«Κλειδί» η συµµαχία µε Ισραήλ και Αίγυπτο - O ρόλος της Ελλάδας

Η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Ποµπέο, στην Ελλάδα ήταν επιτυχηµένη από κάθε άποψη. Υπεγράφη η αµυντική συµφωνία, από την οποία προκύπτουν οφέλη και για την Ελλάδα, όχι µόνο για την Αµερική, και έγιναν δηλώσεις από τον επικεφαλής της αµερικανικής διπλωµατίας και για τα εθνικά θέµατα αλλά και για την οικονοµία, που πρώτιστα ενδιαφέρει τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.

Ως γνωστόν, οι χώρες χωρίς ισχυρή οικονοµία βρίσκονται σε δυσχερή θέση όταν οι ηγέτες τους κληθούν να χειριστούν θέµατα εξωτερικής και αµυντικής πολιτικής. Και από τέτοια θέµατα είναι γεµάτο το πιάτο όλων των ελληνικών κυβερνήσεων. Η δήλωση του κ. Ποµπέο ότι ο ίδιος θα επένδυε στη σηµερινή Ελλάδα είναι ένα πολύ καλό µήνυµα, και απ’ ό,τι πληροφορηθήκαµε το εννοεί και θα το προωθήσει στην αµερικανική επιχειρηµατική αγορά. Το µόνο πρόβληµα, που ίσως είναι και το βασικό, είναι η στενή σχέση του µε τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραµπ, η στάση του οποίου σε διεθνή και άλλα ζητήµατα τον έχει καταστήσει αναξιόπιστο όχι µόνο στο εσωτερικό της Αµερικής αλλά και στο εξωτερικό.

Ο Αµερικανός υπουργός Εξωτερικών στηρίζει µεν τον πρόεδρο Τραµπ, αλλά καταφέρνει µέχρι τώρα να διατηρεί µια µικρή απόσταση ασφαλείας. Ετσι διασώζει και τη σοβαρότητά του, αν και µε το θέµα της τουρκικής εισβολής στη Συρία, εναντίον των -συµµάχων της Αµερικής- µαχητών του YPG, µπορεί να εκτεθεί, καθώς έσπευσε να υποστηρίξει την έωλη θεωρία του Ντ. Τραµπ ότι η Τουρκία «έχει νόµιµες ανησυχίες ασφαλείας».

Μέχρι την Κυριακή, οι Κούρδοι µαχητές βρίσκονταν σε καθηµερινή επαφή µε τους Αµερικανούς στρατιωτικούς, οι οποίοι µε άνεση µπορούσαν να πιστοποιήσουν ότι οι µαχητές του YPG ήταν συνεπέστατοι στον πόλεµο εναντίον των τζιχαντιστών και δεν είχαν προβεί σε καµία αντιτουρκική ενέργεια. Ανεξάρτητα από το µέλλον του Μ. Ποµπέο στην κυβέρνηση του Ντ. Τραµπ, είναι ένας άνθρωπος και πολιτικός που θα παραµείνει στα πράγµατα. Εάν αποφασίσει να εγκαταλείψει το Στέιτ Ντιπάρτµεντ θα εκλεγεί σίγουρα γερουσιαστής, ενώ είναι γνωστό πως έχει βλέψεις στο µέλλον για την αµερικανική προεδρία.

Είναι επίσης θετικό ότι ο Κ. Μητσοτάκης έχει αποκτήσει έναν ισχυρό συνοµιλητή στην Ουάσιγκτον, καθώς ο Μ. Ποµπέο του έδωσε το δικαίωµα της άµεσης επικοινωνίας. Οι ελληνοαµερικανικές σχέσεις, που ενδυναµώθηκαν από την αριστερή κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα σε σηµείο... παρεξήγησης, βρίσκονται στην καλύτερη φάση τους. Και αυτό επιβεβαιώθηκε κατά την επίσκεψη του Αµερικανού υπουργού Εξωτερικών. Η αύρα που εξέπεµψε ήταν απόλυτα θετική και σε αυτό βοήθησε και η σύζυγός του, η οποία έχει µια ιδιαίτερη αγάπη για την Ελλάδα και την Ορθοδοξία. Το πρόβληµα, βεβαίως, παραµένει και έχει όνοµα: είναι ο Ντόναλντ Τραµπ και η περίεργη σχέση του µε τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν. Ο ισλαµιστής ηγέτης έχει βρει τον τρόπο να ασκεί «έλεγχο» στον Αµερικανό πλανητάρχη και αυτή είναι µια άσχηµη εξέλιξη για τις χώρες της περιοχής, ακόµα και για το Ισραήλ που παραδοσιακά έχει τον τρόπο να ελέγχει το αµερικανικό πολιτικό σύστηµα. Γι’ αυτό χρειάζεται περισσή προσοχή.

