Ουάσινγκτον: Στο πλευρό της Ελλάδας για το μνημόνιο Ερντογάν - Σάρατζ

Με τη θέση της Ελλάδας, ότι το μνημόνιο που υπέγραψαν από κοινού Τουρκία και η επίσημη κυβέρνηση της Λιβύης είναι παράνομο και προκλητικό τάσσονται και οι ΗΠΑ, όπως διαφαίνεται στη γραπτή απάντηση που έδωσε το Στέιτ Ντιπάρτμεντ σε σχετική ερώτηση του δημοσιογράφου του OPEN TV και του Έθνους, Μιχάλη Ιγνατίου. Συγκεκριμένα, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ υπογραμμίζει ότι το παράνομο μνημόνιο δεν μπορεί, από νομικής απόψεως, να επηρεάσει τα δικαιώματα ή τις υποχρεώσεις τρίτων κρατών, όπως η Ελλάδα.

Η στήριξη της αμερικανικής κυβέρνησης στις ελληνικές θέσεις για το ζήτημα αυτό έρχεται σε μια σημαντική χρονική στιγμή, κατά την οποία η Τουρκία απειλεί ευθέως την Ελλάδα από τον Έβρο μέχρι και την Κρήτη. Ο εκπρόσωπος επαναλαμβάνει τη δήλωση αξιωματούχων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, όπως του υφυπουργού Εξωτερικών Φρανκ Φάννον και του πρέσβη στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ, ότι τα νησιά έχουν και ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα.

Η ερώτηση του Μιχάλη Ιγνατίου: 

«Τον περασμένο Δεκέμβριο μας είπατε ότι “η ανακοίνωση για το υπογεγραμμένο μνημόνιο οριοθέτησης μεταξύ της Τουρκίας και της Τρίπολης (GNA) έχει αυξήσει τις εντάσεις στην περιοχή και είναι μη βοηθητική και προκλητική.”

Η δήλωση σας παραμένει ως έχει;

Επίσης: Σήμερα (χθες), σύμφωνα με τον Anadolu:

Ο Τούρκος πρόεδρος είπε ότι η Άγκυρα και η Τρίπολη σχεδιάζουν να προωθήσουν τη συνεργασία στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοτήτων έρευνας και γεώτρησης, ώστε να επωφεληθούν περαιτέρω από τους φυσικούς πόρους.

Όπως είναι γνωστό, αυτές οι δραστηριότητες θα γίνουν δίπλα στην Κρήτη.

Ποια είναι η θέση σας σχετικά με αυτές τις παράνομες δραστηριότητες της Τουρκίας και της Λιβύης;

Η απάντηση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ:

«Η δήλωσή μας εξακολουθεί να ισχύει. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τα ακόλουθα, που αποδίδονται σε εκπρόσωπο του υπουργείου Εξωτερικών:

Ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες γενικά δεν λαμβάνουν θέση σχετικά με τις θαλάσσιες διενέξεις άλλων κρατών, θεωρούμε ότι οι ενέργειες της Τουρκίας είναι αντιπαραγωγικές και προκλητικές.

Ως ζήτημα μακροχρόνιας πολιτικής, ενθαρρύνουμε τα κράτη να επιλύουν τις διαφορές τους ειρηνικά σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Εν αναμονή της οριοθέτησης των ανεπίλυτων θαλάσσιων συνόρων, καλούμε όλες τις πλευρές να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να καταβάλουν κάθε προσπάθεια να μην θέσουν σε κίνδυνο ή να εμποδίσουν την επίτευξη τελικής συμφωνίας για τα θαλάσσια σύνορα.

Σημειώνουμε ότι η Ελλάδα έχει επίσης θαλάσσιες αξιώσεις στην περιοχή που αναφέρεται το μνημόνιο της Τουρκίας και της Λιβύης. Ως προς αυτό, υπογραμμίζουμε ότι το μνημόνιο συμφωνίας δεν μπορεί, από νομικής άποψης ζήτημα, να επηρεάσει τα δικαιώματα ή τις υποχρεώσεις τρίτων κρατών, όπως η Ελλάδα. Σημειώνουμε επίσης ότι, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, όπως αντικατοπτρίζεται στο δίκαιο της Σύμβασης για τη Θάλασσα, τα νησιά έχουν ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα στον ίδιο βαθμό με οποιαδήποτε άλλη χερσαία επικράτεια».

