Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις επιστρέφουν στο 2020; Η αντιπαράθεση εντείνεται μετά την ελληνική επιστολή στον ΟΗΕ - Σκληρές απειλές από την Τουρκία

Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται σε κρίσιμο σημείο τις τελευταίες ημέρες και περισσότερο  μετά την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στις ΗΠΑ, τα όσα δήλωσε ο Έλληνας πρωθυπουργός για την τουρκική προκλητικότητα και το ενδεχόμενο η χώρα να αγοράσει F-35. Πλέον, η διπλωματική σύγκρουση των δύο χωρών έχει φτάσει μέχρι τον ΟΗΕ, με την επιστολή που έστειλε την Τετάρτη η Ελλάδα και στην οποία αντέδρασε, εντόνως, η Τουρκία.

Η Ελλάδα, μέσω της επιστολής που απέστειλε στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, ξεκαθάρισε πως, πλέον, καμία πρόκληση δεν θα μείνει αναπάντητη. Μέσα από την επιστολή, επίσης, αποδομούνται πλήρως οι μονομερείς και ανυπόστατες αιτιάσεις της Τουρκίας για τα νησιά του Αιγαίου.

Η «αιχμηρή» επιστολή στον ΟΗΕ

Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, με την εν λόγω κίνηση, η οποία αποτελεί προϊόν πολύμηνης ενδελεχούς εργασίας από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΞ, απορρίπτονται στο σύνολο τους, το σύνολο των ισχυρισμών της τουρκικής πλευράς, καθώς είναι αβάσιμοι νομικά, ιστορικά και επί των πραγματικών γεγονότων.

Συγκεκριμένα απορρίπτεται το σύνολο της τουρκικής επιχειρηματολογίας όσον αφορά την «διασύνδεση» της ελληνικής κυριαρχίας των νησιών και των παρακείμενων νήσων του Αιγαίου με την δήθεν υποχρέωση αποστρατικοποίησης των νησιών αυτών.

Τονίζεται ότι η διασύνδεση αυτή αποτελεί καθαρή αθέτηση τόσο του γράμματος όσο και του πνεύματος της συνθήκης της Λωζάννης του 1923 και της συνθήκης των Παρισίων του 1947, που ορίζουν μόνιμα σύνορα και εδαφικά δικαιώματα στις χώρες που αναφέρονται, χωρίς να υπάρχει κανένας άλλος όρος ή υποχρέωση.

Τονίζεται ότι σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, ότι όταν τα κράτη συνομολογούν μια συνθήκη που ορίζει σύνορα ή εδαφική κυριαρχία, ο βασικός σκοπός τους είναι να επιτύχουν σταθερότητα και τελικό καθεστώς (finality). Για τον λόγο αυτό, όταν μια συνθήκη ορίζει ένα σύνορο ή μια οριστική εδαφική διευθέτηση, αυτή η διευθέτηση αποτελεί ένα πραγματικό γεγονός από μόνο του, το οποίο δεν εξαρτάται πλέον από την συνθήκη.

Ο ορισμός ενός συνόρου αποτελεί μια αυτόνομη πραγματικότητα και δημιουργεί μονιμότητα. Αντιθέτως, τονίζεται στην επιστολή της Ελληνίδας Μονίμου Αντιπροσώπου, οι τουρκικές μονομερείς αιτιάσεις υπονομεύουν αναφανδόν την περιφερειακή ειρήνη και ασφάλεια. Παράλληλα, τονίζεται ότι τα νησιά αυτά, σύμφωνα με τις σχετικές προβλέψεις της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (άρθρο 121 (2), έχουν δικαιώματα σε χωρικά ύδατα, αποκλειστική οικονομική ζώνη και υφαλοκρηπίδα.

Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα απορρίπτει στο σύνολο τους, τις σχετικές αιτιάσεις της Τουρκίας. Η επιστολή επίσης απορρίπτει στο σύνολο τους τις τουρκικές αιτιάσεις σχετικά με την αποστρατικοποίηση των νησιών του Αιγαίου, υπογραμμίζοντας ότι οι αιτιάσεις αυτές, οι οποίες δεν στέκουν νομικά, αλλά έχουν καθαρά πολιτικά κίνητρα, τροφοδοτούν έτι περαιτέρω την αστάθεια που προκαλεί η Τουρκία με τις ενέργειές της.

Επίσης, γίνεται σαφής αναφορά στην κλιμάκωση της επιθετικότητας της Τουρκίας, με την επίκληση του casus belli, καθώς και την στάθμευση έναντι των νησιών του Αιγαίου, μεγάλου αριθμού στρατιωτικών δυνάμεων. Την ίδια ώρα, επισημαίνεται η παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας με ιδιαίτερα απειλητικές ενέργειες, τόσο με τις υπερπτήσεις ελληνικού εδάφους, όσο και με την παρενόχληση πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού και ερευνητικών σκαφών.

Η επιστολή καταλήγει λέγοντας ότι η Ελλάδα καλεί την Τουρκία να σταματήσει να αμφισβητεί την κυριαρχία επί των νησιών του Αιγαίου, να απέχει από την απειλή χρήσης βίας, παραβιάζοντας έτσι το άρθρο 2(4) του Χάρτη ου ΟΗΕ, και να σταματήσει να πραγματοποιεί παράνομες ενέργειες, οι οποίες παραβιάζουν την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι πρακτικές αυτές, οι οποίες υποδηλώνουν ένα πνεύμα αναθεωρητισμού, βρίσκονται τελείως εκτός του βασικού πλαισίου των σχέσεων μεταξύ των κρατών, όπως ορίζει ο Χάρτης του ΟΗΕ, και αποτελούν σοβαρή απειλή για την ειρήνη και την ασφάλεια στην περιοχή.

