ΒΟΑΚ: Το χρονοδιάγραμμα ίσως «εκτροχιαστεί» εντελώς - Μεγάλη καθυστέρηση ακόμα και σε συμβασιοποιημένα τμήματα

Ακόμα μία σημαντική καθυστέρηση, η οποία απειλεί να εκτροχιάσει εντελώς το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης ενός κρίσιμου οδικού έργου, του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), γράφτηκε με την έγκριση παράτασης από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Χρήστο Σταϊκούρα, στο τμήμα που υλοποιείται ως δημόσιο έργο, το Νεάπολη - Άγιος Νικόλαος στην Περιφερειακή Ενότητα Λασιθίου, με ανάδοχο την εταιρία «ΑΚΤΩΡ Α.Τ.Ε.».

Όπως προκύπτει μάλιστα από την απόφαση, οι απαλλοτριώσεις δεν προχωρούν με αποτέλεσμα στην ανάδοχο να μην έχουν παραχωρηθεί οι μεγαλύτεροι χώροι του έργου, οι μελέτες καθυστερούν δεδομένης της μη έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων, ενώ παράλληλα καταγράφονται καθυστερήσεις και στις πρόδρομες εργασίες που αφορούν τα δίκτυα κοινής ωφέλειας.

Αποτέλεσμα είναι το έργο των 14 χλμ. προϋπολογισμού 192 εκατ. ευρώ, το οποίο είχε ως συμβατική ημερομηνία ολοκλήρωσης τον Σεπτέμβριο του 2025, να εξακολουθεί να βρίσκεται ακόμα σε σχετικά πρώιμο στάδιο, κάτι που θέτει σε κίνδυνο και τη χρηματοδότησή του από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Με την απόφαση του κ. Σταϊκούρα, η οποία αναρτήθηκε χθες στη «Διαύγεια», χορηγείται παράταση της 1ης τμηματικής προθεσμίας του έργου, κατά 212 ημερολογιακές ημέρες, ήτοι μέχρι την 30-03-2025 για την ολοκλήρωση της εκπόνησης των μελετών, χωρίς δικαίωμα της αναδόχου για πρόσθετη αποζημίωση, εκτός από την νόμιμη αναθεώρηση. Το γεγονός αυτό μάλιστα, όπως παραδέχεται στην εισήγησή της και η αρμόδια διεύθυνση του υπουργείου, δεν αποκλείεται να ακολουθηθεί όχι μόνο από αίτημα παράτασης της 2ης και 3ης Τμηματικής προθεσμίας, αλλά και της συνολικής προθεσμίας του έργου, για λόγους που δεν οφείλονται σε υπαιτιότητα του αναδόχου και αφορούν κυρίως σε καθυστερήσεις:

• Στην απόδοση των απαλλοτριούμενων εκτάσεων.
• Στην αργή ανταπόκριση των φορέων ΟΚΩ (ΔΕΔΔΗΕ και ΔΕΥΑ), στα αιτήματα του αναδόχου.
• Στην καθυστέρηση έγκρισης της ΑΕΠΟ (Αδεια Εγκρισης Περιβαλλοντικών Ορων) που αφορά στην Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) τροποποίησης Περιβαλλοντικών Όρων για να συμπεριληφθούν τα έργα διευθέτησης στον π. Ξηροπόταμο και των προβλεπόμενων οδικών έργων για την εξυπηρέτηση των οικισμών και των προσβάσεων σε γειτονικές του ΒΟΑΚ ιδιοκτησιών.

Σε ό,τι αφορά τις απαλλοτριώσεις, η προβλεπόμενη ημερομηνία απόδοσης ήταν η 5η Οκτωβρίου 2022, ωστόσο το ζήτημα κάθε άλλο παρά έχει ξεκαθαρίσει ακόμα, καθώς η μία εκ των τεσσάρων Γεωγραφικών Ενοτήτων του έργου, στην οποία συγκεντρώνεται και το εκτενέστερο τεχνικό αντικείμενο, δεν έχει αποδοθεί ακόμη στον ανάδοχο. Από τις υπόλοιπες τρεις, έχει πραγματοποιηθεί παρακατάθεση αποζημίωσης και έχουν αποδοθεί μερικώς (εκκρεμούν οι αποζημιώσεις με τα αναμορφωμένα κτηματολογικά στοιχεία), ενώ σε περίπου 379 ιδιοκτησίες υπάρχει αμφισβήτηση κατάληψής τους από το παλαιό όριο απαλλοτρίωσης διότι υπάρχουν σημαντικές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τα στοιχεία ιδιοκτητών αλλά και του υπό ανάρτηση κτηματολογίου, γεγονός που τις καθιστά μερικώς αλλά και εξ ολοκλήρου μη απαλλοτριωμένες.

