Μέτρα στήριξης - Τα μηνύματα Μητσοτάκη: Τα στενά δημοσιονομικά περιθώρια, η μεσαία τάξη και το ενεργειακό

Μέτρα με … μέτρο βάζει σε εφαρμογή η κυβέρνηση, καθώς στόχος είναι να μπουν αναχώματα στο «τσουνάμι» ακρίβειας χωρίς να τιναχθεί στον αέρα η δημοσιονομική ισορροπία. Το πακέτο που ανακοίνωσε χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εστιάζει στους πλέον ευάλωτους αλλά και σε ένα τμήμα της μεσαίας τάξης, ωστόσο στόχος ήταν να μείνει και ένα αποθεματικό καθώς δεν μπορεί να γίνουν ασφαλείς προβλέψεις για την επόμενη ημέρα.

Ουσιαστικά στην κυβέρνηση αναγνωρίζουν πως το κύμα ακρίβειας όχι μόνο δεν είναι προσωρινό αλλά είναι και σφοδρότερο από ό,τι αρχικά υπολογιζόταν. Ωστόσο αποδίδεται σε εξωγενείς παράγοντες - και συγκεκριμένα στον πόλεμο στην Ουκρανία - με τον πρωθυπουργό να μιλά χαρακτηριστικά για «εισαγόμενες ανατιμήσεις».

Πριν κλειδώσει το τελικό πακέτο υπήρξε ένα μπαράζ συσκέψεων και τα … κομπιουτεράκια στο οικονομικό επιτελείο είχαν πάρει φωτιά. Το «γράψε - σβήσε» διήρκησε αρκετές ημέρες, καθώς από τη μια πλευρά στην κυβέρνηση ήθελαν να ανακοινώσουν ένα ευρύ πακέτο και από την πλευρά ο δημοσιονομικός χώρος ήταν πεπερασμένος.

Δεδομένο είναι πως το κύμα των ανατιμήσεων αναδεικνύεται στο βασικό πρόβλημα των νοικοκυριών και στο γαλάζιο στρατόπεδο αναγνωρίζουν πως αν δεν ληφθούν ουσιαστικά μέτρα στήριξης θα υπάρξει δυσαρέσκεια στην κοινή γνώμη. Ωστόσο στόχος είναι να μην «σπάσει» ο κουμπαράς, καθώς δεν μπορεί να προβλεφθεί αν η κατάσταση θα επιδεινωθεί το επόμενο διάστημα καθώς ήδη ο πληθωρισμός τον Φεβρουάριο είχε εκτιναχθεί στο 7,2%.

Παράλληλα πρέπει να ληφθεί υπόψη και ένας ακόμα παράγοντας: στην Ε.Ε. δεν έχουν καταλήξει στο οριστικό πακέτο μέτρων. Επομένως η κυβέρνηση δεν θέλει να κάνει βιαστικές κινήσεις και να στείλει λάθος μηνύματα σε μια κρίσιμη περίοδο (με δεδομένο πως εκκρεμή και η συζήτηση για το Σύμφωνο Σταθερότητας).

Με αυτά τα δεδομένα επιλέχθηκε να μπουν σε εφαρμογή μέτρα τριών ταχυτήτων: το πακέτο που ανακοίνωσε χθες ο πρωθυπουργός για 3.2 εκατομμύρια πολίτες, το νομοσχέδιο για τον ΕΝΦΙΑ που θα ψηφιστεί μέσα στο μήνα και η αύξηση του κατώτατου μισθού το Μάιο. Στην κυβέρνηση επιχειρούν να παρουσιάσουν ένα συνολικό πλέγμα μέτρων που να απλώνεται σε βάθος τριών μηνών, διατηρώντας ωστόσο χώρο και για νέες παροχές.

Οι νέες ρυθμίσεις είναι στοχευμένες και όχι οριζόντιες, με κυβερνητικά στελέχη να μιλούν για μέτρα που δίνουν έμφαση στη στήριξη των πιο αδύναμων. Ωστόσο στόχος είναι να υπάρξει και μια ομπρέλα προστασίας για ένα τμήμα της μεσαίας τάξης, με τον πήχη να μπαίνει σε οικογενειακά εισοδήματα κοντά στα 30.000 ευρώ. Το πακέτο που ανακοινώθηκε χθες έμεινε κοντά στο ένα δισεκατομμύριο ευρώ, καθώς δεν είναι εύκολο να υπολογιστεί το τι μέλλει γενέσθαι στην οικονομία το επόμενο διάστημα.

