Εκλογές στη Γαλλία: Πότε θα ανακοινωθούν τα πρώτα αποτελέσματα – Τα φαβορί και τα σενάρια της επόμενης ημέρας

Οι Γάλλοι καλούνται να προσέλθουν εκ νέου σήμερα στις κάλπες, αυτήν τη φορά για να εκλέξουν σε δύο γύρους τους 577 βουλευτές της γαλλικής Εθνοσυνέλευσης.

Το διακύβευμα αυτής της εκλογικής αναμέτρησης είναι αν ο επανεκλεγείς τον Απρίλιο πρόεδρος Μακρόν θα διαθέτει και την κοινοβουλευτική πλειοψηφία ως το 2027 - όταν θα αποχωρήσει από το Μέγαρο των Ηλυσίων Πεδίων - ή αν θα υποχρεωθεί να «συγκατοικήσει» στην άσκηση της εξουσίας, δηλαδή να ορίσει πρωθυπουργό πολιτικό του αντίπαλο, ο οποίος με βάση τις δημοσκοπήσεις δεν φαίνεται να είναι άλλος από τον επικεφαλής της συμμαχίας των κομμάτων της γαλλικής αριστεράς Ζαν Λικ Μελανσόν.

Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις

Οι δημοσκοπήσεις τις τελευταίες ημέρες εμφάνιζαν άλλοτε τη μια παράταξη να προηγείται και άλλοτε την άλλη, με ποσοστά που κινούνται περί το 27%, αλλά σε γενικές γραμμές προβλέπουν ότι στον δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών της 19ης Ιουνίου η παράταξη Μακρόν, έστω και μετά πολλών βασάνων, θα καταφέρει στο τέλος να έχει τον έλεγχο της Εθνοσυνέλευσης.

Η διαδικασία

Στον σημερινό πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών, ο ένας στους δυο Γάλλους που εκτιμάται ότι θα πάει να ψηφίσει (η αποχή προβλέπεται πάνω από το 50%) θα κληθεί να επιλέξει ποιου κόμματος τον υποψήφιο ψηφίζει.

Αν ένας υποψήφιος υπερβεί στον σημερινό πρώτο γύρο το 50% των ψήφων εκλέγεται βουλευτής. Αν όχι, στον δεύτερο γύρο της επόμενης Κυριακής έχουν το δικαίωμα να κατέλθουν οι δυο πρώτοι σε ψήφους, αλλά και όσοι καταφέρουν να υπερβούν το 12,5% των εγγεγραμμένων στους εκλογικούς καταλόγους.

Στον δεύτερο γύρο, βουλευτής εκλέγεται ο πρώτος σε ψήφους. Στην πράξη όλα αυτά σημαίνουν ότι στη μεγάλη πλειονότητα των εκλογικών περιφερειών θα κονταροχτυπηθούν, με βάση τις δημοσκοπήσεις, ένας υποψήφιος προσκείμενος στον Μακρόν και ένας υποψήφιος προσκείμενος στον Μελανσόν, αφού με την αποχή να εκτιμάται στο 50% είναι μάλλον δύσκολο να υπάρξουν πολλές εκλογικές περιφέρειες όπου θα περάσει και τρίτος υποψήφιος στον δεύτερο γύρο. Σημαίνει επίσης ότι, με βάση τις προβλέψεις, για πρώτη φορά στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της Γαλλίας δεν θα υπάρχει στο δεύτερο γύρο σημαντικός αριθμός υποψηφίων που να αυτοπροσδιορίζονται ως δεξιοί.

Οι κάλπες θα κλείσουν σήμερα στις 21.00 ώρα Ελλάδας, όποτε θα δημοσιοποιηθούν και οι πρώτες εκτιμήσεις για το τελικό αποτέλεσμα.

Το σενάριο της συγκατοίκησης και τα προγνωστικά

Ο Ζαν-Λικ Μελανσόν της αριστεράς, επικεφαλής ενός συνασπισμού που αποτελείται από αριστερούς, σοσιαλιστές, πράσινους και κομμουνιστές, επιδιώκει να κερδίσει τις εκλογές και να εμποδίσει το κόμμα του Μακρόν να διατηρήσει την τρέχουσα κοινοβουλευτική πλειοψηφία του.

Ο πρώην τροτσκιστής Μελανσόν θέλει να αυξήσει σημαντικά τον κατώτατο μισθό και να μειώσει την ηλικία συνταξιοδότησης στα 60 έτη. Θέλει επίσης να γίνει πρωθυπουργός εάν ο συνασπισμός του κερδίσει τον έλεγχο. Αυτό το σενάριο θα είχε τη δύναμη να εκτροχιάσει την εσωτερική ατζέντα του Μακρόν.

Τι έχει να χάσει ο Μακρόν;

Πολλά. Εάν ο συνασπισμός του Μακρόν, Ensemble!, διατηρήσει τον έλεγχο της Εθνοσυνέλευσης, ο πρόεδρος θα είναι σε θέση να υλοποιήσει την ατζέντα του όπως και πριν. Αλλά οι παρατηρητές πιστεύουν ότι το κόμμα του Μακρόν και οι σύμμαχοί του θα μπορούσαν να δυσκολευτούν να αποκτήσουν την απόλυτη πλειοψηφία -τον μαγικό αριθμό των 289 εδρών- αυτή τη φορά.

