Πολιτική | 03.10.2022 07:08

Μέσω… Πράγας η απάντηση της Αθήνας στην Τουρκία: Η Άγκυρα προσποιείται την αδικημένη και εκτοξεύει απειλές

Κατερίνα Κοκκαλιάρη

Με συντονισμένες κινήσεις στην διπλωματική σκακιέρα η κυβέρνηση απαντά στην κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας και αυτή την εβδομάδα τα… φώτα στρέφονται στην Πράγα. Στην τσέχικη πρωτεύουσα θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη και την Παρασκευή η άτυπη σύνοδος των 27 ηγετών της Ε.Ε. Τις ίδιες ημέρες θα πραγματοποιηθεί η Σύνοδος Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, για την οποία έχει πάρει πρόσκληση η Τουρκία (και εκεί θα φανεί ποια στρατηγική θα ακολουθήσει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν).

Η Αθήνα είναι αποφασισμένη να συνεχίσει την διεθνοποίηση της τουρκικής προκλητικότητας και να απαντήσει με επιχειρήματα στην εκστρατεία fake news που είναι σε εξέλιξη από την γειτονική χώρα. Αυτό που υπογραμμίζεται από την ελληνική πλευρά είναι πως η Άγκυρα εκτοξεύει απειλές και ουσιαστικά αποτελεί τον «ταραξία» της ευρύτερης περιοχής.

Σαφές μήνυμα στην γειτονική χώρα έστειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξη του στην εφημερίδα Sunday Times. Αναφερόμενος στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είπε πως «επιδιώκει ένα μεγαλειώδες οθωμανικό όραμα. Θέλει να είναι περιφερειακός παίκτης και περιμένει από όλους να αποδεχθούν το μεγαλείο της Τουρκίας, κάτι που προφανώς δεν πρόκειται να συμβεί αν αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας».

Ο πρωθυπουργός θα θέσει το θέμα της τουρκικής προκλητικότητας στην Πράγα αλλά και σε μια σειρά επαφών που θα έχει το επόμενο διάστημα (για παράδειγμα ακολουθεί μια τακτική σύνοδος των 27 στις Βρυξέλλες στις 20 και 21 του μήνα). Το μήνυμα που εκπέμπεται είναι πως η χώρα έχει κλειστή την πόρτα στις προκλήσεις αλλά ανοιχτό το παράθυρο στο διάλογο, εφόσον όμως αυτός γίνεται με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο. Από εκεί και πέρα μένει να φανεί αν ο Τούρκος πρόεδρος θα κάνει ένα βήμα προς την πλευρά του διαλόγου ή θα εμμείνει στο «Μητσοτάκης γιόκ».

Πάντως στην Αθήνα παρακολουθούν με προσοχή τις «επίμονες» απειλές της Άγκυρας και υπάρχει προβληματισμός για το ό,τι κυβέρνηση και αντιπολίτευση στη γειτονική χώρα ενίοτε συναγωνίζονται σε σκληρές δηλώσεις ενόψει και των εκλογών το 2023. Βέβαια σε αυτή την χρονική συγκυρία δεν διακρίνονται κινήσεις ανάλογες με αυτές που είχαν γίνει το καλοκαίρι του 2020, ωστόσο αυτό δεν σημαίνει και πολλά πράγματα καθώς είναι γνωστό πως ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είναι απρόβλεπτος κυρίως όταν πιέζεται πολιτικά.

Είναι άλλωστε εμφανές πως η Τουρκία δεν σκοπεύει να αλλάξει πορεία πλεύσης και σε επιστολή της στον ΟΗΕ επιμένει στη σύνδεση της ελληνικής κυριαρχίας στα νησιά του Αιγαίου, με την υποχρέωση της αποστρατικοποίησης. Φτάνει μάλιστα στο σημείο, να λέει ότι τα νησιά παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα με μειωμένη κυριαρχία και υποστηρίζει ότι οι διεθνείς συνθήκες, ακόμη και αυτή των Παρισίων (στην οποία δεν είναι συμβαλλόμενο μέλος η Τουρκία) της δίνει το δικαίωμα να αμφισβητήσει τους τίτλους της Ελλάδος επί των νησιών και των θαλασσίων ζωνών.

Με ελληνικές διπλωματικές πηγές να υπογραμμίζουν πως «η Τουρκία με τη νέα επιστολή που απέστειλε στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, για πολλοστή φορά, επιχειρεί να διαστρεβλώσει πλήρως την πραγματικότητα, καθώς και κάθε έννοια του Διεθνούς Δικαίου, προκειμένου να προβάλει τις ανυπόστατες θέσεις της. Η ελληνική πλευρά, την απορρίπτει στο σύνολό της. Διατηρεί το δικαίωμα να απαντήσει στα απαράδεκτα, τελείως ανυπόστατα και έωλα επιχειρήματα της τουρκικής πλευράς, όπως και όταν το κρίνει σκόπιμο». Μάλιστα η Αθήνα ετοιμάζεται να στείλει και επιστολή - απάντηση, όπου θα απορρίπτει το σύνολο των ισχυρισμών της Τουρκίας.