Ταυτόχρονα, ιδιαίτερα αργή είναι και η ανταπόκριση των φορέων ΟΚΩ (ΔΕΔΔΗΕ και ΔΕΥΑ), στα αιτήματα του αναδόχου, η οποία δημιούργησε ιδιαίτερες δυσκολίες και καθυστερήσεις στην εκτέλεση των εργασιών.

Σημαντική καθυστέρηση «γράφει» και η έγκριση της ΑΕΠΟ: «Το γεγονός ότι μέχρι σήμερα δεν έχει εκδοθεί η ΑΕΠΟ έχει σαν αποτέλεσμα την περαιτέρω καθυστέρηση στην εκπόνηση των λοιπών μελετών έργων που περιλαμβάνονται σε αυτήν. Η καθυστέρηση στην εκπόνηση των μελετών οφείλεται κυρίως στην αδυναμία που παρατηρείται στην απόδοση χώρων του έργου με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η εκτέλεση διερευνητικών εντολών από τους μελετητές (τοπογραφικές αποτυπώσεις υφισταμένων τεχνικών και ρεμάτων, κλπ) καθώς και η έκδοση της ΑΕΠΟ η οποία καθιστά δυσχερή έως αδύνατη την ολοκλήρωση τμημάτων του βασικού έργου όπου αυτό εμπλέκεται με το συμπληρωματικό», αναφέρει στην εισήγησή της η αρμόδια διεύθυνση.

Υπενθυμίζεται ότι η σύμβαση για το συγκεκριμένο έργο είχε υπογραφεί το καλοκαίρι του 2022 με εξασφαλισμένη χρηματοδότηση καθώς είχε ενταχθεί στο RRF, ενώ γρήγορα είχε ληφθεί και η έγκριση του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Προβλεπόταν κατασκευαστική περίοδος 36 μηνών, χρονικό ορόσημο, το οποίο απομακρύνεται.

Υπενθυμίζεται ότι το συνολικό έργο του ΒΟΑΚ διακρίνεται σε τρία τμήματα και συγκεκριμένα στο τμήμα Χερσόνησος - Νεάπολη, ως έργο ΣΔΙΤ, στο τμήμα Νεάπολη - 'Αγιος Νικόλαος, ως Δημόσιο Έργο και στο τμήμα Χανιά - Ηράκλειο ως παραχώρηση, μήκους 157,5 χλμ., με 2 προαιρέσεις, το Κίσσαμος - Χανιά και τον ανισόπεδο κόμβο της οδικής σύνδεσης του ΒΟΑΚ με το Αεροδρόμιο Χανίων.

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το έργο είχε παραδεχτεί και ο κ. Σταϊκούρας απαντώντας σε σχετική ερώτηση στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου. Ο υπουργός εξήγησε ότι στην παρούσα φάση για τις εργολαβίες στα δύο τμήματα Χερσόνησος - Νεάπολη και Νεάπολη - 'Άγιος Νικόλαος, «εκπονούνται, από τους Αναδόχους, οι οριστικοποιημένες μελέτες που απαιτούνται για την εκτέλεση των εργασιών, ενώ παράλληλα έχουν ξεκινήσει οι εργασίες σε τμήματα για τα οποία είναι εφικτή η εκτέλεση των εργασιών, και αφορούν είτε δασικές εκτάσεις, μετά τις σχετικές αδειοδοτήσεις, είτε ενοικιαζόμενες.

Η αύξηση του αριθμού των μετώπων εργασίας, και συνεπώς η πρόοδος των εργασιών στα εν λόγω τμήματα, θα μεγιστοποιηθεί με την ολοκλήρωση των διαδικασιών απαλλοτρίωσης», ανέφερε.

Προσέθεσε πως έχουν ήδη πραγματοποιηθεί, τον Απρίλιο του 2024, τα σχετικά δικαστήρια για την εφαρμογή της διαδικασίας του άρθρου 7Α του Ν. 2882/2001, και αναμένονται οι σχετικές αποφάσεις. «Σε κάθε περίπτωση, η πρόοδος ολοκλήρωσης των διαδικασιών ένταξης των απαλλοτριωμένων τμημάτων σε αυτή τη διαδικασία από τα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια επηρεάζει και την πρόοδο εκτέλεσης του συνόλου των εργασιών των έργων», είχε παραδεχτεί.

Να σημειωθεί ότι για το μεγαλύτερο τμήμα Χανιά - Ηράκλειο, μήκους 157,5 χλμ., με τις δύο προαιρέσεις, στο οποίο έχει ανακηρυχθεί ανάδοχος η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, αναμένεται η οριστικοποίηση των συμβατικών εγγράφων για το έργο παραχώρησης και η υπογραφή της Σύμβασης.