Διερευνητικές επαφές με διαφωνίες στο πλαίσιο συζήτησης και φόντο τη Χάγη

Με έντονο ενδιαφέρον παρακολουθεί και ο τουρκικός Τύπος την έναρξη του 61ου κύκλου των διερευνητικών επαφών μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας, οι οποίες και άρχισαν σήμερα στην Κωνσταντινούπολη. Από νωρίς το πρωί, δημοσιογράφοι βρίσκονται έξω από τον χώρο όπου θα συναντώνται οι δύο αντιπροσωπείες. Όπως μεταδίδει από την Κωνσταντινούπολη η ανταποκρίτρια του ethnos.gr και του OPEN TV, Μαρία Ζαχαράκη, ο Τούρκος ανώτατος διπλωμάτης, Τσαγατάι Ερτζίγες, δήλωσε σε δημοσιογράφο πως η Τουρκία προσέρχεται στις επαφές με πρόθεση να «απλώσει όλα τα θέματα στο τραπέζι», γνωρίζοντας πως η ελληνική πλευρά θα αντιδράσει. Παράλληλα, ενδεικτικό είναι και το σημερινό δημοσίευμα της Γενί Σαφάκ, η οποία αναφέρει πως η Τουρκία θα θέσει και το Κυπριακό στο τραπέζι. Να σημειωθεί ότι στις συνομιλίες παρίσταται και ο εκπρόσωπος του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο Ιμπραχίμ Καλίν, γεγονός που δείχνει την πρόθεση της Τουρκίας να δώσει μια άλλη διάσταση στις διερευνητικές επαφές. 

Στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Χρήστος Ταραντίλης, ανέφερε πως οι διερευνητικές επαφές δεν είναι διαπραγματεύσεις, αφού στόχος είναι οι δύο χώρες να πιάσουν το νήμα από εκεί που το άφησαν πριν από 5 χρόνια και πως η ελληνική κυβέρνηση θέτει μόνο δύο ζητήματα στο τραπέζι, την οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Τα λεγόμενα του κ. Ταραντίλη επιβεβαιώνουν το ρεπορτάζ του Αλέξανδρου Διαμάντη για το ethnos.gr. Σύμφωνα με αυτό, μικρό καλάθι κρατά το Μέγαρο Μαξίμου για τον 61ο κύκλο των διερευνητικών επαφών, μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Δεκαεννιά χρόνια, άλλωστε, μετά την έναρξη των άτυπων διαπραγματεύσεων η πρόοδος που έχει σημειωθεί είναι σχεδόν μηδαμινή, ενώ τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή η πολεμική ρητορική από την πλευρά των γειτόνων δεν αφήνει στην Αθήνα πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Σε κάθε περίπτωση, οι Έλληνες διπλωμάτες προσέχονται στις συζητήσεις βάζοντας στο τραπέζι ένα μόνο αντικείμενο διαπραγμάτευσης: την οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, βάσει του Διεθνούς Δικαίου.

Οι γείτονες επιθυμούν μια πιο διευρυμένη ατζέντα, εκτιμώντας ότι έτσι υπάρχει η πιθανότητα να κερδίσουν κάτι… παραπάνω. Η ελληνική πλευρά, πάντως, εμφανίζεται αμετακίνητη από τη βασική, διαχρονική, της θέση, μη θέλοντας να δώσει περιθώρια παρερμηνειών στους γείτονες. Βασικό μήνυμα που εκπέμπει το Μέγαρο Μαξίμου είναι πως και οι δυο θα πρέπει να προσέλθουν στο τραπέζι του διαλόγου καλή τη πίστη, δεδομένου ότι εδώ και πέντε χρόνια δεν υπήρξε καμία εξέλιξη. Αντιθέτως η κυβέρνηση Μητσοτάκη κλήθηκε να αντιμετωπίσει σε πλείστες περιπτώσεις την Τουρκική προκλητικότητα, τόσο στο Αιγαίο όσο και στον Έβρο, ενώ οι απειλές περί casus belli φαίνεται ότι επανέρχονται, από την πλευρά του γειτόνων, στο προσκήνιο, λίγα 24ώρα προτού ξεκινήσουν οι άτυπες συζητήσεις.

Η Χάγη και οι διαφωνίες

Με δεδομένο, λοιπόν, το κλίμα που έχει διαμορφωθεί η κυβέρνηση φαίνεται να ελπίζει σε μια τουλάχιστον κατ’ αρχήν συμφωνία, προκειμένου η υπόθεση να επιλυθεί στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. «Εφόσον δεν υπάρξει συμφωνία για διαπραγματεύσεις, που τυχόν ακολουθήσουν τις διερευνητικές, οι δύο πλευρές θα πρέπει να συμφωνήσουν σε κείμενο συνυποσχετικού που θα υποβληθεί στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης», είπε πρόσφατα ο ίδιος ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, μια επιλογή που σίγουρα θα έχει συμβιβασμούς και ουδείς μπορεί να γνωρίζει ακριβώς την κατάληξή της.

Εξού, κιόλας, ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς έβαλε ήδη ένα νέο (εσωκομματικό) πονοκέφαλο στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ξεκαθάρισε, σε συνέντευξή του, ότι διαφωνεί πλήρως με την προσφυγή στη Χάγη: «Μην κάνετε λάθος αυτό που μας ζητούν δεν είναι να προσφύγουμε στη Χάγη με βάση το διεθνές δίκαιο γιατί η Τουρκία δεν δέχεται το διεθνές δίκαιο της θάλασσας ούτε το έχει υπογράψει και άρα τέτοιο κοινό πλαίσιο προσφυγής δεν υπάρχει. Άλλος τρόπος βέβαια θα ήταν να συρθούμε στην Χάγη υπογράφοντας συνυποσχετικό με την Τουρκία, δηλαδή να δεχτούμε να λυθούν οι διαφορές μας όχι όπως προβλέπει το διεθνές δίκαιο αλλά όπως θέλει Τουρκία. Δηλαδή να παραιτηθούμε εξαρχής μόνοι μας από όλα όσα προβλέπει υπέρ μας το διεθνές δίκαιο. Με απλά λόγια, εμείς με συνυποσχετικό να έχουμε παραχωρήσει από πριν θαλάσσια οικόπεδα, αλλά και να ζητήσουμε μετά από τη Χάγη να βάλει τη σφραγίδα του τοπογράφου μηχανικού».

Το δύσκολο αποτέλεσμα

Οι… οιωνοί για την κυβέρνηση τη δεδομένη στιγμή δεν ευνοούν ενδεχομένως την εύρεση λύσης κι αυτό η Αθήνα το γνωρίζει καλά. Ο πρέσβης ε.τ. Παύλος Αποστολίδης που θα καθίσει ξανά στο τραπέζι του διαλόγου, έχοντας απέναντί του τον υφυπουργό Εξωτερικών και διπλωμάτη, Σεντάτ Ονάλ, σε έναν διάλογο που δεν είναι δεσμευτικός ναι μεν γνωρίζει την κρισιμότητα των στιγμών, αλλά γνωρίζει και ποιους έχει απέναντί του…