Μητσοτάκης μετά τη Σύνοδο Κορυφής για επερχόμενη συνάντηση με Ερντογάν: Ευκαιρία να επαναχαράξουμε μονοπάτι συνεννόησης

Χωρίς συμφωνία στο μέτωπο του μεταναστευτικού ολοκληρώθηκε η Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στους έλληνες δημοσιογράφους.

Ο κ. Μητσοτάκης, σημείωσε πως «δυστυχώς δεν μπορέσαμε να καταλήξουμε σε συμπεράσματα λόγω της επίμονης άρνησης της Ουγγαρίας και της Πολωνία» και πρόσθεσε: «Όσον αφορά την προστασία των  εξωτερικών συνόρων, τη συνεργασία με τα κράτη προέλευσης της μετανάστευσης, την επιστροφή όσων δεν δικαιούνται άσυλο στα κράτη προέλευσης, υπάρχει μια καθολική συμφωνία των κρατών – μελών».

Συνέχισε λέγοντας ότι «είναι ανάγκη να τσακίσουμε τα δίκτυα των διακινητών έτσι ώστε ευάλωτοι μετανάστες να μην μπαίνουν σε σαπιοκάραβα και να κάνουν το ταξίδι, υπογράμμισε και πρόσθεσε ότι πλέον από την Τουρκία φεύγουν λιγότερες βάρκες γιατί ήξεραν ότι η δυνατότητα να φτάσουν στον προορισμό τους ήταν πολύ μειωμένη. Πρόσθεσε ότι πρέπει να γίνουν συμφωνίες με τις χώρες της βορείου Αφρικής για να σταματήσει αυτό. Υπάρχει αναγνώριση ότι πρέπει να κάνουμε κάτι περισσότερο και προς αυτή την κατεύθυνση κινήθηκε και η επιστολή της προέδρου της Κομισιόν.

Για συνάντηση με Ερντογάν στο Βίλνιους

Απαντώντας σε ερώτηση για την επερχόμενη συνάντηση με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, έκανε λόγο για ευκαιρία για επαναπροσδιορισμό του πλαισίου στα ελληνοτουρκικά. Σε αυτό το πλαίσιο επεσήμανε πως η συνάντηση με τον κ. Ερντογάν συνιστά ευκαιρία «για να επαναχαράξουμε ένα μονοπάτι συνεννόησης, χωρίς η Ελλάδα να κάνει σε τίποτα πίσω. Θέλω να βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο. Τους τελευταίους μήνες υπήρξε περιορισμένη τουρκική δραστηριότητα και υπάρχει καλύτερη συνεργασία με τις τουρκικές αρχές να αποτρέπουμε βάρκες να ξεκινούν από τις τουρκικές ακτές. Μπορεί να υπάρχει και πρόσθετη πρόβλεψη για ευρύτερη συνεργασία. Πιστεύω θα υπάρχουν και επαφές σε επίπεδο υπουργών, όπως του Μεταναστευτικής πολιτικής. Η Τουρκία μπορεί να είναι σύμμαχος αλλά αυτό θα διαπιστωθεί στη συνάντηση στο Βίλνιους».

Ο πρωθυπουργός επεσήμανε πως δεν έχουν υποπέσει στην αντίληψή του πληροφορίες περί αποχώρησης της Frontex από την Ελλάδα, ενώ έκανε λόγο και για καλή συνεργασία μεταξύ των ελληνικών αρχών και της ευρωπαϊκής αρχής.

Ολόκληρη η συνέντευξη Τύπου

Κυριάκος Μητσοτάκης: Είχαμε πράγματι μία μακρά και δύσκολη συζήτηση για τα θέματα της μετανάστευσης και του ασύλου και δυστυχώς δεν μπορέσαμε να καταλήξουμε σε συμπεράσματα, στο επίπεδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, λόγω της επίμονης άρνησης δύο χωρών, της Πολωνίας και της Ουγγαρίας, να συνταχθούν με το κείμενο το οποίο είχε προετοιμασθεί.

Κατά συνέπεια, θα γίνουν δηλώσεις από τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που πιστεύω ότι θα απηχούν ακριβώς τις απόψεις των υπόλοιπων 25 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το ζήτημα αυτό.

