Στη Βουλή το νομοσχέδιο με τις αυξήσεις στο δημόσιο, μειώσεις φόρων, ενίσχυση ευπαθών κοινωνικών ομάδων

Σήμερα συζητάνε και να ψηφίζεται το σχέδιο νόμου για την στήριξη του εισοδήματος. Κατά τη διαδικασία της δεύτερης ανάγνωσης στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής, υπέρ του νομοσχεδίου τάχθηκε η ΝΔ. Καταψήφισε το ΚΚΕ. Και το ΠΑΣΟΚ καταηφίζει επί της αρχής.

Πρόκειται για το πρώτο νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με το οποίο υλοποιείται σημαντικό μέρος, περίπου το 50%, των προγραμματικών οικονομικών δεσμεύσεων της κυβέρνησης. Οι προωθούμενες διατάξεις προβλέπουν αυξήσεις στους μισθούς του προσωπικού του δημοσίου τομέα και στις συντάξεις υπαλλήλων και λειτουργών του μικρού δημοσίου, μειώσεις φόρων και οικονομικές ενισχύσεις για ευπαθείς κοινωνικές ομάδες και τους νέους. Πρόκειται για δημοσιονομικές παρεμβάσεις συνολικού ύψους 4,4 δισ. ευρώ, εντός της τετραετίας 2024-2027, και επιπλέον 385 εκατ. ευρώ για το τρέχον έτος, πέραν της επέκτασης κατά 375 εκατομμυρίων ευρώ των δανείων του Προγράμματος «Σπίτι μου».

Επιπλέον, με το παρόν νομοσχέδιο εισάγονται ρυθμίσεις για την αξιολόγηση από το Δημοσιονομικό Συμβούλιο του δημοσιονομικού αντίκτυπου των προγραμμάτων των πολιτικών κομμάτων και των συνασπισμών κομμάτων, ρυθμίσεις για την περιστολή φαινομένων αθέμιτης κερδοφορίας, στο πλαίσιο του περιθωρίου μικτού κέρδους, επέκταση του «Καλαθιού του Νοικοκυριού» έως 31/12/2023 και εισάγεται προς ψήφιση συμπληρωματικός Προϋπολογισμός ύψους 700 εκατομμυρίων ευρώ για το 2023, προκειμένου να καλυφθούν δαπάνες που σχετίζονται με ενισχύσεις και λοιπά οικονομικά μέτρα του νομοσχεδίου, τα οποία αφορούν το τρέχον έτος.

Με το Γ' μέρος του νομοσχεδίου εισάγονται μισθολογικές ρυθμίσεις με τις οποίες χορηγούνται από 01/01/2024 αυξήσεις, μετά από 14 χρόνια, σε όλο το προσωπικό του δημοσίου τομέα, καθώς και επιπλέον αυτών, ειδικότερες αυξήσεις στα αναδρομικά από 7/10/2022 για τα μέλη ΔΕΠ των ΑΕΙ, σε συμμόρφωση με τη νομολογία του ΣΤΕ. Το μέσο ετήσιο όφελος ανέρχεται σε 1.292 ευρώ προ φόρου και κρατήσεων μεικτά ή 800 ευρώ καθαρά, και, όπως υπογραμμίζει το κυβερνητικό επιτελείο, αν συνυπολογιστούν ως επιπλέον αυξήσεις οι απαλλαγές που εφαρμόζονται από τον Ιανουάριο του 2023, το μέσο όφελος αυξάνεται σε 2.084 μικτά ή 1.476 ευρώ καθαρά το χρόνο.

Ειδικότερα:

