Πώς η γιγαντιαία έκρηξη του ηφαιστείου στην Τόνγκα θα μπορούσε να αυξήσει τη θερμοκρασία του πλανήτη - Τι δείχνει έρευνα

Όταν ένα υποθαλάσσιο ηφαίστειο εξερράγη στην Τόνγκα τον Ιανουάριο, η υδάτινη έκρηξή του ήταν τεράστια και ασυνήθιστη. Σήμερα, 9 μήνες μετά, οι επιστήμονες προσπαθούν ακόμη να κατανοήσουν τις επιπτώσεις της.

Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη στο περιοδικό Science, το ηφαίστειο, γνωστό ως Hunga Tonga-Hunga Ha'apai, εκτόξευσε εκατομμύρια τόνους υδρατμών ψηλά στην ατμόσφαιρα.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η έκρηξη αύξησε την ποσότητα του νερού στη στρατόσφαιρα, δηλαδή το δεύτερο στρώμα της ατμόσφαιρας, πάνω από την περιοχή όπου ζουν και αναπνέουν οι άνθρωποι, κατά περίπου 5%.

Θα μπορούσε να αυξήσει τη θερμοκρασία της Γης

Τώρα, οι επιστήμονες προσπαθούν να καταλάβουν πώς όλο αυτό το νερό θα μπορούσε να επηρεάσει την ατμόσφαιρα και αν θα μπορούσε να θερμάνει την επιφάνεια της Γης τα επόμενα χρόνια. «Αυτό ήταν ένα γεγονός που συμβαίνει μία φορά στη ζωή», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας Holger Voemel, επιστήμονας στο Εθνικό Κέντρο Ατμοσφαιρικών Ερευνών στο Κολοράντο.

Οι μεγάλες εκρήξεις συνήθως ψύχουν τον πλανήτη. Τα περισσότερα ηφαίστεια εκπέμπουν μεγάλες ποσότητες θείου, το οποίο εμποδίζει τις ακτίνες του ήλιου, εξήγησε ο Matthew Toohey, ερευνητής του κλίματος στο Πανεπιστήμιο του Saskatchewan, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη.

Τι εκτιμούν οι επιστήμονες

Η έκρηξη του ηφαιστείου στην Τόνγκα ήταν πολύ πιο...υγρή: Η έκρηξη ξεκίνησε κάτω από τον ωκεανό, οπότε εκτόξευσε ένα σύννεφο με πολύ περισσότερο νερό από ό,τι συνήθως. Και με δεδομένο ότι οι υδρατμοί δρουν ως αέριο θερμοκηπίου που παγιδεύει τη θερμότητα, η έκρηξη πιθανότατα θα αυξήσει τις θερμοκρασίες αντί να τις μειώσει, δήλωσε ο Toohey.

Είναι ασαφές πόσο μεγάλη θα μπορούσε να είναι η αύξηση της θερμοκρασίας.

Η Κάρεν Ρόζενλοφ, κλιματολόγος της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ, η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη, δήλωσε ότι αναμένει ότι οι επιπτώσεις θα είναι ελάχιστες και προσωρινές. «Αυτή η ποσότητα αύξησης μπορεί να θερμάνει την επιφάνεια σε μικρό βαθμό για μικρό χρονικό διάστημα», δήλωσε η Rosenlof σε ηλεκτρονικό μήνυμα.

Οι υδρατμοί θα παραμείνουν στην ανώτερη ατμόσφαιρα για μερικά χρόνια πριν φτάσουν στην κατώτερη ατμόσφαιρα, δήλωσε ο Toohey. Εν τω μεταξύ, το επιπλέον νερό μπορεί επίσης να επιταχύνει την απώλεια όζοντος στην ατμόσφαιρα, πρόσθεσε ο Rosenlof. Αλλά είναι δύσκολο για τους επιστήμονες να πουν με σιγουριά, επειδή δεν έχουν δει ποτέ μια έκρηξη σαν αυτή.

Η στρατόσφαιρα εκτείνεται από περίπου 12 έως 49 χιλιόμετρα πάνω από τη Γη και είναι συνήθως πολύ ξηρή, εξήγησε ο Voemel.

Η ομάδα του Voemel εκτίμησε το νέφος του ηφαιστείου χρησιμοποιώντας ένα δίκτυο οργάνων που αναρτώνται από μετεωρολογικά μπαλόνια. αν και συνήθως αυτά τα εργαλεία δεν μπορούν καν να μετρήσουν τα επίπεδα νερού στη στρατόσφαιρα επειδή οι ποσότητες είναι τόσο χαμηλές, όπως δήλωσε ο Voemel.

Μια άλλη ερευνητική ομάδα παρακολούθησε την έκρηξη χρησιμοποιώντας ένα διαφορετικό ειδικό όργανο σε δορυφόρο της NASA. Στη μελέτη της ομάδας, που δημοσιεύθηκε νωρίτερα αυτό το καλοκαίρι, υπολόγισαν ότι η έκρηξη ήταν ακόμη μεγαλύτερη, προσθέτοντας περίπου 150 εκατομμύρια μετρικούς τόνους υδρατμών στη στρατόσφαιρα - τρεις φορές περισσότερο από ό,τι διαπίστωσε η μελέτη του Voemel.

Ο Voemel αναγνώρισε ότι η δορυφορική απεικόνιση μπορεί να έχει παρατηρήσει τμήματα του πλουμίου που δεν μπόρεσαν να συλλάβουν τα όργανα του αερόστατου, καθιστώντας την εκτίμησή του υψηλότερη.