Θέλω να κάνω κατ’ αρχάς μία πολύ ουσιαστική διάκριση μεταξύ της εξωτερικής διάστασης του προβλήματος της μετανάστευσης και της εσωτερικής του διάστασης.

Η εξωτερική διάσταση, αφορά πρωτίστως την προστασία των εξωτερικών συνόρων, τη συνεργασία με τα κράτη προέλευσης της μετανάστευσης, τη διαδικασία των επιστροφών όσων δεν δικαιούνται άσυλο στα κράτη προέλευσης.

Στα ζητήματα αυτά υπάρχει, πια, θα έλεγα μία καθολική συμφωνία όλων των κρατών-μελών και πιστεύω ότι και η Ελλάδα αγωνίστηκε πολύ, ώστε να καταλήξουμε στις προηγούμενες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που αναδείκνυαν την ανάγκη της φύλαξης των εξωτερικών συνόρων ως απαραίτητη προϋπόθεση για μία συγκροτημένη μεταναστευτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Όπως ξέρετε, υπήρξε μία συμφωνία σε επίπεδο Συμβουλίου Υπουργών, που αφορά το νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου. Αυτή η συμφωνία ελήφθη με ενισχυμένη πλειοψηφία, η Πολωνία και η Ουγγαρία διαφώνησαν και θεωρώ ότι απλά μετέφεραν αυτή τους τη διαφωνία και σήμερα σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Επί της ουσίας, όμως, δεν θα υπάρξει κάποια ουσιαστική αλλαγή, διότι το μεν Σύμφωνο θα συνεχίσει να μπαίνει στη διαδικασία της διαπραγμάτευσης με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και της διαδικασίας του «trilogues», η δε εξωτερική διάσταση της μετανάστευσης και αυτή προχωρά επιχειρησιακά. Με πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει τόσο η Κομισιόν, όσο και κράτη-μέλη μέσα από συμφωνίες, όπως, παραδείγματος χάρη, η συμφωνία που επιτυγχάνεται αυτή τη στιγμή με την Τυνησία.

Όταν μίλησα για σκέψεις «έξω από το κουτί», out of the box thinking, ήθελα ακριβώς να καταδείξω την πολύ μεγάλη σημασία που αποδίδω στην ανάγκη να τσακίσουμε τα δίκτυα των διακινητών, έτσι ώστε ευάλωτοι μετανάστες και πρόσφυγες να μην μπαίνουν καν σε βάρκες ή σε σαπιοκάραβα για να ξεκινούν αυτό το επικίνδυνο ταξίδι.

Είναι κάτι στο οποίο πιστεύω πάρα πολύ. Η επιτυχία της ελληνικής πολιτικής φύλαξης των συνόρων έχει ακριβώς να κάνει και με το γεγονός ότι πολύ λιγότερες βάρκες φεύγουν από την Τουρκία να ξεκινήσουν αυτό το επικίνδυνο ταξίδι. Κι αν δείτε, μάλιστα, τα στατιστικά στοιχεία τα τελευταία τέσσερα χρόνια σε σχέση με το τι έγινε, τι γινόταν τα τέσσερα χρόνια της προηγούμενης διακυβέρνησης, πολλοί λιγότεροι άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στο Αιγαίο, ακριβώς επειδή πολύ λιγότερες βάρκες ξεκίνησαν, γιατί ήξεραν ότι η πιθανότητα να φτάσουν στον τελικό τους προορισμό ήταν εξαιρετικά μειωμένη.

Κατά συνέπεια, πρέπει να συνεργαστούμε με τις χώρες της Βόρειας Αφρικής, την Τυνησία. Πρέπει να βρούμε έναν τρόπο συνεργασίας με τη Λιβύη. Πρέπει να βρούμε τρόπους ώστε οι διακινητές να αποθαρρύνονται από το να βάζουν αυτούς τους ανθρώπους στις βάρκες, να μην ξεκινάει καν το ταξίδι. Ή αν ξεκινήσει, να εντοπίζονται αυτές οι βάρκες και αυτά τα σαπιοκάραβα πολύ κοντά στις ακτές της Λιβύης, ώστε να μπορούν με ασφάλεια να επιστρέψουν εκεί.

