Πολιτική|22.12.2022 07:13

Γεωπολιτικό σκάκι στη… γειτονιά - Ο αμετανόητος Ερντογάν, η στάση της Αλβανίας και οι πρωτοβουλίες της Ελλάδας

Κατερίνα Κοκκαλιάρη

Ο αναθεωρητισμός δεν έχει θέση στην σύγχρονη εποχή είναι το μήνυμα που εκπέμπει με σαφήνεια η ελληνική πλευρά, με ένα διπλωματικό σπριντ να είναι σε εξέλιξη στην βαλκανική… γειτονιά. Η Αθήνα έχει πυκνώσει τις επαφές της με τα Τίρανα, με στόχο να κατατεθεί ένα συνυποσχετικό στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για την οριοθέτηση της ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας.

Την ίδια στιγμή, ωστόσο, η Τουρκία επιδιώκει να παίξει ρόλο στην περιοχή και να συσφίξει ακόμα περισσότερο τις σχέσεις της με την Αλβανία. Μάλιστα, η κυβέρνηση της γειτονικής χώρας προχώρησε σε συμφωνία με την Άγκυρα για την αγορά drones με τον Αλβανό πρωθυπουργό Έντι Ράμα να δηλώνει πως «είμαστε περήφανοι που είμαστε στην ίδια πλευρά και στρατηγικοί εταίροι με τον Ερντογάν». Να σημειωθεί πως αίσθηση προκάλεσε συνέντευξη που έδωσε ο Σαλί Μπερίσα -πρώην πρωθυπουργός της Αλβανίας- ο οποίος αποκάλυψε πως με δάκτυλο της Τουρκίας δεν προχώρησε η θαλάσσια συμφωνία των δύο χωρών το 2009.

Χθες ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, από τα Τίρανα που πραγματοποίησε επίσκεψη, φρόντισε να στείλει μηνύματα με… αποδέκτες. Σημείωσε πως η Ελλάδα ανέκαθεν υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής της ευρωπαϊκής προοπτικής της Αλβανίας και όλων των Δυτικών Βαλκανίων, «στο πλαίσιο, βεβαίως, μιας δίκαιης αιρεσιμότητας, αυστηρής αλλά δίκαιης». Έκανε δε αναφορά σε αναθεωρητικές δυνάμεις που προσπαθούν «να προσεγγίσουν τα Δυτικά Βαλκάνια με απώτερο στόχο, φοβάμαι, όχι τη συνεργασία, αλλά τη δημιουργία ζωνών επιρροής που δεν συνάδουν ούτε με το ευρωπαϊκό acquis, ούτε με την ευρωπαϊκή προοπτική, ούτε με τις ευρωπαϊκές αξίες».

Μάλιστα, ο Νίκος Δένδιας σε συνομιλία με δημοσιογράφους σημείωσε πως η Αλβανία έχει κάνει την επιλογή να καταστεί μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπογραμμίζοντας πως αυτό συνεπάγεται και μια σειρά από παραμέτρους. Χαρακτηριστικά τόνισε πως «η Ελλάδα δεν έχει κανένα πρόβλημα με την Τουρκία καθεαυτή. Ούτε έχει κανένα ζήτημα με το να συνεργάζονται με την Τουρκία. Αλλά, έχει ένα μεγάλο πρόβλημα με τον τουρκικό αναθεωρητισμό, όπως και με κάθε αναθεωρητισμό. Κατά συνέπεια, οποιαδήποτε παράμετρος πρέπει αφενός μεν να υπηρετεί την Ευρωπαϊκή ιδέα, αφετέρου να μην επιτρέπει την εκδήλωση αναθεωρητισμών στην περιοχή».

