Πολιτική | 16.10.2020 18:12

Ολοκληρώθηκε η Σύνοδος Κορυφής: Το θέμα της Τουρκίας μπήκε στα συμπεράσματα

Μαρία Ψαρά

Η Σύνοδος Κορυφής ολοκληρώθηκε στις Βρυξέλλες. Βασικό θέμα της σημερινής δεύτερης ημέρας ήταν τα θέματα εξωτερικής πολιτικής, όπου βέβαια πρωταγωνιστικό ρόλο έπαιξε και η τουρκική προκλητικότητα. Από στιγμή σε στιγμή θα παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου ο Ελληνας πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης στην οποία θα ενημερώσει για τα πεπραγμένα της δεύτερης ημέρας της Συνόδου.

Οπως αναμενόταν στο κείμενο των συμπερασμάτων γίνεται αναφορά στις τουρκικές προκλήσεις, με την ΕΕ να απαιτεί από την Τουρκία να σεβαστεί τους διεθνείς κανόνες και να «εργαστεί για τη μείωση των εντάσεων κατά τρόπο συνεπή και συστηματικό» και ζητά να σταματήσει τις μονομερείς ενέργειες σε ανατολική Μεσόγειο και Βαρώσια.

Το κείμενο συμπερασμάτων για την Τουρκία

«To Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επαναβεβαιώνει τα συμπεράσματα της 2ας Οκτωβρίου 2020 και εκφράζει έντονη αποδοκιμασία για τις νέες μονομερείς και προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένων των πρόσφατων ερευνητικών δραστηριοτήτων. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να σεβαστεί τα ψηφίσματα 550 και 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και τονίζει τη σημασία του καθεστώτος των Βαρωσίων, και επαναλαμβάνει την πλήρη αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα και την Κύπρο.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να αντιστρέψει αυτές τις ενέργειες και να εργαστεί για τη μείωση των εντάσεων κατά τρόπο συνεπή και συστηματικό. Θα εξακολουθήσει να παρακολουθεί στενά το ζήτημα, προκειμένου να υπάρξει συνέχεια στα συμπεράσματά του της 2ας Οκτωβρίου 2020».

Μητσοτάκης: Ζητήσαμε ρητή αναφορά για αποδοκιμασία της ΕΕ στις ενέργειες της Τουρκίας

«Το θέμα δεν επρόκειτο να συζητηθεί» είπε στη συνέχεια ο πρωθυπουργός, αναφερόμενος στην κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και τις σχέσεις με την Τουρκία. «Δεν ήταν στην ημερησία διάταξη» είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και συνέχισε: «Επιμείναμε εγώ και ο πρόεδρος Αναστασιάδης. Ζητήσαμε ρητή αναφορά που να καταδεικνύει έντονη αποδοκιμασία της ΕΕ για τις νέες μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας. Συμφώνησαν τελικά οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων σε αυτές τις διατυπώσεις. Υπάρχει ρητή αναφορά να σεβαστεί τα ψηφίσματα η Τουρκία του Συμβουλίου Ασφαλείας. Κάλεσε την Τουρκία να αντιστρέψει αυτές τις ενέργειες και ανέφερε ότι θα παρακολουθεί τις εξελίξεις». 

«Όταν συζητήσαμε εκτενώς το θέμα της Τουρκίας στην προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής έπρεπε να διανύσουμε δρόμο για να εξηγήσουμε στους Ευρωπαίους», συνέχισε ο Κυρ. Μητσοτάκης. «Μετά από κάθε συνεδρίαση διανύουμε ακόμα δρόμο. Τα συμπεράσματα που επαναβεβαιώθηκαν σήμερα στην παράγραφο 21, λένε ξεκάθαρα, θέτουν ξεκάθαρη χρονική περίοδο που θα αξιολογηθεί η συμπεριφορά της Τουρκίας το Δεκέμβριο».

«Αυτές οι ενέργειες και τα όπλα που έχει η Ευρώπη στη διάθεσή της περιγράφονται με σαφήνεια» ανέφερε ο πρωθυπουργός και εξήγησε: «Υπενθύμισα ότι σε προηγούμενες αποφάσεις Ευρωπαϊκών Συμβουλίων σχετικά με τουρκική προκλητικότητα στη Συρία, υπήρξαν αποφάσεις σχετικά με εμπάργκο πώλησης όπλων στην Τουρκία. Η καλύτερη έκφραση ευρωπαϊκής αλληλεγγύης θα ήταν μια ευρωπαϊκή πρωτοβουλία που να μην επιτρέπεται πώληση όπλων στην Τουρκία. Έθιξα το θέμα στο ευρωπαϊκό συμβούλιο. Νομίζω ότι η θέση μου έγινε απολύτως κατανοητή. Θύμισα ότι άλλες χώρες που δεν ανήκουν στην ευρωπαϊκή οικογένεια πήραν απόφαση να μην πουλήσουν αεροσκάφη στην Τουρκία, όπως οι ΗΠΑ».