Τα πολιτικά μηνύματα στο διάγγελμα του πρωθυπουργού

Μηνύματα προς την μεσαία τάξη αλλά και σε ένα κεντρώο ακροατήριο έστειλε με το χθεσινό τηλεοπτικό μήνυμα ο πρωθυπουργός. Ο Κ. Μητσοτάκης μίλησε για μια «επιλογή που συγκλίνει με τις ανάγκες της κοινωνίας, αλλά δεν αποκλίνει από τις αντοχές της οικονομίας», θέλοντας να αγγίξει ένα ακροατήριο που ανησυχεί μεν για την ακρίβεια αλλά και δεν θέλει και δημοσιονομικές περιπέτειες. Άλλωστε ο πρωθυπουργός έχει καταστήσει σαφές πως το δίλημμα της επόμενης εκλογικής αναμέτρησης θα είναι «σταθερότητα ή περιπέτειες» .

Παράλληλα το βλέμμα είναι στραμμένο πρωτίστως στη μεσαία τάξη, που σε μεγάλο βαθμό οδήγησε στην «γαλάζια» εκλογική νίκη το 2019. Με τον εισοδηματικό πήχη να μπαίνει χθες κοντά στα 30.000 ευρώ οικογενειακό εισόδημα στόχος είναι να καλυφθεί ένα τμήμα των μικρομεσαίων, ενώ σε αυτό το κοινό απευθύνονται και οι αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ. Το επόμενο διάστημα θα υπάρξουν και κάποια άλλα μέτρα, όπως για παράδειγμα το πρόγραμμα που θα τρέξει για την αντικαστάση των ενεργοβόρων παλαιών συσκευών.

Ο πρωθυπουργός - με αφορμή το πακέτο που ανακοίνωσε - είπε πως ανέμενε κραυγές της αντιπολίτευσης για «ψίχουλα» και «κοινωνική αναλγησία», ωστόσο επανέλαβε πως έλαβε υπόψη τη δημοσιονομική σταθερότητα. Παράλληλα έβαλε διαχωριστικές γραμμές από τις « δυνάμεις του λαϊκισμού» που σε όλη την ήπειρο επιχειρούν «να διακινήσουν εύκολες και απλοϊκές απαντήσεις σε δύσκολα και σύνθετα ερωτήματα». Για να μιλήσει για « λύσεις ανεφάρμοστες, που χαϊδεύουν αυτιά αλλά δένουν τα μυαλά και τα χέρια».

Ουσιαστικά οι αναφορές αυτές δίνουν μια .. πρόγευση της στρατηγικής που θα ακολουθήσει η κυβέρνηση στο δρόμο προς τις επόμενες κάλπες. Το μήνυμα θα είναι πως η Νέα Δημοκρατία βρέθηκε αντιμέτωπη με «εισαγόμενα» προβλήματα και θα επιχειρηθεί να τονιστεί πως αποτελεί «δύναμη σταθερότητας» σε ένα ρευστό σκηνικό.

Ζητείται κοινό ενεργειακό μέτωπο

Ένα πανευρωπαϊκό πρόβλημα απαιτεί πανευρωπαϊκή λύση. Αυτό επισημαίνεται από την κυβέρνηση με αφορμή το τσουνάμι των ανατιμήσεων στην ενέργεια και κρίσιμη θεωρείται η επόμενη Σύνοδος Κορυφής που θα γίνει στις 24 και 25 του μήνα.

O πρωθυπουργός σημείωσε πως η Κομισιόν επεξεργάζεται ήδη παρεμβάσεις στη διαμόρφωση των χονδρικών τιμών φυσικού αερίου. Παράλληλα τόνισε πως «είναι ώρα η πολιτική να θέσει κανόνες στις αγορές. Και οι εταιρείες με υπερκέρδη από αυτήν τη συγκυρία να αναλάβουν μερίδιο στο κόστος υπέρβασής της».

Την ίδια στιγμή υπάρχει και το θέμα της ενεργειακής αυτάρκειας, μια συζήτηση που θα γίνεται όλο και εντονότερη τα επόμενα χρόνια καθώς μέχρι το 2027 στόχος είναι η Ε.Ε. να απεξαρτηθεί από το ρωσικό φυσικό αέριο. Από την κυβέρνηση μιλούν μεταξύ άλλων για επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές, ανάπτυξη ηλεκτρικών διασυνδέσεων με κράτη όπως η Αίγυπτος, μετατροπή της χώρας σε πύλη εισόδου υγροποιημένου φυσικού αερίου κ.α. Μάλιστα ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε χθες και στην αξιοποίηση των εθνικών κοιτασμάτων φυσικού αερίου με οικονομικό ενδιαφέρον, θέμα για το οποίο αναμένονται περισσότερα το επόμενο διάστημα.