Έτοιμη και για το πιο ακραίο σενάριο η κυβέρνηση στη σκιά των ρωσικών απειλών για το φυσικό αέριο – Το σχέδιο ενεργειακής επάρκειας

Εν μέσω κλίματος ανησυχίας σε όλο την Ευρώπη, η οποία ζει με το φόβο να κλείσει η Μόσχα τη στρόφιγγα του φυσικού αερίου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης  συγκάλεσε έκτακτη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου για την ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας. Στην κούρσα απεξάρτησης από το φυσικό αέριο, η χώρα μας «βλέπει» επιστροφή του λιγνίτη ενώ σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι αξιωματούχοι τρέχουν την απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο, αυξάνοντας σημαντικά τις εισαγωγές LNG.

Τι συζητήθηκε στη σύσκεψη για την ενεργειακή επάρκεια

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο πρωθυπουργός ενημερώθηκε από την Επιτροπή Διαχείρισης Ενεργειακών Κρίσεων του ΥΠΕΝ, για τα εναλλακτικά σενάρια που έχει επεξεργαστεί η Επιτροπή σε περίπτωση μειωμένης διάθεσης ή και πλήρους διακοπής ρωσικού φυσικού αερίου το φθινόπωρο και τον χειμώνα προς την Ευρώπη προκειμένου να διασφαλιστεί η ενεργειακή επάρκεια της χώρας.

Παρουσιάστηκαν όλα τα δεδομένα παραγωγής, εισαγωγών, εξαγωγών και αποθήκευσης και διαπιστώθηκε ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε πιο ευνοϊκή θέση συγκριτικά με άλλες χώρες της ΕΕ. 

Σημειώνεται, ότι η κυβέρνηση έχει ήδη καταστρώσει πλάνο για την περίπτωση της πλήρους διακοπής της ροής φυσικού αερίου από τη Ρωσία προς την Ευρώπη. Σε αυτό προβλέπεται η λειτουργία πέντε μονάδων ηλεκτροπαραγωγής με ντίζελ, αντί για φυσικό αέριο, αλλά και τη λειτουργία τον Σεπτέμβριο και νέας λιγνιτικής μονάδας της ΔΕΗ (Πτολεμαΐδα 5).

Στη διάρκεια της σύσκεψης, στην οποία μετείχε και η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Οικονομικών, έγινε, επίσης, εκτίμηση για την πορεία των διεθνών τιμών καυσίμων και η επίπτωση στις δημοσιονομικές αντοχές της οικονομίας.

Ταυτόχρομα, στο σχέδιο έκτακτης ανάγκης που έχει καταθέσει η κυβέρνηση, μπαίνει και η Ρεβυθούσα, όπου πλέον υπάρχουν δύο δεξαμενές LNG. Με τη νέα, πλωτή δεξαμενή ενισχύεται η αποθηκευτική ικανότητα της χώρας. Στο σύστημα αναμένεται να μπει μέχρι τέλος Ιουλίου. Ωστόσο, περισσότεροι αναλυτές εκτιμούν ότι αν διακόψει η Μόσχα τη ροή του φυσικού αερίου, τα φορτία LNG θα είναι δυσεύρετα, και, φυσικά, θα αυξηθεί και το κόστος του LNG, που είναι ήδη πολύ υψηλό.

Συνεχίζει να απειλεί η Ζαχάροβα

Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, σε νέες δηλώσεις της υπογράμμισε ότι το μέλλον του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 1 προς τη Γερμανία θα εξαρτηθεί από τη ζήτηση φυσικού αερίου στην Ευρώπη και τις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, όπως μετέδωσε το Reuters.

Ο αγωγός υποβάλλεται σε ετήσια συντήρηση έως τις 21 Ιουλίου, αλλά οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ανησυχούν ότι η Μόσχα θα μπορούσε να το παρατείνει προκειμένου να περιορίσει την ευρωπαϊκή προμήθεια φυσικού αερίου, διαταράσσοντας τα σχέδια για τη δημιουργία αποθηκών για το χειμώνα.

Η Ευρώπη φοβάται ότι η Ρωσία θα μπορούσε να επεκτείνει την προγραμματισμένη συντήρηση για να περιορίσει περαιτέρω τον ευρωπαϊκό εφοδιασμό φυσικού αερίου, τινάζοντας στον αέρα τα σχέδια για την πλήρωση της αποθήκευσης για το χειμώνα.