Κλείνοντας την εισαγωγική του τοποθέτηση στην συνέντευξη Τύπου, ο πρωθυπουργός ανέφερε: «Εκφράζω την ευχή μου ότι τα πράγματα στο μέτωπο του κορονοιού θα πάνε καλύτερα και το Δεκέμβριο θα ξαναβρεθούμε στις Βρυξέλλες».

Θεωρώ θετικό ότι η Ελλάδα είναι μία από τις χώρες που τα καταφέρνει σχετικά καλύτερα σε σχέση με Δυτική και Ανατολική Ευρώπη στο θέμα του κορονοϊού

«Έχουμε μια πολύ μεγάλη ανησυχία στην Ευρώπη για το ζήτημα του κορονοϊού και δεν νομίζω ότι μπορεί κανείς να είναι σίγουρος για το πότε θα ξαναβρεθούμε όλοι μαζί» δήλωσε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης ανοίγοντας την συνέντευξη Τύπου που παραχωρεί στις Βρυξέλλες, μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ. 
«Να επισημάνω ότι υπάρχει αυξανόμενη ανησυχία όλων μας για το δεύτερο κύμα σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες» ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και συμπλήρωσε «έχουμε πια έναν ευρωπαϊκό χάρτη ανά περιφέρεια ο οποίος αποτυπώνει το επίπεδο κινδύνου με κοινά κριτήρια. Θεωρώ θετικό ότι η Ελλάδα όπως φαίνεται ακόμα, είναι μία από τις χώρες που τα καταφέρνει σχετικά καλύτερα σε σχέση με Δυτική και Ανατολική Ευρώπη. Αυτό είναι κάτι που μπορεί να αλλάξει ανα πάσα στιγμή αν δεν είμαστε προσεκτικοί, αν δεν εφαρμόζουμε τα μέτρα των ειδικών».
Ο πρωθυπουργός, τόνισε ακόμη ότι έθεσε στη Σύνοδο, το ζήτημα της προετοιμασίας για την επόμενη ανοιξιάτικη και καλοκαιρινή τουριστική περίοδο, τονίζοντας ότι «όλοι ελπίζουμε ότι την άνοιξη θα έχουμε εμβόλιο αλλά θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι να ταξιδεύουμε με ασφάλεια και κοινά πρωτόκολλα».

«Θέλω να πιστεύω ότι θα επιτευχθεί έστω και τελευταία στιγμή πρόοδος» είπε για το Brexit

«Εκφράσαμε την επιθυμία μας να έχουμε λειτουργική, εμπορική σχέση με Μεγάλη Βρετανία» είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, αναφερόμενος στο ζήτημα του Brexit. «Δεν θα δεχθούμε οποιαδήποτε συμφωνία. Και μία κακή συμφωνία είναι χειρότερη από το να μην έχουμε καθόλου. Θέλω να πιστεύω ότι θα επιτευχθεί έστω και τελευταία στιγμή πρόοδος» συμπλήρωσε.

Συνεχίζοντας, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στις σχέσεις της ΕΕ με την Αφρική: «Σήμερα το πρωί συζητήσαμε για τη σχέση που πρέπει να έχει η ΕΕ συνολικά με την Αφρική. Έχει πληθυσμό 1,3 δισ. και βέβαια το 70% είναι κάτω των 30. Η Ελλάδα γειτονεύει με την Αφρική, θα έπρεπε να μας ενδιαφέρει αυτή η πολιτική ατζέντα. 

Επιμείναμε αρκετές χώρες ώστε να προστεθεί στο κείμενο ρητή αναφορά σε πολιτικές επιστροφών και επανεισδοχής» ανέφερε.

Χώρες που προσδοκούσαν σε μια πιο θετική εξέλιξη μετά την προηγούμενη Σύνοδο, αιφνιδιάστηκαν δυσάρεστα από την στάση της Τουρκίας

Αναφερόμενος στο κλίμα που συνάντησε στη Σύνοδο Κορυφής για τις τουρκικές προκλήσεις, σε σύγκριση με την προηγούμενη Σύνοδο, ο πρωθυπουργός είπε ότι «η Ευρώπη δεν παίρνει αποφάσεις από μια στιγμή στην άλλη. Είναι σαν ένα υπερωκεάνιο που αργεί να στρίψει, αλλά όταν στρίψει μένει σταθερά στη νέα κατεύθυνση». Ο κ. Μητσοτάκης εξέφρασε την πεποίθηση ότι «χώρες που προσδοκούσαν σε μια πιο θετική εξέλιξη μετά την προηγούμενη Σύνοδο, αιφνιδιάστηκαν δυσάρεστα από την στάση της Τουρκίας και την έξοδο του Ορούτς Ρέϊς. Όσο η Τουρκία επιμένει να κλιμακώνει την στάση της σε αυτή την κατεύθυνση, τόσο χώρες που είναι ακόμη προβληματισμένες, θα πείθονται ότι αυτό που δεν μπορεί τελικά να αμφισβητηθεί είναι η ευρωπαϊκή αξιοπιστία. Και αυτή αποτυπώθηκε από τα συμπεράσματα της προηγούμενης Συνόδου που είναι ευρωπαϊκό κεκτημένο».