Πιστεύω ότι υπάρχει μια γενική αναγνώριση σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ότι πρέπει να κάνουμε κάτι περισσότερο για την φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και προς αυτή την κατεύθυνση κινήθηκε και η επιστολή της Προέδρου της Επιτροπής, της κ. von der Leyen, με την οποία προσωπικά συμφωνώ και προσυπογράφω όλο το περιεχόμενό της.

Σπύρος Μουρελάτος (ΑΝΤ1): Καλησπέρα, κ. Πρόεδρε. Παρακολούθησα με ενδιαφέρον την τοποθέτησή σας χθες και πληροφορηθήκαμε πως, μεταξύ άλλων, επισημάνατε στους Ευρωπαίους ηγέτες πως τον τελευταίο καιρό -αν δεν κάνω λάθος, το τελευταίο δίμηνο- υπάρχει μια καλύτερη συνεργασία της Τουρκίας σε αυτό το επίπεδο, στο μεταναστευτικό. Και θέλω να σας πάω σε  δέκα μέρες στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους. Εκεί θα δείτε, πλέον είναι επίσημο, τον κ. Erdogan.

Θέλω να μας πείτε, τι μήνυμα κατ’ αρχάς στέλνει αυτή καθ’ αυτή η συνάντηση. Ποιο είναι το πλαίσιο συνομιλιών και αν από αυτή τη συνάντηση, Πρόεδρε, μπορούμε -είναι η πέμπτη, αν δεν κάνω λάθος, ανάμεσα σε εσάς και τον κ. Erdogan- μπορούμε να αναμένουμε κάποιο απτό αποτέλεσμα ή ένα μονοπάτι προς την επίτευξη μιας συνολικότερης συνεννόησης. Ευχαριστώ.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Θα είναι η πρώτη συνάντηση που θα έχω με τον Πρόεδρο Erdogan μετά την επανεκλογή και των δύο μας. Κατά συνέπεια, βρισκόμαστε στην αρχή της κυβερνητικής μας θητείας με ισχυρή, νωπή, λαϊκή εντολή.

Και όπως έχω πει πολλές φορές, είναι μια ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουμε το πλαίσιο των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Και ναι -να χρησιμοποιήσω τον όρο τον οποίο διαλέξατε στην ερώτησή σας- να χαράξουμε ένα μονοπάτι επαναπροσέγγισης, χωρίς όμως η Ελλάδα να κάνει πίσω από τις κόκκινες γραμμές της, για τις οποίες έχω μιλήσει πολλές φορές δημόσια. Δε νομίζω ότι είναι κάτι το οποίο χρειάζεται να το επαναλάβω.

Θέλω να σας θυμίσω ότι και στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου υπήρξε μια παράγραφος για τη σχέση Ευρωπαϊκής Ένωσης - Τουρκίας, την οποία η Ελλάδα στήριξε και η οποία ουσιαστικά, υπενθυμίζοντας όλα τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για τα οποία δώσαμε πολύ αγώνα, ελπίζει ότι μπορούμε να επανατοποθετήσουμε και το πλαίσιο των ευρωτουρκικών σχέσεων σε μια νέα βάση.

Υπήρξε επίσης και μια παράγραφος για το ζήτημα του Κυπριακού με μία ενθάρρυνση, προτροπή προς την Ευρωπαϊκή Ένωση να υποστηρίξει και αυτή την προσπάθεια των Ηνωμένων Εθνών για την οριστική επίλυση του Κυπριακού ζητήματος. Προφανώς και εμείς υποστηρίξαμε με θέρμη αυτή την θέση. Εξάλλου, ήταν κάτι το οποίο είχαμε συζητήσει και με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας μας για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Από εκεί και πέρα, θέλω να βλέπω το ποτήρι μισογεμάτο. Κρατώ το γεγονός ότι τους τελευταίους μήνες υπήρξε εξαιρετικά περιορισμένη παραβατική δραστηριότητα από την τουρκική αεροπορία στον αέρα, όσον αφορά την παραβίαση του εναέριου χώρου της πατρίδας μας, και το γεγονός ότι ναι, σύμφωνα με την επιχειρησιακή ενημέρωση που έχω, υπάρχει μία καλύτερη συνεργασία με τις τουρκικές αρχές, έτσι ώστε να επιτυγχάνουμε το στόχο μας, που δεν είναι άλλος από το να αποτρέπουμε βάρκες από το να ξεκινούν από τις τουρκικές ακτές.