Παράλληλα βέβαια με τις κινήσεις στη διπλωματική σκακιέρα σε ετοιμότητα παραμένουν οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις, ενώ μια σειρά πολυεθνικών ασκήσεων είναι σε εξέλιξη το τελευταίο διάστημα (ενδεικτικά αναφέρεται η άσκηση Ευνομία 2). Στο κυβερνητικό στρατόπεδο παρακολουθούν με προσοχή και την πορεία των μεταναστευτικών ροών, ενώ έμφαση δίνεται μεταξύ άλλων στην επέκταση του φράχτη στον Έβρο. Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Τάκης Θεοδωρικάκος αναφερόμενος στην προστασία των συνόρων στον Έβρο, τόνισε ότι «εκεί υπάρχει η Ελληνική Αστυνομία, που σε συνεργασία με τον Ελληνικό Στρατό, έχει βάλει ένα στοπ στις παράνομες μεταναστευτικές ροές που επιχειρεί ο κ. Ερντογάν να στέλνει συγκροτημένα και συνεχώς. Δεν υπάρχει περίπτωση να πετύχει τίποτε. Τα σύνορα είναι απροσπέλαστα».

H μάχη για τα F 16 και ο τουρκικός εκνευρισμός

Εκτοξεύοντας ανυπόστατες κατηγορίες για την Ελλάδα η Τουρκική πλευρά επιδιώκει ματαίως να αποποιηθεί τις βαριές της ευθύνες για τα ταραγμένα νερά στην περιοχή. Και δεν κρύβει τον εκνευρισμό της για το ό,τι δεν έχει καταφέρει να φανεί λευκός καπνός στα σχέδια για απόκτηση των F 16.

Χθες υπήρξε συνάντηση μεταξύ του εκπροσώπου της τουρκικής προεδρίας Ιμπραήμ Καλίν και του συμβούλου της εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν στην Κωνσταντινούπολη με ευρεία ατζέντα. Η τουρκική πλευρά σύμφωνα με πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας παρουσίασε τη δική της εκδοχή για τα τεκταινόμενα στην περιοχή. Από την πλευρά του Λευκού Οίκου σε ανακοίνωση επισημάνθηκε μεταξύ άλλων πως στη συνάντηση συζητήθηκε «η σημασία του διαλόγου και της διπλωματίας για την επίλυση τυχόν διαφωνιών στην Ανατολική Μεσόγειο».

Να σημειωθεί πως δύο νέες τροπολογίες που κατατέθηκαν από Αμερικανούς γερουσιαστές βάζουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις για την πώληση και αναβάθμιση των συγκεκριμένων μαχητικών. Ειδικότερα σε τροπολογία του γερουσιαστή Ρόμπερτ Μενέντεζ -που κατατέθηκε στο νομοσχέδιο για τον Αμυντικό Προϋπολογισμό των ΗΠΑ (NDAA) - προβλέπεται ότι ο Αμερικανός πρόεδρος θα πρέπει να πιστοποιήσει στις αρμόδιες επιτροπές του Κογκρέσου ότι μια τέτοια πώληση είναι προς το συμφέρον των ΗΠΑ. Επίσης αναφέρεται πως αυτή η πιστοποίηση - σύμφωνα με την τροπολογία - πρέπει να περιλαμβάνει λεπτομερή περιγραφή των συγκεκριμένων μέτρων που έχουν ληφθεί για να διασφαλιστεί ότι αυτά τα F-16 δεν θα χρησιμοποιηθούν από την Τουρκία για τις επαναλαμβανόμενες μη εξουσιοδοτημένες υπερπτήσεις εναντίον της Ελλάδας

Δεύτερη τροπολογία που θέτει πρόσθετες προϋποθέσεις κατέθεσε ο γερουσιαστής Κρις Βαν Χόλεν. Όσον αφορά το θέμα των υπερπτήσεων στο Αιγαίο η τροπολογία ζητά από τον Αμερικανό πρόεδρο να πιστοποιήσει στις αρμόδιες επιτροπές του Κογκρέσου ότι τα F-16 δεν θα χρησιμοποιηθούν για υπερπτήσεις πάνω από τα ελληνικά νησιά.

Παράλληλα τη σφοδρή ενόχληση της Άγκυρας προκάλεσε η πλήρης άρση του εμπάργκο της πώλησης όπλων στην Κυπριακή Δημοκρατία. Ακολούθησε μια ακόμα ιδιαίτερα σημαντική εξέλιξη. Το Αμερικανικό Πεντάγωνο ανακοίνωσε την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στο πρόγραμμα State Partnership Program και τη συνεργασία μεταξύ της Εθνικής Φρουράς Κύπρου και της Εθνικής Φρουράς των Ηνωμένων Πολιτειών

Πάντως παρά τα σαφή μηνύματα που παίρνει από την διεθνή σκηνή η τουρκική πλευρά δεν εγκαταλείπει την «ατζέντα» της. Τελευταίες πληροφορίες από την Άγκυρα ανέφεραν πως ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μελβούτ Τσαβούσογλου αλλά και πολλά ακόμα στελέχη της κυβέρνησης ετοιμάζονται να επισκεφθούν τη Λιβύη, καθώς η Άγκυρα «επενδύει» στο μνημόνιο που έχει υπογράφει μεταξύ των δύο χωρών

ελληνοτουρκικές σχέσειςΤουρκίαειδήσεις τώραΡετζέπ Ταγίπ Ερντογάνκυβέρνηση