Πολιτική|07.10.2022 07:00

Στο κόκκινο οι ελληνοτουρκικές σχέσεις: Οι νέες προκλήσεις Ερντογάν και η σημερινή «αντεπίθεση» της Αθήνας

Κατερίνα Κοκκαλιάρη

Στο ναδίρ βρίσκονται οι ελληνοτουρκικές σχέσεις καθώς ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επέλεξε να συνεχίσει την επιθετική ρητορική και στην Πράγα, όπου βρέθηκε για την πρώτη σύνοδο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας. Παρά το μπαράζ αντιδράσεων στην διεθνή σκηνή που προκαλούν τα αναθεωρητικά του σχέδια ο Τούρκος πρόεδρος σε μία άνευ προηγούμενου πρόκληση μπροστά στους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξέφρασε τον τουρκικό αναθεωρητισμό.

Σε μια προσπάθεια να συγκαλύψει τις βαριές του ευθύνες για τα τεταμένα νερά στις ελληνοτουρκικές σχέσεις πήρε τον λόγο στο χθεσινό δείπνο των ηγετών και στο τέλος της παρέμβασής του κατηγόρησε απρόκλητα την Ελλάδα ότι ανεβάζει την ένταση και προκαλεί. Πρόκειται για ένα ακόμα κομμάτι στο τουρκικό «παζλ» των προκλήσεων, με την Άγκυρα να συνεχίζει την απέλπιδα προσπάθεια να εμφανιστεί ως αδικημένη.

Όπως ήταν αναμενόμενο η νέα αυτή πρόσκληση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν θα μπορούσε να μείνει αναπάντητη. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο πρωθυπουργός πήρε τον λόγο αμέσως και του απάντησε ευθέως ότι πρέπει να πάψει να αμφισβητεί την κυριαρχία των νησιών. Και ότι αντί να προκαλεί εντάσεις θα πρέπει να προσέλθει σε συνεννόηση και διάλογο χωρίς ακραία ρητορική, όπως κάνουν οι υπεύθυνοι ηγέτες.

Κανένα περιθώριο αισιοδοξίας

Πάντως, η χθεσινή τοποθέτηση του Τούρκου προέδρου στο δείπνο δεν αφήνει κανένα περιθώριο αισιοδοξίας για το μέλλον. Το γεγονός πως μπροστά στους ευρωπαίους ηγέτες δεν δίστασε για μια ακόμα φορά να κάνει το άσπρο - μαύρο, προβάλλοντας ανυπόστατους ισχυρισμούς, δείχνει πως είναι αποφασισμένος να τραβήξει το σχοινί στα άκρα.

Μάλιστα υπήρξε και συνέχεια από την τουρκική πλευρά, που συνέχισε σε ανάλογο ύφος τις δηλώσεις μετά το δείπνο. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έκλεισε εκ νέου την πόρτα του διαλόγου, λέγοντας πως δεν έχει τίποτα να συζητήσει με την ελληνική κυβέρνηση. Είχε άλλωστε προηγηθεί πριν από μερικούς μήνες το «Μητσοτάκης γιόκ», ενώ στο ενδιάμεσο η τουρκική πλευρά με μια σειρά κινήσεων φρόντισε να ναρκοθετήσει τα όποια περιθώρια διαλόγου.

Είναι εμφανές πως το γαϊτανάκι των τουρκικών προκλήσεων δεν έχει τέλος. Οι εμπρηστικές αναφορές για αποστρατικοποίηση των νησιών, τα fake news για το μεταναστευτικό, η προσπάθεια να «αναστηθεί» το τουρκολιβυκό μνημόνιο και οι προκλητικές δηλώσεις για την «Γαλάζια Πατρίδα» αποκαλύπτουν τα αναθεωρητικά σχέδια της γείτονος. Με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να ισχυρίζεται πως δεν θέλει ένταση με τους γείτονες, ενώ ο ίδιος αλλά και αξιωματούχοι της χώρας τους προχωρούν σε εμπρηστικές δηλώσεις και εκτοξεύουν απειλές

Πάντως ο Τούρκος πρόεδρος επεχείρησε να κάνει έναν ελιγμό όσον αφορά την εμπρηστική δήλωση «μια νύχτα θα έρθουμε ξαφνικά». Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου για το αν με τη δήλωση αυτή εννοούσε ότι θα επιτεθεί στην Ελλάδα απάντησε: «όποια χώρα μας ενοχλεί και μας επιτίθεται, η απάντηση μας είναι “μπορεί να έρθουμε ξαφνικά ένα βράδυ”. Αυτό έτσι πρέπει να το ξέρουν, να το καταλάβουν. Αφού εσείς έτσι το καταλάβατε, άρα κι εκείνοι το κατάλαβαν έτσι».

Νωρίτερα σε μια προσπάθεια να πείσει πως είναι ανοιχτός σε διάλογο ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συναντήθηκε χθες με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος ζήτησε σεβασμό στο διεθνές δίκαιο και εξέφρασε την «ανησυχία» του για την κατάσταση στο Αιγαίο. Νωρίτερα είχε ένα σύντομο τετ α τετ - διαρκείας μικρότερης των πεντε λεπτών - με τον πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Αναστασιάδη

Σύμφωνα με πληροφορίες από την τσέχικη πρωτεύουσα ο Τούρκος πρόεδρος στις συναντήσεις του στην Πράγα δεν βρήκε ευήκοα ώτα, ούτε στο πάνελ ούτε στις διμερείς επαφές, γεγονός που ενδεχομένως ενέτεινε τον εκνευρισμό του.

Οι κινήσεις Μητσοτάκη στην Πράγα

Το σύνολο της τουρκικής προκλητικότητας - από την εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού μέχρι τις εμπρηστικές αναφορές για τα νησιά - θα φέρει σήμερα στο τραπέζι της άτυπης συνόδου κορυφής των 27 ο πρωθυπουργός. Μάλιστα με ενδιαφέρον αναμένεται η πρωινή δήλωση που θα κάνει ο κ.Μητσοτάκης προσερχόμενος στην άτυπη σύνοδο κορυφής, όπου αναμένεται να τοποθετηθεί δημόσια για τα όσα είπε ο Τούρκος πρόεδρος.

Ο πρωθυπουργός αναμένεται να εστιάσει στον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Άγκυρας στην περιοχή και μάλιστα σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία, επισημαίνοντας παράλληλα πως η Ελλάδα αποτελεί παράγοντα σταθερότητας στην περιοχή. Θα επαναλάβει την πάγια θέση της Ελλάδας πως μόνος δρόμος είναι η επίλυση διαφορών μέσω διαλόγου στη βάση του διεθνούς δικαίου καθιστώντας φυσικά σαφές πως δεν μπορεί να γίνει ανεκτή απειλή της κυριαρχίας μας

Παράλληλα μετά και τα δύο τραγικά ναυάγια αυτό που επισημαίνεται από την ελληνική πλευρά είναι πως η ανοχή της Τουρκίας στα κυκλώματα των αδίστακτων διακινητών έχει κόστος που υπολογίζεται σε ανθρώπινες ζωές. Είναι επομένως αναγκαίο να υπάρξει μια πιο ουσιαστική διακρατική συνεργασία για την αποφυγή ανάλογων τραγικών περιστατικών στο μέλλον και την εξουδετέρωση των κυκλωμάτων των διακινητών.

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

ελληνοτουρκικάΤουρκίαειδήσεις τώραΡετζέπ Ταγίπ ΕρντογάνΠράγα