Έχω πει πολλές φορές ότι η Τουρκία πρέπει να είναι σύμμαχός μας στην αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος. Εξάλλου, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει διαθέσει πολλά δισεκατομμύρια για να στηρίξει την Τουρκία και ενδεχομένως να διαθέσει κι άλλα, καθώς στην αναθεώρηση του πολυετούς προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να υπάρχει και πρόσθετη πρόβλεψη, ακριβώς για να στηριχθεί η Τουρκία και στο μέλλον.

Άρα, εκεί πιστεύω ότι υπάρχει ένα περιθώριο ευρύτερης συνεργασίας και πλην της επαφής που θα έχω εγώ με τον Πρόεδρο Erdogan, πιστεύω ότι θα υπάρχουν και επαφές σε υπουργικό επίπεδο. Όχι μόνο σε επίπεδο Υπουργών Εξωτερικών και Άμυνας, οι οποίοι θα με συνοδεύουν στο Βίλνιους, αλλά και σε επίπεδο των συναρμοδίων Υπουργείων για τη διαχείριση του προσφυγικού, είτε μιλάμε για το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, είτε μιλάμε για το καθ’ ύλην Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής.

Υπήρχαν επαφές και στο παρελθόν και προφανώς είναι καλό αυτές οι επαφές να είναι πιο έντονες. Μπορούμε να αποδείξουμε στην πράξη ότι η Τουρκία είναι ένας σύμμαχος στην προσπάθεια αντιμετώπισης, αρκεί να το θέλει και η ίδια.

Αυτό το οποίο απομένει να διαπιστεύσουμε στη συνάντηση στο Βίλνιους, είναι κατά πόσο η Τουρκία πραγματικά θέλει να γυρίσουμε σελίδα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Αλλά αυτό θα το διαπιστώσουμε αφότου έχω ολοκληρώσει αυτή τη συνάντηση.

Μαρία Ψαρά (STAR): Κύριε Πρωθυπουργέ, αν μου επιτρέπετε ένα follow up στην ερώτηση της συναδέλφου. Πότε αναμένεται να γίνει αυτή η στρατηγική συζήτηση για τα ευρωτουρκικά που αναφέρεται στο κείμενο των συμπερασμάτων; Και αν μου επιτρέπετε να σας πάω πίσω στο μεταναστευτικό, υπάρχουν πληροφορίες ότι η FRONTEX εξετάζει το ενδεχόμενο αναστολής των δραστηριοτήτων στην Ελλάδα.

Θέλω να σας ρωτήσω, αν έχετε κάποια τέτοια ένδειξη. Αν υπάρχει μία συνεργασία, μία επαφή μεταξύ της FRONTEX και την ελληνικών αρχών και με το νέο σκηνικό που σχηματίζεται για το μεταναστευτικό, ποιος είναι ο ρόλος που θα διαδραματίσει η ίδια η FRONTEX; Ευχαριστώ.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι βέβαιον ότι θα υπάρξει μία συζήτηση πιο στρατηγική για το νέο πλαίσιο των ευρωτουρκικών σχέσεων. Χρειαζόμαστε όμως ακόμα λίγο χρόνο και περισσότερη ορατότητα για τις πραγματικές προθέσεις της Τουρκίας. Δεν θα απέκλεια αυτή η συζήτηση να γίνει πριν το τέλος του χρόνου.

Από εκεί και πέρα, ξέρετε ότι είχαμε ως προηγούμενη κυβέρνηση μία σταθερά καλή συνεργασία με τη FRONTEX, την οποία προσβλέπουμε και τώρα να συνεχίσουμε. Όποια ζητήματα υπάρχουν μπορούν πάντα να λύνονται με καλή πίστη.

Δεν έχει υποπέσει στην προσοχή μου καθόλου το ζήτημα το οποίο αναφέρατε. Θεωρώ ότι και με τη FRONTEX έχουμε μία κοινή αποστολή και αυτή είναι η προστασία των εξωτερικών συνόρων και φυσικά το να σώζουμε πάντα ανθρώπους οι οποίοι μπορεί να βρίσκονται σε κίνδυνο στη θάλασσα.

