Κόσμος | 13.02.2019 15:05

Περιοδεία Πομπέο στην Ανατολική Ευρώπη

Γιώργος Σκαφιδάς

Στην ανατολική Ευρώπη με «βαριά» ατζέντα βρίσκεται από την περασμένη Δευτέρα, πραγματοποιώντας περιοδεία, ο υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, Μάικ Πομπέο.

Αποστολή του: να επαναβεβαιώσει την παρουσία των ΗΠΑ στην περιοχή, θωρακίζοντας την αμερικανική επιρροή ενάντια σε «ανταγωνιστικές» δυνάμεις όπως είναι η Ρωσία, η Κίνα και το Ιράν.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ επισκέφθηκε διαδοχικά την Ουγγαρία και τη Σλοβακία, ενώ σήμερα μεταβαίνει στην Πολωνία για να πάρει μέρος σε διεθνή διήμερη υπουργική διάσκεψη για «το μέλλον της ειρήνης και της σταθερότητας στη Μέση Ανατολή», στην οποία αναμένεται να δώσουν επίσης το «παρών» ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Μ. Πενς και ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπ. Νετανιάχου.

Ο λόγος για μια διάσκεψη την οποία η Ουάσιγκτον προσεγγίζει ως όχημα προκειμένου να συσπειρώσει τους Ευρωπαίους ενάντια στο Ιράν. Οι Ευρωπαίοι, ωστόσο, από την πλευρά τους δείχνουν απρόθυμοι να ακολουθήσουν.

Άλλοι, όπως οι Πολωνοί, σπεύδουν να πάρουν θέση στο πλευρό των Αμερικανικών, ενώ άλλοι, όπως η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι, δηλώνουν ότι δεν πρόκειται να μεταβούν στη Βαρσοβία για τη διάσκεψη.

Το Ιράν είναι, ωστόσο, μόνο ένα από τα «αγκάθια» που ήρθε να συζητήσει ο Μάικ Πομπέο στην ανατολική Ευρώπη.

Από την πρωτεύουσα της Ουγγαρίας την περασμένη Δευτέρα, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας θέλησε να υψώσει αναχώματα ενάντια στην επέκταση της επιρροής Ρώσων και Κινέζων, χωρίς όμως στην ουσία να βρίσκει… ευήκοα ώτα.  Για την ιστορία, η επίσκεψη του Πομπέο στη Βουδαπέστη ήταν η πρώτη που πραγματοποιεί υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ στην Ουγγαρία έπειτα από περίπου επτά χρόνια (η τελευταία που βρέθηκε εκεί ήταν η Χίλαρι Κλίντον το 2011).

Η τρέχουσα συγκυρία της επίσκεψης εξηγείται πολλαπλώς, καθώς η αμερικανική ηγεσία εμφανίζεται πλέον να δίνει «μάχη» σε δύο μέτωπα: ενάντια στη ρωσική ενεργειακή επιρροή από τη μία πλευρά (που εξακολουθεί να «κυριαρχεί» στην Ευρώπη) και στον κινεζικό τηλεπικοινωνιακό κολοσσό της Huawei από την άλλη (που ελέγχει περίπου το 40% της ευρωπαϊκής αγοράς τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού).

Ο Μάικ Πομπέο αναφέρθηκε στα εν λόγω θέματα από τη Βουδαπέστη. Κάλεσε την ουγγρική κυβέρνηση να περιορίσει τους ενεργειακούς δεσμούς της με τη Μόσχα, λέγοντας για παράδειγμα «όχι» στο υπό κατασκευή αγωγό φυσικού αερίου Turkish Stream και διαφοροποιώντας τις ενεργειακές της πηγές. Την κάλεσε επίσης να περιορίσει και τη συνεργασία της με την Huawei, αποκλείοντας τον κινεζικό κολοσσό από κάθε εμπλοκή στη διαμόρφωση των τηλεπικοινωνιακών δικτύων 5G στη χώρα.

Η ουγγρική κυβέρνηση, ωστόσο, δεν φάνηκε να ανταποκρίνεται. Ο υπουργός Εξωτερικών Πέτερ Σιζάρτο κατηγόρησε  την «ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή» για «τεράστια υποκρισία» στο θέμα της Ρωσίας. Υπερασπίστηκε τη συνεργασία με τη Huawei, βρίσκοντας καταφύγιο πίσω από τις βρετανικές και τις γερμανικές υπεργολαβίες και παράλληλα, κάλεσε την αμερικανική ExxonMobil να δραστηριοποιηθεί ενεργειακά στη Μαύρη Θάλασσα, εάν θέλει να υπάρξουν εναλλακτικές επιλογές στο ρωσικό φυσικό αέριο. Σημειώνεται ότι η Ουγγαρία, αν και ΝΑΤΟική, διατηρεί εξαιρετικά στενούς δεσμούς με τη Ρωσία του Πούτιν, στην οποία βασίζεται για την κάλυψη του 85% των ενεργειακών της αναγκών.  

Την Τρίτη, ο Μάικ Πομπέο βρέθηκε και στη Μπρατισλάβα της Σλοβακίας, με την επίσκεψή του να είναι η πρώτη που πραγματοποιεί Αμερικανός ΥΠΕΞ στη χώρα έπειτα από 20 χρόνια.

ΠολωνίαενέργειαΡωσίαΙράνΜάικ ΠομπέοΣλοβακίαΚίναHuaweiΟυγγαρία