Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου: Έρχονται μειωμένα διόδια - Από πού προκύπτει το «ψαλίδι»

Μειώσεις διοδίων είτε οριζόντια είτε στοχευμένα σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες πολιτών σε τμήμα του Αυτοκινητοδρόμου Αιγαίου προανήγγειλε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστος Σταϊκούρας στη Βουλή παρουσιάζοντας το σχέδιο νόμου της τροποποίησης της Σύμβασης Παραχώρησης για το τμήμα Μαλιακός – Κλειδί του Αυτοκινητοδρόμου Πάτρα – Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Εύζωνοι (Π.Α.Θ.Ε.).

Η νέα σύμβαση

Η νέα τροποποιημένη σύμβαση ανοίγει το δρόμο για την αναχρηματοδότηση του παραχωρησιούχου, από την οποία προβλέπεται ότι και το Δημόσιο θα λαμβάνει μέρος ή άλλα ανταλλάγματα. Σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, η αύξηση των εσόδων του κρατικού προϋπολογισμού εκτιμάται ότι θα φτάσει τα 14,2 εκατ. ευρώ, από τον επιμερισμό, δηλαδή τη λήψη του ημίσεος του Οφέλους Αναχρηματοδότησης.

Το εν λόγω ποσό δεσμεύτηκε ο υπουργός πως θα επιστρέψει στην κοινωνία, αλλά προκειμένου να γίνει αυτό θα απαιτηθεί μία νέα νομοθετική ρύθμιση: «Το ποσό αυτό θα εισρεύσει ως δημόσιο έσοδο, στον κρατικό προϋπολογισμό, εντός του Αυγούστου. Βούλησή μας, από την πρώτη στιγμή που επιτεύχθηκε αυτή η συμφωνία, ήταν αυτό το ποσό, που απορρέει από την χορήγηση της έγκρισης του Ελληνικού Δημοσίου για την αναχρηματοδότηση του ιδιώτη παραχωρησιούχου, να επιστραφεί / αποδοθεί άμεσα ως ωφέλεια στους πολίτες / χρήστες του συγκεκριμένου αυτοκινητοδρόμου παραχώρησης».

Οπως εξήγησε ο κ. Σταικούρας, το ποσό αυτό μετά από συνεννόηση και συνεργασία με το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, και συγκεκριμένα με το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, ύστερα απο την άμεση ψήφιση σχετικής νομοθετικής ρύθμισης, αφού εγγραφεί ως δημόσιο έσοδο στον κρατικό προϋπολογισμό, θα χρησιμοποιηθεί με επιχορήγηση και εγγραφή ισόποσης πίστωσης στον προϋπολογισμό του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, με σκοπό να διατεθεί:

• είτε για οριζόντια μείωση του αντιτίμου διέλευσης διοδίων μέχρι απολογιστικής εξάντλησής του,
• είτε για στοχευμένη μείωση του αντιτίμου διέλευσης διοδίων μέχρι απολογιστικής εξάντλησής του σε συγκεκριμένες κατηγορίες πολιτών (πχ ΑμεΑ, πολύτεκνοι), στο συγκεκριμένο τμήμα των αυτοκινητοδρόμων.
• Πέραν του οφέλους για το Δημόσιο, αποτέλεσμα της διαδικασίας αναχρηματοδότησης θα είναι και μία άτυπη επιστροφή κεφαλαίου στους μετόχους της εταιρίας παραχώρησης (HOCHTIEF PPP SOLUTIONS GmbH, ΑΚΤΩΡ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ, ΑΒΑΞ ΠΑΡΑΧΩΡΗΣΕΙΣ, VINCI CONCESSIONS S.A.S), η οποία εκτιμάται ότι μπορεί να φτάσει και τα 250 εκ. ευρώ.

Υπενθυμίζεται ότι η αρχική σύμβαση παραχώρησης που φτάνει έως το 2038, είχε υπογραφεί στις στις 28 Ιουνίου 2007 και τροποποιήθηκε το 2013. Οσον αφορά τη χρονική στιγμή που επελέγη για την τροποποίηση της σύμβασης, ο υπουργός ανέφερε ότι «είναι ασφαλής για το Δημόσιο, διότι τοποθετείται χρονικά σε καίριο σημείο, δηλαδή μετά την πλήρη και επιτυχή ολοκλήρωση των θεμελιωδών υποχρεώσεων του παραχωρησιούχου και συγκεκριμένα, μετά την ολοκλήρωση του κατασκευαστικού τμήματος της σύμβασης και την παράδοση του έργου σε πλήρη λειτουργία για χρήση από τους πολίτες».

Τι ορίζει η νέα σύμβαση

Αναλυτικά, με τη νέα σύμβαση εισάγεται η υποχρέωση του Ελληνικού Δημοσίου να μην αρνείται ούτε να καθυστερεί τη γραπτή του συναίνεση χωρίς εύλογη αιτία, για την έγκριση μίας νέας ή την τροποποίηση μίας υφιστάμενης Καθορισμένης Δανειακής Σύμβασης αναφορικά προς οποιαδήποτε πράξη αναχρηματοδότησης (συμπεριλαμβανομένης της αντικατάστασης ή της αναχρηματοδότησης ή της μεταρρύθμισης Δευτερογενούς Χρέους μέσω σύναψης νέων ή τροποποίησης υφιστάμενων Καθορισμένων Δανειακών Συμβάσεων). Ανοίγει πρακτικά ο δρόμος για τη σύναψη νέων δανειακών συμβάσεων.

Το Ελληνικό Δημόσιο δεν αναλαμβάνει περισσότερες οικονομικές υποχρεώσεις και επιβαρύνσεις από αυτές που είχε πριν την πράξη αναχρηματοδότησης, ενώ προβλέπεται η λήψη του ημίσεος του Οφέλους Αναχρηματοδότησης ή εφόσον συμφωνηθεί μεταξύ των Μερών, άλλων ισοδυνάμων ανταλλαγμάτων.

Παράλληλα προβλέπεται πλέον η δυνατότητα τοποθέτησης αυτοματοποιημένου τρόπου πληρωμής σε όλους τους σταθμούς των διοδίων (μετωπικούς και πλευρικούς), μέσω συσκευής που θα δέχεται νομίσματα σε διάφορες αξίες του ευρώ και θα μπορεί να επιστρέφει (να δίνει ρέστα) το τυχόν υπερβάλλον ποσό από το οφειλόμενο αντίτιμο.

Επίσης εισάγεται εξαίρεση από την υποχρέωση καταβολής διοδίων στα οχήματα που ανήκουν κατά πλήρη κυριότητα και χρησιμοποιούνται από άτομα με αναπηρία ή ανάπηρους πολέμου για τη μεταφορά τους όταν αυτοί επιβαίνουν στο όχημα και φέρουν Δελτίο Στάθμευσης Ατόμου με Αναπηρία ή Δελτίο ειδικής ταυτότητας αναπήρου πολέμου.

Ορίζεται η υποχρεωτική πρόσκληση συμμετοχής του Δημοσίου στις Γενικές Συνελεύσεις των Μετόχων του Παραχωρησιούχου, εφόσον λαμβάνουν χώρα με σύγκληση συνεδρίασης, ή η έγγραφη ενημέρωσή του εκ των προτέρων για τα θέματα της ημερήσιας διάταξης και εκ των υστέρων για την απόφαση της γενικής συνέλευσης.