Δεν είναι μη κυβερνητική οργάνωση η FRONTEX, είναι ένας διακρατικός ευρωπαϊκός οργανισμός, επιφορτισμένος με την ασφάλεια των συνόρων, με ταυτόχρονη δέσμευση -όπως την έχουμε και εμείς- πλήρους σεβασμού στα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα.

Νίκος Αρμένης (MEGA/ΑΠΕ): Κύριε Πρόεδρε, ο Φρέντι Μπελέρης, εκλεγμένος Δήμαρχος Χειμάρρας, παραμένει στη φυλακή, μετά και την τελευταία άρνηση των αλβανικών αρχών να του χορηγήσουν ειδική άδεια για να ορκισθεί.

Ήθελα το σχόλιό σας μετά τις τελευταίες εξελίξεις και επίσης αν το συζητήσατε το θέμα με τους Ευρωπαίους ομολόγους σας, δεδομένου ότι αφορά το κράτος δικαίου στην Αλβανία, ο σεβασμός του οποίου αποτελεί και κριτήριο για την ενταξιακή της πορεία.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου υπάρχει αναφορά, σε συγκεκριμένη παράγραφο, για τα 20 χρόνια από τη Θεσσαλονίκη, από τη Διακήρυξη της Θεσσαλονίκης, όταν για πρώτη φορά εκφράστηκε η βούληση της ευρωπαϊκής οικογένειας να ενταχθούν τα Δυτικά Βαλκάνια στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Από τότε έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι. Ξέρετε ότι η Ελλάδα υπήρξε πάντα πρωταγωνίστρια στην προσπάθεια ενσωμάτωσης των Δυτικών Βαλκανίων και θέλουμε να είμαστε αρωγοί σε αυτό το δύσκολο ταξίδι το οποίο έχουν ξεκινήσει, πλήρους συμμόρφωσης με το ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Όμως, με αφορμή ακριβώς αυτή τη συζήτηση, είχα την ευκαιρία να ενημερώσω τους ομολόγους μου για το τι συμβαίνει σήμερα στην Αλβανία με την περίπτωση του εκλεγμένου Δημάρχου Χειμάρρας και να εκφράσω την απογοήτευσή μου, την αγανάκτησή μου για το γεγονός ότι ένας εκλεγμένος Δήμαρχος συλλαμβάνεται ουσιαστικά δύο μέρες πριν την εκλογή του. Βρίσκεται ακόμα στη φυλακή, κατά την άποψή μας με αμφίβολες δικονομικές προβλέψεις και θεωρώ ότι αυτό είναι ένα χτύπημα στο κράτος δικαίου και στην προσπάθεια την οποία κάνει η Αλβανία να συμμορφωθεί με το ευρωπαϊκό κεκτημένο.

Προσβλέπω πολύ σύντομα αυτό το ζήτημα να επιλυθεί. Είναι ένα ζήτημα το οποίο είναι πάρα πολύ σημαντικό για εμάς και η επίλυσή του ή η μη επίλυσή του -εύχομαι για το πρώτο, το τονίζω- θα αποτελέσει στοιχείο της ελληνικής αξιολόγησης της ευρωπαϊκής πορείας της Αλβανίας η οποία ξεκινά τώρα και όπως σας είπα πρόκειται για ένα μακρύ ταξίδι.

Αλλά η συμμόρφωση με τους βασικούς κανόνες του κράτους δικαίου αποτελεί αδιαπραγμάτευτη προϋπόθεση για οποιαδήποτε χώρα προσβλέπει να γίνει μέρος της ευρωπαϊκής οικογένειας.

Θέλω να πιστεύω ότι αυτό το μήνυμα έχει γίνει απολύτως κατανοητό και στην Αλβανία. Σέβομαι απόλυτα τη διάκριση των εξουσιών, θέλω να είμαι πολύ σαφής σε αυτό. Από την άλλη, όμως, δεν είναι ένα ζήτημα το οποίο πρόκειται να το αφήσω να περάσει έτσι, χωρίς να υπάρχει αντίδραση της Ελλάδος. Και η πρώτη αντίδραση εκφράστηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, με την ενημέρωση των ομολόγων μου για το τι ακριβώς συμβαίνει σήμερα με την περίπτωση αυτή.