Μια κυβέρνηση με μεγάλη, αλλά όχι απόλυτη, πλειοψηφία θα εξακολουθεί να είναι σε θέση να κυβερνήσει, αλλά μόνο μέσω διαπραγματεύσεων με τους βουλευτές.

Αν και ο συνασπισμός του Μελανσόν θα μπορούσε να κερδίσει περισσότερες από 200 έδρες, οι τρέχουσες προβλέψεις δίνουν στην Αριστερά λίγες πιθανότητες να κερδίσει την πλειοψηφία. Ο Μακρόν και οι σύμμαχοί του αναμένεται να κερδίσουν μεταξύ 260 και 320 εδρών, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις.

Ο Μακρόν θα έχει σημαντικές εξουσίες στην εξωτερική πολιτική, όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα αυτής της ψηφοφορίας. Αλλά μια κακή εμφάνιση του συνασπισμού του θα μπορούσε να αποτελέσει αγκάθι για το υπόλοιπο της δεύτερης πενταετούς θητείας του. Αυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί καταστροφικό για την ατζέντα του προέδρου, η οποία περιλαμβάνει μειώσεις φόρων, μεταρρύθμιση της κοινωνικής πρόνοιας και αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης.

«Αν ο Μακρόν χάσει τον έλεγχο, θα είναι ένας κουτσουρεμένος πρόεδρος - κυρίως υπεύθυνος για τις εξωτερικές υποθέσεις, την άμυνα και την Ευρώπη. Αλλά τα βασικά οικονομικά και εσωτερικά ζητήματα θα αποφασίζονται από την κυβέρνηση. Και αν είναι ο συνασπισμός του Μελανσόν θα είναι πολύ εχθρικός προς την ατζέντα του», δήλωσε ο Olivier Rozenberg, αναπληρωτής καθηγητής νομοθετικών σπουδών στο πανεπιστήμιο Sciences Po στο AP.

Συγκατοίκηση

Η τελευταία φορά που η Γαλλία είχε πρόεδρο και κοινοβουλευτική πλειοψηφία από διαφορετικά κόμματα ήταν πριν από δύο δεκαετίες, όταν ο συντηρητικός πρόεδρος Ζακ Σιράκ βρέθηκε να συνεργάζεται με τον σοσιαλιστή πρωθυπουργό Λιονέλ Ζοσπέν. Αυτό το επιβαρυμένο σενάριο διαμοιρασμού της εξουσίας ονομάζεται συγκατοίκηση. Για να προσπαθήσει να το αποφύγει και να αποτρέψει το αδιέξοδο, το 2000 τροποποιήθηκε το σύνταγμα για να μειωθεί η προεδρική θητεία από επτά σε πέντε χρόνια και να μεταφερθούν οι βουλευτικές εκλογές στον ίδιο πενταετή κύκλο.

Εάν ο συνασπισμός του Μελανσόν κερδίσει τον έλεγχο, ο Μακρόν θα αναγκαστεί να ορίσει πρωθυπουργό από αυτόν τον συνασπισμό. «Η πρωθυπουργός (Ελιζαμπέτ) Μπορν θα αναγκαστεί να παραιτηθεί, όλοι οι υπουργοί θα αλλάξουν και θα επιλεγούν από τον πρωθυπουργό. Πιθανότατα από τον Μελανσόν», δήλωσε ο Rozenberg.

Μελανσόν: Πολύχρωμος ριζοσπάστης

Έχοντας κατακτήσει μια ισχυρή τρίτη θέση στις προεδρικές εκλογές του Απριλίου, ο ευμετάβλητος εβδομηντάχρονος ηγέτης του κόμματος «Ανυπότακτη Γαλλία» πίεσε για να κεφαλαιοποιήσει αυτή τη δημοτικότητα.

Έχει ένα ριζοσπαστικό όραμα για τη Γαλλία - και έναν θεατρικό τρόπο να το παρουσιάζει. Ο υπουργός Οικονομικών Bruno Le Maire τον χαρακτήρισε «Γαλάτη Τσάβες», συγκρίνοντας τον με τον εκλιπόντα πρόεδρο της Βενεζουέλας.

Ο Μελανσόν χαλάρωσε πρόσφατα τον τόνο του για να προσελκύσει πιο παραδοσιακούς αριστερούς ψηφοφόρους και πήρε αποφασιστικά θέση υπέρ του περιβάλλοντος, γεγονός που του έφερε αυξανόμενη υποστήριξη από τους νέους.

