Σε στενωπό η οικονομία λόγω του Ουκρανικού: Εναλλακτικά σχέδια επεξεργάζεται η κυβέρνηση

Καμία πρόβλεψη δεν μπορεί να γίνει για την ένταση και τη διάρκεια του νέου κύματος ανατιμήσεων που ξεκινά από την ενέργεια αλλά αναμένεται να συμπαρασύρει και βασικά προϊόντα. Το ράλι αυξήσεων -που είχε ξεκινήσει εδώ και μήνες - έχει ενταθεί από τον πόλεμο στην Ουκρανία και πυκνώνουν τα σύννεφα πάνω από την ελληνική οικονομία.

Συναγερμός έχει σημάνει στην κυβέρνηση, καθώς το σπιράλ αυξήσεων επηρεάζει άμεσα τους προϋπολογισμούς επιχειρήσεων και νοικοκυριών και ανατρέπει το αισιόδοξο αφήγημα. Η άνοδος του πληθωρισμού και η αναμενόμενη υποχώρηση των ρυθμών ανάπτυξης διαμορφώνουν ένα εκρηκτικό μείγμα και οι αριθμοί δείχνουν πως πρόκειται για κρίση με διάρκεια. Υπενθυμίζεται πως τον Ιανουάριο - που δεν είχε ξεκινήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία - είχε καταγράφει στη χώρα ρεκόρ 25ετιας στον πληθωρισμό.

Στο οικονομικό επιτελείο παρακολουθούν με ανησυχία τα στοιχεία και σε αυτή τη φάση ο μεγάλος προβληματισμός σχετίζεται με το ενεργειακό κύμα ανατιμήσεων. Είναι χαρακτηριστικό πως ο οίκος Moody’s βλέπει το πετρέλαιο ακόμα και στα 150 δολάρια το βαρέλι σε περίπτωση παρατεταμένης σύγκρουσης.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη Βουλή αναφέρθηκε στην ενεργειακή διάσταση της κρίσης και δεν απέκλεισε πρόσκαιρες ανατιμήσεις. Σημείωσε πως αυτό θα είναι το «πρόσκαιρο τίμημα που θα πληρώσουν οι ευρωπαϊκοί λαοί για την υπεράσπιση των αξιών που αποτελούν τα θεμέλια της ηπείρου μας». Ουσιαστικά στην κυβέρνηση αναγνωρίζουν πως το επόμενο διάστημα θα απαιτηθούν πρόσθετα μέτρα στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων στο ενεργειακό πεδίο και στόχος είναι να βρεθεί μια ενιαία ευρωπαϊκή λύση, ώστε να μην εκτροχιαστεί η δημοσιονομική ισορροπία.

Οι «νάρκες» στην οικονομία

Η άνοδος του πληθωρισμού και η «συρρίκνωση» των ρυθμών ανάπτυξης απειλούν το θετικό αφήγημα στην οικονομία και σε αυτή τη χρονική στιγμή είναι δύσκολο να γίνουν προβλέψεις. Τα μηνύματα από τις άλλες χώρες του ευρωπαϊκού νότου (π.χ. Ιταλία και Ισπανία) δείχνουν πως το Φεβρουάριο ο πληθωρισμός πήρε την ανηφόρα και κάθε άλλο παρά αισιόδοξα είναι τα σενάρια για την Ελλάδα. Άλλωστε ήδη από τον Ιανουάριο η χώρα κατέγραφε πληθωρισμό 6,2% και εκφράζονται φόβοι πως για το Φεβρουάριο μπορεί να προσεγγίσει το 7%.

Την ίδια στιγμή στο κυβερνητικό στρατόπεδο ανησυχούν και για την πορεία των ρυθμών ανάπτυξης και ήδη γίνεται επεξεργασία διαφορετικών σεναρίων. Προβλέψεις με ακρίβεια δεν μπορούν να γίνουν, ωστόσο υπάρχουν εκτιμήσεις πως η μείωση των ρυθμών ανάπτυξης μπορεί να κυμαίνεται από μία έως και δύο ποσοστιαίες μονάδες.

Στη βαριά βιομηχανία της χώρας - δηλαδή στον τουρισμό- μια παρατεταμένη κρίση στη γεωπολιτική σκηνή μπορεί να οδηγήσει σε υποχώρηση των εσόδων. Τέλος, μένει να φανεί πως σε ποιο βαθμό θα επηρεαστούν και οι ελληνικές εξαγωγές.

Ζητείται ενεργειακό «ανάχωμα» στο τσουνάμι ανατιμήσεων

Για ένα «σύνθετο ενεργειακό σχέδιο» μιλά η κυβέρνηση, που σχεδιάζει κινήσεις σε τέσσερις άξονες:

1. Παράταση των μέτρων στήριξης για όσο διάστημα διαρκεί η κρίση με έμφαση στους πλέον ευάλωτους.
2. Διατήρηση ικανών αποθεμάτων στον τομέα της ενέργειας. Ειδικότερα η Ρεβυθούσα ανεφοδιάστηκε με νέο φορτίο υγροποιημένου αερίου, οι εταιρείες αερίου έχουν ήδη κινηθεί για την εξασφάλιση επαρκών ποσοτήτων LNG , ενώ εφόσον χρειαστεί o αγωγός ΤΑΡ στη βόρεια Ελλάδα είναι ικανός να δεχθεί περισσότερα φορτία. Σε απόλυτη εφεδρεία βρίσκονται υδροηλεκτρικά και λιγνιτικά εργοστάσια, αλλά και μονάδες που μπορούν να μετατρέψουν το καύσιμό τους από φυσικό αέριο σε πετρέλαιο. Παράλληλα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στη Βουλή, σημείωσε πως «θα κατασκευάσουμε και δεύτερο τερματικό σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου με ιδιωτικά κεφάλαια στην Αλεξανδρούπολη».
3. Δημιουργία ενός ενιαίου ευρωπαϊκού μετώπου για να υπάρξει κοινή γραμμή σε μια σειρά θεμάτων, όπως η κοινή προμήθεια, η κοινή αποθήκευση, η κοινή χρηματοδότηση ενεργειακής πολιτικής. Η Αθήνα έχει προτείνει μεταξύ άλλων τη στήριξη επιχειρήσεων και νοικοκυριών μέσω ενός κοινού ταμείου.
4. Χάραξη μιας μακροπρόθεσμης στρατηγικής στο ενεργειακό πεδίο. Στόχος είναι να αξιοποιηθεί το αιολικό και ηλιακό δυναμικό της χώρας και παράλληλα η Ελλάδα να μετατραπεί σε κόμβο διασύνδεσης ενέργειας και μεταφοράς πράσινης ενέργειας σε όλη τη νοτιοανατολική Μεσόγειο. Είναι χαρακτηριστικό πως γίνονται συζητήσεις με την Κύπρο, το Ισραήλ αλλά και με την Αίγυπτο.