Ουκρανία: Πώς φτάσαμε στη σύλληψη του φιλορώσου πολιτικού και μεγιστάνα Βίκτορ Μεντβεντσούκ – Οι σχέσεις με τον Πούτιν και η πρόταση Ζελένσκι

Στη σύλληψη ενός φιλορώσου ουκρανού πολιτικού, του Βίκτορ Μεντβεντσούκ, προχώρησαν οι μυστικές υπηρεσίες της Ουκρανία, χθες Τρίτη. Πρόκειται για έναν πολιτικό, ο οποίος κατά δήλωσή του έχει στενές σχέσεις με το Κρεμλίνο, ενώ ισχυρίζεται πως ο Βλαντιμίρ Πούτιν, είναι νονός της κόρης του.

Κατηγορείται για εσχάτη προδοσία

Τον Φεβρουάριο, η ουκρανική κυβέρνηση ανέφερε πως ο Μεντβεντσούκ, είχε διαφύγει από κατ' οίκον περιορισμό, αφότου βρέθηκε αντιμέτωπος με την κατηγορία της προδοσίας. Κατηγορήθηκε επίσης για «απόπειρα λεηλασίας των φυσικών πόρων στην Κριμαία», την ουκρανική χερσόνησο που προσάρτησε η Ρωσία το 2014.

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, ο Ντμίτρι Πεσκόφ, αρνήθηκε να σχολιάσει τη σύλληψη του κ. Μεντβεντσούκ ερωτηθείς σχετικά. Είπε πως βγαίνουν «πολλές ψευδείς ειδήσεις από την Ουκρανία» και ότι «καταρχήν πρέπει να επαληθευτεί» τι έχει συμβεί.

Ο Βίκτορ Μεντβεντσούκ, που διέθετε τη 12η μεγαλύτερη περιουσία στην Ουκρανία το 2021, ύψους 620 εκατ. δολαρίων σύμφωνα με το περιοδικό Forbes, καυχιόταν πως έχει στενή προσωπική σχέση με τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν: σύμφωνα με τον ενδιαφερόμενο, είναι ο νονός μιας από τις κόρες του.

Ο ιδρυτής του φιλορωσικού κόμματος «Πλατφόρμα της Αντιπολίτευσης – Για τη Ζωή», το οποίο είχε εκλέξει κάπου τριάντα βουλευτές στο ουκρανικό κοινοβούλιο προτού τεθεί εκτός νόμου τον Μάρτιο, μετά τη ρωσική εισβολή, ήταν άλλοτε διαπραγματευτής –επέμενε γι’ αυτό το Κρεμλίνο, κατά το Κίεβο– στις συνομιλίες κυβέρνησης και αυτονομιστών στο Ντονμπάς.

Η πρόταση Ζελένσκι

Στο καθιερωμένο πλέον νυχτερινό του διάγγελμα, ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντιμίρ Ζελένσκι, πρότεινε την ανταλλαγή του φιλορώσου πολιτικού με με αιχμαλώτους πολέμου των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων. Ο κ. Μεντβεντσούκ «να γίνει παράδειγμα για εσάς. Ακόμα κι ο πρώην ολιγάρχης δεν μπόρεσε να ξεφύγει. Χωρίς να μιλήσουμε για λιγότερο σημαντικούς εγκληματίες (...). Τους πιάσαμε όλους», πρόσθεσε ο αρχηγός του κράτους. Χθες οι ουκρανικές αρχές ανακοίνωσαν τη σύλληψη του ολιγάρχη και πολιτικού, που απέδρασε μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

«Διεξήχθη ειδική επιχείρηση» από την SBU, την μυστική υπηρεσία της Ουκρανίας, ανέφερε μέσω Telegram κατόπιν ο πρόεδρος Ζελένσκι, συμπληρώνοντας «μπράβο!» και μεταφορτώνοντας φωτογραφία του κ. Μεντβεντσούκ στην οποία εικονίζεται, με χειροπέδες και ουκρανική στρατιωτική στολή, μετά τη σύλληψή του.

Η SBU δεν δημοσιοποίησε καμία λεπτομέρεια για την επιχείρηση. Ο επικεφαλής της Ιβάν Μπακάνοφ ευχαρίστησε απλά τους υφισταμένους του για την επιτυχή αποπεράτωση «αυτής της εξαιρετικής και επικίνδυνης αποστολής».

Ο Μπάιντεν κατηγορεί τον Πούτιν για Γενοκτονία

Στο μεταξύ, όξυνε σε μεγάλο βαθμό τη ρητορική του ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν κατά του Ρώσου ομολόγου του Βλαντιμίρ Πούτιν, με φόντο τον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία. Και αυτό γιατί μετά το χαρακτηρισμό «χασάπης», ο Μπάιντεν κατηγόρησε τον Πούτιν για «γενοκτονία», μια δήλωση που ήδη έχει προκαλέσει αντιδράσεις και ποικίλα σχόλια, αλλά χαιρετίστηκε, όπως αναμενόταν, από τον Βολοντιμίρ Ζελένσκι.