Η Ελλάδα πρέπει να αναπτύξει τις σχέσεις της µε την Αµερική, ανεξάρτητα από την Τουρκία. Με τα νέα δεδοµένα, και από τη στιγµή που µπήκε στα σχέδια των Αµερικανών στρατηγών, έχει να προσφέρει στην Ουάσιγκτον πολύ περισσότερα από την κατοχική δύναµη. Είναι µια πιστή σύµµαχος που δεν έχει δηµιουργήσει προβλήµατα στις ΗΠΑ, σε αντίθεση µε την Τουρκία που εξευτελίζει το αµερικανικό σύστηµα σε καθηµερινή βάση. Αυτό που αυξάνει την ισχύ της Ελλάδας στα µάτια των γραφειοκρατών που εκπονούν την αµερικανική εξωτερική και αµυντική πολιτική είναι οι συµµαχίες της στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι σχέσεις της µε το Ισραήλ και την Αίγυπτο, µε κέντρο βάρους και σύνδεσης την Κυπριακή ∆ηµοκρατία, ελκύουν το ενδιαφέρον στρατιωτικών και διπλωµατών στην Ουάσιγκτον. Μου έλεγε ένας διπλωµάτης ότι στις εκθέσεις των αµερικανικών υπηρεσιών τονίζεται εµφατικά ο ρόλος των τριµερών συναντήσεων, καθώς συµµετέχουν χώρες απόλυτα πιστές στην αµερικανική υπερδύναµη, που µπορούν να προσφέρουν λύσεις στο στρατιωτικό και το διπλωµατικό κατεστηµένο των ΗΠΑ. Πρόκειται για λύσεις στρατηγικής σηµασίας, που αδυνατεί να δώσει η πολύ προβληµατική Τουρκία, η οποία αντίθετα έχει διαλύσει τη νότια πτέρυγα του ΝΑΤΟ και την ίδια στιγµή εξυπηρετεί τη Ρωσία σε όλα τα επίπεδα.

Η Ρωσία

Όλο και περισσότεροι αξιωµατούχοι στις ενδιαφερόµενες χώρες της περιοχής εξετάζουν την πιθανότητα πίσω από την επιθετικότητα της Τουρκίας στη Μεσόγειο να βρίσκεται στην πραγµατικότητα η Μόσχα. Ολη αυτή η αναταραχή εξυπηρετεί τον Βλαντιµίρ Πούτιν, ο οποίος θα παραµείνει ο κυρίαρχος του ενεργειακού παιχνιδιού αν η Τουρκία καταφέρει να εκτροχιάσει το ενεργειακό πρόγραµµα της Κύπρου και εάν δηµιουργήσει εσωτερικά προβλήµατα στην Αίγυπτο. Τυχόν απώλεια του Αλ Σίσι θα φέρει τα πάνω κάτω στην περιοχή και θα θέσει σε κίνδυνο τα αµερικανικά συµφέροντα. Η ακυβερνησία στο Ισραήλ εξυπηρετεί σε αυτήν τη φάση αφάνταστα την Τουρκία.

Πιστεύεται ευρύτατα πως εάν ο Μπενιαµίν Νετανιάχου ήταν ένας ισχυρός πρωθυπουργός, θα µπορούσε να επηρεάσει τον Ντόναλντ Τραµπ και θα ήταν το αντίπαλον δέος για τον Ερντογάν στον Λευκό Οίκο. Αλλωστε στο παρελθόν του είχε αλλάξει πολλές φορές τις αποφάσεις του. Μέσα σε αυτό το σκηνικό, που αφορά άµεσα την Ελλάδα και την Κύπρο, η Αθήνα ταλανίζεται και χάνει τον χρόνο της µε τις εξελίξεις στο εσωτερικό µέτωπο, που δεν βοηθούν τη χώρα, αλλά περιορίζονται σε κάποια ασήµαντα κοµµατικά οφέλη. Οι καιροί είναι δύσκολοι και θα απαιτηθούν συναινέσεις, διότι ο Ελληνισµός βρίσκεται υπό την απειλή και τον εκβιασµό του άφρονος Ταγίπ Ερντογάν.