Υπουργείο Εργασίας: Αλλαγές από 1ης Δεκεμβρίου στα οικοδομοτεχνικά έργα

Αλλάζει το ισχύον καθεστώς για τα δημόσια και ιδιωτικά οικοδομοτεχνικά έργα, καθώς από την 1η Δεκεμβρίου και μετά καθίσταται υποχρεωτική η αναγγελία στο ΣΕΠΕ μέσω του συστήματος «Εργάνη» όσων απασχολούνται στην οικοδομή.

Με υπουργική απόφαση, την οποία υπέγραψε ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Γιάννης Βρούτσης, ορίζονται όλες οι κρίσιμες λεπτομέρειες για την ένταξη και των οικοδομοτεχνικών έργων στο «ηλεκτρονικό μάτι» του υπουργείου Εργασίας.

Στόχος είναι να καλυφθεί μια «γκρίζα περιοχή» όπου ανθεί η αδήλωτη και η υποδηλωμένη απασχόληση. Η διαδικασία της «αναγγελίας του απασχολούμενου προσωπικού επί εκτέλεσης οικοδομικής εργασίας ή τεχνικού έρχου», όπως θα λέγεται χαρακτηριστικά, θα πρέπει να πραγματοποιείται πριν από την έναρξη κάθε ημερήσιας απασχόλησης.

Οι εργαζόμενοι των δημοσίων έργων θα αναγγέλλονται ηλεκτρονικά, ενώ οι εργαζόμενοι στα ιδιωτικά έργα θα απογράφονται στο σύστημα «Εργάνη». Ειδικότερα, από την δήλωση στο σύστημα «Εργάνη» πριν από την έναρξη της ημερήσιας απασχόλησης εξαιρούνται τα ιδιωτικά οικοδομικά έργα με αυτεπιστασία και τα ιδιωτικά οικοδομικά έργα κατά το σύστημα της αντιπαροχής, για τα οποία ισχύει το αντικειμενικό σύστημα υπολογισμού των κατ’ ελάχιστα απαιτουμένων ημερών εργασίας για την εκτέλεση οικοδομικού έργου, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού Ασφάλισης του τέως ΙΚΑ.

Στις περιπτώσεις αυτές όμως, οι εργοδότες υποχρεώνονται να τηρούν «Βιβλίο Ημερήσιων Δελτίων Απασχολούμενου Προσωπικού στην εκτέλεση οικοδομικών και τεχνικών έργων» και πρέπει να αναγγέλλουν στο σύστημα «Εργάνη» το απασχολούμενο μηνιαίως προσωπικό, μέχρι και την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα της απασχόλησης.

Αντίθετα, στη νέα ρύθμιση που γεννά υποχρέωση αναγγελίας εργαζομένων ανά ημέρα εντάσσονται όλες οι υπόλοιπες οικοδομοτεχνικές εργασίες όπως ορίζονται στην σχετική υπουργική απόφαση του 1965 για τον κανονισμό του ΙΚΑ («Περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως διατάξεων κανονισμών ΙΚΑ περί υπαγωγής εις την ασφάλιση και εισπράξεως εισφορών ως και κωδικοποιήσεως τούτων) και ιδίως πάσης φύσεως εργασίες δόμησης (όπως ανέγερση, προσθήκη, μεταρρύθμιση, επισκευή ή κατεδάφιση κάθε φύσης κτισμάτων κλπ) και έργα που συνδέονται με οποιοδήποτε τρόπο με το έδαφος, το υπέδαφος ή τον υποθαλάσσιο χώρο (όπως το οικοδομικό, υδραυλικό, ηλεκτρικό λιμενικό, αεροδρομίων, κατασκευής ή συντήρησης οδών, ή μηχανολογικών εγκαταστάσεων, σιδηροδρομικό έργο, το έργο γεφυροποιίας, και το έργο υπαίθρου γενικά κλπ).

Υπόχρεο για την αναγγελία είναι το φυσικό ή το νομικό πρόσωπο που έχει την ευθύνη και για την απογραφή του οικοδομοτεχνικού έργου, αλλά και για την υποβολή της απαραίτητης Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης (ΑΠΔ).

Μετά την ενεργοποίηση της υπουργικής απόφασης, δεν απαιτείται από τους εργοδότες οικοδομοτεχνικών έργων, η υποβολή πίνακα ωρών εργασίας προσωπικού.

Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης στους όρους που περιγράφονται στην εν λόγω υπουργική απόφαση, ο εργοδότης θα υφίσταται το πρόστιμο των 10.500 ευρώ ανά αδήλωτο εργαζόμενο, όπως ορίζει ο σχετικός νόμος.

Στην αναγγελία θα πρέπει να αναγράφονται τα πλήρη στοιχεία του έργου, τα στοιχεία του υπόχρεου της αναγγελίας, καθώς και τα στοιχεία του απασχολούμενου προσωπικού του έργου. Ο κάθε υπόχρεως αναγγελίας θα πρέπει να διατηρεί αντίγραφό της στον τόπο εκτέλεσης του έργου.

Για εργασίες που διαρκούν πάνω από μία ημέρα, ο εργοδότης μπορεί να προβαίνει στην αναγγελία στο σύστημα «Εργάνη», άπαξ για το χρονικό διάστημα απασχόλησης του προσωπικού στο έργο ή για μικρότερα χρονικά διαστήματα. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η διαδικασία της αναγγελίας του προσωπικού πρέπει να διενεργείται πριν από την έναρξη των εργασιών.

Εάν υπάρχει αλλαγή ή τροποποίηση στο υπάρχον προσωπικό, ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος πια, να την καταγράφει στο σύστημα «Εργάνη» το αργότερο έως και την ίδια ημέρα της μεταβολής ή τροποποίησης. Σε κάθε περίπτωση η νέα αναγγελία θα πρέπει να έχει γίνει πριν από την ανάληψη της υπηρεσίας από το προσωπικό.

Η υπουργική απόφαση αποσαφηνίζει ότι, στην περίπτωση που ο εργοδότης απασχολεί το προσωπικό την ίδια ημέρα, σε περισσότερα του ενός έργα, τότε είναι υποχρεωμένος να πραγματοποιεί αναγγελία για κάθε έργο χωριστά.

Υποχρέωση καταχώρισης στην αναγγελία έχουν ακόμα και όσοι απασχολούνται στην κοπή, γύρισμα, τέντωμα, μέτρημα του σιδηρού οπλισμού για την κατασκευή οπλισμένου σκυροδέματος του έργου, έστω και αν δεν ανήκουν στο μόνιμο προσωπικό. Το ίδιο ισχύει και εάν για τις εργασίες αυτές, οι εργαζόμενοι της συγκεκριμένης κατηγορίας, απασχολούνται σε χώρους εκτός του έργου.

Όπως δήλωσε ο υπουργός Εργασίας, Γιάννης Βρούτσης «μία ακόμα σημαντική παρέμβαση του υπουργείου ολοκληρώνεται με την παρούσα υπουργική απόφαση καθώς μπαίνει για πρώτη φορά τάξη σε ένα κρίσιμο πεδίο, αυτό των οικοδομοτεχνικών έργων, είτε αφορά δημόσια έργα είτε ιδιωτικά. Ήταν μία πολύμηνη προσπάθεια στην οποία συνέβαλαν οι υπηρεσιακοί παράγοντες του Υπ. Εργασίας μέσα από την οποία  καταφέραμε να εντάξουμε στο ηλεκτρονικό περιβάλλον καταγραφής και ενημέρωσης του συστήματος "Εργάνη", όλα τα οικοδομικά και τεχνικά έργα.

Πρόκειται για μία γκρίζα περιοχή της αγοράς εργασίας στην οποία υπήρχε έντονη αδιαφάνεια καθώς ήταν πολύ δύσκολη η παρακολούθηση και η καταγραφή της.  Με την υπουργική απόφαση που εκδόθηκε όλοι οι εργαζόμενοι των δημοσίων έργων θα αναγγέλλονται ηλεκτρονικά ενώ οι εργαζόμενοι στα ιδιωτικά έργα θα απογράφονται στο σύστημα "Εργάνη".

Με αυτό τον τρόπο, για πρώτη φορά, μία έως τώρα αχαρτογράφητη περιοχή στην αγορά εργασίας, ενσωματώνεται στην "Εργάνη" και πλέον διαφυλάσσεται η νομιμότητα και η διαφάνεια και σε αυτό το κομμάτι της αγοράς εργασίας».