Η Αθήνα μετρά κέρδη και συμμάχους στην «αναμέτρηση» με την Άγκυρα

Σημαντικά αναβαθμισμένη εξέρχεται η χώρα μας από τις διεργασίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης της τελευταίας εβδομάδας σχετικά με την εντεινόμενη επιθετικότητα που εκδηλώνει η Τουρκία, με αποκορύφωμα την παράτολμη, όπως χαρακτηρίζεται διεθνώς πλέον, σύμπηξη συμφωνίας με τη Λιβύη και την απόπειρα καθορισμού μεταξύ τους θαλασσίων ζωνών. Με αναπτερωμένο το ηθικό από την απερίφραστη, όσο και ομόφωνη καταδίκη της τουρκικής παραβατικότητας, ο Κυριάκος Μητσοτάκης διεμήνυσε μέσω της χθεσινής συνέντευξης Τύπου ότι «η Ελλάδα θα κάνει ό,τι χρειάζεται και ό,τι πρέπει για να υπερασπιστεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα».

Στην Αθήνα σχηματίζεται προϊόντος του χρόνου, αλλά και με βάση τις διακυμάνσεις των δηλώσεων των Τούρκων αξιωματούχων, η εκτίμηση πως η Αγκυρα υιοθετεί μια μάλλον αμυντική στάση, διατρανώνοντας δήθεν την ικανοποίησή της, καθώς, όπως διατυμπανίζει, πλέον θα λαμβάνεται υπόψη στους σχεδιασμούς των λοιπών κρατών, που είτε βρίσκονται είτε δραστηριοποιούνται στην Ανατολική Μεσόγειο. Στην πραγματικότητα, το Μέγαρο Μαξίμου και το υπουργείο Εξωτερικών εντοπίζουν περίσσιο εκνευρισμό και αυτοεγκλωβισμό στην τουρκική πλευρά, επιμένοντας πως σε αυτό το πλαίσιο υποπίπτει συνεχώς σε σφάλματα, που επιτείνουν τη διπλωματική της απομόνωση. Ολοκληρώνοντας μια έντονη και πλούσια σε παρασκηνιακές διεργασίες εβδομάδα, τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε επίπεδο ΟΗΕ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης και οι επιτελείς του μετρούν κέρδη και συμμάχους.

Η ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ περί προκλητικής συμφωνίας Τουρκίας-Λιβύης αλλά και η άποψη του Αμερικανού πρέσβη στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ, για την υφαλοκρηπίδα των νησιών μας, η θερμή υποστήριξη των ελληνικών θέσεων από τον πρόεδρο της Γαλλικής Δημοκρατίας, Εμάνουελ Μακρόν, και η ενίσχυση της διμερούς αμυντικής συνεργασίας μέσω της αναβάθμισης των Mirage και της συζήτησης για τη ναυπήγηση δύο φρεγατών, καθώς και οι άκρως υποστηρικτικές δηλώσεις Γερμανίας και Ρωσίας, που για δικούς τους λόγους το προηγούμενο χρονικό διάστημα τηρούσαν μια πιο συγκρατημένη στάση, προδίδουν τα διπλωματικά οφέλη που αποκομίζει η Αθήνα έναντι της Τουρκίας. Και στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, πάντως, η τουρκική προκλητικότητα μοιάζει να γυρίζει μπούμερανγκ στον Ταγίπ Ερντογάν.

Η απειλή

Είναι σαφές πως το τουρκολιβυκό σύμφωνο έχει δημιουργήσει τραυματικές για τα στρατηγικά συμφέροντα της Αγκυρας αντισυσπειρώσεις, φέρνοντας εγγύτερα χώρες που μέχρι πρότινος είχαν διαφοροποιήσεις ως προς την προσέγγισή τους για το θέμα των θαλασσίων ζωνών τους, όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και η Αίγυπτος. Η απειλή, που ευθέως πλέον θέτουν οι τουρκικές πρωτοβουλίες, αναδιατάσσει τον χάρτη στην ευρύτερη περιοχή και διευκολύνει τη συνεργασία ανάμεσα στις τρεις προαναφερθείσες χώρες, αλλά και στο Ισραήλ, που παραδοσιακά πλέον διατηρεί ανταγωνιστικές σχέσεις με τον Ερντογάν.

