Πούτιν: Έπεισα τον Ερντογάν να μην μπει τουρκικός στρατός στο Καραμπάχ

Αποκαλυπτικός για το παρασκήνιο της πρόσφατης συμφωνίας, που σταμάτησε την αιματοχυσία στο Καραμπάχ, διπλωματικός σαν χάδι για τον Ερντογάν, στον οποίον ταυτόχρονα υπενθύμισε την αρμενική γενοκτονία, ο Βλαντίμιρ Πούτιν εξήγησε την πολιτική του απαντώντας σε πολλές δημοσιογραφικές ερωτήσεις για το ρόλο της Τουρκίας, σημάδι του «εκνευρισμού» της ρωσικής και της αρμενικής κοινής γνώμης για την τουρκική ανάκαμψη στον Καύκασο.

Για την Τουρκία

Η Τουρκία, η οποία είναι μέλος της αρμόδιας Ομάδας του Μινσκ για το Καραμπάχ στον ΟΑΣΕ, δεν έκρυψε ποτέ ότι υποστηρίζει μονομερώς το Αζερμπαϊτζάν και «το Αζερμπαϊτζάν είναι ανεξάρτητο, κυρίαρχο κράτος, έχει δικαίωμα να διαλέξει συμμάχους έτσι, όπως κρίνει απαραίτητο. Ποιος μπορεί να του το αρνηθεί;», αναρωτήθηκε ο Ρώσος πρόεδρος, εκτιμώντας ότι ρόλος της Τουρκίας στην περιοχή του Καυκάσου «είναι γεωπολιτική συνέπεια της διάλυσης της Σοβιετικής Ένωσης» και δεν είναι κάτι νέο.

Ως προς την ειρηνευτική αποστολή, που βρίσκεται σε εξέλιξη στην περιοχή του Καραμπάχ, με περίπου 2000 Ρώσους στρατιώτες να αναπτύσσονται για την προστασία κυρίως του αρμενικού πληθυσμού, που αισθάνεται ηττημένος, ο Β.Πούτιν είπε ότι Αζερμπαϊτζάν και Τουρκία επεδίωκαν συμμετοχή του τουρκικού στρατού στην επίγεια επιχείρηση, ωστόσο «μου φαίνεται κατάφερα να πείσω και τους Τούρκους εταίρους μας και τους συναδέλφους στο Αζερμπαϊτζάν ότι δεν χρειάζεται να δημιουργούνται συνθήκες ή προϋποθέσεις για την καταστροφή των συμφωνηθέντων». Αυτό σημαίνει κατά τον Ρώσο πρόεδρο ότι θα τηρηθεί η συμφωνία πως η Τουρκία θα διαθέτει μόνο παρατηρητές στο Κέντρο επιτήρησης της κατάπαυσης του πυρός, που θα εγκατασταθεί στο έδαφος του Αζερμπαϊτζάν και θα επιτηρεί το πεδίο της σύγκρουσης μόνο με μη επανδρωμένα αεροσκάφη.

Ο Βλαντίμιρ Πούτιν θύμισε την αρμενική γενοκτονία, που έχει αναγνωρίσει προ πολλού η Ρωσία, μιλώντας για «πολύ βαριά κληρονομιά των παρελθόντων ετών, σε ό,τι σχετίζεται με τραγικά, αιματηρά γεγονότα της εποχής του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, με τη γενοκτονία» και εκτίμησε ότι και ο Ρ.Τ.Ερντογάν κατανοεί ότι δεν υπάρχει λόγος «να προκαλείται η αρμενική πλευρά με την ύπαρξη Τούρκων στρατιωτών στη γραμμή της αντιπαράστασης».

Την ίδια στιγμή υποστήριξε ότι «είναι δύσκολο να κατηγορήσουμε την Τουρκία για παραβίαση του διεθνούς δικαίου» στην περιοχή, μια θέση, που αντιφάσκει εν μέρει με προηγούμενες πολλαπλές αναφορές ρωσικών υπηρεσιών και του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών ότι μεταφέρονται στη ζώνη της σύγκρουσης «ένοπλοι τζιχαντιστές», χωρίς βέβαια ποτέ να κατονομαστεί ως τώρα η Τουρκία γι’ αυτήν την παράνομη συμπεριφορά, που η Μόσχα φαίνεται πως βιάζεται να ξεχάσει. Ίσως, βέβαια, γιατί οι πραγματικοί «μπελάδες» της βρίσκονται πολύ μακριά από την Τουρκία.

Για τη Δύση

Ερωτηθείς για ορισμένη δυσαρέσκεια, που διαφαίνεται σε Γαλλία και κυρίως ΗΠΑ, για το γεγονός ότι η Μόσχα προχώρησε μόνη στη διευθέτηση του Καραμπάχ, χωρίς πλήρη συντονισμό με τις άλλες δύο «συμπροέδρους», ο Β.Πούτιν υπογράμμισε ότι «το πιο σημαντικό, που έγινε κατορθωτό, είναι να σταματήσουμε την αιματοχυσία», η οποία στοίχισε τη ζωή επισήμως σε πάνω από 4000 ψυχές, που πιθανώς είναι αρκετά περισσότεροι. «Δεν πρόκειται για κινηματογράφο. Είναι μια τραγωδία, που εξελίσσεται στη ζωή σε συγκεκριμένους ανθρώπους, από πραγματικές οικογένειες», είπε ο Ρώσος πρόεδρος, τονίζοντας ότι σε τέτοιες περιπτώσεις δεν είναι η ώρα «να σφίγγουμε πεισμωμένα τα χείλη», αλλά να βρεθούν απαντήσεις, που θα σταματήσουν τα κανόνια.

