Βαγγέλης Μεϊμαράκης: Ο ρόλος της Ελλάδας στα Δυτικά Βαλκάνια και στη ΝΑ Μεσόγειο

Η Ελλάδα είναι η µοναδική χώρα της Ε.Ε. που έχει τη δυνατότητα να αναλάβει πρωταγωνιστικό ρόλο στα Βαλκάνια και να αποτελέσει την ατµοµηχανή της περιοχής στον πολιτικό, αµυντικό και οικονοµικό τοµέα. Ενας πρωταγωνιστικός ρόλος που µπορεί να προσφέρει στην Ελλάδα τη δυνατότητα όχι µόνο της επιστροφής στην κανονικότητα, αλλά στο άνοιγµα ενός νέου κύκλου ζωής και δηµιουργίας.

Αλλωστε, ο ρόλος µας στα Βαλκάνια και στη ΝΑ Μεσόγειο δεν µπορεί παρά να είναι ρόλος ουσιαστικός. Σε µια περιοχή πολύπαθη, εξαιρετικά ευαίσθητη, µε οξείες εντάσεις και πλείστες εθνοτικές και θρησκευτικές διαιρέσεις, η Ελλάδα µπορεί να διαδραµατίσει τον ιστορικό ρόλο του σταθεροποιητικού παράγοντα, του κοµβικού πυλώνα ασφάλειας, αλλά και του κράτους που µπορεί να οδηγήσει µια ολόκληρη περιοχή σε µια συµφωνία ευηµερίας και ειρήνης υπέρ των πολιτών.

Τα συγκριτικά, άλλωστε, πλεονεκτήµατά µας σε πρωτεύοντες τοµείς, που υπερτερούν έναντι των άλλων χωρών της Βαλκανικής, διακρίνονται από:

• τη σηµαντική γεωπολιτική µας θέση,
• τη διαχρονική λειτουργία των δηµοκρατικών θεσµών, που εξασφαλίζουν οµαλότητα και πολιτική σταθερότητα,
• ισχυρές κοινωνικοπολιτικές δοµές που διασφαλίζουν τις ανοικτές προοπτικές,
• την τεχνολογική και αναπτυξιακή µας υπεροχή σε µια συµφωνία δοµών και στοχεύσεων, που καθιστούν την ανάπτυξη δυναµικό παράγοντα συλλογικών επιτευγµάτων.

Εχουµε, συνεπώς, ως χώρα την ευκαιρία και την υποχρέωση να αναλάβουµε τον περιφερειακό ρόλο που µας αναλογεί και µας πρέπει, χαράσσοντας µια µακροπρόθεσµη βαλκανική στρατηγική, ώστε η Ελλάδα να γίνει ο συνδετικός κρίκος που θα εξασφαλίσει στη συγκεκριµένη γεωπολιτική ζώνη της ΕΕ την ασφάλειά της και την προοπτική περαιτέρω συνεργασίας και ανάπτυξής της. Εχουµε την ιερή υποχρέωση να σκεφτόµαστε το δικό µας εθνικό µέλλον µέσω της ανάπτυξης του συνόλου της Βαλκανικής.

Η Ελλάδα δεν ήταν ποτέ ένας εγωιστικός δρων στο διεθνές γίγνεσθαι. Αντιθέτως, διαχρονικά, διαδραµατίζουµε τον ιστορικό µας ρόλο ως δύναµη ευθύνης και ειρηνικών προοπτικών για το καλό των Ελλήνων και για τη στρατηγική σταθερότητα της περιοχής. Αυτό οφείλουµε να κάνουµε και σήµερα. Λείψαµε για µεγάλο χρονικό διάστηµα εξαιτίας της κρίσης. Το αποτέλεσµα είναι η Βαλκανική να αποζητά τον σταθεροποιητικό µας ρόλο και να νοσταλγεί τις εποχές που η Ελλάδα βρισκόταν στην πρωτοπορία της µετάβασης των κρατών, από το ψυχροπολεµικό γίγνεσθαι σε µια αστική φιλελεύθερη πραγµατικότητα.

Προαπαιτούµενα, για όλα τα παραπάνω, είναι η συγκρότηση µιας νέας ορθολογικής βαλκανικής στρατηγικής, που θα αντιλαµβάνεται το πνεύµα των καιρών, θα υιοθετεί τις βασικές διεθνοπολιτικές τάσεις σε κεντρικό επίπεδο, θα διατηρεί το διαχρονικό στρατηγικό δόγµα της χώρας µας που ακούει στο «Ανήκοµεν εις την ∆ύσιν» και θα ανταποκρίνεται στις τεχνολογικές και κοινωνικές απαιτήσεις της Γ’ Βιοµηχανικής Επανάστασης.

Προς αυτή την κατεύθυνση θα ήταν χρήσιµη, σε βαλκανικό επίπεδο, η δηµιουργία διµερών ή και πολυµερών σχηµάτων για συνεργασία µε συγγενή πολιτικά κόµµατα των βαλκανικών χωρών. Αλλωστε, ιστορικά από το 1989 µέχρι και το 2010, όταν η κρίση χτύπησε την πόρτα µας, η Ελλάδα διατηρούσε στενές σχέσεις µε κόµµατα και παραγωγικούς φορείς της Βαλκανικής.

Οταν λοιπόν καλλιεργηθούν σχέσεις συνεργασίας και εµπιστοσύνης µε αδελφά πολιτικά κόµµατα στις χώρες αυτές, τότε σε µεγάλο βαθµό τα συµφέροντά µας θα έχουν διασφαλιστεί από τη συχνά χαώδη και αποσταθεροποιητική εναλλαγή στην κυβερνητική εξουσία, κάτι που αποτελεί -δυστυχώς- κανόνα στους περισσότερους Βαλκάνιους γείτονές µας.

Συνεπώς, µε τα σηµερινά δεδοµένα, µια διαβαλκανική συνεργασία πολιτικών δυνάµεων, που θα στηρίξει την ενταξιακή πορεία και προοπτική των ∆υτικών Βαλκανίων, περνά µέσα από την ελληνική πολυεπίπεδη παρουσία στην περιοχή.

Επίσης, µε πολιτική ισχυροποίησης των συµµαχιών και των συνεργασιών µε χώρες της ευρύτερης περιοχής της ΝΑ Μεσογείου, αλλά και µε τις ΗΠΑ και τις µεγάλες ευρωπαϊκές χώρες, µπορούµε να διασφαλίσουµε τα εθνικά µας συµφέροντα µε βάση πάντα το διεθνές δίκαιο, αλλά και να πιέσουµε την Τουρκία ώστε να αποδεχθεί τους όρους και τις προϋποθέσεις καλής γειτονίας.

Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο «Έθνος της Κυριακής» (19/5) στο ειδικό ένθετο για τις Ευρωεκλογές και την έρευνα της Κάπα Research