Να σημειωθεί εδώ πως η Αθήνα εστιάζει στη βαλκανική «γειτονιά» και τις τελευταίες ημέρες ο Νίκος Δένδιας έχει μεταβεί το Βελιγράδι και την Πρίστινα, ενώ είχε επισκεφθεί πρόσφατα τη χώρα μας ο υπουργός Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας. Με την τουρκική πλευρά να «κοιτά» επίσης στην περιοχή και να συζητά την προμήθεια drones στο Κόσοβο, προκαλώντας την έντονη αντίδραση της Σερβίας

Επίσκεψη Μητσοτάκη σε μειονοτικές περιοχές

Σήμερα ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, θα επισκεφθεί τη Χειμάρρα, τη Λειβαδιά και τη Δερβιτσάνη και θα έχει συναντήσεις με μέλη και εκπροσώπους της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας στην Αλβανία. Υπενθυμίζεται πως ο πρωθυπουργός είχε επισκεφθεί πριν από δύο εβδομάδες την Αλβανία αλλά τότε -όπως είχε ανακοινωθεί από την κυβερνητική πλευρά- δεν είχε καταστεί εφικτό να επισκεφθεί τα χωριά της ελληνικής μειονότητας λόγω καιρικών συνθηκών.

Πρώτος σταθμός του πρωθυπουργού θα είναι η Χειμάρρα, όπου θα συναντηθεί με εκπροσώπους της μειονοτικής οργάνωσης «Ομόνοια», ενώ θα συνοδεύεται από τον Ολυμπιονίκη Πύρρο Δήμα. Στη συνέχεια θα μεταβεί στη Λειβαδιά και τελευταίος σταθμός θα είναι η Δερβιτσάνη, όπου τον πρωθυπουργό θα περιμένει ο Αλβανός ομόλογός του Έντι Ράμα.

Να σημειωθεί εδώ πως την Τετάρτη σε μια σοβαρή καταγγελία προχώρησε ο πρώην πρόεδρος του κόμματος «Ομόνοια» Λεωνίδας Παππάς. Σε ανάρτησή του στο Facebook, ο κ. Παππάς κατήγγειλε πως ο πρόεδρος της Αλβανίας Μπαϊράμ Μπεγκάι, απαίτησε να κατέβει η ελληνική σημαία από τον μειονοτικό δήμο της Φοινίκης.

Εμμένει στις προκλήσεις ο Ερντογάν

Την ίδια στιγμή, ένα βήμα μπρος και δύο πίσω κάνει ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που συντηρεί το κλίμα έντασης στις σχέσεις με την Ελλάδα. Το τετ α τετ την προηγούμενη εβδομάδα των διπλωματικών συμβούλων και συνεργατών του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έδειξε πως θα μπορούσε να ανοίξει ένα μικρό «παράθυρο» διαλόγου.

Ωστόσο, ακολούθησαν νέες εμπρηστικές δηλώσεις από τον Τούρκο πρόεδρο αλλά και ένα μπαράζ παραβιάσεων του εθνικού εναέριου χώρου. Με την γειτονική χώρα να κάνει το άσπρο -μαύρο και να ισχυρίζεται πως υπήρξε «παρενόχληση» από ελληνικά αεροσκάφη. Το «γαϊτανάκι» των προκλητικών δηλώσεων συνέχισε την Τετάρτη ο υπουργός Άμυνας της γειτονικής χώρας, Χουλουσί Ακάρ, που έφτασε στο σημείο να κατηγορήσει την Ελλάδα για «επεκτατικές και επιθετικές πολιτικές» που «τροφοδοτούν την αστάθεια».

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Άγκυρα επιδίδεται σε ένα blame game, σε μια ατελέσφορη προσπάθεια να πείσει την διεθνή κοινότητα πως δεν έχει την αποκλειστική ευθύνη για το αδιέξοδο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Στόχος αυτής της στρατηγικής είναι να βελτιώσει τις σχέσεις της με τη Δύση, ενώ επιμένει στο θέμα των αμερικανικών F-16. Πάντως, στις ΗΠΑ ο Ρόμπερτ Μενέντεζ-από το βήμα της Γερουσίας- διεμήνυσε για μια ακόμα φορά ότι δεν πρόκειται να συναινέσει στην ικανοποίηση του αιτήματος της Άγκυρας για την αναβάθμιση και την απόκτηση νέων μαχητικών F-16.

ελληνοτουρκικές σχέσειςΤουρκίαειδήσεις τώραΈντι ΡάμαΡετζέπ Ταγίπ ΕρντογάνΚυριάκος ΜητσοτάκηςελληνοτουρκικάΑλβανία