Τηλεδιάσκεψη Ε.Ε. - Ερντογάν: Μια... ειλικρινής συζήτηση με δύσκολες στιγμές

Μια ειλικρινή συζήτηση, με δύσκολες στιγμές και «σκληρή» στάση από όλες τις πλευρές. Έτσι περιέγραψε Ευρωπαίος αξιωματούχος την τηλεδιάσκεψη μεταξύ του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και της Γερμανίδας Καγκελαρίου Άνγκελας Μέρκελ με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ  Ερντογάν.  

Στόχος της τηλεδιάσκεψης ήταν να ξαναφέρει την Ελλάδα και την Τουρκία γύρω από το ίδιο τραπέζι και να υπάρξουν απευθείας διερευνητικές συζητήσεις που θα οδηγήσουν σε αποκλιμάκωση και μακροπρόθεσμες λύσεις. 

Περιγράφοντας τον απόλυτο συντονισμό και συνεννόηση μεταξύ των Ευρωπαίων ηγετών, ο αξιωματούχος αποκάλυψε ότι κάθε κίνηση που γίνεται από την πλευρά της ΕΕ, από τη Γερμανία αλλά και από τη Γαλλία είναι συμφωνημένη. «Πριν από την τηλεδιάσκεψη, Μισέλ, Μέρκελ και Μακρόν συζήτησαν μεταξύ τους μία μέρα πριν», είπε. Και το πλαίσιο αυτό πρέπει να αναλυθεί και η χθεσινή επικοινωνία του Προέδρου Μακρόν με τον Πρόεδρο Ερντογάν.  

«Η τηλεδιάσκεψη είναι επιτυχής, εκ του αποτελέσματος. Οι συλλογικές προσπάθειες απέδωσαν ώστε να υπάρξει ένα παράθυρο για τη διπλωματία», δήλωσε ο κοινοτικός αξιωματούχος. «Ωστόσο, η κατάσταση παραμένει εύθραυστη και για την ΕΕ είναι σημαντικό να υπάρξει βιώσιμη λύση που θα διαρκέσει». 

Τέσσερα ήταν τα επίπεδα στο πλαίσιο των οποίων κινήθηκε η ΕΕ: οι διμερείς σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας, με σκοπό τις διμερείς συζητήσεις, το Κυπριακό ζήτημα, το οποίο αφορά την επανένωση και προσεγγίζεται στο πλαίσιο του ΟΗΕ, το θέμα των υδρογονανθράκων και του διαμοιρασμού τους, αλλά και μια διεθνής διάσκεψη/συνέδριο για την Ανατολική Μεσόγειο. 

Σε σχέση με τις διμερείς διαπραγματεύσεις Ελλάδας - Τουρκίας, «ο τρόπος που το βλέπουμε είναι ότι προσπαθούμε να βάλουμε τους ανθρώπους πίσω από το τραπέζι και να αρχίσουν να μιλάνε μεταξύ τους. Τότε δημιουργείται μια θετική δυναμική. Μέχρι πρότινος οι δύο πλευρές μιλούσαν με δελτία Τύπου και κινήσεις πλοίων. Πολλά διμερή ζητήματα που μπορούν να επιλυθούν μόνο με διμερείς επαφές», τόνισε ο αξιωματούχος.   

Η ατμόσφαιρα ηλεκτρισμένη 

Σε σχέση με την ατμόσφαιρα της τηλεδιάσκεψης, ο κοινοτικός αξιωματούχος την χαρακτήρισε ως «ειλικρινή». Μισέλ και Μέρκελ ήταν «σκληροί» με τον Ερντογάν στις προηγούμενες συνομιλίες τους αλλά και ο Ερντογάν ήταν «σκληρός» σε άλλα σημεία. Εφόσον ο Πρόεδρος Ερντογάν έριξε τους τόνους, Μισέλ - Μέρκελ τον προσέγγισαν με χαμηλότερους τόνους.  

Τόνισε όμως ότι υπήρχε «ενόχληση» από την πλευρά του Ερντογάν όταν οι δύο ηγέτες αναφέρθηκαν στην παραβίαση του εμπάργκο όπλων στη Συρία. «Κι οι ηγέτες απάντησαν με γεγονότα», είπε με νόημα ο αξιωματούχος. 