• Αυξάνεται οριζόντια ο βασικός μισθός όλων των δημοσίων υπαλλήλων, του ενιαίου και των ειδικών μισθολογίων, κατά 70 ευρώ μεικτά, για όλα τα μισθολογικά κλιμάκια. Το μέτρο αφορά σύμφωνα με τα στοιχεία της Ενιαίας Αρχής Πληρωμής του Σεπτεμβρίου του 2022, σε 663.000 υπαλλήλους και λειτουργούς του δημοσίου τομέα, συμπεριλαμβανομένων των υπαλλήλων ορισμένου χρόνου. Η ετήσια δαπάνη ανέρχεται σε 557 εκατομμύρια ευρώ.
• Αυξάνεται η οικογενειακή παροχή κατά 20 ευρώ για το πρώτο τέκνο και κατά 50 ευρώ για κάθε επόμενο, για όλους τους δημοσίους υπαλλήλους και λειτουργούς. Το μέτρο αφορά 334.127 από τους 663.000 δημοσίους υπαλλήλους, το 50,3% δηλαδή και η ετήσια δαπάνη ανέρχεται σε 155 εκατομμύρια ευρώ.
• Αυξάνεται κατά 30% το επίδομα θέσης ευθύνης των προϊσταμένων οργανικών μονάδων, τμήματος, υποδιεύθυνσης, διεύθυνσης, γενικής διεύθυνσης του προσωπικού που υπάγεται στο ενιαίο μισθολόγιο, καθώς και των ένστολων ιατρών του ΕΣΥ, ερευνητών, εκπαιδευτικών και προϊσταμένων εκπαίδευσης. Η αύξηση αυτή αντιστοιχεί σε 87 ευρώ για τους τμηματάρχες, 105 ευρώ για τους υποδιευθυντές, 135 ευρώ για τους διευθυντές και 300 ευρώ για τους γενικούς διευθυντές. Το μέτρο αφορά 64.678 δημοσίους υπαλλήλους και η ετήσια δαπάνη ανέρχεται σε 51,6 εκατομμύρια ευρώ.
• Αυξάνεται κατά 30%, από 100 σε 130 ευρώ, το επίδομα παραμεθορίου για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων της Ελληνικής Αστυνομίας, του Λιμενικού Σώματος και της Πυροσβεστικής. Το μέτρο αφορά 21.285 στελέχη και η ετήσια δαπάνη ανέρχεται σε 7,7 εκατομμύρια ευρώ.
• Αναπροσαρμόζεται προς τα άνω, η προσαύξηση του επιδόματος ιδιαίτερων συνθηκών εργασίας των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, σε 70 ευρώ από 55 ευρώ, για τους έγγαμους χωρίς τέκνα και σε 130 ευρώ από 115 ευρώ, για τους έγγαμους με τέκνα. Το μέτρο αφορά 112.000 περίπου στελέχη και η ετήσια δαπάνη ανέρχεται σε 20,2 εκατομμύρια ευρώ.
• Αναπροσαρμόζεται αναδρομικά από 7/10/2022 το μισθολόγιο των μελών ΔΕΠ, σε συμμόρφωση με τη νομολογία του ΣΤΕ, επιπλέον των ανωτέρω αυξήσεων στον βασικό μισθό και την οικογενειακή παροχή. Το μέτρο αφορά 12.500 ωφελούμενους και η ετήσια δαπάνη ανέρχεται σε 40,5 εκατομμύρια ευρώ από 01/01/2024 και εφεξής. Ειδικότερα αυξάνεται στα μέλη ΔΕΠ, ΕΕΠ, ΕΔΥΠ των ΑΕΙ ο βασικός μισθός κατά 5%, χορηγείται επιπλέον ειδικό επίδομα βιβλιοθήκης, από 100 έως 200 ευρώ, ανάλογα τη θέση Λέκτορα ή Καθηγητή ή Επίκουρου. Αυξάνεται ο βασικός μισθός διδακτικού προσωπικού άλλων φορέων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, όπως τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, οι Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες, οι Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού, το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, από 2,5% έως 4%, ανάλογα τη βαθμίδα του καθηγητή, και χορηγείται ειδικό επίδομα βιβλιοθήκης από 100 ως 150 ευρώ. Αυξάνονται, αναλόγως και οι αποδοχές και για το μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό που απασχολείται στις Ανώτερες Σχολές Τουριστικής Εκπαίδευσης, καθώς και το επιστημονικό προσωπικό του Π.Δ 407.
• Aυξάνεται για όλους όσους μετακινούνται με εντολή του δημοσίου για υπηρεσιακές ανάγκες, κατά 33%, η χιλιομετρική αποζημίωση και διαμορφώνεται σε 0,20 ευρώ από 0,15 ευρώ, καθώς και το ποσό που χορηγείται για δαπάνες διανυκτέρευσης. Η αύξηση για τις δαπάνες διανυκτέρευσης ανέρχεται σε 25% ως 33%, για διανυκτέρευση στο εσωτερικό, και σε 10%, για διανυκτέρευση στο εξωτερικό. Η ετήσια δαπάνη του μέτρου ανέρχεται από 01/01/2024 σε 25 εκατομμύρια ευρώ. 

Φορολογικές ελαφρύνσεις - μέτρα στήριξης

Με το νομοσχέδιο εισάγονται ρυθμίσεις που αφορούν φορολογικές ελαφρύνσεις από το φόρο εισοδήματος και τον ΕΝΦΙΑ και άλλα οικονομικά μέτρα για τη στήριξη της κοινωνίας.

Ειδικότερα: 