Τέλος, επισημαίνεται ότι η Ελλάδα παραμένει πεπεισμένη ότι οι δύο χώρες μπορούν να επιλύσουν την μοναδική τους διαφορά, ήτοι τον ορισμό της Υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, στο πλαίσιο των σχέσεων καλής γειτονίας και πάντα στη βάση του Διεθνούς Δικαίου.

Με «πυρά» απάντησε η Τουρκία στην ελληνική επιστολή

Νέες βολές κατά της Ελλάδας για «προκλητική συμπεριφορά στο Αιγαίο και παραβίαση του διεθνούς δικαίου» εξαπολύει το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας της Τουρκίας, που συνεδρίασε επί 3 ώρες σήμερα στην Άγκυρα υπό την προεδρία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

«Συζητήθηκαν οι ολοένα αυξανόμενες προκλητικές ενέργειες της Ελλάδας στο Αιγαίο, η οποία παραβιάζει το διεθνές δίκαιο και τις συμφωνίες στις οποίες είναι συμβαλλόμενο μέρος. Συζητήθηκαν επίσης οι προσπάθειες της Ελλάδας να εκμεταλλευτεί τις συμμαχίες, ενώ θα έπρεπε να κινηθεί σε πνεύμα συνεργασίας. Τονίστηκε ότι η αποφασιστική μας στάση θα συνεχιστεί για τη διασφάλιση των δικαιωμάτων και συμφερόντων του έθνους μας χωρίς συμβιβασμούς», αναφέρει η γραπτή δήλωση που εκδόθηκε μετά το τέλος της συνεδρίασης.

«Οι διασυνοριακές επιχειρήσεις είναι και για την ειρήνη των γειτόνων μας»

Το ΣΕΑ αφήνει επίσης ανοιχτό το ενδεχόμενο μίας νέας στρατιωτικής επιχείρησης στη βόρεια Συρία, υποστηρίζοντας μάλιστα ότι αυτές οι επιχειρήσεις διασφαλίζουν την ειρήνη και των γειτονικών χωρών.

«Οι επιχειρήσεις που πραγματοποιούνται ή πρόκειται να πραγματοποιηθούν στα νότια σύνορά μας δεν στοχεύουν την εδαφική ακεραιότητα των γειτόνων μας, αλλά αποτελούν αναγκαιότητα εθνικής ασφάλειας. Οι διασυνοριακές επιχειρήσεις είναι και για την ειρήνη των γειτόνων μας».

Όσον αφορά στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ με τη Σουηδία και τη Φινλανδία, τονίζεται ότι «η Τουρκία, η οποία εκπληρώνει πάντα τις υποχρεώσεις της στο πνεύμα της συμμαχίας με βάση το δίκαιο στις διεθνείς συμμαχίες, αναμένει την ίδια στάση και την ίδια ειλικρίνεια από τους συμμάχους της», ενώ γίνεται «έκκληση προς τις χώρες που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο υποστηρίζοντας την τρομοκρατία, να βάλουν τέλος σε αυτή τη στάση και να λάβουν υπόψη τις ευαισθησίες της Τουρκίας για την ασφάλεια».

Τσαβούσογλου: «Δεν μπλοφάρουμε – Θα προχωρήσουμε σε αμφισβήτηση κυριαρχίας νησιών»

Σε αμφισβήτηση κυριαρχίας νησιών του Αιγαίου προειδοποιεί ότι θα προχωρήσει η Άγκυρα, αν δεν συμμορφωθεί στο θέμα της αποστρατικοποίησης.

Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων στο αεροπλάνο της επιστροφής από την επίσκεψή του στην Παλαιστίνη και το Ισραήλ, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου ανέφερε ότι:

«Είναι αντίθετο με το διεθνές δίκαιο η Ελλάδα να ακυρώνει το καθεστώς των νησιών που της δόθηκαν υπό όρους βάσει των ειρηνευτικών συμφωνιών της Λωζάνης του 1923 και του Παρισιού του 1947. Όποιον λόγο και να προβάλει η Ελλάδα, δεν ισχύει. Η Ελλάδα εξοπλίζει τα νησιά από τη δεκαετία του ’60 και εμείς έχουμε πει ότι "αν δεν σταματήσουν, θα ξεκινήσει η συζήτηση για την κυριαρχία". Είμαστε πολύ σοβαροί, δεν μπλοφάρουμε. Επειδή είναι νησιά που τους δόθηκαν υπό όρους».

«Αν η Ελλάδα δεν συμμορφωθεί σε αυτό, θα προχωρήσουμε περαιτέρω αυτή την υπόθεση. Το θέμα δεν μπορεί να αγνοείται με κενά λόγια του τύπου "η Τουρκία ακολουθεί επεκτατική πολιτική, εποφθαλμιά τα εδάφη μας". Πρόκειται για ξεκάθαρη παραβίαση της συμφωνίας. Τα βήματα που κάνει η Ελλάδα έχουν στόχο την απειλή της Τουρκίας. Δεν μπορούμε να πούμε "δεν πειράζει, ας τοποθετήσει όσα όπλα θέλει". Όσο δεν σταματούν τις παραβιάσεις, εμείς θα τους κυνηγάμε» τόνισε έπειτα ο Τούρκος ΥΠΕΞ.