Ο χαρακτηρισμός που προκάλεσε αντιδράσεις

«Ο προϋπολογισμός της οικογένειάς σας, η ικανότητά σας να γεμίζετε το ντεπόζιτό σας… τίποτα από αυτά δεν πρέπει να εξαρτάται από το εάν ένας δικτάτορας κηρύξει πόλεμο και διαπράξει γενοκτονία στην άλλη άκρη του κόσμου», είπε ο αμερικανός πρόεδρος κατά τη διάρκεια ομιλίας του στην Αϊόβα για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού.

Λίγη ώρα αργότερα, επέμεινε στον χαρακτηρισμό του: «Ναι, μίλησα για γενοκτονία, διότι γίνεται ολοένα πιο σαφές ότι ο (ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ) Πούτιν προσπαθεί να διαγράψει την ιδέα πως μπορείς να είσαι Ουκρανός και οι αποδείξεις συσσωρεύονται», είπε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, λίγο προτού επιβιβαστεί στο προεδρικό αεροσκάφος για να επιστρέψει στην Ουάσινγκτον μετά την ομιλία του για τον πληθωρισμό στο Ντε Μόιν, στην Αϊόβα.

«Θα το αφήσουμε στους νομικούς σε διεθνές επίπεδο να κρίνουν αν (οι ενέργειες του ρωσικού στρατού στην Ουκρανία) μπορούν να χαρακτηριστούν έτσι, αλλά σίγουρα εμένα μου φαίνεται πως ισχύει» πως διαπράττεται «γενοκτονία», επέμεινε ο κ. Μπάιντεν.

Μέχρι χθες, η αμερικανική κυβέρνηση δεν είχε χρησιμοποιήσει τον συγκεκριμένο όρο, μολονότι ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κατηγορεί τακτικά τη Ρωσία πως διαπράττει «γενοκτονία». Πάντως, ήδη ο κ. Μπάιντεν είχε κατηγορήσει επανειλημμένα για «εγκλήματα πολέμου» τον κ. Πούτιν.

Αμφιλεγόμενες δηλώσεις

Κατά τη διάρκεια της ουκρανικής κρίσης, ο κ. Μπάιντεν έχει κάνει ορισμένες δηλώσεις που αναγκάστηκαν κατόπιν να ανασκευάσουν, ή να διευκρινίσουν, στελέχη της κυβέρνησής του. Η πλέον αμφιλεγόμενη είναι αυτή που έκανε στο πρόσφατο ταξίδι του στην Πολωνία, όταν είπε πως ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν πρέπει να επιτραπεί να «παραμείνει στην εξουσία». Ο Λευκός Οίκος αναγκάστηκε κατόπιν να ξεκαθαρίσει πως η αμερικανική κυβέρνηση δεν επιδιώκει αλλαγή καθεστώτος στη Ρωσία.

«Γενοκτονία», δυνάμει του διεθνούς δικαίου, είναι η εσκεμμένη προσπάθεια να εξολοθρευτεί οποιαδήποτε εθνική, φυλετική, ή θρησκευτική ομάδα. Πρόκειται για το βαρύτερο έγκλημα στο διεθνές δίκαιο, στο οποίο ενεγράφη το 1948. Χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά για το ναζιστικό Ολοκαύτωμα.

Μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έχει χρησιμοποιήσει τον όρο «γενοκτονία» επισήμως επτά φορές (για τη Βοσνία, για τη Ρουάντα, για το Ιράκ, για το Νταρφούρ, για τον διωγμό των Γεζίντι και άλλων μειονοτήτων από το Ισλαμικό Κράτος, για τη μεταχείριση των Ουιγούρων και άλλων μουσουλμάνων από την Κίνα και, νωρίτερα φέτος, για τον διωγμό των μουσουλμάνων μειονοτικών Ροχίνγκια από τον στρατό της Μιανμάρ). Γενικά ακολουθεί σχολαστικές διαδικασίες προτού επιλέξει να προχωρήσει στη χρήση του όρου, κάτι που εντέλει αποφασίζει ο εκάστοτε ΥΠΕΞ.

«Αλήθειες από έναν αληθινό ηγέτη»

Πάντως, ο πρόεδρος της Ουκρανίας, επικρότησε τα όσα δήλωσε ο αμερικανός ομόλογός του. Σε ανάρτησή του στο Twitter, ο Ζελένσκι ανέφερε: «Αλήθειες από έναν αληθινό ηγέτη». «Το να λες τα πράγματα με τ’ όνομά τους είναι απαραίτητο για να αντισταθείς στο κακό», πρόσθεσε.