• Αυξάνεται για εισοδήματα που αποκτώνται από 01/01/2024 και εξής, κατά 1.000 ευρώ το αφορολόγητο όριο για φορολογούμενους, φυσικά πρόσωπα με ένα ή περισσότερα εξαρτώμενα τέκνα. Η μείωση φόρου θα ανέρχεται σε 900 ευρώ για ένα εξαρτώμενο τέκνο από 810, σε 1.120 ευρώ για δυο τέκνα αντί για 900 που ισχύει σήμερα, σε 1.340 ευρώ για τρία τέκνα αντί για 1.120, σε 1.580 ευρώ για τα τέσσερα εξαρτώμενα τέκνα αντί για 1.340 και πλέον προβλέπεται μείωση 1.780 για 5 εξαρτώμενα τέκνα και επιπλέον μείωση 220 ευρώ για κάθε επιπλέον τέκνο. 
• Χορηγείται μείωση ΕΝΦΙΑ, για τις κατοικίες που ασφαλίζονται για σεισμό, πυρκαγιά και πλημμύρα, εφόσον η ασφάλιση καλύπτει το σύνολο της αξίας του ακινήτου, η οποία ορίζεται ως το κόστος ανακατασκευής του κτίσματος, χωρίς να υπολογίζεται η αξία του οικοπέδου. Το κόστος ανακατασκευής δεν μπορεί να είναι χαμηλότερο από 1.000 ευρώ ανά τετραγωνικό. Αν η ασφάλιση είναι μικρότερη του ενός έτους, τότε η μείωση του ΕΝΦΙΑ περιορίζεται αναλογικά. Το μέτρο αφορά τον ENΦΙΑ ετών 2024, που θα δοθεί το 2024 για το 2023 και επομένων ετών και η δημοσιονομική επίπτωση εκτιμάται σε περίπου 30 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.
• Παρατείνεται για τρεις ακόμα μήνες, έως και τον Οκτώβριο του 2023, η χορήγηση του market pass. Τα εισοδηματικά και περιουσιακά όρια για την ενίσχυση παραμένουν τα ίδια, με τη διαφορά ότι λαμβάνονται υπόψη τα εισοδήματα του 2022, ενώ αίρεται το όριο των χιλίων ευρώ αγορών για οικογένειες με μεγάλο αριθμό άνω των έξι εξαρτώμενων τέκνων. Όσοι δικαιούχοι έχουν λάβει την ενίσχυση, δεν χρειάζεται να υποβάλουν νέα αίτηση και εφόσον έλαβαν ενίσχυση σε ψηφιακή χρεωστική κάρτα, αυτή θα παραμείνει ενεργοποιημένη έως την 31/12/2023. Η δαπάνη του μέτρου εκτιμάται σε 251 εκατομμύρια ευρώ για το τρέχον έτος.
• Θεσπίζεται μόνιμη οικονομική ενίσχυση ύψους 150 ευρώ, η οποία θα χορηγείται σε νέους ηλικίας 18 και 19 ετών. Το youth pass παρέχεται με τη μορφή ψηφιακής χρεωστικής κάρτας και θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την πραγματοποίηση αγορών ή τη λήψη υπηρεσιών από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς του πολιτισμού, του τουρισμού και των μεταφορών. Η ενίσχυση χορηγείται από το τρέχον έτος και η δαπάνη εκτιμάται σε 30 εκατομμύρια ευρώ κατ' έτος για περίπου 200.000 δικαιούχους.
• Μονιμοποιείται η πλήρης απαλλαγή πρώην δικαιούχων επιδόματος ΕΚΑΣ από τη συμμετοχή τους στη φαρμακευτική δαπάνη, με ετήσιο κόστος περίπου 38 εκατομμύρια ευρώ. 

Δημοσιονομικές ρυθμίσεις

Θεσπίζονται δημοσιονομικές ρυθμίσεις, όπως η αξιολόγηση του δημοσιονομικού αντίκτυπου των προγραμμάτων των πολιτικών κομμάτων και των συνασπισμών κομμάτων από το Δημοσιονομικό Συμβούλιο, συμπληρωματικός προϋπολογισμός, έτους 2023, εισάγεται διαδικαστική ρύθμιση για την εκτέλεση του προϋπολογισμού, λόγω οργανωτικών αλλαγών των υπουργείων και ορίζεται ανώτατο όριο 3% ειδικά για φέτος, στην αναπροσαρμογή μισθωμάτων για τη στέγαση υπηρεσιών του Δημοσίου. Επίσης, προβλέπεται επέκταση της απαλλαγής από το φόρο εισοδήματος των τόκων των Κρατικών Ομολόγων και των εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου και στα εγχώρια νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες, πλην των πιστωτικών ιδρυμάτων, έτσι ώστε τα Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου να γίνουν πιο ελκυστικά.

Στήριξη οικογένειας

Με το νομοσχέδιο επεκτείνεται χρονικά η εφαρμογή της πρωτοβουλίας στο «Καλάθι του Νοικοκυριού» και ο έλεγχος επί των περιθωρίων κέρδους, μέχρι την 31/12/2023. Χορηγείται οικονομική ενίσχυση στα πλαίσια του κοινωνικού τουρισμού, σε όσους επιλέξουν ως τουριστικό προορισμό και για το έτος 2023, τις περιοχές της βόρειας Εύβοιας, το «Evia Pass».

Διπλασιάζεται η χρηματοδότηση του προγράμματος «Σπίτι μου», με επιπλέον 375 εκατομμύρια, με τρόπο ώστε η συνολική χρηματοδότηση να ανέλθει σε 750 εκατομμύρια ευρώ.