Ο Ελληνας πρωθυπουργός υπογράμμισε, πάντως, πως η χώρα μας αντιμετωπίζει με ψυχραιμία και αυτοπεποίθηση τις προκλήσεις από την τουρκική προκλητικότητα. «Δεν υπάρχουν εκπτώσεις αναφορικά με την υπεράσπιση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, να μην υπάρχει καμία υπόνοια ότι γίνεται κάποιου είδους συμψηφισμός με ζητήματα όπως το Προσφυγικό» τόνισε ο κ. Μητσοτάκης, απαντώντας εμμέσως πλην σαφώς στην ανησυχία που υπάρχει εντός και εκτός Ελλάδας ότι η Τουρκία θα ανταπαντήσει στη στήριξη που παρέχεται σε Ελλάδα και Κύπρο, αθετώντας έτι περαιτέρω τις υποχρεώσεις της για τη συγκράτηση των μεταναστευτικών/προσφυγικών ροών στα δικά της παράλια. 

Είναι, πάντως, σαφές πως η διαδικασία ευαισθητοποίησης της διεθνούς κοινότητας θα είναι εφεξής διαρκής και θα απλώνεται σε όλα τα φόρα που δραστηριοποιείται η χώρα μας. Οπως τονίζουν διπλωματικές πηγές με μακρά εμπειρία, το τερέν των Ηνωμένων Εθνών είναι πολύ διαφορετικό από αυτό της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Σύμφωνα με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, «υπάρχει βάσιμος λόγος να μην αναρτηθεί καν στον ΟΗΕ η συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης».

Η χώρα μας επικεντρώνει την επιχειρηματολογία της στο σκέλος της πολιτικής νομιμοποίησης, καθώς η τωρινή συμφωνία προσκρούει σε προηγούμενη, που έχει κατατεθεί στον ΟΗΕ, για την εκεχειρία στον εμφύλιο της Λιβύης και αναφέρει ρητά πως η κυβέρνηση της Τρίπολης δεν έχει τη νομιμοποίηση να δεσμεύει τη χώρα με διεθνείς συμφωνίες. Μάλιστα, η πρόσφατη επίσκεψη του προέδρου του Κοινοβουλίου της Λιβύης στην Αθήνα και η δήλωσή του ότι η συμφωνία αντιβαίνει τα συμφέροντα της χώρας του είναι ενδεικτικές των εσωτερικών αντιθέσεων, που εκμεταλλεύεται ήδη η ελληνική διπλωματία.

Τέλος, στους αμέσως προσεχείς μήνες ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει δεχθεί προσκλήσεις να επισκεφθεί τα σημαντικότερα στρατηγικά κέντρα του κόσμου, βελτιώνοντας τη σχετική θέση της χώρας στο παγκόσμιο ισοζύγιο ισχύος. Συγκεκριμένα, στις 7 Ιανουαρίου συναντάται στον Λευκό Οίκο με τον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ, και θα γίνει μια πλήρης επισκόπηση των διμερών σχέσεων στους τομείς της οικονομίας και της άμυνας. Τον Απρίλιο ο Ελληνας πρωθυπουργός μεταβαίνει για δεύτερη φορά μέσα σε λίγους μήνες στην Κίνα, όπου θα συναντηθεί με τον πρόεδρο, Σι Τζινπίνγκ. Εκκρεμεί ακόμη η οριστικοποίηση των ταξιδιών του στη Μόσχα (έχει, κατά πληροφορίες, προσκληθεί τον Μάιο) και στην Αυστραλία (εξετάζεται εναλλακτική της 25ης Μαρτίου ημερομηνία, καθώς είναι πολύ κοντά στην εαρινή Σύνοδο Κορυφής). Το τρίτο δεκαήμερο του Ιανουαρίου ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να συμμετάσχει στις εργασίας του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός της Ελβετίας.