Κόσμος|05.12.2022 15:32

«Και η Σουηδία έχει πρόβλημα φτώχειας»: Κοινωνικά σούπερ μάρκετ προσφέρουν τρόφιμα σε χαμηλές τιμές

Newsroom

Η γενναιόδωρη και αναπτυγμένη Σουηδία θα έπρεπε, θεωρητικά, να είναι καλύτερα «εξοπλισμένη» σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες απέναντι στις κρίσεις που βιώνει σήμερα η Ευρώπη. Με βάση το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, είναι το πέμπτο πλουσιότερο κράτος μέλος της ΕΕ. Επίσης, το φυσικό αέριο αντιπροσωπεύει μόνο το 2% της ενέργειάς της, γεγονός που την απομονώνει από τις οικονομικές συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία. Παράλληλα, και η φτώχεια είναι πολύ χαμηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Όμως, οι αυξανόμενοι λογαριασμοί ηλεκτρικού ρεύματος και ο ραγδαίος πληθωρισμός στις τιμές των τροφίμων έχουν το τίμημά τους. «Και η Σουηδία έχει πρόβλημα φτώχειας», αναφέρει ο Τζόχαν Ρίντεβαλ. «Μπορεί να μη μιλάμε πολύ γι' αυτό, αλλά υπάρχει - και είναι χειρότερη η κατάσταση φέτος».

Ο 39χρονος πρώην εργαζόμενος στον κλάδο της τεχνολογίας διευθύνει το Matmissionen, ή Food Mission, μια αλυσίδα κοινωνικών σούπερ μάρκετ στη Σουηδία που έχει επεκταθεί ραγδαία από τον Ιανουάριο, υπερδιπλασιάζοντας τον αριθμό των πελατών της, καθώς προσφέρει στα μέλη της που έχουν ανάγκη, την ευκαιρία να ψωνίζουν τρόφιμα με λιγότερα χρήματα.

Τα οκτώ καταστήματα του Matmissionen πωλούν τρόφιμα που δωρίζονται από παραγωγούς και λιανοπωλητές και κινδυνεύουν να χαθούν, συνήθως επειδή έχουν ελαττώματα, κατεστραμμένη συσκευασία ή μικρή ημερομηνία λήξης.

Ο στόχος της οργάνωσης είναι τριπλός: να περιορίσει τη σπατάλη τροφίμων, να εκπαιδεύσει νέους εργαζόμενους και, πάνω απ' όλα, να πουλήσει τρόφιμα σε πολύ χαμηλές τιμές σε ανθρώπους που τα χρειάζονται.

Τα έσοδα από τα καταστήματα συμβάλλουν επίσης στην επιδότηση μιας ξεχωριστής λειτουργίας τράπεζας τροφίμων, ενώ ορισμένες δωρεές διανέμονται σε ΜΚΟ που ασχολούνται με ανθρώπους που έχουν την πιο μεγάλη ανάγκη, κυρίως άστεγους.

Ο Ρίντεβαλ λέει ότι η Matmissionen εργάζεται με βάση την αρχή να παραμείνει όσο το δυνατόν πιο κοντά σε μια οικεία εμπειρία αγορών για τους πελάτες της.

«Οι ομάδες εστίασής μας δείχνουν ότι υπάρχει ένα πραγματικό στίγμα γύρω από την ελεημοσύνη για τρόφιμα. Έτσι αποφασίσαμε να τους αφήσουμε να αγοράσουν ό,τι θέλουν, πολύ μεγάλη έκπτωση ... Είναι απλά πιο ενδυναμωτικό με αυτόν τον τρόπο», λέει. «Οι άνθρωποι θέλουν τα πράγματα να είναι όσο το δυνατόν πιο φυσιολογικά».

Όπως γράφει η Guardian, ο καθένας μπορεί να ψωνίσει στο Matmissionen - αλλά μόνο τα εγγεγραμμένα μέλη, τα οποία πρέπει να κλείσουν μια θέση για να ψωνίσουν, έχουν τις χαμηλότερες τιμές. Μέλη μπορούν να γίνουν όσοι έχουν μηνιαίο εισόδημα μικρότερο από 11.200 κορώνες σε μισθούς ή επιδόματα. Οι τιμές των μελών είναι χαμηλές: πέντε κορώνες για μια φρατζόλα ψωμί, έξι για ένα κιλό μπανάνες και 33 για 500 γραμμάρια μοσχαρίσιου κιμά.

Πρόκειται για μια προσφορά που είναι ολοένα και πιο αναγκαία. Το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας της Σουηδίας έχει περικοπεί σταθερά τα τελευταία χρόνια, διευρύνοντας το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών και αφήνοντας όλο και περισσότερους ανθρώπους ευάλωτους στον πληθωρισμό, που κατά μέσο όρο, έφτασε το 8% αυτό το φθινόπωρο.

Τα εισοδήματα των νοικοκυριών έχουν επίσης πληγεί από τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος που σε ορισμένες περιπτώσεις έχουν διπλασιαστεί. Περισσότερο από το 75% της ηλεκτρικής ενέργειας της Σουηδίας προέρχεται από υδροηλεκτρική, πυρηνική και αιολική ενέργεια, αλλά δεν έχει μείνει ανεπηρέαστη από τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία για τις τιμές της ενέργειας σε ολόκληρη την ήπειρο.

Οι τιμές της βενζίνης και των τροφίμων έχουν επίσης εκτοξευθεί. Το κόστος του βουτύρου αυξήθηκε κατά περίπου 25% φέτος, του κρέατος κατά 24% και του τυριού κατά περίπου 22%, σύμφωνα με ιστοσελίδες σύγκρισης τιμών καταναλωτή.

Σύμφωνα με την Κεντρική Στατιστική Υπηρεσία της Σουηδίας, κατά τη διάρκεια της τελευταίας μεγάλης περιόδου πληθωρισμού στη χώρα, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, περίπου το 7% του πληθυσμού βρισκόταν σε σχετική φτώχεια. Φέτος, το ποσοστό αυτό εκτιμάται ότι ξεπερνά το 14%.

«Η Σουηδία μπορεί να διαθέτει ένα καλό δίχτυ ασφαλείας, αλλά ίσως δεν είναι αρκετά αντιδραστικό σε ξαφνικές, μεγάλες αλλαγές στο κόστος ζωής», τονίζει ο Ρίντεβαλ.

«Το μόνο θετικό σε όλο αυτό είναι ότι τώρα πολλοί άνθρωποι μιλούν για τις απίστευτες τιμές των τροφίμων. Έτσι, δεν υπάρχει πλέον το ίδιο στίγμα στο να μην μπορείς να ταΐσεις οικονομικά την οικογένειά σου. Δεν είναι πλέον ταμπού», καταλήγει. 

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

φτώχειατρόφιμασούπερ μάρκετΣουηδίαπληθωρισμόςειδήσεις τώρα