Τέλος ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι δεν θέλει να πιστεύει ότι θα φτάσουμε στο σημείο να επιβληθούν κυρώσεις στην Τουρκία, υπονοώντας ότι η Άγκυρα τελικά θα αλλάξει στάση, αλλά προειδοποίησε λέγοντας: «Μην φανταστεί κανείς όμως ότι η Ευρώπη δεν έχει την αποφασιστικότητα να προχωρήσει σε λήψη μέτρων που θα είναι επώδυνα».

Χρειάστηκε μεγάλος διπλωματικός αγώνας για να πετύχουμε αυτή την ενιαία ευρωπαϊκή γραμμή

Απαντώντας σε ερώτηση για το εάν έως ο Δεκέμβριος είναι εύλογο διάστημα για να ληφθεί απόφαση για την Τουρκία, ή μήπως είναι αργά, ο κ. Μητσοτάκης είπε: «Θα το δούμε αυτό. Το χρονοδιάγραμμα ήταν πολύ σαφές. Το αν θέλαμε κάτι νωρίτερα μπορεί να είναι μια θεωρητική συζήτηση, αλλά για να φτάσουμε σε συμπεράσματα απαιτείται ομοφωνία, ούτε καν πλειοψηφία».

Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι χρειάστηκε μεγάλος διπλωματικός αγώνας «για να πετύχουμε αυτή την ενιαία ευρωπαϊκή γραμμή» και επισήμανε ότι από την προηγούμενη Σύνοδο Κορυφής μεσολάβησαν τα γνωστά γεγονότα των τουρκικών προκλήσεων, «αλλά και μια φραστική καταδίκη της Τουρκίας από χώρες που μέχρι τώρα ήταν προσεκτικές στη διατύπωσή τους».

Επανέλαβε επίσης ότι η Ευρώπη δεν προχωράει ποτέ με πολύ γρήγορες αποφάσεις και τόνισε ότι ο Δεκέμβριος θα είναι ο μήνας που θα παρθούν οι οριστικές αποφάσεις και θα αξιολογηθεί όλη η πορεία από αρχές Οκτωβρίου μέχρι τον Δεκέμβριο. «Και μπορεί να είναι η ΕΕ πιο συγκεκριμένη για το τι μπορεί να κάνει με την Τουρκία».

Σαρλ Μισέλ: Ξανά στο τραπέζι η Τουρκία τον Δεκέμβρη

«Συμφωνήσαμε να συζητήσουμε ξανά το θέμα της ανατολικής Μεσογείου και της Τουρκίας στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου, θα ήθελα να ακολουθήσουμε αυτήν την προσέγγιση. Είχαμε σήμερα την ευκαιρία να ενημερωθούμε από τους ηγέτες για τις εξελίξεις και να έχουμε μία σύντομη συζήτηση. Θα παρακολουθούμε τις εξελίξεις στενά, μέρα με την ημέρα, εβδομάδα με την εβδομάδα, σε συνεργασία με τα κράτη-μέλη που επηρεάζονται περισσότερο», είπε ο Πρόεδρος Σαρλ Μισέλ, απαντώντας σε ερώτηση του OPEN tv και ethnos.gr.

Πώς αντέδρασε η κυπριακή πλευρά

«Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας εκφράζει την ικανοποίηση του για το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποδοκιμάζει τις νέες μονομερείς και προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, ενώ καλεί για σεβασμό των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ, 550 και 789, σε σχέση με το καθεστώς των Βαρωσίων.

Σημαντικό θεωρείται το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Τουρκία να αναστρέψει τις ενέργειες της, με στόχο μια διαρκή και σταθερή αποκλιμάκωση, ενώ αναφέρει πως θα συνεχίσει να παρακολουθεί το θέμα υπό το φως και των σχετικών Συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στις 2 Οκτωβρίου, τα οποία επαναβεβαιώθηκαν κατά τη διάρκεια και της σημερινής Συνόδου».

ΒαρώσιαΑνατολική ΜεσόγειοςΚυριάκος Μητσοτάκηςτουρκική προκλητικότηταΣύνοδος Κορυφής