Σοφία Φασουλάκη (OPEN): Καλησπέρα, κ. Πρόεδρε. Χθες σχολιάσατε την παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα, λέγοντας ότι κλείνει ένας πολιτικός κύκλος και ανοίγει ένας άλλος.

Ήθελα να ρωτήσω αν πιστεύετε ότι, προϊόντος του χρόνου, ο ΣΥΡΙΖΑ θα βρει τα πατήματά του. Και αν μου επιτρέπετε, υπάρχουν κάποιοι που εκτιμούν ότι μετά από αυτή την αλλαγή που θα γίνει στην ηγεσία του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ανοίγει ο δρόμος για συνεργασία, πιθανότατα με το ΠΑΣΟΚ, ώστε να δημιουργηθεί ένας νέος, ένας ευρύτερος, μεγαλύτερος κεντροαριστερός πόλος. Πώς βλέπει η Νέα Δημοκρατία αυτό το ενδεχόμενο;

Κυριάκος Μητσοτάκης: Ρωτάτε τον λάθος άνθρωπο. Για την παραίτηση του κ. Τσίπρα, δεν έχω να προσθέσω κάτι άλλο. Θα το σχολιάσουν, είναι αντικείμενο, προφανώς, πολιτικού σχολιασμού από άλλους, όχι από εμένα. Και από εκεί και πέρα, θα τεθεί στην κρίση της ιστορίας.

Από εκεί και πέρα, εγώ μπορώ να μιλήσω για το δικό μας κόμμα, για τη Νέα Δημοκρατία, για τη μεγάλη διεύρυνση την οποία πετύχαμε και για το εκλογικό αποτέλεσμα, το οποίο πιστεύω ότι αποτυπώνει αυτή τη δυνατότητά μας να συνενώσουμε στη Νέα Δημοκρατία προοδευτικές δυνάμεις που μπορεί να μην είχαν στο παρελθόν επιλέξει τη Νέα Δημοκρατία για να εκφραστούν. Τα υπόλοιπα που αφορούν την αξιωματική αντιπολίτευση ή την αντιπολίτευση θα τα δούμε εν καιρώ.

Το πρώτο μέλημά μου αυτή τη στιγμή, είναι να υλοποιήσω το κυβερνητικό έργο με μεγάλη ταχύτητα. Γι’ αυτό εκλεγήκαμε. Από εκεί και πέρα, θα είμαστε στη Βουλή στο τέλος της επόμενης εβδομάδας για τις προγραμματικές δηλώσεις.

Και εκεί, νομίζω, θα βγάλουμε και εμείς κάποια πρώτα συμπεράσματα για το πώς και η αντιπολίτευση συνολικά -διότι θυμίζω ότι έχουμε επτά κόμματα στη Βουλή, πέραν της Νέας Δημοκρατίας- θα μας αντιμετωπίσει.

Δημήτρης Γκάτσιος (ΕΡΤ): Κύριε Πρόεδρε, καλησπέρα. Σε οικονομικό πεδίο η δική μου ερώτηση. Ενημερωθήκαμε για τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στην έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας για τη νομισματική πολιτική. Στο 2,2% διατηρεί τις εκτιμήσεις στο ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το 2023, στο 3% για το 2024, στο 2,7% για το 2025. Θα ήθελα ένα σχόλιό σας.

Και μία ακόμα ερώτηση. Ήταν συχνές οι αναφορές σας στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου για την επενδυτική βαθμίδα. Είχατε συνδέσει μάλιστα την κατάκτησή της με την πολιτική σταθερότητα και το μήνυμα που αυτή θα εκπέμψει στις αγορές και θα ήθελα να ρωτήσω πόσο κοντά βρισκόμαστε στην επίτευξη του στόχου αυτού, κ. Πρόεδρε.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Να ξεκινήσω με το δεύτερο. Πιστεύω ότι η επενδυτική βαθμίδα είναι ζήτημα χρόνου. Εξ αρχής η άποψή μου ήταν ότι το μοναδικό εμπόδιο το οποίο υπήρχε μεταξύ της επενδυτικής βαθμίδας και της δυνατότητας της χώρας να την κατακτήσει, ήταν η πολιτική αβεβαιότητα που συνόδευε τον διπλό εκλογικό κύκλο.