Βήμα-βήμα η αντίδραση της Αθήνας στις παράνομες τουρκικές διεκδικήσεις

Ερντογάν και Σάρατζ επαναβεβαίωσαν το απόγευμα της Πέμπτης, τις προθέσεις τους για γεωτρήσεις στις περιοχές που ορίζει το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Ο Σάρατζ περνώντας το κατώφλι του Παλατιού του Τούρκου προέδρου, «υπέβαλλε τα σέβη του», καθώς με τη βοήθειά του ανέτρεψε την κατάσταση στη Λιβύη πετυχαίνοντας μια σειρά από νίκες εναντίον του στρατάρχη Χαφτάρ. 

Από την πλευρά του ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πήρε ως αντάλλαγμα «το μερίδιό του» από τα ενεργειακά αποθέματα της ανατολικής Μεσογείου, ενεργοποιώντας πλέον ανοιχτά το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Την ίδια ώρα ο στρατάρχης Χαφτάρ βλέποντας να χάνει σε λίγες ώρες ότι είχε κερδίσει σε μάχες μηνών, έσπευσε στον πρόεδρο της Αιγύπτου Φαταχ Αλ Σίσι με στόχο να εξασφαλίσει νέα στρατιωτική βοήθεια.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ που μετέδωσε το Open TV, η Αθήνα που από το πρώτο λεπτό στάθηκε στο πλευρό του, παρακολουθεί με μεγάλο ενδιαφέρον τις εξελίξεις καθώς αναμένεται να καθορίσουν πως θα εξελιχθούν οι γεωτρήσεις που ανακοίνωσε ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, με χάρτες και έγγραφα ακόμα και στα έξι ναυτικά μίλια από τις ακτές των ελληνικών νησιών.

Διπλωματικός πυρετός στην Αθήνα

Παράλληλα η κυβέρνηση ενεργοποιεί νέα όπλα από τη διπλωματική της φαρέτρα, με στόχο να καταστήσει σαφές ότι το ζήτημα έχει και ευρωπαϊκή διάσταση. Ο πρωθυπουργός, μάλιστα, ενημέρωσε με επιστολές του τόσο τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, όσο και την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Την επόμενη Τρίτη θα ακολουθήσει στην Αθήνα η επίσκεψη του Ιταλού υπουργού Εξωτερικών. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης του κ. Δένδιας με τον Λουίτζι Ντι Μάιο εκτός από τον τουρισμό θα συζητηθεί και η ΑΟΖ του Ιονίου.

Ακολούθως οι τουρκικές προκλήσεις θα τεθούν επί τάπητος στη συνεδρίαση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, που θα πραγματοποιηθεί στις 15 Ιουνίου, ενώ στις 16 Ιουνίου ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα μεταβεί στο Ισραήλ και θα έχει συνάντηση με τον Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Στις 18 Ιουνίου ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας θα μεταβεί στην Αίγυπτο, ενώ στις 19 Ιουνίου ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα θέσει τις παράνομες τουρκικές ενέργειες στη Σύνοδο Κορυφής.

Πηγές ΥΠΕΞ: Ξεκάθαρες οι «κόκκινες» γραμμές της Ελλάδας

Στο μεταξύ, πηγές του υπουργείου Εξωτερικών σχολιάζοντας τις κοινές δηλώσεις Σαρατζ - Ερντογάν τονίζουν πως ήταν «αναμενόμενες» και προσθέτουν πως «η Αθήνα έχει κάνεις σαφείς τις "κόκκινες γραμμές" και θα συνεχίσει να είναι δραστήρια σε διπλωματικό επίπεδο κάθε φορά που θα υπάρχει κλιμάκωση από την πλευρά της Τουρκίας». 

Υπενθυμίζεται ότι προ ημερών είχε γίνει ρηματική διακοίνωση προς την Τρίπολη στην οποία τονιζόταν για άλλη μία φορά ότι είναι παράνομο το μνημόνιο Τουρκίας - Λιβύης. Πλέον, η Αθήνα θα παρακολουθεί εάν η Λιβύη προσκαλέσει εταιρείες (αλλά και την κρατική εταιρεία πετρελαίου της Τουρκίας) για έρευνες στη θαλάσσια περιοχή της, αλλά και σε περιοχή που εμπίπτει στη θαλάσσια ζώνη της συμφωνίας της με την Άγκυρα.