Ο Μελανσόν θα ήθελε να καταργηθεί η Πέμπτη Δημοκρατία, που ιδρύθηκε από τον Charles de Gaulle το 1958, και υπέρ μιας Έκτης Δημοκρατίας με στόχο να γίνει πιο δημοκρατική και κοινοβουλευτική, αντί του σημερινού προεδρικού συστήματος. Θέλει επίσης να μειώσει την ηλικία συνταξιοδότησης στα 60 έτη, να επαναφέρει τη φορολογία του πλούτου και να αυξήσει τον κατώτατο μισθό κατά 15%.

Πώς λειτουργεί το γαλλικό σύστημα

Το γαλλικό σύστημα είναι πολύπλοκο και δεν είναι ανάλογο με την πανεθνική υποστήριξη ενός κόμματος. Οι νομοθέτες εκλέγονται ανά περιφέρεια. Ένας υποψήφιος βουλευτής χρειάζεται πάνω από το 50% των ψήφων της ημέρας για να εκλεγεί άμεσα στις 12 Ιουνίου.

Σε αντίθετη περίπτωση, οι δύο πρώτοι υποψήφιοι, μαζί με όποιον κέρδισε πάνω από το 12,5% των εγγεγραμμένων ψήφων, προχωρούν σε δεύτερο γύρο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τρία ή τέσσερα άτομα καταφέρνουν να περάσουν, αν και κάποιοι μπορεί να κάνουν στην άκρη για να βελτιώσουν τις πιθανότητες ενός άλλου υποψήφιου.

Αυτή η τακτική έχει συχνά χρησιμοποιηθεί για να εμποδίσει υποψηφίους από το ακροδεξιό κόμμα Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν.

Το κόμμα της Λεπέν, το οποίο κέρδισε οκτώ έδρες το 2017, ελπίζει αυτή τη φορά να λάβει τουλάχιστον 15, γεγονός που θα του επιτρέψει να σχηματίσει κοινοβουλευτική ομάδα και να αποκτήσει μεγαλύτερες εξουσίες στη Συνέλευση.

Η Εθνοσυνέλευση, η κάτω βουλή, είναι το ισχυρότερο από τα δύο σώματα του γαλλικού κοινοβουλίου. Έχει τον τελευταίο λόγο στη διαδικασία νομοθέτησης έναντι της Γερουσίας.

Διακυβεύματα

Ο πληθωρισμός αποτελεί βασικό ζήτημα για τους ψηφοφόρους, καθώς οι τιμές της ενέργειας και των τροφίμων εκτοξεύονται στα ύψη. Ο Μακρόν ελπίζει ότι οι πρωτοβουλίες του για την τόνωση της ανάπτυξης και της παραγωγής τροφίμων θα βρουν απήχηση στο εκλογικό σώμα. Ωστόσο, τα σχέδια του Μελανσόν για αύξηση του κατώτατου μισθού στα 1.400 ευρώ το μήνα σίγουρα θα προσελκύσουν την εύνοια των ψηφοφόρων των εργατικών κολάρων.

Η αστυνομική βία έχει επίσης γίνει μια πολιτική καυτή πατάτα πρόσφατα μετά από έναν θανατηφόρο πυροβολισμό αστυνομικών στο Παρίσι. Αυτό συνέβη μια εβδομάδα αφότου οι αρχηγοί της αστυνομίας καταδικάστηκαν για τη χρήση δακρυγόνων εναντίον ποδοσφαιρικών οπαδών στον τελικό του Champions League στη γαλλική πρωτεύουσα. Η Αριστερά αξιοποίησε τα περιστατικά για να επικρίνει τον Μακρόν για τις βίαιες μεθόδους αστυνόμευσης. Παρόλα αυτά, λένε οι παρατηρητές, ο Μακρόν τα πάει καλά στα μάτια των ψηφοφόρων σε θέματα ασφάλειας, καθώς έχει ακολουθήσει μια πιο σκληρή γραμμή από ό,τι η αριστερά ιστορικά.

«Ο Μακρόν είναι πιο αξιόπιστος όσον αφορά την ασφάλεια. Η σιωπηλή πλειοψηφία του πληθυσμού προσβλέπει σε αυτόν για να ηγηθεί σε αυτό το θέμα», δήλωσε ο Rozenberg. Ένας άλλος παράγοντας που θα μπορούσε να ωφελήσει τον Μακρόν είναι το προβλεπόμενο υψηλό ποσοστό αποχής.

Όλες οι ειδήσεις

Παναγόπουλος στο ethnos.gr: «Αν έδειχνα σε έναν ξένο δημοσκόπο τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των μετρήσεων θα έλεγε ότι η διαφορά ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ είναι μικρότερη» - Γιατί δεν συμβαίνει αυτό

Μακρόν VS Μελανσόν με έπαθλο την κοινοβουλευτική πλειοψηφία στη Γαλλία: Πόσο πιθανό είναι το σενάριο της συγκατοίκησης

ΕΟΠΥΥ: Πώς θα εντοπίζονται οι «μαϊμού» διαγνωστικές εξετάσεις – Νέο σύστημα διπλού ελέγχου

Παράδεισος για (πολύ) λίγους: Το άγνωστο νησάκι της Μεσσηνίας με τη μία και μοναδική παραλία και το ιστορικό ναυάγιο