Δεν υπήρξε παζάρι 

Ο ίδιος διέψευσε δε ότι υπήρχε «παζάρι» μεταξύ των τριών. «Τέθηκαν κάποια θέματα από πλευράς Τουρκίας, αλλά δεν ήταν προϋποθέσεις με την έννοια ότι η μη αποδοχή τους δεν ήταν αρκετή για να μπλοκάρει την επανέναρξη του διαλόγου», τόνισε.  

Ο αξιωματούχος ανέλυσε τα θέματα που φέρεται να ζητά η Άγκυρα: την τελωνειακή ένωση, τη απελευθέρωση (φιλελευθεροποίηση) της βίζα για τους Τούρκους πολίτες και την ενταξιακή διαδικασία. Για την τελωνειακή ένωση, υπάρχουν κινήσεις. Αλλά για το θέμα της βίζας είχαν γίνει συζητήσεις και είχαν τεθεί προαπαιτούμενα (τρομοκρατικός νόμος, συνεργασία με Europol, δικαστική συνεργασία) που δεν έχουν ικανοποιηθεί από την Τουρκία. Τέλος, για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις, είπε ότι θα μπορούσαν να προχωρήσουν μόνο όμως με εφαρμογή του πρωτοκόλλου της Άγκυρας και πρόοδο στα ανθρώπινα δικαιώματα - σχολιάζοντας ότι αυτό θα είναι το πιο δύσκολο. «Ωστόσο το να βάλουμε την Τουρκία σε αυτή τη συζήτηση θα την εξωθήσει να μπει σε μια πιο παραγωγική συμπεριφορά», είπε.  

«Δεν θέλαμε να μπούμε στη λογική τι δίνουμε και τι παίρνουμε. Δεν τη θέλουμε αυτή τη διαδικασία. Θέλουμε καλύτερη συνεργασία λόγω γεωγραφίας και της μακρόχρονης σχέσης μας. Αναζητούμε δηλαδή τις καλύτερες δυνατές συνθήκες για συνύπαρξη. Γι' αυτό μπαίνουμε σε συζήτηση με την Τουρκία. Αλλά παραμένουμε σταθεροί στις αρχές μας και την αλληλεγγύη με τα κράτη μέλη μας που επηρεάζονται περισσότερο. Αλλά πιστεύουμε, το έχει πει και ο Πρόεδρος Μισέλ, ότι είναι προς το κοινό συμφέρον μας να πιέσουμε την Τουρκία για συνεργασία», είπε έταιρη αξιωματούχος συμπληρώνοντας τα λεγόμενα του πρώτου. 

Σε σχέση με την διάσκεψη για την Ανατολική Μεσόγειο, οι αξιωματούχοι επιβεβαίωσαν ότι όλες οι πλευρές είναι θετικές, «αλλά παράμετροι πρέπει να συζητηθούν». Στις παραμέτρους εντάσσεται και το ποιοι θα καθίσουν στο ίδιο τραπέζι. Ο Τούρκος Πρόεδρος ζήτησε τη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων και παραμένει ερώτημα αν η Κύπρος θα το δεχθεί και αν ο ίδιος στη συνέχεια να παραμείνει.  

«Η ιδέα του συνεδρίου προκύπτει από το γεγονός ότι όταν κοιτάς τα θέματα, υπάρχουν πολλές συμφωνίες που απογράφησαν διμερώς, οπότε έχει σημασία να συμφωνήσουμε ή έστω να ξεκινήσουμε συζητήσεις γι αυτό. Ο ΟΗΕ θα είναι επίσης ενδιαφέρεται. Θα συζητήσουμε διαφορετικούς τρόπους και πιθανούς συμμετέχοντες. Αλλά και η ίδια η διαδικασία, είναι ήδη μέτρο κτισίματος εμπιστοσύνης», είπαν.  

Για το Κυπριακό, ο αξιωματούχος επεσήμανε τις επερχόμενες εκλογές στα κατεχόμενα που δημιουργούν «νέα δυναμική» και σημείωσε ότι ο ΟΗΕ αναμένει επανέναρξη των συζητήσεων για διευθέτηση του Κυπριακού. Σε σχέση με το ζήτημα της έγκρισης κυρώσεων προς τη Λευκορωσία και την άρνηση της Κύπρου να μετάσχει στην ομοφωνία, δήλωσε ότι η κίνηση αυτή έγινε αποδεκτή με απογοήτευση από πολλά Κράτη Μέλη.