Από τη στιγμή που έχουμε μία σταθερή κυβέρνηση, με ορίζοντα τετραετίας και με άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία, ουσιαστικά πολιτικός κίνδυνος δεν υπάρχει και εκτιμώ ότι σύντομα η Ελλάδα θα έχει την επενδυτική βαθμίδα, όπως είχα προβλέψει, όπως είχα δεσμευτεί προεκλογικά.

Οι προβλέψεις της Τράπεζας της Ελλάδος για τους ρυθμούς ανάπτυξης είναι ενθαρρυντικές. Δείχνουν ότι η Ελλάδα έχει μπει πια σε μία διατηρήσιμη πορεία υγιών ρυθμών ανάπτυξης, που μας επιτρέπουν να δημιουργήσουμε τον απαραίτητο πλούτο για να υλοποιήσουμε τις άλλες πτυχές της πολιτικής μας.

Δεν θα εκπλαγώ εάν οι ρυθμοί ανάπτυξης είναι τελικά καλύτεροι από αυτούς που προβλέπει η Τράπεζα της Ελλάδος. Οφείλουμε πάντα να κάνουμε τις προβλέψεις μας με βάση τις πιο συντηρητικές εκτιμήσεις. Αλλά, τονίζω ότι οι υψηλοί και διατηρήσιμοι ρυθμοί ανάπτυξης είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορέσουμε να πετύχουμε την αύξηση των μισθών, για να μπορέσουμε να φέρουμε περισσότερες επενδύσεις στην πατρίδα μας, για να αλλάξουμε ουσιαστικά το παραγωγικό μοντέλο της οικονομίας μας.

Και βέβαια, τονίζω και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά αυτής της ανάπτυξης. Δεν είναι μόνο ένα 1%, 2,5%, 3%, 3,5%, δεν είναι ένας ξερός αριθμός. Είναι μία ανάπτυξη η οποία προέρχεται περισσότερο από επενδύσεις και λιγότερο από κατανάλωση. Είναι ανάπτυξη η οποία τροφοδοτείται περισσότερο από εξαγωγές και εξωστρέφεια. Μία ανάπτυξη η οποία πρέπει να έχει «πράσινα» χαρακτηριστικά, εννοώ φιλοπεριβαλλοντικά χαρακτηριστικά, πρέπει να έχει ψηφιακά χαρακτηριστικά.

Μία ανάπτυξη, η οποία πρέπει να προτάσσει την κοινωνική συνοχή και τη μείωση των ανισοτήτων. Αυτή την ανάπτυξη θέλουμε. Άρα, δεν κοιτάμε μόνο τον απόλυτο αριθμό, κοιτάμε και όλους τους επιμέρους δείκτες που θα μας επιβεβαιώσουν ότι αυτές οι πολίτικες προτεραιότητες τις οποίες έχουμε θέσει, μπορούν να υλοποιηθούν.

Γιώργος Παπακωνσταντίνου (ACTION24): Να κλείσουμε με την οικονομία, κ. Πρόεδρε, καθώς σήμερα η Eurostat ανακοίνωσε επτά στοιχεία για τον πληθωρισμό. Εκεί η Ελλάδα συνεχίζει την επιβραδυντική πορεία στον εναρμονισμένο δείκτη καταναλωτή με 2,7%, αρκετά υψηλότερος ο μέσος όρος της Ευρωζώνης.

Ταυτοχρόνως και σε παράλληλο χρόνο ανακοινώθηκε από το Υπουργείο Ανάπτυξης η επέκταση του «Καλαθιού του Νοικοκυριού» και θέλω να σας ρωτήσω τι σημαίνουν κατ’ αρχάς αυτά τα στοιχεία και εάν θα πρέπει να περιμένουμε και άλλα μέτρα προκειμένου να αντιμετωπιστεί περαιτέρω, καθώς δεν έχει εξαλειφθεί, το θέμα της ακρίβειας.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Ο πληθωρισμός εξακολουθεί να είναι επίμονος, ειδικά στα τρόφιμα, κ. Παπακωνσταντίνου, παρά το γεγονός ότι πηγαίνουμε πολύ καλύτερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και σίγουρα αυτό είναι κάτι ενθαρρυντικό.