Ο ενεργειακός γίγαντας Gazprom δήλωσε την Τετάρτη ότι δεν μπορεί να εγγυηθεί την ασφαλή λειτουργία ενός κρίσιμου τμήματος του Nord Stream 1 λόγω αμφιβολιών σχετικά με την επιστροφή μιας τουρμπίνας από τον Καναδά, ο οποίος είχε επιβάλει κυρώσεις σε βάρος της εταιρείας.

Υπενθυμίζεται, ακόμη, ότι η Ρωσία κάλυπτε το 40% των ευρωπαϊκών αναγκών σε φυσικό αέριο, αλλά έχει ήδη κλείσει τη στρόφιγγα σε 12 χώρες -μέλη της ΕΕ και τίποτα δεν προμηνύει αλλαγή της ρωσικής στάσης στο εγγύς μέλλον.

Στα ύψη οι τιμές

Στο περιβάλλον αυτό εξελίσσονται σε θρίλερ οι τιμές ηλεκτρικού ρεύματος για τον Αύγουστο, που θα πρέπει να ανακοινωθούν έως τις 25 Ιουλίου χωρίς ρήτρα αναπροσαρμογής αλλά με άγνωστη ακόμη τιμή κιλοβατώρας. Η κυβέρνηση πάντως διαβεβαιώνει πως θα αυξάνει τις επιδοτήσεις όσο αυξάνουν οι τιμές.

Aν αυξηθούν κι άλλο οι τιμές στην ενέργεια λόγω της διακοπής για εργασίες συντήρησης στον Nord Stream 1 και εν τέλει «κλείσει» η στρόφιγγα, θα αυξηθεί και η επιδότηση από το κράτος, δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας. 

Σύμφωνα με στοιχεία της Κομισιόν η Ελλάδα ήταν το πρώτο τρίμηνο του 2022 η τρίτη ακριβότερη χώρα στην ΕΕ στη χονδρεμπορική τιμή ρεύματος στα 237,8 ευρώ ανά MWh, πίσω από την Ιταλία, η οποία είχε την αρνητική πρωτιά με 248,8 ευρώ ανά MWh και τη Μάλτα με 239,2 ευρώ ανά MWh.

«Η ευθύνη για τις μεγαλύτερες αυξήσεις στο ρεύμα σε όλη την Ευρώπη ανήκει στην κυβέρνηση. 61% εμείς ενεργειακό πληθωρισμό, 39% ο μέσος όρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης», σημείωσε ο Αλέξης Τσίπρας ενώ σύμφωνα με τον Νίκο Ανδρουλάκη «οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος παραμένουν στα ύψη. Η κυβέρνηση κατάργησε τη ρήτρα αναπροσαρμογής, ενσωματώνοντας τις επιπλέον χρεώσεις στις τιμές της κιλοβατώρας».

«Ψαλίδι» στην κατανάλωση ενέργειας

Την ίδια ώρα η ΕΕ βλέπει μεγάλο κίνδυνο να κλείσει εντελώς τη στρόφιγγα η Μόσχα και ετοιμάζεται να ανακοινώσει έκτακτο πακέτο μέτρων που έχει στην καρδιά του το «ψαλίδι» στην κατανάλωση ενέργειας και φτάνει έως και τη μείωση της θέρμανσης και της ψύξης.

«Όλοι μπορούν να εξοικονομήσουν φυσικό αέριο, ακόμα κι αν βρίσκονται σε τομείς υπό προστασία, όπως τα νοικοκυριά ή τα δημόσια κτίρια, οι βιομηχανίες που έχουν δυνατότητα αλλαγής καυσίμου και οι επιχειρήσεις ηλεκτρισμού, ανάλογα με το εθνικό πλαίσιο», αναφέρει η Κομισιόν.

Μελέτη του γερμανικού Ινστιτούτου Bruegel αναφέρει πως αν κλείσει η στρόφιγγα η ΕΕ θα πρέπει να προχωρήσει σε εξοικονόμηση 15% ενώ η Ελλάδα συγκαταλέγεται μαζί με χώρες όπως η Βουλγαρία και η Ουγγαρία στην ομάδα που θα πρέπει να προχωρήσουν σε δραστική μείωση ζήτησης 49% στο φυσικό αέριο για να βγάλουν το χειμώνα χωρίς τις ροές από τη Ρωσία. Ήδη πάντως ο λιγνίτης επιστρέφει δυναμικά στο εγχώριο ενεργειακό μείγμα.