Ο Β.Πούτιν εκφράστηκε θετικά για τις κοινές προσπάθειες Μόσχας – Παρισίων και Ουάσιγκτον για τη διευθέτηση στο Καραμπάχ, ωστόσο οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες και μάλιστα η πλέον αρμόδια, η Υπηρεσία Εξωτερικής Κατασκοπείας, ανακοίνωσε επισήμως ότι βάσει στοιχείων της η Δύση είχε και έχει σκοπό να υπονομεύσει την εκεχειρία στο Καραμπάχ, γιατί δεν μπορεί να ανεχθεί την ενίσχυση των θέσεων της Ρωσίας στην περιοχή και παρακινώντας Αρμένιους και Αζέρους να κινηθούν κατά της ειρηνευτικής συμφωνίας, που επιτεύχθηκε «οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίοι φίλοι τους πετυχαίνουν τους δικούς τους στόχους εις βάρος των συμφερόντων των απλών ανθρώπων, αυτή τη φορά Αζέρων και Αρμενίων».

Και ο «χαμένος» Πασινιάν

Στις δηλώσεις του ο Β.Πούτιν υπενθύμισε ότι ούτε η ίδια η Αρμενία δεν έχει έως και σήμερα αναγνωρίσει την ανεξαρτησία, που είχε κηρύξει στο Καραμπάχ η «Δημοκρατία του Αρτσάχ» και η Ρωσία, όπως και το μετασοβιετικό Σύμφωνο Συλλογικής Ασφάλειας, καλύπτουν αμυντικά στο πλαίσιο πολυμερούς συμφωνίας μόνο το έδαφος της Αρμενίας, το οποίο ωστόσο δεν απειλήθηκε από κανέναν εξωτερικό κίνδυνο. Σημείωσε μάλιστα ότι στο παρελθόν όλες σχεδόν οι πλευρές είχαν αναγνωρίσει το ρωσικό σχέδιο λύσης, που προέβλεπε επιστροφή στο Αζερμπαϊτζάν 5+2 επαρχιών περιμετρικά του Ναγκόρνι Καραμπάχ και ελέγχονται από το 1988 από την Αρμενία.

Κατά τον Ρώσο ηγέτη υπ’ αυτές τις συνθήκες, επιδίωξη της Μόσχας ήταν η επιδίωξη να υπάρξει το ταχύτερο δυνατό κατάπαυση του πυρός και να διατηρηθεί η ισορροπία δυνάμεων, ώστε να μην αισθανθεί η Αρμενία απροστάτευτη. Εμμέσως πλην σαφώς ο Β.Πούτιν είπε ότι η Αρμενία έλαβε σε διμερές επίπεδο όσα πολεμοφόδια και εξοπλισμό ζήτησε και η Ρωσία εκπλήρωσε απολύτως τις διμερείς της υποχρεώσεις, ωστόσο ο Ρώσος ηγέτης εξέφρασε έκπληξη για το γεγονός ότι τον Οκτώβριο, σε μια στιγμή, που ακόμη η Αρμενία δεν είχε υποστεί σοβαρές απώλειες, ο πρωθυπουργός της Νικόλ Πασινιάν απέρριψε τη ρωσική πρόταση συμβιβασμού, που προέβλεπε διατήρηση της κομβικής πόλης Σούσα υπό αρμενικό έλεγχο, με μόνο όρο την επιστροφή Αζέρων αμάχων προσφύγων στην περιοχή.

«Όχι θα συνεχίσουμε τον πόλεμο ως το τέλος» ήταν η απάντηση του Αρμένιου πρωθυπουργού, που κατάφερε να χάσει τη Σούσα, πολλούς αδικοχαμένους νέους Αρμένιους, καθώς ούτε καν γενική επιστράτευση δεν κηρύχθηκε στην Αρμενία και μεγάλο μέρος της δικής του πολιτικής επιρροής στο Γερεβάν. Στη Μόσχα δεν αμφιβάλλουν ότι η «περίεργη» συμπεριφορά Πασινιάν δεν είναι μόνο «άγνοια ή ανεπάρκεια χειρισμού μιας κρίσης», αλλά «ευθεία αμερικανική παρότρυνση», καθώς, σύμφωνα με ρωσικές διπλωματικές και δημοσιογραφικές πηγές, που «συμπληρώνουν» όσα δεν θέλει να πει δημοσίως ο Β.Πούτιν, η Ουάσιγκτον παρέσυρε τον Πασινιάν στην απομόνωση με το γνωστό ιστορικά σύνθημα «προχώρα κι εμείς είμαστε εδώ».