Χλευάζει Πούτιν, δεν επιβεβαιώνει τη χρήση χημικών στη Μαριούπολη

«Στη Ρωσία ειπώθηκε ξανά ότι αυτή που αποκαλείται ‘ειδική επιχείρηση’ πάει, υποτίθεται, όπως προέβλεπε το σχέδιο. Αλλά για να είμαστε ειλικρινείς, κανένας στον κόσμο όλο δεν καταλαβαίνει πώς τους κατέβηκε αυτό το σχέδιο», είπε ο κ. Ζελένσκι κατά τη διάρκεια βραδινού διαγγέλματός του που μεταφορτώθηκε σήμερα στην πλατφόρμα Telegram.

«Πώς ακριβώς συνελήφθη σχέδιο που προβλέπει τον θάνατο δεκάδων χιλιάδων στρατιωτών τους μέσα σε κάτι περισσότερο από έναν μήνα; Ποιος ακριβώς το ενέκρινε;» συνέχισε ειρωνικά ο ουκρανός πρόεδρος.

Διερωτήθηκε πόσους θανάτους ρώσων στρατιωτικών θα θεωρούσε αποδεκτές απώλειες ο κ. Πούτιν, περιγράφοντας ένα φάσμα από δεκάδες ως εκατοντάδες χιλιάδες. Η Μόσχα, είπε, έχασε σε 48 ημέρες πάνω από όσους άνδρες θρήνησε κατά τη διάρκεια του δεκαετούς πολέμου στο Αφγανιστάν (1979-1989). Η κυβέρνηση του κ. Ζελένσκι διατείνεται ότι η Ρωσία έχει υποστεί κάπου 20.000 απώλειες στον πόλεμο. Η πιο πρόσφατη επίσημη ανακοίνωση από τη Μόσχα έγινε την 25η Μαρτίου. Έκανε λόγο για 1.351 νεκρούς από την 24η Φεβρουαρίου.

Ο κ. Ζελένσκι αναγνώρισε πως παρότι ειρωνεύτηκε τον ρώσο πρόεδρο και τους στρατηγούς του, τις αποτυχίες του ρωσικού στρατού και την υποδεέστερη τεχνολογία του, ο αντίπαλος της χώρας του δεν είναι ευκαταφρόνητος. «Πρέπει να καταλάβουμε πως δεν έχουν κολλήσει όλα τα ρωσικά άρματα μάχης στα χωράφια, δεν το σκάνε όλοι οι στρατιώτες από τα μέτωπα, δεν είναι όλοι οι στρατιώτες κληρωτοί που δεν ξέρουν ούτε πώς να κρατήσουν το όπλο τους», είπε. «Αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να τους φοβόμαστε, σημαίνει πως δεν πρέπει να υποβαθμίζουμε τα κατορθώματα των μαχητών μας, του στρατού μας», έσπευσε να συμπληρώσει.

Παράλληλα, ο κ. Ζελένσκι παραδέχθηκε ότι δεν μπορεί να πει με 100% βεβαιότητα ότι η Ρωσία έκανε χρήση χημικών όπλων στη Μαριούπολη, διότι δεν μπορεί να διενεργηθεί έρευνα στο στρατηγικής σημασίας λιμάνι της νότιας Ουκρανίας καθώς μαίνονται εχθροπραξίες. Μολαταύτα, υποστήριξε πως οι επανειλημμένες απειλές από κάποιους στη Ρωσία ότι θα χρησιμοποιηθούν τέτοια όπλα σημαίνει ότι η Δύση πρέπει να αναλάβει δράση τώρα για να αποτρέψει το ενδεχόμενο. Δεν έγινε πιο συγκεκριμένος.

Καντίροφ: Παραδόθηκαν πάνω από 1.000 πεζοναύτες

Εξάλλου, ο Τσετσένος ηγέτης Ραμζάν Καντίροφ δήλωσε ότι περισσότεροι από 1.000 Ουκρανοί πεζοναύτες που βρίσκονταν στην Μαριούπολη έχουν παραδοθεί και ζήτησε και από τις υπόλοιπες ουκρανικές δυνάμεις που έχουν καταφύγει στο εργοστάσιο χαλυβουργίας Azovstal να πράξουν το ίδιο.

Προς το παρόν Ουκρανοί αξιωματούχοι δεν έχουν σχολιάσει την ανάρτηση αυτή του Καντίροφ στο Telegram. Το γενικό επιτελείο στρατού της Ουκρανίας ανακοίνωσε σήμερα το πρωί ότι οι ρωσικές δυνάμεις συνεχίζουν τις επιθέσεις τους εναντίον του Azovstal και του λιμανιού της Μαριούπολης, την οποία πολιορκούν εδώ και εβδομάδες.

Η ρωσική τηλεόραση μετέδωσε εικόνες που φέρονται να δείχνουν τους πεζοναύτες που είχαν καταφύγει στο εργοστάσιο μεταλλουργίας Illich Iron and Steel Works στη Μαριούπολη και οι οποίοι παραδόθηκαν χθες Τρίτη στις ρωσικές δυνάμεις, πολλοί από τους οποίους ήταν τραυματισμένοι.