κοινή Υπουργική Απόφαση με το υπουργείο Οικονομικών και τα συναρμόδια υπουργεία το προσεχές διάστημα.