Είχα προβλέψει πριν από κάποιους μήνες ότι είχαμε δει τα χειρότερα ως προς τον πληθωρισμό. Πιστεύω ότι αυτή η πρόβλεψή μου επιβεβαιώνεται. Όμως ο πληθωρισμός είναι ακόμα εδώ, ειδικά στα τρόφιμα είναι επίμονος και γι’ αυτό και χρειάζεται και μία συντονισμένη κυβερνητική αντίδραση για να μπορέσουν να στηριχθούν κυρίως οι πιο αδύναμοι συμπολίτες μας που συμπιέζονται από το υψηλό κόστος των τροφίμων.

Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Ναι, το “Καλάθι του Νοικοκυριού” θα συνεχιστεί για ακόμα έξι μήνες, γιατί ήταν ένα επιτυχημένο μέτρο το οποίο έδωσε πολύ μεγαλύτερη διαφάνεια στις τιμές. Ενθάρρυνε τον ανταγωνισμό ως προς τα προϊόντα του βασικού καλαθιού, εξ ου και θέλω να σας θυμίσω ότι την πρωτοβουλία αυτή την αντέγραψαν και πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Προφανώς, όμως, δεν θα αρκεστούμε μόνο εκεί, θα περιμένετε τις προγραμματικές δηλώσεις μου στη Βουλή, όπου θα μπορώ να είμαι πιο συγκεκριμένος και για το περιεχόμενο του πρώτου νομοσχεδίου, το οποίο θα ψηφίσουμε, ελπίζουμε, πριν από τις θερινές διακοπές της Βουλής.

Και να τονίσω, βέβαια, ότι η απάντηση στον πληθωρισμό δεν είναι τα προσωρινά επιδόματα -τα προσωρινά επιδόματα είναι χρήσιμα, καλοδεχούμενα και προφανώς δίνουν μία ανάσα στα νοικοκυριά-, η απάντηση στον πληθωρισμό είναι αυτή καθ’ αυτή η συμπίεση των τιμών και φυσικά η βελτίωση του διαθέσιμου εισοδήματος μέσα από μόνιμες, το τονίζω, μόνιμες αυξήσεις στους μισθούς και μέσα από μόνιμες μειώσεις στη φορολογία που στηρίζουν το διαθέσιμο εισόδημα.

Αυτή είναι η πολιτική της Κυβέρνησής μας, αυτή θα ξεδιπλωθεί και στην ανάγνωση των προγραμματικών δηλώσεων της Κυβέρνησης την επόμενη Πέμπτη και αμέσως μετά, φυσικά ένα μεγάλο μέρος -ειδικά τα μέτρα που αφορούν το 2024- θα νομοθετηθούν, έτσι ώστε να τελειώσει και αυτή η συζήτηση την οποία είχαμε ακούσει πολύ έντονα προεκλογικά, σχετικά με τη δυνατότητά μας ή τη βούλησή μας να εφαρμόσουμε το κυβερνητικό μας πρόγραμμα.

Και κλείνοντας να πω ότι θα νομοθετήσουμε, βέβαια, και κάτι το οποίο θεωρώ ότι είναι μία κατάκτηση της προεκλογικής περιόδου. Τι δηλαδή; Να συζητάμε για την κοστολόγηση των προεκλογικών προγραμμάτων. Αυτό πια θα είναι νομοθετικά κατοχυρωμένο. Θα υπάρχει η δυνατότητα, δηλαδή, η αρμοδιότητα μάλλον του Δημοσιονομικού Συμβουλίου να μπορεί να κάνει αυτή την κοστολόγηση.

Δεν πιστεύω ότι θα ξαναπάμε σε εκλογές χωρίς κοστολογημένο πρόγραμμα και νομίζω ότι αυτό είναι μία κατάκτηση για την αξιοπιστία του πολιτικού λόγου και για τον τρόπο με τον οποίο τελικά γεφυρώνουμε τις προβλέψεις μας σε σχέση με την πραγματικότητα την οποία θέλουμε να υπηρετήσουμε την επόμενη μέρα.

Νομίζω ότι όλοι πια θα είναι πολύ προσεκτικοί, ειδικά αυτοί που ενδεχομένως στο παρελθόν είχαν μια έντονη ροπή να τάζουν πράγματα τα οποία και οι ίδιοι γνώριζαν ότι ήταν παντελώς ανεφάρμοστα.